Wyobrażenie snu swiadomego
Weronika Grzywna

Sen świadomy (LD) – co to jest? Jak to działa?

Świadomy sen to sen, w którym osoba śniąca doskonale zdaje sobie sprawę z tego, że śni. Stan taki przydarza się wielu osobom, niezależnie od ich wieku oraz płci. Szacuje się, że 55 proc. osób miało przynajmniej jeden świadomy sen w swoim życiu.

Co to jest świadomy sen? Jak osiągnąć świadomy sen i jakie niesie za sobą konsekwencje? Czy sen świadomy jest bezpieczny dla zdrowia psychicznego i fizycznego?

Sen świadomy – czym jest? Czy można śnić świadomie?

Świadomy sen (ang. lucid dream, LD) to termin, którego twórcą jest holenderski psychiatra Frederik van Eeden. Naukowe potwierdzenie świadomego snu uzyskano zaś w latach 70. XX wieku. Współcześnie śmiało można powiedzieć, że świadomy sen jest realnym zjawiskiem doświadczanym przez dużą grupę osób.

Świadomy sen (LD), jak sama nazwa wskazuje, ma miejsce wtedy, gdy jesteśmy świadomi tego, że śnimy. Pojawia się on najczęściej podczas fazy snu z szybkimi ruchami gałek ocznych (REM). Faza ta zajmuje łącznie około 25 proc. całego snu. Osoba śniąca zdaje sobie wówczas sprawę z tego, że to, co się dzieje, jest tylko snem.

Wobec tego doświadczanie świadomego snu pozwala nam podejmować decyzje w trakcie snu i niejako kierować tym, co się w nim wydarzy.

Dowiedz się, jak radzić sobie z wybudzaniem się w środku nocy – wejdź na DOZ.pl

Wyróżniane są dwa rodzaje snu świadomego:

  1. Wild (ang. Wake Induced Lucid Dream) – sen indukowany jawą, wchodzi się w niego bez utraty świadomości lub z jej krótką utratą;
  2. Dild (ang. Dream Induced Lucid Dream) – w tym rodzaju snu najpierw zasypiamy, śnimy nieświadomie i dopiero później uświadamiamy sobie, że wszystko, co się dzieje, jest snem.
Skąd bierze się świadomy sen? Kluczową rolę w pojawieniu się świadomego snu odgrywa płat czołowy, który odpowiada za logiczne myślenie. Podczas normalnego snu pozostaje on „wyłączony”. W śnie świadomym zaś ma miejsce aktywacja płata czołowego, który zwiększa naszą świadomość.

Jak wejść w świadomy sen? Techniki snu świadomego

Wiele osób zastanawia się, jak wywołać świadomy sen i czy istnieją jakieś skuteczne sposoby na świadomy sen. Świadomy sen zazwyczaj pojawia się spontanicznie, niemniej jednak dzięki licznym badaniom naukowym możliwe jest wywołanie go za pomocą opracowanych technik. Najłatwiejszy sposób na świadomy sen to m.in. technika WBTB (ang. Wake Back to Bed), która polega na celowym wybudzaniu się co kilka godzin. Po przebudzeniu należy przypomnieć sobie sen, a następnie położyć się z intencją jego kontynuacji.

Szukając odpowiedzi na pytanie, jak mieć świadomy sen za pierwszym razem, można spróbować drzemek. Podczas krótkiego cyklu spania zwiększa się bowiem prawdopodobieństwo wprowadzenia się w świadomy sen.

Jak sobie radzić z płytkim snem? Dowiedz się na DOZ.pl

Naukowcy wskazują również na inne techniki. Świadomy sen wywołamy za pomocą:

  • Metody rąk polega na dokładnej obserwacji swoich rąk tuż przed zaśnięciem po to, by wywołać świadomość we śnie.
  • Technika MILD – metoda ta polega na zapamiętywaniu niektórych przedmiotów na jawie po to, aby rozpoznać je we śnie. Zakłada ona również wykorzystanie autosugestii polegającej na przypominaniu sobie podczas snu, że śpimy. Technika ta wymaga treningu umysłowego na jawie.
  • Technika WILD  sposób ten przeznaczony jest dla zaawansowanych osób. Polega na wejściu w stan głębokiego relaksu przed snem w celu utrzymania świadomości. Jej celem jest wejście do fazy REM bez utraty świadomości. Jest jedną z najskuteczniejszych i jednocześnie najtrudniejszych technik.
  • Autosugestia przed snem – polega na sugerowaniu sobie, że gdy zaśniemy, będziemy kontrolować nasz sen.
  • Zapamiętywanie snów  technika ta opiera się na prowadzeniu dziennika snów, w którym zaraz po przebudzeniu zapisujemy każdy sen ze szczegółami.
  • Techniki relaksacyjne – np. medytacja.
  • Techniki szamańskie  polegające na spożywaniu przed snem naparów albo palonego suszu z roślin „ziela snu” lub „afrykańskiego korzenia snów”.
Do wywoływania świadomego snu wykorzystywane są także specjalistyczne narzędzia, takie jak Dream Light lub REM-Dreamer, które służą do indukowania snów.

Polecane dla Ciebie

Jak długo trwa świadomy sen?

Świadomy sen najczęściej występuje w fazie snu REM. Faza ta zaś trwa około 15 minut i występuje zwykle 4-5 razy w ciągu nocy, co oznacza, że właśnie tyle razy mniej więcej w ciągu nocy śnimy. Może wydawać się, że świadomy sen trwa niemal całą noc, jednak w rzeczywistości trwa on od 10 minut do godziny.

Czy świadomy sen jest bezpieczny?

Jakie są konsekwencje świadomego śnienia? Przeciwnicy zjawiska świadomego snu wskazują na to, że może on stanowić zagrożenie dla zdrowia. Przede wszystkim krytyce poddawana jest próba kontrolowania i wywoływania świadomego snu, która jest nienaturalna, a tym samym może skutkować zmęczeniem, niewyspaniem się i niewystarczającą ilością snu. Wszystko to może następnie prowadzić do zaburzeń snu i wynikających z tego negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia.

Świadome śnienie może również silnie uzależniać. Osoby, które regularnie wywołują świadomy sen, mogą traktować go jako ucieczkę od rzeczywistości i codziennych obowiązków, jako sposób na radzenie sobie z problemami. Wywołując świadomy sen, należy więc uważać, by nie stał się on ważniejszy i bardziej pożądany od rzeczywistości. Świadomy sen może być także przyczyną paraliżu sennego.

Do tej pory jednak badania naukowe nie potwierdziły negatywnego wpływu świadomego snu na zdrowie psychiczne ani fizyczne. Ponadto część naukowców mówi o tym, że świadomy sen może nieść za sobą korzyści. Według ich opinii pozwala on lepiej poznać samego siebie i własne zachowania. Doświadczanie świadomych snów może również rozwijać kreatywność. Kontrola nad własnym snem może być także wykorzystywana w celu zwalczania koszmarów sennych.

Zaleca się jednak, by świadomy sen nie był praktykowany przez osoby z chorobami układu krążenia z powodu sztucznego wybudzania się oraz przez osoby cierpiące na schizofrenię, które mogą stracić orientację między jawą a snem.

  1. S. Chokroverty (ed.), Sleep Disorders Medicine, Oxford 1994.
  2. M. Skalski, Bezsenność – patogeneza i leczenie, „Kosmos” 2014, t. 63, nr 2, s. 233–243.
  3. J. Jędrzejczyk, Pierwsze kroki w świadomy sen, Studio Astropsychologii, Białystok 2004.
  4. K. Harary, P. Weintraub, Panować nad snem – jak nauczyć się śnić świadomie, Limbus, Bydgoszcz 1995.
  5. How Long Do Dreams Last? 7 Mind-bending Facts About Dreams!, [online] https://www.nolahmattress.com/blogs/blog/how-long-do-dreams-last-facts-about-dreams [dostęp: 10.02.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lunatykowanie, sennowłóctwo – czy somnambulizm można wyleczyć?

    Lunatykowanie, inaczej somnambulizm lub sennowłóctwo, to zaburzenie snu występujące u osób dorosłych, ale jednak przede wszystkim u małych dzieci. Doświadcza go od kilku do kilkunastu procent najmłodszych. Czym jest ta przypadłość? Co wiadomo na jej temat?

  • Astenia – objawy, przyczyny, leczenie

    Astenia, czyli przewlekłe zmęczenie, to stan, w którym czujemy się nieustannie osłabieni, znużeni i towarzyszy nam brak motywacji. Astenia nie jest jednak zwykłym zmęczeniem, może być bowiem zarówno przyczyną, jak i objawem poważnych schorzeń oraz zaburzeń. Co to jest astenia? Jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie?

  • Kompleks Elektry – na czym polega?

    Większość z nas – przede wszystkim za sprawą szkolnego nauczania i lekcji języka polskiego – słyszało o kompleksie Edypa i mniej więcej wie, na czym polega. Czym jest jednak kompleks Elektry i na czym polega?

  • Stres informacyjny – czym jest? Jak rozpoznać?

    Żyjemy w świecie, w którym z każdej strony jesteśmy bombardowani informacjami. Słuchamy radia, oglądamy telewizję, czy przeglądamy Internet w poszukiwaniu coraz to nowszych informacji. Jak się jednak okazuje, przeciążenie informacjami może przerodzić się w stres informacyjny. Jak go pokonać?

  • Syndrom oszusta – na czym polega?

    Masz wrażenie, że sukcesy, jakie osiągasz, są czystym przypadkiem? Czujesz, że nie zasługujesz na swoje osiągnięcia? Być może cierpisz na syndrom oszusta, który związany jest z brakiem wiary we własne możliwości. Według badań syndromu oszusta doświadcza w jakimś aspekcie swojego życia aż 70 proc. populacji. Jakie są jego przyczyny i jak go pokonać?

  • Syndrom Piotrusia Pana – na czym polega? Jak żyć z Piotrusiem Panem?

    Syndrom Piotrusia Pana to pojęcie określające mężczyznę, który pomimo swojego dorosłego wieku nie potrafi zachowywać się jak dorosła, dojrzała osoba. Piotruś Pan nie bierze odpowiedzialności za swoje czyny i prowadzi powierzchowne życie. Jak wygląda leczenie syndromu Piotrusia Pana i jak najskuteczniej z nim walczyć?

  • Jakie są etapy żałoby?

    Strata bliskiej osoby to zawsze trudne i bolesne doświadczenie. Zmagamy się wtedy z wieloma negatywnymi emocjami, które utrudniają nasze codzienne funkcjonowanie. Po śmierci bliskiej osoby doświadczamy żałoby, która pozwoli nam pogodzić się ze stratą i nauczyć się żyć „na nowo”. Na czym polega żałoba i jakie są jej etapy? Jak poradzić sobie z żałobą?

  • Jak sobie radzić po śmierci bliskiej osoby?

    Pogodzenie się ze śmiercią kogoś bliskiego jest bardzo trudnym zadaniem. W obliczu śmierci bliskiej osoby odczuwamy bowiem szereg różnych emocji. Czujemy rozpacz, mamy wrażenie, że jesteśmy bezradni, że to, co się wydarzyło, jest niesprawiedliwe. Strata ukochanej osoby zawsze wywołuje ból, jednak w pewnym momencie będziemy musieli nauczyć się żyć na nowo. Jak to zrobić?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij