Artroskopia kolana – jakie są wskazania do zabiegu artroskopowego kolana? Rehabilitacja po artroskopii

Artroskopia pozwala na dokładne obejrzenie stawu od środka, ocenę mięśni, więzadeł, chrząstek stawowych, łąkotek i błony maziowej, a często również naprawę uszkodzeń. Warto podkreślić, że operacja kolana metodą artroskopową jest powszechnie stosowana, wykonuje się ją częściej niż operacje na otwartym kolanie w większości renomowanych klinik. Zmniejsza ona także dodatkowe uszkodzenia sąsiadujących z operowaną strukturą tkanek.

Na czym polega artroskopia kolana?

Artroskopia kolana polega na wprowadzeniu za pomocą niewielkich (4-5 mm) nacięć skóry urządzenia zwanego artroskopem. Po podaniu roztworu soli fizjologicznej lekarz za pomocą wprowadzonej kamery może obejrzeć wnętrze stawu kolanowego, wraz z trudno dostępnymi miejscami. Jest to artroskopia diagnostyczna. 

Jeśli wewnętrzne struktury wymagają leczenia, wówczas do stawu wprowadzane są, za pomocą małych nacięć, instrumenty chirurgiczne i jest to wtedy artroskopia operacyjna. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu krótkotrwałym dożylnym lub zewnątrzoponowym, zdarzają się sytuacje, gdzie konieczne jest zastosowanie znieczulenia ogólnego. Zabieg na kolano najczęściej jest bezkrwawy. 

Artroskopia kolana – wskazania

Kolano jest zbudowane z trzech kości (udowej, piszczelowej i rzepki), łąkotek (przyśrodkowej i bocznej) oraz więzadeł (główne to więzadło krzyżowe przednie i tylne oraz więzadło poboczne przyśrodkowe i boczne), które łączą kości ze sobą. Powierzchnie stawowe pokryte są chrząstką stawową, wyścieła je błona maziowa. Jest ono zatem stawem skomplikowanym w budowie anatomicznej i biomechanicznej, w którym może dojść do wielu uszkodzeń i zmian patologicznych wymagających diagnozy i leczenia.

Wskazaniami do przeprowadzenia artroskopii kolana są:

• urazy stawu kolanowego,
• niestabilność stawowa,
• uszkodzenia więzadeł stawu kolanowego, 
• uszkodzenie łąkotek i zapalenie łąkotki,
• obrzęki i ból w okolicy stawu kolanowego,
• zmiany zwyrodnieniowe,
• zmiany przeciążeniowe,
• przemieszczenie lub zwichnięcie rzepki,
• torbiel na kolanie (torbiel Bakera to wypełniona płynem opuchlizna dołu podkolanowego),
• jałowe martwice,
• zwyrodnienia chrząstki stawowej,
• obecność ciał obcych lub wolnych w stawach,
• złamania śródstawowe,
• infekcje stawu,
• dna moczanowa,
• reumatoidalne zapalenia stawów,
• nowotwory w obrębie stawu kolanowego.

Artroskopia kolana – jak się przygotować? Jak przebiega artroskopia stawu kolanowego?

Pacjent w dniu nie powinien wykazywać żadnych objawów infekcji, w przypadku stanów zapalnych zębów należy je wyleczyć przed zabiegiem, konieczne jest także posiadanie szczepienia przeciwko WZW typu B. Nie należy usuwać owłosienia w okolicy kolana, golenie wykonuje się bezpośrednio przed zabiegiem, aby uniknąć zakażeń. 

Na artroskopię pacjent musi stawić się z dokumentacją medyczną, dowodem osobistym, zaświadczeniem dotyczącym szczepienia WZW B oraz kompletem badań wymaganym w placówce, gdzie wykonywany jest zabieg. Często chory musi wykonać także RTG, USG stawu kolanowego lub rezonans magnetyczny. Chory powinien pozostawać na czczo. Lekarz przeprowadzający artroskopię zapyta o przyjmowane leki i zbada ogólny stan pacjenta. 

Po artroskopii pacjenci zażywają rutynowo leki przeciwzakrzepowe przez 10–14 dni oraz w konieczności leki przeciwbólowe. Po artroskopii kolana może pojawić się opuchlizna. Po tym okresie najczęściej następuje kontrola oraz zdjęcie szwów. 

Warto podkreślić, że zabieg artroskopii kolana, choć jest bezpieczny, może prowadzić do powikłań, takich jak krwiak stawu, wysięk, uszkodzenie nerwów, zakrzepica żylna, zatorowość płucna, infekcji czy powikłań po podaniu znieczulenia. 

Ile się czeka na artroskopię kolana oraz jaka jest cena zabiegu? Artroskopię kolana można wykonać prywatnie i jest to koszt kilku tysięcy złotych. Cennik artroskopii kolana zależy również od tego, czy jest to tylko badanie, czy dodatkowo lekarz wykonuje zabieg operacyjny. Może być ona także sfinansowana przez NFZ – czas oczekiwania jest różny terminy to od kilku dni do kilku miesięcy. 

Rehabilitacja po artroskopii kolana

Podczas fizjoterapii po artroskopii kolana pacjent może nauczyć się poruszać o kulach i odciążać nogę, co jest bardzo częstym zaleceniem po artroskopii kolana. Rehabilitant wyjaśnia, jaki zakres ruchu można wykonywać kolanem, jak bezpiecznie siadać i wstawać oraz określa, kiedy można już całkowicie bezpiecznie poruszać się bez kul. Prowadzi także ćwiczenia izometryczne, rozciągające, ćwiczenia w odciążeniu, a następnie przechodzi do ćwiczeń wzmacniających mięśnie, uelastyczniających oraz stabilizujących. Oprócz ćwiczeń, stosuje się także fizykoterapię. Do zabiegów rehabilitacyjnych fizykalnych na kolano należą m.in. elektrostymulacja mięśni czy krioterapia.

Pełen powrót do sprawności po artroskopii kolana następuje po ok. 6 tygodniach, ale często czas ten jest wydłużony nawet do roku. Jaka jest cena fizjoterapii po zabiegu artroskopowym kolana? To bardzo indywidualna kwestia, składa się na nią wiele czynników. Koszt to ok. 70–150 zł za godzinę terapii.