Leki przeciwwymiotne. Skąd biorą się nudności?
Joanna Naczyńska

Leki przeciwwymiotne. Skąd biorą się nudności?

Wymioty mogą wystąpić zarówno u dzieci, jak i dorosłych na skutek m.in. infekcji przewodu pokarmowego, zatrucia, choroby lokomoacyjnej, a także jako działanie uboczne leczenia niektórymi lekami. W każdym przypadku wymioty są nieprzyjemnym objawem, który dodatkowo szybko może osłabić i doprowadzić do odwodnienia organizmu. Jaki mechanizm odpowiada za wymioty i jak je leczyć? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Wymioty są nagłym wyrzutem treści pokarmowej z żołądka, czemu najczęściej towarzyszą nudności. Nie są jednostką chorobową, a objawem. Każdorazowo budzą niepokój, dlatego pacjent powinien skorzystać z porady lekarza, np. gastrologa, który ustali przyczynę i w razie potrzeby zdecyduje o leczeniu nawadniającym lub zastosowaniu leków przeciwwymiotnych.

Wymioty – przyczyny

Leki przeciwwymiotne należą do grupy leków stosowanych w zapobieganiu nudnościom i wymiotom występującym na skutek podania innych leków lub w przebiegu choroby lokomocyjnej. Wymioty najczęściej występują w trakcie chemioterapii i radioterapii, które są stosowane w leczeniu onkologicznym, ponadto na skutek podania leku określanego jako toksyczny, antybiotyki, niesteroidowe leki przeciwzapalne, tabletki antykoncepcyjne lub tabletki na cukrzycę. Mogą także wystąpić podczas podróży środkami transportu, na skutek niespójnych informacji o położeniu ciała, odbieranych przez błędnik i przekazywanych do mózgu, czyli podczas choroby lokomocyjnej. Kolejnymi powodami wymiotów są m.in. zatrucie pokarmowe, któremu często towarzyszy biegunka, nazwane grypą jelitową, potocznie jelitówką. Wymioty wywołują również przypadłości/urazy, takie jak wstrząs mózgu, migrena, sepsa, zapalenie trzustki, błony śluzowej żołądka i dwunastnicy lub woreczka żółciowego. Wymioty towarzyszą także zaburzeniom odżywiania, takim jak bulimia i anoreksja.

Leki przeciwwymiotne wpływają na odpowiednie receptory w układzie nerwowym (dokładnie w rdzeniu kręgowym przedłużonym) lub ośrodki w mózgu, wskutek czego hamowany jest odruch wymiotny. Leki te są skuteczne i ułatwiają prowadzenie terapii czy odbycie długiej podróży.

Jakie są najczęściej stosowane leki przeciwwymiotne?

Dimenhydramina jest substancją czynną leków łagodzących objawy choroby lokomocyjnej. Tabletki z dimenhydraminą w dawce 50 mg można nabyć bez recepty w aptekach i bezpiecznie stosować u dzieci w wieku od 6. lat. Lek działa do 8. godzin i zazwyczaj niweluje nudności wynikające z jazdy autokarem, samochodem czy innym środkiem lokomocji. Działaniem niepożądanym zażycia tego leku jest uczucie senności i znużenia.

Ondansetron zaliczany jest do grupy leków zwanych antagonistami receptorów serotoninowych 5-HT3. Receptory te zlokalizowane są w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym. Mogą być pobudzane przez leki tzw. cytotoksyczne lub promieniowanie jonizujące (chemiotrapia, radioterapia). Po takim pobudzeniu receptorów, serotonina wydzielona zostaje w przewodzie pokarmowym i zapoczątkowuje odruch wymiotny. Ondansetron jest lekiem, który blokuje powstanie tego odruchu i działa przeciwwymiotnie. Ta grupa leków może być przepisana przez lekarza w celu zapobiegania i leczenia nudności oraz wymiotów wywołanych chemioterapią i radioterapią nowotworów, a także wymiotów występujących w okresie pooperacyjnym.

Tietylperazyna jest lekiem przeciwwymiotnym, który wpływa na ośrodek wymiotny w rdzeniu przedłużonym oraz na tzw. strefę chemoreceptorową w mózgu. Lek blokuje sygnały docierające do tych struktur i zapobiega wystąpieniu wymiotów. Jest stosowany w postaci tabletek lub czopków. Nie należy stosować leków zawierających tietylperazynę u dzieci. Podkreślić ponadto należy, że lek obniża zdolność koncentracji. Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługi urządzeń, gdyż lek może opóźniać reakcję pacjenta.

Metoclopramid należy do leków działających na przewód pokarmowy. Poprzez wpływ na receptory oraz regulacje napięcia mięśni przewodu pokarmowego działa przeciwwymiotnie, hamuje nudności, reguluje pracę przewodu pokarmowego. Dzięki tym właściwościom może być stosowany w zapobieganiu opóźnionym nudnościom i wymiotom związanym z radioterapią. Metoclopramid dobrze sprawdza się również w leczeniu wymiotów i nudności związanych z ostrym napadem migreny. Stosowanie leku powinno przebiegać ściśle według zaleceń lekarza, a kuracja powinna trwać nie dłużej niż 5. dni, gdyż lek może powodować szereg działań niepożądanych.

Warto również dodać, że leczenie wymiotów powinno zawsze być skonsultowane z lekarzem, aby ustalić ich przyczynę i ewentualnie wdrożyć leki przeciwwymiotne. Zawsze należy zadbać o dobre nawodnienie organizmu, które często może być trudne przy nasilonych objawach i wymagać nawodnienia w warunkach szpitalnych. W warunkach domowych dobrze jest sięgać po nawodnienie w postaci elektrolitów dostępnych np. w aptekach. Szczególną czujność trzeba zachować w przypadku dzieci, u których wystąpienie wymiotów może bardzo szybko doprowadzić do odwodnienia.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wazelina – jak działa?

    Wazelina od lat cieszy się popularnością wśród ludzi w każdym wieku ze względu na jej uniwersalne zastosowanie. W poniższym artykule omawiamy wszystkie zalety i właściwości wazeliny, a także sprawdzamy, czy jej stosowanie jest bezpieczne.

  • Czym są modulatory homocysteiny? Jak wpływa na zmęczenie i poziom hormonów?

    Homocysteina jest aminokwasem. Nieregulowany poziom tej cząsteczki sprzyja rozwojowi chorób układu krwionośnego u ludzi. Suplementy z modulatorami homocysteiny zawierają zazwyczaj witaminę B6, B12, kwas foliowy i betainę (trimetyloglicynę, TMG). Wyniki licznych badań naukowych wskazują, że regularne przyjmowanie przez minimum kilka tygodni modulatorów homocysteiny może przyczynić się do obniżenia nadmiernego poziomu homocysteiny we krwi.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij