CHIA – pyszny pudding, zdrowy dodatek

Większość z nas, nasionka chia spotkało po raz pierwszy przy okazji konsumpcji ciekawego deseru. Chia zalewa się mlekiem, bardzo często roślinnym, dodaje odrobinę słodzidła, a następnie – podaje w przeźroczystym pucharku wraz z owocowym musem bądź innymi, pysznymi dodatkami. Tak powstaje oryginalnie wyglądający pudding. Nasionka można wykorzystać też do przygotowania koktajlu, jako dodatek do sałatki albo jogurtu. Warto wprowadzić je do swojego menu, bo to nie tylko smakowita przekąska, ale i składnik diety, który korzystnie wpływa na funkcjonowanie naszego organizmu.

Cenne kwasy omega-3

Chia (Salvia hispanica) to roślina o amerykańskich korzeniach. Jej nasiona, wraz z kukurydzą, fasolą i amarantusem były głównym źródłem żywności pochodzenia roślinnego zamieszkujących te tereny Azteków. Poza dietą, wykorzystywano je również do produkcji leków - ludy indiańskie stosowały nasiona jako składnik wspomagający leczenie m.in. chorób oczu, dróg oddechowych oraz infekcji. Chia jest rośliną jednoroczną, osiąga ok. 1 metra wysokości i posiada rozłożyste liście oraz małe kwiaty. Jej nasiona charakteryzują się wysoką zawartością błonnika pokarmowego (18-30%), minerałów, witamin oraz przeciwutleniaczy, ale przede wszystkim – wysoką zawartością tłuszczu, 25-35%. Spośród kwasów tłuszczowych, aż 60% stanowi kwas a-linolenowy należący do rodziny kwasów omega-3, które wspierają m.in. odporność naszego organizmu, poprawiają pracę układu nerwowego oraz dbają o piękny, młody wygląd. Ponadto, kwasy te wykazują działanie hipoglikemizujące oraz wspomagają terapię chorób autoimunnologicznych i nowotworów.

Nasiona chia zawierają sporo minerałów, m.in.: wapń, fosfor, potas, sód, cynk, miedź, żelazo oraz magnez. 1 uncja (czyli ok. 28g) nasion to aż 180 mg wapnia, czyli aż 15% przeciętnego, dziennego zapotrzebowania dorosłego człowieka na ten składnik.

Superżywność = superdieta

Nasionka chia zostały zaklasyfikowane jako tzw. superfoods – czyli superżywność. Oznacza to, że na tle produktów „zwyczajnych”, tradycyjnych, wyróżniają się one dużą zawartością składników odżywczych w małej masie produktu (tzw. duża gęstość odżywcza) oraz sporą koncentracją niezbędnych dla zdrowia składników, których w naszym pożywieniu często na co dzień bardzo brakuje.

Chia, a odchudzanie

Pomimo tego, że dostępne źródła nie potwierdzają jakoby dodatek nasion chia do diety powodował skuteczniejsze odchudzanie, warto wspomnieć, że jedno z badań wykazało, że wprowadzenie do żywienia koktajlu na bazie nasion, przy równoczesnym zredukowaniu diety o 500 kcal od zapotrzebowania całkowitego, poprawia tolerancję glukozy, zmniejsza stężenie triglicerydów oraz białka CRP (w porównaniu do grupy kontrolnej nie otrzymującej koktajlu), a ponadto generuje powstawanie uczucia sytości. Nic oczywiście nie zastąpi odpowiednio zbilansowanej diety, ale fakt ten pozwala na dalsze rozważania w temacie możliwości wykorzystania nasion chia w codziennym jadłospisie.

Piśmiennictwo:

1. Dąbrowski G., Skrajda M., 2015, Nasiona szałwii hiszpańskiej (Salvia hispanica L.) jako źródło składników wykazujących dobroczynny wpływ na ludzki organizm, Journal of Education, Health and Sport, 5 (9), 337-350
2. Franklin A., Hongu N., 2016, Chia Seeds, College of Agriculture & Life Science, Cooperative Extension, az1692, 1-5
3. Kargulewicz A. i wsp., 2016, Ziarna chia jako wartościowy produkt racjonalnej diety – zastosowanie w profilaktyce chorób metabolicznych, Pielęgniarstwo Polskie, 1 (59), 87-90