Nakładanie dermokosmetyku na suchą, łuszczącą się skórę u pacjenta z łupieżem pstrym
Marta Pietroń

Łupież pstry – przyczyny, objawy, leczenie, pielęgnacja

O łupieżu słyszał zapewne każdy z nas, część być może miała z nim do czynienia na własnej skórze. Zdecydowana większość na pytanie, jak wygląda łupież, opowie o nim jako o białych okruszkach sypiących się z głowy. Poniekąd słusznie, jednak należy zdawać sobie sprawę, że odmian łupieżu jest wiele. Jedną z nich jest łupież pstry. Charakterystyczne dla niego jest występowanie różnokolorowych, złuszczających się plam na całym ciele. Dowiedz się skąd bierze się łupież pstry i jak go skutecznie leczyć. 

Łupież pstry – czym jest?

Łupież pstry (łac. Pityriasis versicolor) jest chorobą skóry, a dokładniej grzybicą, wywoływaną przez drożdżopodobnego grzyba z gatunku Malassezia. Grzyb ten naturalnie bytuje na skórze większości zdrowych osób, bowiem wchodzi w skład naturalnej flory fizjologicznej.

Dlaczego więc u niektórych staję się on przyczyną choroby? Zdarza się, że u osób szczególnie podatnych na zakażenia, przy odpowiednich warunkach (wysoka temperatura, duża wilgotność powietrza), dochodzi do jego szybkiego i nadmiernego rozwoju, czego skutkiem są zmiany chorobowe widoczne na skórze. Dlatego też choroba bardzo często dotyka mieszkańców obszarów tropikalnych, gdzie panują idealne warunki atmosferyczne dla rozwoju grzyba. Oprócz czynników środowiskowych i genetycznych predyspozycji, do rozwoju łupieżu pstrego mogą przyczyniać się: 

  • zaburzenia odporności,
  • dieta uboga w witaminy i minerały,
  • nieodpowiednia higiena osobista,
  • zaburzenia hormonalne, 
  • cera skłonna do nadmiernego przetłuszczania się,
  • nadmierna potliwość,
  • wzmożona czynność gruczołów łojowych,
  • przyjmowanie niektórych leków.

To właśnie wzmożona czynność gruczołów łojowych oraz zaburzenia hormonalne powodują, że choroba najczęściej dotyka młode osoby, tuż po okresie dojrzewania, natomiast bardzo rzadko dzieci. Łupież pstry jest niestety schorzeniem z dość dużą tendencją do nawrotów (zwłaszcza, jeśli jest nieleczone lub leczone w sposób niewłaściwy) – odnotowuje się, aż 60-80% przypadków nawróceń choroby. 

Łupież pstry – objawy 

Łupież pstry jest bardzo częstą chorobą skóry. Można go rozpoznać po występujących na skórze nieregularnych plamach w przeróżnych kolorach: beżowym, żółtym, różowym, czerwonym, brunatnym (kolor zmian oraz odcień zależą od stopnia zaawansowania choroby oraz pory roku). Początkowo plamy mogą być mało zauważalne, jednak z czasem ich intensywność będzie przybierać na sile. Schorzenie najbardziej widoczne jest latem, ponieważ w miejscu występowania plam nie dochodzi do produkowania naturalnego pigmentu, co oznacza brak możliwości opalenia się skóry w tych miejscach. Plamy łupieżu pstrego wyraźnie odznaczają się na tle zdrowej skóry. 

Łupież pstry najczęściej pojawia się na klatce piersiowej. Zaczyna się od pojedynczych, niewielkich wykwitów, które z czasem rozprzestrzeniają się na ramiona, szyję, plecy, a nawet nieowłosioną skórę głowy czy twarz. Plamy oprócz tendencji do zlewania się ze sobą, zajmując w efekcie dużą powierzchnię ciała, odznaczają się również łuszczeniem, zwłaszcza na brzegach. Skóra zmieniona chorobowo jest mocno przesuszona i szorstka w dotyku, co może prowadzić do uczucia swędzenia, znacznie utrudniającego codzienne funkcjonowanie. 

Polecane dla Ciebie

Łupież pstry a łuszczyca 

Na pierwszy rzut oka może wydawać się, że oba schorzenia są identyczne. W obu przypadkach u osoby chorej występują czerwone, mocno swędzące plamy, złuszczająca się skóra oraz bolesność miejsc zmienionych chorobowo. Jednak jest kilka różnic, które mogą pomóc w odróżnieniu łuszczycy od łupieżu pstrego:

  • lokalizacja zmian łuszczycowych obejmuje nietypowe miejsca: zgięcia łokci, doły podkolanowe, pachwiny, dłonie, fałdy skórne, 
  • zmiany łuszczycowe charakteryzują się czerwonobrunatnymi plamami, przykrytymi blaszkami łuszczycowymi (przybierają postać srebrnej łuski), którym towarzyszy, ból, pieczenie, świąd i pękanie skóry,
  • łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, jest dziedziczona genetycznie
  • ataki łuszczycy bardzo często występują po przebytej infekcji lub silnym stresie, 
  • łuszczyca może się pojawić w każdym wieku, również u dzieci i niemowlaków. 

Czy łupież pstry jest zaraźliwy?

Tak, łupież pstry jest zaraźliwy. W praktyce oznacza to, że można się nim zarazić nie tylko przez bezpośredni kontakt ze skórą osoby zakażonej, co oczywiście stanowi największe ryzyko zachorowania, ale również przez kontakt z przedmiotami użytku osobistego takiej osoby – ręczniki, bielizna, szczotka do włosów, grzebień. 

Do zarażenia łatwo może dochodzić w miejscach publicznych, takich jak: basen, sauna czy solarium. Dlatego też, tak jak w przypadku innych chorób skóry, również i w profilaktyce łupieżu pstrego, należy unikać bezpośredniego kontaktu z podłogami czy przedmiotami ogólnodostępnymi, takimi jak: ręczniki czy preparaty do mycia ciała.

Łupież pstry – leczenie

Leczenie łupieżu pstrego z racji jego nawrotowego charakteru nie jest najłatwiejsze. Jeśli na skórze pojawiły się pierwsze kolorowe plamy, najlepiej niezwłocznie udać się do dermatologa, który dokona wizualnej oceny wykwitów oraz przeprowadzi test lampą Wooda – pod wpływem emitowanego światła nadfioletowego schorzenia skórne wywołują poświatę w odmiennych barwach, w przypadku łupieżu pstrego jest to blado żółtawe lub różowawo-łososiowe zabarwienie. 

Łupież pstry – leki

Leczenie łupieżu pstrego zazwyczaj prowadzone jest miejscowo. W początkowej fazie schorzenia w wielu przypadkach wystarczające jest stosowanie maści czy kremów przeciwgrzybiczych dostępnych w aptece bez recepty, zawierających w swym składzie mikonazol, klotrymazol czy chlorowodorek terbinafiny. 

Jeśli pomimo podjętego leczenia miejscowego, choroba nie ustępuję, a zmiany chorobowe stają się coraz bardziej zaawansowane, należy podjąć leczenie ogólnoustrojowe oparte na przyjmowaniu doustnych preparatów przeciwgrzybiczych bazujących na ketokonazolu lub flukonazolu. Gdy i te preparaty nie powodują żadnej poprawy, do walki z łupieżem pstrym włączą się antybiotyk – amfoterycynę B. 

Leczenie łupieżu pstrego trwa zazwyczaj kilka tygodni i wymaga cierpliwości połączonej z regularnością stosowania zaleconych preparatów. Jeśli leczenie zostało wdrożone na etapie już istniejących odbarwień, pomimo wyleczenia stanu zapalnego wywołanego grzybem Malassezia, na powrót skóry do dawnego koloru trzeba będzie trochę poczekać, zwłaszcza w przypadku plam o zaawansowanym odbarwieniu. 

Łupież pstry – dermokosmetyki

Dodatkowym wsparciem w leczeniu i profilaktyce łupieżu pstrego są dermokosmetyki bazujące na składnikach zwalczających przyczyny choroby oraz pomagające w odbudowie podrażnionej skóry (ketokonazol, ekonazol, siarczek selenu, cyklopiroks). Są to zarówno szampony, jak i płyny, mydła czy emulsje do skóry ciała, które pozbawione są chemicznych składników, takich jak: parabeny, SLS-y, silikony oraz sztucznych barwników i substancji zapachowych. 

Łupież pstry – domowe sposoby

Dermatologiczne leczenie łupieżu pstrego można wspomóc domowymi sposobami, należy jednak pamiętać, że przed sięgnięciem po jakikolwiek specyfik w pierwszej kolejności warto o niego zapytać dermatologa, aby stosując go, nie pogorszyć stanu skóry. 

Wśród domowych sposobów na walkę z łupieżem pstrym wymienia się okłady, napary, kąpiele, maści i aromaterapie z wykorzystaniem substancji naturalnych, takich jak: olejek z drzewa herbacianego, glistnik jaskółcze ziele, ocet jabłkowy, aloes, olejek z oregano, olej kokosowy, kurkuma czy wyciąg z nagietka. Składniki te posiadają właściwości przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, nawilżająco-kojące oraz ograniczają nadmierną produkcję łoju.

Łupież pstry – zapobieganie 

Łupież pstry jest niestety schorzeniem, które lubi nawracać, dlatego aby nie dopuścić do ponownego wystąpienia objawów, warto po zakończonym leczeniu przestrzegać kilku zasad: 

  • stosować dermokosmetyki dedykowane łupieżowi pstremu
  • dbać o odpowiednia higienę osobistą,
  • ostrożnie korzystać z miejsc publicznych, takich jak basen, sauna, solarium czy salony kosmetyczne, 
  • unikać przegrzewania organizmu i nadmiernego pocenia się,
  • regularnie wymieniać pościel oraz ręczniki,
  • nie korzystać z rzeczy osobistych innych osób (ręczniki, szczotki do włosów, grzebienie itp.),
  • stosować naturalne kosmetyki, które są delikatne i bezpieczne dla skóry. 

Oczywiście warto również zwrócić uwagę na nawyki żywieniowe. Zastąpienie żywności wysokoprzetworzonej, owocami i warzywami oraz dostarczanie dużej ilości spowoduje, że skóra odwdzięczy się zdrowym stanem i wyglądem. 

  1. M. Kamont, D. Szkodzińska, Łupież pstry – diagnostyka i leczenie, „Aesthetica" 2018, nr 27, s. 50-59.
  2. J. Maciejewska, Łupież pstry, „mp.pl” [online],  https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170532,lupiez-pstry.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • Zatrucie nikotynowe – objawy, leczenie przedawkowania

    Objawy zatrucia nikotyną zależne są głównie od liczby wypalonych papierosów. Uznaje się, że aby doszło do wystąpienia zatrucia nikotynowego, konieczne jest przyjęcie w krótkim czasie ok. 4-8 mg nikotyny. Podstawą oczyszczania organizmu z nikotyny jest oczywiście rzucenie palenia papierosów. Większość nikotyny dostarczanej wraz z wypalanym papierosem wydalana jest niemal natychmiastowo przez nerki.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij