dyslipidemia
Maciej Toczek

Dyslipidemia – co to jest? Jakie są przyczyny, objawy i sposoby leczenia?

Dyslipidemia to stan, w którym poziom lipidów (tj. tłuszczów) we krwi jest zaburzony. Zwykle oznacza to, że poziom cholesterolu lub triglicerydów we krwi jest zbyt wysoki lub zbyt niski. Jest często związana z niezdrowym stylem życia, czyli dietą wysokotłuszczową i brakiem aktywności fizycznej. Może być również spowodowana przez choroby metaboliczne, m.in. cukrzycę, choroby tarczycy i wątroby. Leczenie dyslipidemii obejmuje zmiany w stylu życia – wdrożenie zdrowej diety, utrzymanie regularnego poziomu aktywności fizycznej, a także farmakoterapię, czyli stosowanie leków, takich jak statyny, fibraty i niacyna, które pomagają zmniejszyć poziom lipidów we krwi.

Problem związany z nieprawidłowymi wartościami cholesterolu i innych lipidów we krwi dotyka coraz więcej osób. Związane jest to nie tylko z coraz mniejszą aktywnością fizyczną oraz złymi nawykami żywieniowymi, ale również z ogólnie starzejącym się społeczeństwem.

  1. Co to jest dyslipidemia?
  2. Dyslipidemia – przyczyny
  3. Dyslipidemia – objawy
  4. Dyslipidemia – diagnostyka. Jakie badania wykonać?
  5. Dyslipidemia – leczenie i profilaktyka

Co to jest dyslipidemia?

Dyslipidemią określa się stan, w którym stężenie lipidów oraz lipoprotein, a więc białek transportowych odpowiadających za przenoszenie w organizmie tłuszczów, nie spełnia norm określonych dla konkretnego wieku oraz stanu klinicznego chorego. Mówiąc prostszym językiem, dyslipidemią nazywamy wszelkiego rodzaju zaburzenia dotyczące stężenia lipidów we krwi. Głównymi frakcjami ocenianymi w trakcie diagnostyki dyslipidemii są: cholesterol całkowity, cholesterol LDL („zły” cholesterol), cholesterol HDL („dobry” cholesterol), cholesterol non-HDL oraz trójglicerydy. Ze względu na oceniane frakcje cholesterolu wyróżnia się m.in. hipercholesterolemię, w której to zauważyć można podwyższone wartości cholesterolu całkowitego, hipertriglicerydemię oraz dyslipidemię mieszaną, w której dochodzi do wystąpienia nieprawidłowych wartości zarówno trójglicerydów, jak i innych frakcji cholesterolu.

Sprawdź, jakie leki i suplementy na obniżenie cholesterolu znajdziesz na DOZ.pl

Dyslipidemia – przyczyny

Zaburzenia lipidowe są problemem złożonym i wieloczynnikowym. Choć większości z nas kojarzą się one z nieprawidłową dietą, to ich występowanie zależne jest również od innych czynników, niekiedy niemodyfikowalnych. Wśród najważniejszych przyczyn występowania dyslipidemii wymienia się:

  • nieprawidłową dietę bogatą w tłuszcze zwierzęce oraz wysokoprzetworzoną żywność,
  • niską aktywność fizyczną,
  • insulinooporność oraz cukrzycę,
  • otyłość,
  • palenie papierosów,
  • nadużywanie alkoholu,
  • czynniki genetyczne oraz skłonności rodzinne,
  • wiek,
  • niektóre choroby endokrynologiczne, jak np. niedoczynność tarczycy czy zespół policystycznych jajników,
  • płeć męską.
W większości sytuacji klinicznych czynniki te przenikają się wzajemnie i współwystępują ze sobą, dlatego też pacjent z dyslipidemią jest pacjentem interdyscyplinarnym, który w wielu przypadkach, po rozpoznaniu zaburzeń lipidowych, wymaga również wdrożenia leczenia innych towarzyszących nieprawidłowości.

Powiązane produkty

Dyslipidemia – objawy

Zaburzenia gospodarki lipidowej w większości przypadków pozostają bezobjawowe. Wyjątek stanowi jedynie znaczna hipertriglicerydemia, która jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia ostrego zapalenia trzustki. 

Nieprawidłowe wartości cholesterolu we krwi nie pozostają jednak bez wpływu na organizm człowieka. Zaburzenia metabolizmu lipoprotein i inne lipemie powodują przewlekły stan zapalny w organizmie, prowadząc przede wszystkim do uszkodzenia naczyń i pojawienia się blaszek miażdżycowych. To z kolei prowadzić może do incydentów sercowo-naczyniowych, takich jak choroba niedokrwienna serca, udar niedokrwienny mózgu czy chromanie przestankowe, a więc objawowa miażdżyca tętnic kończyn dolnych. Oczywiście sama dyslipidemia najczęściej nie wywołuje rozwoju miażdżycy uogólnionej. Bardzo ważnym czynnikiem biorącym udział w powstawaniu tej nieprawidłowości jest również nieprawidłowa glikemia oraz nadciśnienie tętnicze. Z tego powodu leczenie tego typu zaburzeń prowadzone jest w większości przypadków równolegle, co pozwala choć w pewnym stopniu zapobiegać nieodwracalnym zmianom i niebezpiecznym powikłaniom sercowo-naczyniowym.

Dyslipidemia – diagnostyka. Jakie badania wykonać?

Podstawowym badaniem mającym na celu diagnostykę dyslipidemii jest tzw. lipidogram. W celu jego wykonania konieczne jest pobranie obwodowej krwi żylnej. Badanie to obejmuje oznaczenie m.in. frakcji cholesterolu całkowitego, triglicerydów, cholesterolu LDL, cholesterolu HDL oraz cholesterolu non-HDL. Otrzymane wyniki pozwalają stwierdzić istniejące nieprawidłowości. Aby badanie było maksymalnie obiektywne i miarodajne, pacjent powinien stawić się na pobranie krwi na czczo po ok. 12 godzinach od ostatniego posiłku. Specjaliści w ostatnim czasie podkreślają jednak, że w przypadku przesiewowego badania mającego na celu wychwycenie osób z poważnymi zaburzeniami gospodarki lipidowej wynik nie jest tak bardzo zależny od tego, czy pacjent stawi się na badanie na czczo, czy też nie.

Dyslipidemia – leczenie i profilaktyka

Podstawowym zaleceniem w przypadku stwierdzenia dyslipidemii jest zmiana stylu życia. W praktyce oznacza to zmniejszenie udziału mięsa czerwonego oraz przetworzonej żywności typu fast food w codziennej diecie, a także zwiększenie codziennej aktywności fizycznej. Są to również praktyki mające na celu ewentualną profilaktykę występowania zaburzeń lipidowych.

W niektórych przypadkach sama zmiana trybu życia jest jednak niewystarczająca do zadowalającego obniżenia stężenia cholesterolu. W takiej sytuacji lekarze decydują się najczęściej na włączenie tzw. statyn – leków bardzo skutecznie obniżających przede wszystkim stężenie cholesterolu LDL w surowicy. Tym samym drastycznie zmniejsza się ryzyko sercowo-naczyniowe, a według większości badań redukcji ulega również objętość istniejących już blaszek miażdżycowych. W przypadku dużych stężeń trójglicerydów podstawowymi lekami są fibraty, które skutecznie i w stosunkowo krótkim czasie obniżają ich stężenie we krwi obwodowej. Do innych leków stosowanych w leczeniu dyslipidemii zalicza się także kwasy omega-3, żywice jonowymienne czy też najnowsze inhibitory receptora PSCK9.

  1. Prof. dr hab. n. med. Andrzej Szczeklik, prof. dr hab. n. med. Piotr Gajewski, Interna Szczeklika – mały podręcznik, PZWL Kraków 2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij