Otarcia i podrażnienia po stosunku - przyczyny, zapobieganie i leczenie.

Dyskomfort w czasie stosunku jest zaburzeniem, którego nie powinno się bagatelizować, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu ból i niechęć do zbliżeń. Dyspareunia, czyli bolesność w czasie współżycia, częściej dotyka kobiet. Poza nią jednak w relacjach intymnych często dochodzi do mniejszych, aczkolwiek równie dokuczliwych problemów, takich jak otarcia czy podrażnienia.

Pieczenie pochwy podczas stosunku - przyczyny problemu

Ból i pieczenie okolic intymnych to jedne z najczęściej spotykanych objawów, z którymi kobiety zgłaszają się do ginekologów. Po pierwsze, gdy pieczenie obecne jest na co dzień, a jedynie nasila się w trakcie stosunku i sprawia jeszcze większy dyskomfort, najczęściej może być związane z infekcją bakteryjną, grzybiczą lub pierwotniakową pochwy. W tym przypadku objawom bólowym towarzyszy zazwyczaj obecność wydzieliny z pochwy. Do trzech najczęstszych zapaleń pochwy zaliczamy:

• kandydozę – obecność białawych, serowatych upławów, którym towarzyszy świąd i pieczenie,
• rzęsistkowicę – obecność żółtozielonych pienistych upławów, świądu oraz objawów bólowych przy oddawaniu moczu,
• bakteryjną waginozę – obecność obfitych, jednorodnych, białych lub szarych upławów o rybim zapachu (w znacznej mierze przebiega bezobjawowo).

W tym przypadku należy również wspomnieć o chorobach przenoszonych drogą płciową, takich jak:

• kiła – najczęściej obecność objawu pierwotnego w postaci stwardnienia ulegającego owrzodzeniu w okolicy narządów płciowych i znikającego po 2–4 tygodniach bez pozostawienia śladu,
• rzeżączka – najczęstsza postać u kobiet – zapalenie kanału szyjki macicy objawiające się wydzieliną z kanału szyjki macicy o charakterze ropnym bądź śluzowo-ropnym, zmianą charakteru upławów, obecnością krwawienia lub plamienia międzymiesiączkowego bądź kontaktowego, które również mogą być przyczyną dyskomfortu i bólu w trakcie stosunku.

Zwiększone ryzyko wystąpienia chorób przenoszonych drogą płciową pojawia się u osób mających wielu partnerów seksualnych, u osób homoseksualnych czy niestosujących mechanicznych środków antykoncepcyjnych w postaci prezerwatyw. Stosowanie prezerwatyw w trakcie stosunku znacznie zmniejsza ryzyko transmisji chorób przenoszonych drogą płciową i stanowi podstawę profilaktyki tych chorób. Warto również wspomnieć o tym, że w przypadku wystąpienia niepokojących objawów mogących świadczyć o obecności STD lub w celu diagnostyki potencjalnego zakażenia należy niezwłocznie udać się do poradni wenerologicznej, gdzie praktycznie od ręki bez skierowania można skorzystać z konsultacji z lekarzem wenerologiem.

U kobiet w trakcie i po menopauzie fizjologicznie może wystąpić tzw. suchość pochwy. Wywołana jest ona zmianami zachodzącymi w pochwie w trakcie menopauzy – dochodzi do ścieńczenia ścian pochwy, co znacznie zwiększa ryzyko powstania urazów w trakcie stosunku. Zmniejszona jest również produkcja śluzu, co dodatkowo potęguje ten problem. Jest to kolejna z przyczyn mogących prowadzić do powstania otarć czy podrażnienia w trakcie stosunku. Suchość pochwy może również wystąpić w innych przypadkach i być konsekwencją np. leczenia chemioterapią m.in. nowotworów kobiecych, przyjmowania niektórych leków lub ciąży.

Fizjologicznie w trakcie stosunku dochodzi do uszkodzeń mechanicznych ścian pochwy, które mogą wywoływać ból w trakcie i po stosunku. Jest to o tyle niebezpieczne, że mikrourazy powstające w trakcie stosunku mogą stanowić wrota zakażeń, wywołując miejscowe stany zapalne. Dlatego ważna jest odpowiednia higiena i pielęgnacja okolic intymnych.

Jak możemy zapobiegać wystąpieniu bólu pochwy i podrażnień po stosunku?

Podstawą jest prawidłowa higiena miejsc intymnych. Dokładne umycie okolic intymnych przed i po stosunku może częściowo zapobiegać transmisji mikroorganizmów, a co za tym idzie rozwojowi stanu zapalnego. W przypadku suchości pochwy rozwiązaniem może być stosowanie lubrykantu w trakcie stosunku, a w cięższych przypadkach globulek dopochwowych z kwasem mlekowym czy hormonami, takimi jak estrogeny.

Pieczenie i otarcia pochwy po stosunku - domowe sposoby

Na otarcia pochwy domowe sposoby również bywają skuteczne.

Prawidłowa pielęgnacja okolic intymnych

Jak już wcześniej zostało wspomniane – podstawą jest prawidłowa codzienna pielęgnacja okolic intymnych preparatami o odpowiednim pH przeznaczonymi do mycia tych okolic. Utrzymanie odpowiedniego kwaśnego pH tych okolic jest naturalnym mechanizmem obronnym chroniącym nas przed rozwojem nieodpowiedniej flory bakteryjnej. W większości na skórze naszego ciała panuje zasadowe pH, dlatego istotne jest używanie specjalnych preparatów, a nie zwykłych żeli do kąpieli.

Odpowiednio dobrane artykuły higieniczne

Istotne jest również unikanie zapachowych kosmetyków, papieru toaletowego czy podpasek (należy je wymieniać co 3–4 godziny w pierwszych dniach miesiączki). Jeżeli chodzi o wkładki higieniczne, to kobiety nie powinny ich w ogóle stosować, gdyż stanowią one idealne miejsce do rozwoju niechcianych bakterii i mogą jedynie prowadzić do powstawania stanów zapalnych okolic intymnych. 

Przewiewna bielizna

Bielizna powinna być przewiewna, bawełniana i oddychająca. Istotną rolę pełnią też detergenty, w których pierze się bieliznę, gdyż ich nieodpowiednie dobranie może powodować podrażnienia tych okolic w wyniku reakcji alergicznych.

W przypadku wystąpienia dodatkowych wcześniej opisanych objawów mogących świadczyć o rozwijającej się chorobie należy pilnie skonsultować się z lekarzem ginekologiem, a w przypadku chorób przenoszonych drogą płciową z lekarzem wenerologiem. Szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia pozwala na szybki powrót do zdrowia oraz zmniejszenie ryzyka przeniesienia zakażenia na partnerów seksualnych.