Prawidłowa higiena rąk. Jak, czym i jak długo myć ręce?
Maria Kasprzak

Prawidłowa higiena rąk. Jak, czym i jak długo myć ręce?

Ogłoszona przez WHO pandemia koronawirusa powinna skłonić nas wszystkich do skrupulatnego zachowania zasad higieny. Jej głównym elementem jest regularne mycie rąk, które pozwala ograniczyć ryzyko przeniesienia do organizmu wirusów, które mogą znajdować się na dłoniach, np. po dotknięciu skażonych przedmiotów. Bardzo ważna jest technika mycia rąk i czas, jaki powinniśmy przeznaczyć na tą czynność. Jak długo myć dłonie? Czy pożądane efekty można osiągnąć już po zastosowaniu powszechnie dostępnego mydła w kostce lub w płynie?

Higiena w czasach pandemii

Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) najlepszym sposobem na zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób jest mycie rąk wodą z mydłem. Należy jednak pamiętać o starannym myciu całych dłoni, nie zapominając o opuszkach i kciuku, przestrzeniach między palcami oraz o  nadgarstkach.

Profilaktyka ta jest szczególnie ważna teraz, po ogłoszeniu pandemii koronawirusa. Restrykcyjne podejście do zachowania higieny i regularne mycie dłoni pozwoli ograniczyć liczbę zachorowań i zwiększy nasze bezpieczeństwo. Mydło pomaga bowiem dokładnie usunąć zanieczyszczenia z rąk, w tym wirusy i bakterie, poza tym może pomóc w zniszczeniu osłonki lipidowej koronawirusa i innych wirusów osłonkowych, w tym wirusa grypy.

Dokładne mycie rąk jest istotne, ponieważ wirusy, w tym także nowy typ koronawirusa, mogą być przenoszone na powierzchni dłoni. Rękoma instynktownie dotykamy okolic twarzy, a koronawirus SARS-CoV-2 może wnikać ludzkiego organizmu przez błonę śluzową ust, nosa oraz oczu.

Na różnych powierzchniach, zależnie od warunków, koronawirus może zachować zakaźność nawet do kilku dni. Tym ważniejsze jest regularne mycie rąk i dezynfekcja często dotykanych powierzchni.

Mycie rąk – odpowiednia technika i czysty ręcznik

Dla dobrego oczyszczenia rąk z brudu, wirusów i bakterii ważniejsze niż rodzaj mydła są – podobnie jak przy myciu zębów – czas i technika. Zwykłe mydło, zarówno w kostce, jak i w płynie, usuwa zarazki z naszych rąk w sposób mechaniczny: ułatwia zmycie ich z powierzchni skóry. Dopiero, kiedy nie mamy dostępu do bieżącej wody i mydła, powinniśmy korzystać z środków antybakteryjnych. 

Tradycyjne mydło w kostce warto jednak zastąpić jego płynnym odpowiednikiem umieszczonym w pojemniku z dozownikiem (najlepiej bezdotykowym). Jeżeli musimy skorzystać z przycisku lub pompki, należy aktywować ją łokciem lub regularnie dezynfekować.

Po pobraniu mydła na zwilżone dłonie należy wykonać każdą z następujących czynności po 5 razy jedną, a potem drugą ręką:

  • pocierać wewnętrzne części dłoni,
  • pocierać wnętrzem jednej dłoni o grzbiet drugiej,
  • pocierać wewnętrzne części dłoni z przeplecionymi palcami,
  • pocierać grzbietową powierzchnię zagiętych palców jednej dłoni pod zagiętymi palcami drugiej dłoni,
  • pocierać kciuk jednej dłoni o wewnętrzną część zaciśniętej na nim drugiej dłoni ruchem obrotowym,
  • okrężnie pocierać opuszkami palców jednej dłoni w zagłębieniu drugiej dłoni,
  • dokładnie spłukać ręce pod bieżącą wodą i osuszyć je ręcznikiem papierowym lub czystym ręcznikiem z tkaniny; kran należy zakręcać przez papierowy ręcznik, aby nie dotknąć ponownie kurka.

Po umyciu rąk można dodatkowo zdezynfekować je preparatem na bazie alkoholu.

infografika jak skutecznie myć ręcę

Powiązane produkty

Dezynfekcja – niezawodny spirytus i żele do dezynfekcji

Czasem jednak umycie rąk nie jest możliwe. Co zrobić, kiedy jesteśmy poza domem, w podróży, bez dostępu do wody i mydła?

Dobrym rozwiązaniem jest użycie żelu lub płynu zawierającego co najmniej 70% alkoholu etylowego, czyli etanolu – popularnego spirytusu (Alcohol Denat.). Etanol w odpowiednim stężeniu skutecznie zabija bakterie, grzyby i wirusy osłonkowe. Jednak dla skutecznej dezynfekcji ważne jest to, żeby była ona przeprowadzona starannie. Należy użyć odpowiedniej ilości płynu lub żelu – co najmniej 3 ml – i wcierać go dokładnie w skórę przez co najmniej 30 sekund, ruchami takimi, jak przy myciu rąk. Przez te 30 sekund dłonie powinny być mokre od płynu dezynfekującego. Jeśli ręce przez ten czas wyschną, należy ponownie je nim zwilżyć.

Brudne ręce? Znów najważniejsza jest technika

W przypadku widocznego brudu i braku dostępu do wody także należy przestrzegać pewnych reguł, aby dezynfekcja rąk była skuteczna.

Nie wszyscy wiedzą o tym, że brud na skórze znacznie obniża skuteczność dezynfekcji. Jeśli więc nasze ręce są w sposób widoczny zabrudzone, należy je bezwzględnie umyć wodą i mydłem, a dopiero potem dezynfekować.

Jeśli to niemożliwe, można je najpierw oczyścić mokrą chusteczką lub dobrze zwilżyć żelem dezynfekcyjnym i zetrzeć go chusteczką higieniczną. Na wstępnie oczyszczone w ten sposób dłonie, należy pobrać przynajmniej 3 ml (łyżeczkę od herbaty) żelu lub płynu i wcierać go w ręce takimi ruchami, jakie stosuje się przy myciu rąk. Ręce powinny być zwilżone środkiem przez przynajmniej 30 sekund.

Zdrowa skóra – naturalna bariera dla drobnoustrojów

Na koniec należy przypomnieć, że oprócz czystości równie ważne dla skóry naszych rąk jest jej odpowiednie nawilżanie. Częste mycie rąk wysusza skórę i jeśli zaniedbamy jej pielęgnację, może dość do jej przesuszenia, pękania i objawów podobnych do egzemy. Aby temu zapobiec, można używać środków dezynfekujących z dodatkiem gliceryny, która nawilża skórę dłoni.

Warto także zaopatrzyć się w krem do rąk i regularnie stosować go po umyciu dłoni. Jest wiele składników wchodzących w skład preparatów do rąk, które pomagają je właściwie nawilżać i natłuszczać, m.in. gliceryna (Glycerin), mocznik (Urea), parafina (Paraffinum Liquidum lub Mineral Oil), masło shea (Butyrospermum Parkii Butter) i wiele innych. Warto wypróbować, który z nich sprawdzi się najlepiej w przypadku naszych rąk.

  1. J. Wise, Ordinary soap is as effective as antibacterial soap for handwashing, study finds, „BMJ” 2015, doi: 10.1136/bmj.h4944.
  2. G. P. Munoz–Figueroa, O. Ojo, The effectiveness of alcohol-based gel for hand sanitising in infection control, „Br J Nurs” 2018, 27(7):382-388. doi: 10.12968/bjon.2018.27.7.382.
  3. S. A. Kim, H. Moon, K. Lee i in., Bactericidal effects of triclosan in soap both in vitro and in vivo, „J Antimicrob Chemother” 2015; 70(12):3345-52. doi: 10.1093/jac/dkv275. Epub 2015 Sep 15.
  4. Instrukcja mycia i dezynfekcji rąk wg. Normy EN 1500.
  5. S. L. Edmonds, J. Mann, R. R. McCormack, SaniTwice: a novel approach to hand hygiene for reducing bacterial contamination on hands when soap and water are unavailable, „J Food Prot” 2010; 73(12):2296-300.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Tabletki antykoncepcyjne jedno- i dwuskładnikowe – które wybrać? Jaka jest różnica?

    Tabletki antykoncepcyjne to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują głównie w dwóch rodzajach: tabletki jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestagen, oraz tabletki dwuskładnikowe – mają w składzie estrogen i progesteron. Które są skuteczniejsze? Jakie mają zalety i wady?

  • Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

    Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

  • Jaka jest rola żywienia medycznego w chorobie nowotworowej?

    Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

  • Nowe wytyczne w sprawie przyjmowania witaminy B6. Jak teraz ją dawkować?

    Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał opinię naukową dotyczącą nowego schematu dawkowania witaminy B6. Badania EFSA wpłynęły na decyzję Zespołu ds. Suplementów Diety, o czym poinformował Główny Inspektorat Sanitarny. Jaka jest obecnie dopuszczalna maksymalna dawka witaminy B6, która może znaleźć się w suplementach diety?

  • Probiotyki i prebiotyki – kiedy je stosować? Czy trzeba to robić cały czas?

    Zgodnie z definicją Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa oraz Światowej Organizacji Zdrowia probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które przyjmowane w zalecanej i właściwej dawce przynoszą pozytywne rezultaty dla zdrowia gospodarza. Stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne i dobrze tolerowane.

  • Łupież w ciąży – przyczyny. Jak sobie radzić? Czym myć głowę?

    W okresie ciąży następuje szereg zmian w organizmie kobiety, np. zmiany hormonalne czy stres, które mogą prowadzić do pojawienia się łupieżu. Wówczas można rozpocząć samodzielną terapię poprzez stosowanie delikatnych dermokosmetyków o działaniu przeciwłupieżowym lub naturalnych metod, które mogą okazać się skuteczne i wystarczające. Jednak niekiedy pomimo stosowanych preparatów i kuracji przeciwłupieżowych problem nie znika. Należy wtedy skonsultować się z dermatologiem, znaleźć przyczynę choroby i dobrać właściwe leczenie.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.