Kobieta cierpiąca na cukrzycę dawkuje sobie insulinę
Arkadiusz Dąbek

Demencja i cukrzyca – jaki mają ze sobą związek?

Jak się okazuje, osoby cierpiące na cukrzycę typu 2, są dodatkowo szczególnie podatne na zachorowanie na demencję. Warto zatem wiedzieć, co powinny robić cukrzycy, aby możliwie zminimalizować to ryzyko.

  1. Diabetycy prowadzący zdrowy styl życia mają mniejsze ryzyko demencji
  2. Cukrzyca typu 2 a ryzyko rozwoju demencji
  3. Jak zapobiec demencji u cukrzyków?

Nowe badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazało, że osoby z cukrzycą typu 2, które prowadzą niezdrowy styl życia, mają o ponad 50% większe rozwoju demencji niż diabetycy przestrzegający zaleceń dotyczących diety i aktywności fizycznej.

Diabetycy prowadzący zdrowy styl życia mają mniejsze ryzyko demencji

Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko wystąpienia demencji u osób z cukrzycą typu 2 – do takich wniosków doszli naukowcy z Uniwersytetu w Glasgow w Szkocji. W badaniu, które przeprowadzili, wzięło udział prawie 450 tys. uczestników, ich średni wiek wynosił 55,6 lat (54,6% z nich stanowiły kobiety) – na początku eksperymentu nie wykazywali oni objawów demencji. Badacze zaprezentowali wyniki swojej wieloletniej pracy (mediana obserwacji wynosiła 9,1 lat) na kongresie Europejskiego Stowarzyszenia Badań nad Cukrzycą (EASD, European Association for the Study of Diabetes) w Sztokholmie.

Badanie wykazało, że pacjenci z cukrzycą typu 2 prowadzący zdrowy styl życia mieli o 45% mniejsze ryzyko wystąpienia otępienia niż diabetycy, którzy nie dbali o zachowanie dobrej kondycji i o właściwy sposób odżywiania. Uczestnicy musieli odpowiedzieć na pytania dotyczące codziennych nawyków, m.in. wykonywania ćwiczeń fizycznych, spożywania przetworzonego jedzenia, picia alkoholu czy ilości godzin poświęcanych na sen.

Cukrzyca typu 2 a ryzyko rozwoju demencji

Cukrzyca typu 2 jest silnym czynnikiem wpływającym na upośledzenie funkcji poznawczych u osób starszych. W wielu badaniach wykazano związek między cukrzycą typu 2 a demencją – seniorzy z cukrzycą typu 2 doświadczają starzenia się mózgu w tempie dwukrotnie wyższym niż osoby zdrowe w okresie 5 lat. Dotyczy to zwłaszcza tych pacjentów, u których kontrola glikemii nie przebiega w sposób prawidłowy. U podstaw powiązań cukrzycy z otępieniem może leżeć kilka mechanizmów, w tym obwodowe zaburzenia metaboliczne, które pośrednio uszkadzają mózg (wynika to z waskulopatycznych, czyli dotyczących naczyń krwionośnych, konsekwencji insulinooporności).

Związek cukrzycy z chorobą Alzheimera (AD, Alzheimers Disease) pozostaje dyskusyjny. Część badań wskazuje na ponad 50% zwiększone ryzyko wystąpienia otępienia związanego z AD u osób z cukrzycą typu 2, przy czym jest ono widoczne u osób leczonych insuliną. Natomiast wśród pacjentów, u których zdiagnozowano już otępienie związane z chorobą Alzheimera, odnotowuje się zwiększoną częstość występowania cukrzycy typu 2.

Powiązane produkty

Jak zapobiec demencji u cukrzyków?

Naukowcy z University of Glasgow podkreślają, że przestrzeganie zaleceń diabetologa dotyczących diety, aktywności fizycznej i snu jest kluczem do dobrego zdrowia osób zmagających się z cukrzycą i może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka demencji. Ponieważ jest ona chorobą nieuleczalną, znacznie obniżającą komfort życia pacjenta i jego najbliższych, tym ważniejsze staje się zapobieganie jej wystąpieniu.

Zmiana trybu życia, obok leczenia farmakologicznego, jest najważniejszym elementem terapii cukrzycy typu 2 (a także zapobiegania jej wystąpieniu w przypadku osób, u których zdiagnozowano stan przedcukrzycowy bądź będących w grupie ryzyka). Zmiany, które należy wprowadzić to przede wszystkim:

  • zwiększyć poziom aktywności fizycznej,
  • zadbać o prawidłową masę ciała, zrzucić zbędne kilogramy,
  • unikać alkoholu, zrezygnować z palenia tytoniu,
  • wprowadzić dobrze zbilansowaną dietę, najlepiej w porozumieniu z lekarzem oraz dietetykiem klinicznym.

1.    J. Boonpor, J. Xing, S.R. Gray i in., Does health-related lifestyle modify the association between type 2 diabetes and dementia risk? Finding from UK Biobank prospective cohort study, „virtualcongress.easd.org” [online], https://virtualcongress.easd.org/login/easd/easd2022/en-GB?returnUrl=https%3A%2F%2Fvirtualcongress.easd.org%2Feasd%2Feasd2022%2Fen-GB%2Fpresentation%2F93660%3F, [dostęp:] 26.09.2022.
2.    B. Cholerton, L. D. Baker, T. J. Montine, S. Craft, Type 2 Diabetes, Cognition, and Dementia in Older Adults: Toward a Precision Health Approach, „Diabetes Spectr.” 2016, nr 29(4), s. 210–219.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Osoby z nadciśnieniem mają większe ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera

    Badanie przeprowadzone przez naukowców z Australii sugeruje, że nieleczone nadciśnienie tętnicze podnosi ryzyko zachorowania na chorobę Alzheimera o 42% w porównaniu z chorymi, którzy stosują leki obniżające ciśnienie krwi. Poznaj szczegóły tej analizy i dowiedz się, jak zapobiegać nadciśnieniu.

  • Rekordowy sezon szczepień przeciw grypie. Najwięcej wykonano w aptekach

    Sezon 2025/2026 przynosi rekordowe wyniki wyszczepialności przeciwko grypie. Do początku listopada zaszczepiło się już ponad 1,88 mln Polaków – to więcej niż w całym poprzednim sezonie. Największy wzrost obserwuje się wśród osób starszych oraz w regionach, w których funkcjonuje najwięcej aptecznych punktów szczepień. Eksperci podkreślają, że to właśnie apteki stały się głównym motorem wzrostu wyszczepialności w kraju.

  • Rośnie liczba zakażeń WZW typu A w Czechach. Dane z Polski też są alarmujące

    W Czechach od początku roku zarejestrowano 2375 przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW A) – to najwyższa liczba zakażeń od 1989 r. Jednocześnie zanotowano aż 28 zgonów. W Polsce sytuacja również staje się niepokojąca – do 31 października 2025 r. zgłoszono 731 zachorowań, czyli ponad dwukrotnie więcej niż rok wcześniej w tym samym okresie. Rosnąca liczba infekcji w regionie, niska odporność populacji i intensywne powiązania epidemiologiczne między krajami wymagają wzmożonej czujności oraz działań profilaktycznych.

  • Od dwóch dekad niewłaściwie leczymy depresję? Nowe badania podważają stosowane schematy leczenia

    Najnowsze wyniki badań podważają jeden z filarów współczesnej farmakoterapii depresji. Przegląd literatury naukowej wykazał, że wiele strategii leczenia, stosowanych powszechnie przez ponad dwie dekady, nie potwierdziło swojej skuteczności w dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych. Zarówno lekarze, jak i pacjenci mogą więc potrzebować zmiany podejścia do leczenia.

  • Co czwarty polski nastolatek ma myśli samobójcze. Niepokojące dane z nowego raportu

    Z badania „Dobre i złe wiadomości – życie online i offline a zdrowie psychiczne polskich nastolatków” wynika, że problemy psychiczne wśród młodzieży są powszechne, a skala kryzysu wymaga natychmiastowej reakcji. W ciągu ostatniego roku aż 23% uczniów klas trzecich szkół ponadpodstawowych myślało o odebraniu sobie życia. Raport podkreśla nie tylko skalę zagrożenia, ale także kluczową rolę rówieśniczego wsparcia. Po raz pierwszy badania tak precyzyjnie pokazują, jak aktywność online, przemoc i samotność splatają się w jeden, często niewidzialny problem – kryzys suicydalny.

  • Ognisko odry na Podkarpaciu. Sanepid potwierdza 11 zachorowań, trwa dochodzenie

    Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny poinformował o rozwijającym się ognisku odry w regionie. W ciągu kilku dni liczba potwierdzonych przypadków wzrosła z trzech do jedenastu. Trwa intensywne dochodzenie epidemiologiczne, a służby apelują o szczepienia i zachowanie środków ostrożności – szczególnie wśród osób, które nie mają pewności co do swojego statusu odpornościowego.

  • Rekordowa fala grypy w styczniu? Jedną z przyczyn nowy wariant grypy A – H3N2

    Nadchodzące tygodnie mogą przynieść jedną z intensywniejszych fal zachorowań ostatnich lat – ostrzega Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Mimo rosnącej liczby szczepień w Polsce poziom wyszczepienia nadal pozostaje niewystarczający, aby skutecznie ograniczyć ciężkie przypadki grypy, zwłaszcza w obliczu krążącego wariantu A(H3N2) podtyp K.

  • Trąd wraca do Europy? Nowe przypadki zakażeń w dwóch europejskich krajach

    Choroba, która przez dekady występowała w Europie niemal wyłącznie na kartach podręczników medycyny, ponownie pojawiła się w oficjalnych raportach epidemiologicznych. Trąd, bo o nim mowa, w ostatnich tygodniach został zdiagnozowany w Rumunii i Chorwacji.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl