Woda w kolanie - objawy, przyczyny i leczenie

Kontuzje, urazy i dolegliwości bólowe kolana są nierzadkimi tematami spotykanymi zarówno wśród sportowców, jak i osób nieuprawiających sportu wyczynowo. Kolano to złożony staw, który ze względu na swoją lokalizację i pełnione funkcje jest mocno narażony na uszkodzenie. Podlega również szybkiej eksploatacji, a zmiany w nim zachodzące są przyczyną bólu u osób starszych.

Czym jest woda w kolanie? Skąd się bierze?

Nadmiar płynu gromadzącego się w stawie kolanowym określany bywa często jako woda w kolanie. Zazwyczaj towarzyszą mu obrzęk lub opuchlizna stawu. Pracownicy medyczni nazywają to schorzenie także wysiękiem w stawie kolanowym, co wydaje się być najbardziej poprawnym nazewnictwem dla potocznego określenia – woda w kolanie.

Czy woda w kolanie jest niebezpieczna?

Opuchnięte kolano z nadmiarem zgromadzonego płynu może być wynikiem wielu patologicznych stanów, np. urazów spowodowanych przeciążeniem lub schorzeniem. By dokładnie poznać przyczynę obrzęku kolana, najczęściej potrzebny jest test próbki płynu pod kątem infekcji, choroby lub kontuzji.

Objawy obecności wody w kolanie

Oznaki i objawy wody w kolanie obejmują:

• obrzęk,
• wyraźne nabrzmienie skóry wokół struktury rzepki,
• sztywność – kiedy staw kolanowy zawiera nadmiar płynu, to utrudnione staje się całkowite zgięcie lub wyprostowanie kolana,
• ból – w zależności od przyczyny nagromadzenia się płynu kolano może być tak bolesne, że nie da się go obciążać.

Przyczyny powstawania wody w kolanie

Od czego powstaje woda w kolanie? Bardzo wiele problemów – od urazów po choroby – powoduje obrzęk kolana. Gromadzenie się wody w stawie to często również wynik kontuzji. Do takich należą:

• zerwane więzadło krzyżowe przednie (ACL),
• uszkodzenie chrząstki stawowej,
• złamanie kości.

Poza tym do przyczyn wody w kolanie można zaliczyć schorzenia i patologiczne stany, które obejmują:

• zapalenie kości i stawów,
• reumatyzm,
• infekcje,
• zapalenie torebki stawowej,
• cysty,
• guzy, nowotwory.

Do czynników ryzyka, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo obrzęku kolana, zaliczamy:

• podeszły wiek,
• uprawianie sportów wyczynowych,
• otyłość,
• nadwagę.

Najczęstszą przyczyną gromadzenia się wody w kolanie u dziecka jest przeciążenie.

Woda w kolanie – rozpoznanie i diagnostyka

Jak rozpoznać wodę w kolanie? Lekarz prawdopodobnie zacznie od badania fizykalnego. Następnie konieczne jest wykonanie testów, aby móc poznać przyczynę obrzęku. Bardzo pomocne są badania obrazowe. Obejmują one zdjęcia rentgenowskie. Rentgenodiagnostyka pozwala wykluczyć złamania oraz zwichnięcia. Badanie ultrasonograficzne umożliwia wykrycie zaburzeń i dysfunkcji związanych z uszkodzeniem ścięgien oraz więzadeł. Rezonans magnetyczny szczegółowo analizuje tkanki miękkie – taka ocena nie jest możliwa do uchwycenia na zdjęciu rentgenowskim.

Do ewakuacji płynu ze stawu kolanowego służy igła. Po usunięciu lub pobraniu próbki płynu poddaje się go dalszemu badaniu. Sprawdza się zawartość pod kątem obecności krwi, która może pochodzić z ewentualnych urazów lub zaburzeń związanych z procesem krzepnięcia. Bakterie obecne w płynie stawowym mogą wywoływać infekcje. Kryształy pirofosforanu wapnia w składzie „wody” najpewniej będą oznaką dny moczanowej.

Woda w kolanie – leczenie

Leczenie wody w kolanie jest uzależnione od przyczyny obrzęku, jego nasilenia oraz historii choroby. Terapia w postaci wykorzystania zasobów fizjoterapii w formie ćwiczeń izometrycznych oraz zabiegów fizykalnych może przyczynić się do poprawy kondycji i funkcji stawu kolanowego.

W niektórych przypadkach będzie potrzebne leczenie chirurgiczne. Wówczas redukcję obrzęku uzyskuje się przez artrocentezę, czyli usunięcie nadmiaru płynu. Dzięki zabiegowi zostaje zredukowany nacisk na staw. Następnie lekarz może zadecydować o iniekcji do stawu kortykosteroidów w celu ograniczenia stanu zapalnego. Lekarzem, który wykonuje takie procedury, zwykle jest chirurg lub ortopeda traumatolog.

Innym zabiegiem może być artroskopia. Procedura ta polega na wprowadzeniu przez małe nacięcie oświetlonej rurki do wnętrza stawu. Narzędzia, które są dołączone do artroskopu, pomagają usunąć luźną tkankę lub naprawić obecne uszkodzenie kolana.

Domowe sposoby na wodę w kolanie

Jak samemu pozbyć się wody w kolanie? Dobrym sposobem na pewno jest odpoczynek i unikanie obciążenia kolana. Pomocne może okazać się dodatkowo stosowanie okładów z woreczków z lodem. Podobnie zadziała wykorzystanie okładów z liści młodej kapusty. Maść ichtiolowa oraz inne maści na wodę w kolanie, takie jak preparaty zawierające wyciąg z nagietka czy żywokostu, to zdecydowanie efektywne sposoby na redukcję obrzęku.

Maść końska o działaniu rozgrzewającym w przypadku obecności cech stanu zapalnego nie będzie dobrym pomysłem.