Dwa ogniska zachorowań na WZW typu A w Polsce. Czy wraca „choroba brudnych rąk”?

Wykryto dwa ogniska wirusowego zapalenia wątroby typu A – w województwie podlaskim i województwie lubuskim. WZW A to choroba zakaźna przenoszona głównie drogą pokarmową. Zachorowań nie jest dużo, niemniej dwa razy więcej niż w ubiegłym roku.

1. WZW typu A – dwukrotny wzrost zachorowań
2. Wirusowe zapalenie wątroby typu A – jak dochodzi do zakażenia i jakie są objawy?
3. Drogi zakażenia WZW A

WZW typu A – dwukrotny wzrost zachorowań

W Polsce odnotowano dwukrotny wzrost zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby typu A w porównaniu z analogicznym okresem w ubiegłym roku. Główne ogniska choroby zlokalizowano w województwie podlaskim (10 zakażeń) i województwie lubuskim (20 zakażeń).

W ramach działań zapobiegawczych w województwie lubuskim zaszczepiono około 500 osób, jednak – jak podkreśla Główny Inspektor Sanitarny dr Paweł Grzesiowski – nie wszyscy są zainteresowani tą formą profilaktyki i nie zgłaszają się na proponowane szczepienia.

Co istotne, choroba może rozwijać się bezobjawowo przez okres do ośmiu tygodni, a to dodatkowo utrudnia jej wykrycie.

O sukcesie w procesie wygaszania ognisk będzie można powiedzieć po około 2 miesiącach od momentu postawienia diagnozy ostatniemu pacjentowi (średni czas inkubacji choroby wynosi od 15 do 50 dni).

Wirusowe zapalenie wątroby typu A – jak dochodzi do zakażenia i jakie są objawy?

Najczęściej do zakażenia wirusem HAV (ang. Hepatitis A Virus) dochodzi poprzez drogę pokarmową (fekalno-oralną) – spożycie skażonej wody lub żywności, a ponadto kontakt z osobą zakażoną lub z zanieczyszczoną powierzchnią. WZW typu A nazywa się powszechnie „chorobą brudnych rąk”. Wirus może być odporny na mrożenie i zakwaszanie (żywność).

Drogi zakażenia WZW A

1. Spożycie skażonej żywności i wody – wirus może znajdować się w:

• surowych warzywach i owocach,

• niedogotowanych owocach morza,

• wodzie zanieczyszczonej fekaliami.

2. Kontakt z zakażoną osobą – np. przez:

• brak higieny rąk po skorzystaniu z toalety,

• kontakt z wydalinami i krwią zakażonego,

• stosunki seksualne (zwłaszcza oralno-analne).

3. Zanieczyszczone przedmioty – wirus może przenosić się przez dotykanie skażonych powierzchni, a następnie ust.

Objawy WZW A zazwyczaj są cięższe u osób dorosłych niż u dzieci (najczęściej przechodzą chorobę bezobjawowo) i przypominają grypę – pojawiają się gorączka, osłabienie, bóle mięśniowo-stawowe. Można zaobserwować także nudności, apatię, brak apetytu, ból brzucha (głównie po prawej stronie w okolicach wątroby), biegunkę lub zaparcia.

W Europie odnotowuje się rocznie około 10 000 zachorowań. W Polsce liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) w ostatnich latach przedstawia się następująco:

• 2023 rok: 209 przypadków,

• 2024 rok: 319 przypadków,

• 2025 rok: do końca lutego odnotowano 116 przypadków.