drewniana figurka siedzi na rolce papieru toaletowego
Małgorzata Kuberska-Kędzierska

Biegunka cukrzycowa – przyczyny, diagnostyka, leki

Biegunka cukrzycowa jest objawem tzw. neuropatii autonomicznej spowodowanej uszkodzeniem komórek nerwowych zbyt wysokim poziomem glukozy. Może ona występować okresowo lub naprzemiennie z zaparciami. Biegunka u cukrzyka może być spowodowana także przyjmowaniem leków – metforminy lub akarbozy, które obniżają stężenie cukru we krwi. Jak wygląda leczenie biegunki cukrzycowej?

Zaburzenia unerwienia autonomicznego wywołane cukrzycową neuropatią autonomiczną powodują wiele przykrych dolegliwości. Mogą to być zakłócenia czynności przełyku (problemy z przełykaniem) lub żołądka (tzw. gastropareza z brakiem apetytu). Pojawiają się również problemy z opróżnianiem żołądka, uczuciem pełności, nudnościami, wymiotami czy zaburzeniami wchłaniania. W cukrzycowej neuropatii autonomicznej dochodzi także do nieprawidłowości w działaniu jelit, dlatego mogą występować biegunki.

Biegunka cukrzycowa – czym jest?

Najczęstszym powikłaniem cukrzycy jest cukrzycowa neuropatia autonomiczna. Może ono dotyczyć nawet 90% pacjentów. Uszkodzenie układu autonomicznego dotyka zarówno części współczulnej, jak i przywspółczulnej. Objawy pojawiają się nie tylko w układzie sercowo-naczyniowym, ale też w układzie moczowo-płciowym czy właśnie układzie pokarmowym.

Biegunka cukrzycowa to zaburzenia czynności jelita cienkiego występujące u chorych na cukrzycę. Pojawia się ona u około 20% pacjentów. Czasem do biegunek cukrzycowych dochodzi okresowo, choć mogą one również występować naprzemiennie z zaparciami. W skrajnych przypadkach chorzy oddają nawet do 20 wodnistych stolców na dobę.

Co powoduje biegunkę u cukrzyka?

Najważniejszym czynnikiem etiologicznym neuropatii przewodu pokarmowego jest hiperglikemia. Glukoza dostaje się do wnętrza włókna nerwowego. Wówczas jej stężenie wewnątrz neuronów jest podobne do stężenia glukozy w osoczu, a to powoduje uszkodzenie komórki nerwowej. Zaburzenia unerwienia wegetatywnego jelita grubego wraz z nadkażeniem florą bakteryjną lub grzybiczą są powodem biegunki cukrzycowej.

Dodatkowo u pacjentów z cukrzycą typu 1 często współistnieje celiakia.

Nieprawidłowości w motoryce jelita grubego charakteryzują się raczej zaparciami – występują u około 60% chorych. Dysfunkcja dystalnych (dalszych) odcinków jelita to nadmierne wydzielanie śluzu i nietrzymanie stolca. Wtedy także mogą wystąpić napadowe, nasilone biegunki.

Powiązane produkty

Biegunka cukrzycowa – diagnostyka

Nie ma swoistych testów diagnostycznych. Rozpoznanie biegunki cukrzycowej dokonuje się na ogół przez wykluczenie innych przyczyn przewlekłej biegunki.

Należy wykluczyć: stosowanie leków przeczyszczających, metforminy lub akarbozy (to leki przeciwcukrzycowe mogące powodować biegunkę), nadużywanie alkoholu, przewlekłe zapalenie trzustki, kamicę pęcherzykową, zespoły złego wchłaniania, swoiste i nieswoiste zapalenia jelit, zespół SIBO (przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego).

Zaburzone wyniki mogą dotyczyć badania manometrycznego – jest to ocena napięcia zwieracza i odruchu odbytniczo-odbytowego. Elektrogastrografia (EGG) pokazuje zapis czynności elektrycznej żołądka.

Oznacza się także czas pasażu przez jelito grube za pomocą doustnego kontrastu. Konieczne jest również badanie ginekologiczne u kobiet, a także badanie na obecność krwi utajonej w kale. W przypadku dodatniego wyniku konieczna jest kolonoskopia i gastroskopia (badania endoskopowe jelita grubego, żołądka i przełyku).

Leczenie biegunki cukrzycowej – jakie leki?

Leczenie biegunki cukrzycowej obejmuje leczenie dietetyczne, farmakoterapię oraz ewentualne interwencje chirurgiczne.

W leczeniu biegunki cukrzycowej ważna jest odpowiednia podaż płynów i elektrolitów. Zaleca się ograniczyć spożywanie błonnika, należy jeść małe, częste posiłki. Czasem konieczne jest wykluczenie glutenu i laktozy z diety.

Sprawdź na DOZ.pl: Produkty dla cukrzyków.

W neuropatii przewodu pokarmowego stosuje się poniższe substancje czynne i leki:

  • metoclopramid – poprawia koordynację motoryki żołądka,
  • domperidon – poprawia perystaltykę żołądka,
  • cisaprid – działa podobnie do poprzednich leków,
  • erytromycynę – antybiotyk makrolidowy – poprawia opróżnianie żołądkowe i moduluje motorykę ściany jelita, zwalniając jego pasaż,
  • leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego w żołądku z powodu zwiększonego ryzyka choroby refluksowej,
  • cholestyraminę – wiąże drażniące kwasy żółciowe,
  • klonidynę,
  • analogi somatostatyny,
  • enzymy trzustkowe,
  • metronidazol – antybiotyk,
  • leki zmniejszające ruchy jelit, takie jak loperamid lub difenoksylat z atropiną.

U kilku procent pacjentów leczenie dietetyczne i farmakologiczne nie będzie skuteczne. Wtedy można wykonać zabieg chirurgiczny: gastrostomię, jejunostomię, pyloroplastykę lub całkowitą resekcje żołądka. Często konieczne jest czasowe zastosowanie sondy nosowo-dwunastniczej.

Najnowszą metodą są stymulatory kurczliwości mięśniówki żołądka.

Jeśli przyczyną biegunki cukrzycowej jest stosowanie metforminy czy akarbozy, należy zmienić leki na inne.
  1. A. E. Bharucha, Y. C. Kudva, D. O. Prichard, Diabetic Gastroparesis, „Endocrine Reviews”, nr 40 (5) 2019.
  2. A. H. Kurniawan, B. H. Suwandi, U. Kholili, Diabetic Gastroenteropathy: A Complication of Diabetes Mellitus, „Acta Medica Indonesiana”, nr 51 (3) 2019.
  3. M. Reszczyńska, B. Marczak-Karpina, Dysfunction of the lower gastrointestinal tract as a complication of diabetes – a problematic issue in the diabetic care, „Clinical Diabetes”, nr 5 (3) 2016.
  4. A. Tomaszewska, B. Mrozikiewicz-Rakowska, L. Czupryniak, Diabetic enteropathy – still undefeated?, „Clinical Diabetology”, nr 6 (3) 2017.
  5. B. Chandrasekharan, M. Anitha, R. Blatt i in., Colonic motor dysfunction in human diabetes is associated with enteric neuronal loss and increased oxidative stress, „Journal of Neurogastroenterology and Motility”, nr 23 (2) 2011.
  6. M. Zhao, D. Liao, J. Zhao, Diabetes-induced mechanophysiological changes in the small intestine and colon, „World Journal of Diabetes”, nr 8 (6) 2017.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij