Nakładanie dermokosmetyku na suchą, łuszczącą się skórę u pacjenta z łupieżem pstrym
Marta Pietroń

Łupież pstry – przyczyny, objawy, leczenie, pielęgnacja

O łupieżu słyszał zapewne każdy z nas, część być może miała z nim do czynienia na własnej skórze. Zdecydowana większość na pytanie, jak wygląda łupież, opowie o nim jako o białych okruszkach sypiących się z głowy. Poniekąd słusznie, jednak należy zdawać sobie sprawę, że odmian łupieżu jest wiele. Jedną z nich jest łupież pstry. Charakterystyczne dla niego jest występowanie różnokolorowych, złuszczających się plam na całym ciele. Dowiedz się skąd bierze się łupież pstry i jak go skutecznie leczyć. 

Łupież pstry – czym jest?

Łupież pstry (łac. Pityriasis versicolor) jest chorobą skóry, a dokładniej grzybicą, wywoływaną przez drożdżopodobnego grzyba z gatunku Malassezia. Grzyb ten naturalnie bytuje na skórze większości zdrowych osób, bowiem wchodzi w skład naturalnej flory fizjologicznej.

Dlaczego więc u niektórych staję się on przyczyną choroby? Zdarza się, że u osób szczególnie podatnych na zakażenia, przy odpowiednich warunkach (wysoka temperatura, duża wilgotność powietrza), dochodzi do jego szybkiego i nadmiernego rozwoju, czego skutkiem są zmiany chorobowe widoczne na skórze. Dlatego też choroba bardzo często dotyka mieszkańców obszarów tropikalnych, gdzie panują idealne warunki atmosferyczne dla rozwoju grzyba. Oprócz czynników środowiskowych i genetycznych predyspozycji, do rozwoju łupieżu pstrego mogą przyczyniać się: 

  • zaburzenia odporności,
  • dieta uboga w witaminy i minerały,
  • nieodpowiednia higiena osobista,
  • zaburzenia hormonalne, 
  • cera skłonna do nadmiernego przetłuszczania się,
  • nadmierna potliwość,
  • wzmożona czynność gruczołów łojowych,
  • przyjmowanie niektórych leków.

To właśnie wzmożona czynność gruczołów łojowych oraz zaburzenia hormonalne powodują, że choroba najczęściej dotyka młode osoby, tuż po okresie dojrzewania, natomiast bardzo rzadko dzieci. Łupież pstry jest niestety schorzeniem z dość dużą tendencją do nawrotów (zwłaszcza, jeśli jest nieleczone lub leczone w sposób niewłaściwy) – odnotowuje się, aż 60-80% przypadków nawróceń choroby. 

Łupież pstry – objawy 

Łupież pstry jest bardzo częstą chorobą skóry. Można go rozpoznać po występujących na skórze nieregularnych plamach w przeróżnych kolorach: beżowym, żółtym, różowym, czerwonym, brunatnym (kolor zmian oraz odcień zależą od stopnia zaawansowania choroby oraz pory roku). Początkowo plamy mogą być mało zauważalne, jednak z czasem ich intensywność będzie przybierać na sile. Schorzenie najbardziej widoczne jest latem, ponieważ w miejscu występowania plam nie dochodzi do produkowania naturalnego pigmentu, co oznacza brak możliwości opalenia się skóry w tych miejscach. Plamy łupieżu pstrego wyraźnie odznaczają się na tle zdrowej skóry. 

Łupież pstry najczęściej pojawia się na klatce piersiowej. Zaczyna się od pojedynczych, niewielkich wykwitów, które z czasem rozprzestrzeniają się na ramiona, szyję, plecy, a nawet nieowłosioną skórę głowy czy twarz. Plamy oprócz tendencji do zlewania się ze sobą, zajmując w efekcie dużą powierzchnię ciała, odznaczają się również łuszczeniem, zwłaszcza na brzegach. Skóra zmieniona chorobowo jest mocno przesuszona i szorstka w dotyku, co może prowadzić do uczucia swędzenia, znacznie utrudniającego codzienne funkcjonowanie. 

Powiązane produkty

Łupież pstry a łuszczyca 

Na pierwszy rzut oka może wydawać się, że oba schorzenia są identyczne. W obu przypadkach u osoby chorej występują czerwone, mocno swędzące plamy, złuszczająca się skóra oraz bolesność miejsc zmienionych chorobowo. Jednak jest kilka różnic, które mogą pomóc w odróżnieniu łuszczycy od łupieżu pstrego:

  • lokalizacja zmian łuszczycowych obejmuje nietypowe miejsca: zgięcia łokci, doły podkolanowe, pachwiny, dłonie, fałdy skórne, 
  • zmiany łuszczycowe charakteryzują się czerwonobrunatnymi plamami, przykrytymi blaszkami łuszczycowymi (przybierają postać srebrnej łuski), którym towarzyszy, ból, pieczenie, świąd i pękanie skóry,
  • łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, jest dziedziczona genetycznie
  • ataki łuszczycy bardzo często występują po przebytej infekcji lub silnym stresie, 
  • łuszczyca może się pojawić w każdym wieku, również u dzieci i niemowlaków. 

Czy łupież pstry jest zaraźliwy?

Tak, łupież pstry jest zaraźliwy. W praktyce oznacza to, że można się nim zarazić nie tylko przez bezpośredni kontakt ze skórą osoby zakażonej, co oczywiście stanowi największe ryzyko zachorowania, ale również przez kontakt z przedmiotami użytku osobistego takiej osoby – ręczniki, bielizna, szczotka do włosów, grzebień. 

Do zarażenia łatwo może dochodzić w miejscach publicznych, takich jak: basen, sauna czy solarium. Dlatego też, tak jak w przypadku innych chorób skóry, również i w profilaktyce łupieżu pstrego, należy unikać bezpośredniego kontaktu z podłogami czy przedmiotami ogólnodostępnymi, takimi jak: ręczniki czy preparaty do mycia ciała.

Łupież pstry – leczenie

Leczenie łupieżu pstrego z racji jego nawrotowego charakteru nie jest najłatwiejsze. Jeśli na skórze pojawiły się pierwsze kolorowe plamy, najlepiej niezwłocznie udać się do dermatologa, który dokona wizualnej oceny wykwitów oraz przeprowadzi test lampą Wooda – pod wpływem emitowanego światła nadfioletowego schorzenia skórne wywołują poświatę w odmiennych barwach, w przypadku łupieżu pstrego jest to blado żółtawe lub różowawo-łososiowe zabarwienie. 

Łupież pstry – leki

Leczenie łupieżu pstrego zazwyczaj prowadzone jest miejscowo. W początkowej fazie schorzenia w wielu przypadkach wystarczające jest stosowanie maści czy kremów przeciwgrzybiczych dostępnych w aptece bez recepty, zawierających w swym składzie mikonazol, klotrymazol czy chlorowodorek terbinafiny. 

Jeśli pomimo podjętego leczenia miejscowego, choroba nie ustępuję, a zmiany chorobowe stają się coraz bardziej zaawansowane, należy podjąć leczenie ogólnoustrojowe oparte na przyjmowaniu doustnych preparatów przeciwgrzybiczych bazujących na ketokonazolu lub flukonazolu. Gdy i te preparaty nie powodują żadnej poprawy, do walki z łupieżem pstrym włączą się antybiotyk – amfoterycynę B. 

Leczenie łupieżu pstrego trwa zazwyczaj kilka tygodni i wymaga cierpliwości połączonej z regularnością stosowania zaleconych preparatów. Jeśli leczenie zostało wdrożone na etapie już istniejących odbarwień, pomimo wyleczenia stanu zapalnego wywołanego grzybem Malassezia, na powrót skóry do dawnego koloru trzeba będzie trochę poczekać, zwłaszcza w przypadku plam o zaawansowanym odbarwieniu. 

Łupież pstry – dermokosmetyki

Dodatkowym wsparciem w leczeniu i profilaktyce łupieżu pstrego są dermokosmetyki bazujące na składnikach zwalczających przyczyny choroby oraz pomagające w odbudowie podrażnionej skóry (ketokonazol, ekonazol, siarczek selenu, cyklopiroks). Są to zarówno szampony, jak i płyny, mydła czy emulsje do skóry ciała, które pozbawione są chemicznych składników, takich jak: parabeny, SLS-y, silikony oraz sztucznych barwników i substancji zapachowych. 

Łupież pstry – domowe sposoby

Dermatologiczne leczenie łupieżu pstrego można wspomóc domowymi sposobami, należy jednak pamiętać, że przed sięgnięciem po jakikolwiek specyfik w pierwszej kolejności warto o niego zapytać dermatologa, aby stosując go, nie pogorszyć stanu skóry. 

Wśród domowych sposobów na walkę z łupieżem pstrym wymienia się okłady, napary, kąpiele, maści i aromaterapie z wykorzystaniem substancji naturalnych, takich jak: olejek z drzewa herbacianego, glistnik jaskółcze ziele, ocet jabłkowy, aloes, olejek z oregano, olej kokosowy, kurkuma czy wyciąg z nagietka. Składniki te posiadają właściwości przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, nawilżająco-kojące oraz ograniczają nadmierną produkcję łoju.

Łupież pstry – zapobieganie 

Łupież pstry jest niestety schorzeniem, które lubi nawracać, dlatego aby nie dopuścić do ponownego wystąpienia objawów, warto po zakończonym leczeniu przestrzegać kilku zasad: 

  • stosować dermokosmetyki dedykowane łupieżowi pstremu
  • dbać o odpowiednia higienę osobistą,
  • ostrożnie korzystać z miejsc publicznych, takich jak basen, sauna, solarium czy salony kosmetyczne, 
  • unikać przegrzewania organizmu i nadmiernego pocenia się,
  • regularnie wymieniać pościel oraz ręczniki,
  • nie korzystać z rzeczy osobistych innych osób (ręczniki, szczotki do włosów, grzebienie itp.),
  • stosować naturalne kosmetyki, które są delikatne i bezpieczne dla skóry. 

Oczywiście warto również zwrócić uwagę na nawyki żywieniowe. Zastąpienie żywności wysokoprzetworzonej, owocami i warzywami oraz dostarczanie dużej ilości spowoduje, że skóra odwdzięczy się zdrowym stanem i wyglądem. 

  1. M. Kamont, D. Szkodzińska, Łupież pstry – diagnostyka i leczenie, „Aesthetica" 2018, nr 27, s. 50-59.
  2. J. Maciejewska, Łupież pstry, „mp.pl” [online],  https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170532,lupiez-pstry.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Łupież różowy Giberta – przyczyny, objawy, leczenie

    Łupież różowy Giberta jest schorzeniem skórnym przebiegającym łagodnie i występującym na całym świecie bez szczególnej podatności rasowej, chociaż częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Większość przypadków dotyczy głównie dzieci i młodych dorosłych – przeważającą część zachorowań obserwuje się w grupie wiekowej między 10. a 35. rokiem życia.

  • Łupież u dziecka – przyczyny i leczenie. Jakie preparaty przeciwłupieżowe stosować u dzieci?

    Łupież najczęściej dotyka dzieci w wieku szkolnym i w okresie dojrzewania. Co go powoduje? Jak leczyć łupież u dziecka? Jakie preparaty przeciwłupieżowe stosować u dzieci? Podpowiadamy.

  • Z łupieżem można walczyć

    Większość z nas uważa, że pojawienie się łupieżu jest problemem czysto kosmetycznym i wynika z zaniedbania higieny osobistej. Jednak jest również inny problem medyczny, który niekiedy może mieć podłoże chorobowe.

  • Problemy ze skórą w okresie dojrzewania

    W okresie dojrzewania, pod wpływem zwiększonego wydzielania hormonów płciowych, dochodzi do ujawniania i kształtowania tzw. drugorzędowych cech płciowych. W tym czasie pojawiają się również pierwsze objawy chorób skóry, należących do grupy schorzeń łojotokowych

  • PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego) – jak sobie z nim radzić?

    Co miesiąc powtarza się niemal ten sam scenariusz – dopada Cię huśtawka nastrojów, nie możesz się skoncentrować, przybierasz na wadze nawet do 3 kg, czujesz się opuchnięta, piersi sprawiają Ci ból, nie możesz spać, masz migrenę, nudności, zaparcia lub biegunkę, a twarz i dekolt pokrywają się wypryskami? To tylko część z ponad 100 objawów, które  świadczą o zespole napięcia przedmiesiączkowego, czyli PMS. Jak złagodzić jego objawy?

  • Terapia celowana – nowa metoda leczenia nowotworów

    W dzisiejszych czasach do walki z nowotworami wykorzystywane są różne metody leczenia: zabiegi operacyjne, chemioterapia, radioterapia czy też hormonoterapia. Obecnie coraz większe nadzieje wiąże się z tzw. terapią celowaną.

  • Ból pęcherza – przyczyny, leczenie, domowe sposoby

    Ból pęcherza jest jedną z częstszych infekcji dróg moczowych, szczególnie u kobiet. Jeśli jej przebieg jest ostry, może mu towarzyszyć bardzo częste oddawanie niewielkich ilości moczu, gorączka oraz pieczenie w okolicach cewki moczowej. To jaka terapia będzie najlepsza na ból pęcherza, zależy od przyczyny tych dolegliwości. Czy ból pęcherza i zapalenie pęcherza to ta sama przypadłość i jak radzić sobie z infekcją w czasie ciąży?

  • Sensor do pomiaru cukru (CGM) – czym jest? Ile kosztuje? Refundacja

    Koncepcja wszczepialnych czujników glukozy jest propagowana od ponad 40 lat. Obecnie przyjmuje się, że ciągły monitoring glikemii (CGM) zwiększa jakość życia, ponieważ umożliwia podejmowanie świadomych decyzji dotyczących leczenia cukrzycy w wyniku bardziej zoptymalizowanej kontroli glikemii. Cukrzyca jest jedną z najczęstszych chorób cywilizacyjnych, na którą w Polsce choruje ponad 3 mln osób, z czego około 25% nie jest tego świadomych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.