Objawy zakażenia bakterią Chlamydia trachomatis u kobiet i mężczyzn
Czym charakteryzuje się bakteria wywołująca chlamydiozę?
Chlamydia trachomatis należy do rodzaju bakterii Chlamydia. Rożne szczepy tej bakterii są odpowiedzialne za wywoływanie różnego rodzaju zespołów chorobowych u człowieka. Chlamydia trachomatis to bakteria gram-ujemna, która żyje we wnętrzu komórek organizmu swojego gospodarza (bakteria wewnątrzkomórkowa). Po wniknięciu do organizmu gospodarza bakteria przyczepia się do komórek, "wchodzi" do ich wnętrza i tam ulega namnażaniu. Z wnętrza komórek gospodarza bakterie rozprzestrzeniają się po całym organizmie drogą krwiopochodną - wędrują po prostu z prądem krwi.
Wywołująca chlamydiozę Chlamydia trachomatis jest najczęstszą przyczyną nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej u mężczyzn, u kobiet wywołuje natomiast stany zapalne kobiecych narządów płciowych, może doprowadzać do bezpłodności, przewlekłego bólu w obrębie miednicy mniejszej oraz przyczyniać się do powstania groźnych powikłań w okresie ciąży.
Czy chlamydioza jest częstą chorobą?
Tak. W krajach rozwiniętych jest ona najczęściej występującą chorobą bakteryjną dróg moczowo-płciowych. Choroba zwykle dotyczy osób po osiągnięciu dojrzałości płciowej, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, jest ona najczęstsza pomiędzy 20 a 25 rokiem życia.
Jakie są objawy chlamydiozy?
U kobiet zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis może przyczynić się do powstania zapalenia cewki moczowej. Zdarza się, że w tej sytuacji zapalenie cewki moczowej przebiega bezobjawowo, jednak bardzo często obecne są objawy dyzuryczne (bolesne parcie na mocz, zdecydowanie częstsze oddawanie moczu, oddawanie moczu małymi porcjami). Czasami kobieta jest w stanie zaobserwować śluzowo-ropny wyciek z cewki moczowej. Ponadto, bakteria Chlamydia trachomatis może wywoływać u kobiet zapalenie szyjki macicy. Schorzenie to w ponad 80% przebiega bezobjawowo. W postaci objawowej chlamydiowe zapalenie szyjki macicy może wywoływać plamienia lub krwawienie międzymiesiączkowe, natomiast w badaniu ginekologicznym często widoczne jest zaczerwienienie i obrzęk tarczy szyjki macicy oraz obecność śluzowo-ropnej wydzieliny w ujściu zewnętrznym szyjki macicy.
Czy zakażenie bakterią Chlamydia trachomatis jest groźne w okresie ciąży?
Tak. Bardzo często chlamydioza przyczynia się do nawracających poronień i niemożliwości donoszenia ciąży, zdarza się też niestety, że w ogóle uniemożliwia ona zajście w ciążę i przyczynia się do powstania bezpłodności (przewlekły stan zapalny narządów miednicy mniejszej może bowiem wywoływać między innymi liczne zrosty, uszkodzenia ściany jajowodów czy też liczne ropnie). W okresie ciąży, w przypadku chlamydiozy, może dochodzić do przedwczesnego porodu czy też do hipotrofii płodu (masa ciała urodzonego dziecka jest poniżej 10 centyla standardowej krzywej masy ciała w zależności od wieku ciąży). Należy też pamiętać o tym, że kobieta ciężarna zarażona chlamydiozą może przenieść zakażenie na dziecko. U noworodka zakażonego chlamydiozą stwierdza się zwykle bardzo często zapalenie spojówek, zapalnie gałki ocznej czy też zapalenie płuc.
Jakie objawy zakażenia bakterią Chlamydia trachomatis są obecne u mężczyzn?
U mężczyzn chlamydioza wywołuje zapalenie cewki moczowej. Pojawia się wtedy wyciek z cewki moczowej, może być on ropny, śluzowo-ropny, śluzowy lub wodnisty. Ponadto obecne są objawy dyzuryczne: ból i pieczenie przy oddawaniu moczu, oddawanie moczu częściej małymi porcjami. Często mężczyźni obserwują też świąd i zaczerwienie zewnętrznego ujścia cewki moczowej. Zdarza się też, że zakażenie przebiega w sposób bezobjawowy.
Czy zakażenie bakterią Chamydia trachomatis może dawać objawy wspólne dla obu płci?
Tak. Dla obu płci charakterystyczne może być zapalenie gardła (zwykle ma przebieg bezobjawowy, jest typowe dla homoseksualistów i kobiet uprawiających seks oralny), zapalnie odbytu (głównymi objawami jest pieczenie w okolicy odbytu oraz wydzielina śluzowo-ropna często z domieszką krwi) oraz zespół Reitera. Czym zatem jest zespół Reitera? Częściej zdarza się on u mężczyzn niż u kobiet. Charakterystyczna dla niego jest triada objawów: zapalenie cewki moczowej, zapalenie spojówek oraz zapalenie stawów, czasami mogą pojawić się też na skórze łuszczycopodobne wykwity grudkowo-krostkowe.
Jak stawiane jest rozpoznanie chlamydiozy?
Ponieważ dość często zakażenie Chlamydia trachomatis przebiega w sposób bezobjawowy, czasami lekarzowi bardzo trudno jest od razu postawić właściwe rozpoznanie. Przede wszystkim lekarz musi zbierać od pacjenta bardzo dokładny wywiad dotyczący wszystkich niepokojących objawów i dolegliwości (u kobiet zawsze należy dokładnie wypytać o ewentualne niepowodzenia położnicze). Ponadto, należy wykluczyć inne częste zakażenia narządów płciowych, przede wszystkim rzeżączkę oraz zakażenie rzęsistkiem pochwowym. Po wstępnej diagnozie, jeśli lekarz podejrzewa zakażenie Chlamydia trachomatis, należy oznaczyć w krwi poziom przeciwciał w kierunku zakażenia Chlamydią (zarówno w klasie IgM , jak również w klasie IgG). Ponadto należy stwierdzić obecność drobnoustrojów w wymazie pobranym z miejsca podejrzanego o bytowanie bakterii (wydzielina z szyjki macicy lub pochwy, wymaz z cewki moczowej, poranna próbka moczu, zaś u noworodków wymaz ze spojówek oka czy też popłuczyny oskrzelowe). Po postawieniu diagnozy o zakażeniu chlamydią należy włączyć właściwe leczenie.
Jak wygląda leczenie chlamydiozy?
Leczenie chlamydiozy wymaga włączenia antybiotykoterapii. Stosowane są antybiotyki z grupy tetracyklin, makrolidów oraz fluorochinolonów. Aby leczenie chlamydiozy było skuteczne, zawsze należy w tym samym czasie leczyć obydwoje partnerów seksualnych, w czasie leczenia powinno się także powstrzymać od współżycia. Po kilku tygodniach od zakończenia kuracji powinno się powtórzyć badanie na obecność zakażenia Chlamydią trachomatis, aby upewnić się, że leczenie zakończyło się pozytywnie.