Bąblowiec – choroba brudnych rąk
Anna Posmykiewicz

Bąblowiec – choroba brudnych rąk

Bąblowica to odzwierzęca choroba pasożytnicza, która wywoływana jest przez postać larwalną tasiemca. Wyróżnia się dwa rodzaje bąblowicy, każda z nich wywoływana jest przez inny rodzaj tasiemca.

Pierwszym rodzajem bąblowicy jest bąblowica jednojamowa, inna jej nazwa to echinokokoza. Ten rodzaj bąblowicy wywoływany jest przez larwę tasiemca o nazwie Echinococcusgranulosus, czyli tasiemiec bąblowcowy. Postać larwalna tego pasożyta tworzy w narządach wewnętrznych odgraniczoną torbiel, która przebiega z objawami guza. Postać dorosła tego rodzaju tasiemca ma wielkość około 3-6 mm i bytuje ona w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego, którym są głownie psy. Żywicielem pośrednim tego pasożyta są natomiast zwierzęta roślinożerne (najczęściej są to owce) i wszystkożerne (świnie). Człowiek natomiast zaraza się przez spożycie żywności zanieczyszczonej jajami inwazyjnymi pasożyta i w ten sposób staje się przygodnym żywicielem pośrednim - w jelicie cienkim człowieka wylęga się larwa tasiemca, która przenika przez ścianę jelita do krążenia wtórnego i lokalizuje się w narządach wewnętrznych, najczęściej w wątrobie, gdzie tworzy dobrze odgraniczoną torbiel, która powoli powiększa się (około 0,5-1 cm/rok). 

Co jest rezerwuarem tasiemca bąblowcowego? Jaka jest droga jego przenoszenia?

Rezerwuarem tego pasożyta są zwykle psy, a sporadycznie także wilki, lisy, jenoty i koty (żywiciele ostateczni). Człowiek natomiast zaraża się drogą pokarmową poprzez zanieczyszczone ręce lub też skażoną żywność. 

Jakie są czynniki ryzyka zarażenia się tasiemcem Echinococcusgranulosus?

Do najczęstszych czynników ryzyka zakażenia się należy kontakt z psem (przede wszystkim tym, który karmiony jest odpadkami ubojowymi), jak również przebywanie w hodowali świń lub owiec oraz kontakt z ziemią, czy spożywanie nieumytych warzyw i owoców. 

Powiązane produkty

Czy występowanie bąblowicy jednojamowej jest częste?

W Polsce zwykle stwierdza się około kilkadziesiąt przypadków w ciągu całego roku, choroba jednak występuje też w pozostałych rejonach świata. 

Czy okres wylęgania choroby jest długi? Czy chory człowiek zaraza kontaktujące się z nim osoby?

Okres wylęgania się choroby jest długi, bowiem okres bez jakichkolwiek objawów choroby może trwać od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Chory człowiek natomiast nie zaraża kontaktujących się z nim osób. 

Jakie są objawy bąblowicy jednojamowej?

W ponad 60% przypadków bąblowica jednojamowa może przebiegać w sposób zupełnie bezobjawowy, zwłaszcza jeśli zmiana lokalizuje się w wątrobie, a rozpoznanie jest stawiane wtedy zupełnie przypadkowo. Obraz kliniczny choroby uzależniony jest zatem od umiejscowienia torbieli, jej rozmiarów, stopnia zaawansowania choroby i stopnia uszkodzenia zajętego narządu. Należy też pamiętać o tym, że niektóre torbiele mogą samoistnie zanikać. 

W jakich narządach zatem zwykle lokalizuje się torbiel w przebiegu bąblowicy jednojamowej?

W ponad 60% przypadków torbiel lokalizuje się w wątrobie. Pojawia się wtedy dyskomfort w prawej okolicy podżebrowej, jak również uczucie pełności w nadbrzuszu, dolegliwości te nasilają się w pozycji leżącej na prawym boku. W przypadku dużych torbieli stwierdza się też powiększenie wątroby. Poza tym, torbiel w przebiegu bąblowicy może  lokalizować się nietypowo, czyli w płucach (jest to około 20% przypadków), jak również w mózgu, w narządach miednicy mniejszej, w narządach płciowych, gałce ocznej oraz kościach. 

W jaki sposób stawia się rozpoznanie bąblowicy jednojamowej?

Do diagnostyki choroby służą przede wszystkim badania obrazowe: USG wątroby oraz tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. W badaniach stwierdza się dobrze odgraniczoną torbiel,o często zwapniałej ścianie, z odbiciami wewnętrznymi odpowiadającymi przegrodom (torbiele potomne) lub odklejoną warstwą wewnętrzną torbieli (tzw. obraz lilii wodnej). Ponadto, wykonywane jest badanie serologiczne: oznacza się w surowicy swoiste przeciwciała IgG za pomocą testu ELISA, zaś testem potwierdzającym jest test Western-blot. Do diagnostyki służą również badania histologiczne i cytologiczne- za pomocą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej pobiera się materiał diagnostyczny z torbieli. 

Jak wygląda leczenie bąblowicy jednojamowej?

W przypadku torbieli degenerujących, małych, o grubej zwapniałej ścianie wystarcza zwykle obserwacja. W innych przypadkach do leczenia wykorzystuje się albendazol, czasami zachodzi też potrzeba wycięcia torbieli.

Innym rodzajem bąblowicy jest bąblowica wielojamowa, czyli inaczej alweokokoza. Jest to odzwierzęca inwazja pasożytnicza o przewlekłym przebiegu wywoływana przez larwalną postać tasiemca Echinococcusmultilocularis, przebiega ona z objawami przypominającymi nowotwór złośliwy wątroby. 

W jaki sposób dochodzi do zakażenia się bąblowicą wielojamową?

Człowiek może zarazić się poprzez kontakt z lisami (czyli najbardziej narażeni na zakażenie się są myśliwi i leśnicy), jak również przez kontakt z glebą oraz spożywanie niemytych owoców runa leśnego. Zachorowania mogą też występować rodzinnie. 

Jakie są objawy bąblowicy wielojamowej?

Przez bardzo długi okres, nawet przez wiele lat, choroba może nie dawać w ogóle żadnych objawów. W 99% przypadków zmiana pierwotna zlokalizowana jest w wątrobie, zatem w przypadkach objawowych obraz kliniczny przypomina wolno postępujący pierwotny nowotwór wątroby: pojawia się zatem dyskomfort lub/i ból w prawej okolicy podżebrowej, powiększenie  wątroby i śledziony, objawy nadciśnienia wrotnego, w większości przypadków też uszkodzenie dróg żółciowych przebiegające z żółtaczką cholestatyczną. Ponadto, pasożyt rozrastając się może naciekać okoliczne tkanki i narządy (czyli przeponę, opłucną, serce, osierdzie, ścianę żołądka i dwunastnicy, otrzewną, nadnercza oraz węzły chłonne). W zmianach zaawansowanych dodatkowo może wystąpić wodobrzusze, wyniszczenie, cechy niewydolności  wątroby, przerzuty do otrzewnej i odległe do płuc (pojawia się wtedy kaszel, krwioplucie, duszność ), mózgu (padaczka, objawy ogniskowe) oraz do gałki ocznej i do kości. 

Jakie badania umożliwiają  postawienie rozpoznania bąblowicy wielojamowej?

Przede wszystkim do diagnostyki służą badania obrazowe. W usg stwierdza się słabo odgraniczoną, nietworzącą torebki, nieregularną zmianę ogniskową, z obszarami martwicy, zwapnieniami i naciekiem sąsiednich struktur, często obecne jest też poszerzenie wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych oraz powiększenie śledziony i/lub wątroby. W rtg klatki piersiowej stwierdza sięczęsto uniesienie prawej kopuły przepony, jak również okrągłe cienie i poszerzenie śródpiersia. W tomografii komputerowej głowy widoczna jest natomiast zmiana przypominająca guz mózgu. Dodatkowo wykonywane są badania serologiczne. Oznacza się zatem obecność swoistych przeciwciał, weryfikacje przeprowadza się testem Western blot. Do diagnostyki służy też badanie histologiczne i cytologiczne. 

Jak wygląda leczenie bąblowicy wielojamowej?

Leczenie bąblowicy wielojamowej jest prowadzone tylko  w specjalistycznych ośrodkach. Podstawową metodą leczenia jest chirurgiczne usunięcie zmiany, jak również stosowanie albendazolu. 

Jak można zapobiegać zarażeniu się bąblowicą jedno i wielojamową?

Przede wszystkim należy regularnie odrobaczać psy, zwłaszcza pasterskie, jak i te, które karmionesą odpadkami ubojowymi. Należyunikać karmienia psów podrobami zwierząt hodowlanych. Zawsze należy myć ręce oraz pracować w rękawicach w razie kontaktu z ziemią. Ważne jest też aby, bardzo dokładnie myć warzywa i owoce, jak również myć zebrane grzyby i owoce runa leśnego przed ich spożyciem.
 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ospa wietrzna u dorosłych i dzieci – objawy ospy wietrznej, przebieg choroby, powikłania, szczepionka

    Ospa wietrzna, nazywana potocznie wiatrówką, jest wysoce zakaźną chorobą o etiologii wirusowej. Wywoływana jest przez wirusa Varicella-zoster virus (VZV), który jest identyczny z wirusem półpaśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Jak rozpoznać chorobę, ile trwa, jak ją leczyć i jakie mogą być powikłania ospy?

  • Rwa kulszowa (ischialgia). Przyczyny, objawy i leczenie.

    Rwa kulszowa jest schorzeniem zaliczanym do tzw. „zespołów korzeniowych”, jej przyczyną jest podrażnienie lub uszkodzenie korzeni nerwów rdzeniowych lub nerwu korzeniowego. Głównym objawem ischialgii jest ból dolnej części pleców promieniujący od okolicy lędźwiowo–krzyżowej do pośladka, a także dalej wzdłuż kończyny dolnej, sięgając nawet do stopy. Leczenie  obejmuje łagodzenie objawów bólowych przy pomocy metod farmakologicznych oraz zabiegów fizjoterapeutycznych. 

  • Marihuana medyczna – na czym polega leczenie konopiami?

    U schyłku okresu PRL, w 1985 roku, wprowadzono przepisy karne, które zakazały używania w Polsce marihuany. Kontrowersje wywoływał pogląd, że wykorzystanie tej substancji do celów medycznych stało się również niedostępne, a wręcz karalne. Dopiero po 32 latach (w 2017 roku) stworzono przepisy, które formalnie zezwoliły na legalne wprowadzanie marihuany do obrotu jako surowca farmaceutycznego, a także na zastosowanie jej w leczeniu i łagodzeniu objawów towarzyszących określonym chorobom. Co warto wiedzieć o marihuanie medycznej?

  • Owsiki – przyczyny, objawy i leczenie owsicy u dorosłych i dzieci

    Owsica to choroba pasożytnicza, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Dotyka głównie dzieci w wieku przedszkolnym, żlobkowym i szkolnym, natomiast wśród dorosłych największe ryzyko zachorowania występuje u osób przebywających i pracujących w domach opieki lub zakładach karnych oraz opiekujących się dziećmi. Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwpasożytniczych oraz przestrzeganiu zasad higieny osobistej. 

  • Silikony w kosmetykach – czy są bezpieczne?

    Silikony to składniki zaliczające się do tych niesłusznie uznawanych za niebezpieczne. Przybliżamy fakty i obalamy mity z nimi związane. Podpowiadamy: jakie właściwości mają silikony? W których kosmetykach znajdziemy silikony? Czy są bezpieczne? Dla kogo kosmetyki z silikonami są wskazane, a kto powinien od nich stronić?

  • Kolagen w proszku – czym jest i jak stosować?

    Kolagen w proszku jest jedną z postaci suplementów diety zawierających hydrolizowany kolagen. Peptydy kolagenowe naturalnie występują w organizmie człowieka – w skórze, kościach, ścięgnach i tkankach łącznych. Kolagen pozyskiwany jest najczęściej ze źródeł zwierzęcych: skóry, kości, tkanek krów, świń, ryb. W procesie hydrolizy kolagen jest rozkładany do mniejszych peptydów, które są łatwiej wchłaniane i przyswajane przez organizm. Kolagen w proszku stanowi suplement diety rekomendowany zazwyczaj w celu poprawy stanu skóry, włosów, paznokci, stawów i kości.

  • Nadmiar antyoksydantów wywołuje raka?

    Nowe badanie wykazało, że przeciwutleniacze, takie jak witaminy C i E, aktywują mechanizm stymulujący wzrost nowych naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych, pomagając im rosnąć i dawać przerzuty. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia podkreślają potencjalne ryzyko przyjmowania suplementów przeciwutleniających wtedy, gdy nie są one potrzebne.

  • Jeden zastrzyk zamiast chemioterapii – nowa metoda leczenia raka

    Pierwszymi pacjentami na świecie, którzy skorzystają z terapii onkologicznej w formie zastrzyku, będą Anglicy. Jest to alternatywa dla klasycznego wlewu wykorzystywanego w leczeniu nowotworów. Na czym polega ten rodzaj leczenia? Czy pacjenci w Polsce także będą mogli uczestniczyć w takiej terapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij