Ropomocz – przyczyny, objawy, leczenie

Znacznie podwyższona liczba białych krwinek w moczu (leukocyturia) może zmienić jego barwę oraz woń. Za taki stan w większości przypadków odpowiada zakażenie układu moczowego. Czym jest ropomocz i jak wygląda jego leczenie?

Czym jest ropomocz?

Ropomocz to schorzenie, w którym ze względu na duże ilości leukocytów w moczu, dochodzi do jego zmętnienia. Warto podkreślić, że nie ma jasno zdefiniowanego laboratoryjnego poziomu leukocytów w tzw. polu widzenia, przy której stwierdzany jest ropomocz. W sytuacji, kiedy nie dochodzi do zmętnienia oraz zmiany woni moczu, jednak nadal można stwierdzić obecność określonej ilości leukocytów w moczu, mamy do czynienia z leukocyturią. Każdy przypadek wykrycia w badaniu ogólnym moczu leukocytów powinien zostać skonsultowany z lekarzem.

Jakie mogą być przyczyny ropomoczu?

Obecność „ropy” w moczu spowodowana jest najczęściej przez zakażenie układu moczowego. W sytuacji, kiedy dochodzi do infekcji o etiologii (najczęściej) bakteryjnej, w drogach moczowych tworzy się miejscowy stan zapalny. Poprzez uwalniane przez uszkodzone komórki specjalne białka oraz samą obecność patogenów w miejscu zakażenia dochodzi do nagromadzenia się leukocytów, które mają za zadanie je zwalczyć. Są także sytuacje, w których ropomocz nie jest związany z infekcją bakteryjną, a pobrane posiewy są ujemne. W takich sytuacjach mamy do czynienia z jałowym ropomoczem. Pojawia się on w przebiegu m.in:

• zapalenia cewki moczowej,
• śródmiąższowego zapalenia nerek,
• gruźlicy układu moczowego,
• zakażenia układu moczowego wywołanego przez wirusy lub grzyby.

W jaki sposób diagnozuje się ropomocz?

Badaniem potwierdzającym ropomocz jest badanie ogólne moczu. To ono pozwala m.in. stwierdzić obecność w moczu leukocytów. Dodatkowym objawem sugerującym ropomocz jest przede wszystkim zmętnienie i zmiana barwy moczu, a także typowe objawy dyzuryczne (trudność w oddawaniu moczu), sugerujące zakażenie układu moczowego, do których zalicza się pieczenie przy oddawaniu moczu, bolesność podbrzusza lub okolicy lędźwiowej, gorączkę czy też parcie na mocz. Aby badanie ogólne moczu było wiarygodne, należy najpierw umyć okolice intymne, a następnie oddać do specjalnego kubeczka pierwszą poranną porcję moczu z tzw. środkowego strumienia – nie na początku i nie pod koniec trwania mikcji. W przypadku konieczności pobrania moczu na posiew konieczne jest oddanie go do jałowego pojemnika, który można kupić w aptece.

Warto pamiętać, że ropomocz zarówno u dziecka, jak i osoby starszej może przebiegać z objawami ogólnymi, które w jasny sposób nie wskazują na stan zapalny tej okolicy. Z tego względu w przypadku pojawienia się objawów sugerujących jakąkolwiek infekcję czy też wystąpienia u seniorów zaburzeń świadomości, lekarze bardzo często decydują się na wykonanie kontrolnego posiewu moczu oraz jego ogólne badanie.

Ropomocz – powikłania i zagrożenia

Nieleczony ropomocz może być niebezpieczny i prowadzić do licznych powikłań

Powikłania przy ropomoczu:

• nawracające zakażenia układu moczowego,
• ropień nerki,
• ostre oraz przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, prowadzące niekiedy do niewydolności nerek i konieczności leczenia nerkozastępczego,
• zakażenie uogólnione prowadzące do sepsy.

Z tego względu, przy podejrzeniu zakażenia układu moczowego, konieczne jest wykonanie badania ogólnego moczu wraz z posiewem. Pozwoli to nie tylko szybko stwierdzić obecność ewentualnego zakażenia, ale także, ze względu na informacje o wrażliwości bakterii na dany antybiotyk, wdrożenie najskuteczniejszej terapii.

Ropomocz – leczenie

Leczenie ropomoczu uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny jego wystąpienia, wieku pacjenta oraz ogólnego stanu zdrowia. Ze względu na fakt, że zakażenia układu moczowego najczęściej powodowane są przez bakterie, a dokładniej pałeczki Escherichia coli, podstawą leczenia są antybiotyki. W przypadku kobiet o niepowikłanym przebiegu zakażenia, najczęściej stosowane antybiotyki to: fosfomycyna, trimetoprim lub kotrimoksazol. W przypadku kobiet w ciąży, u których występuje naturalna predyspozycja do nawracających zakażeń układu moczowego, najczęściej stosowana jest fosfomycyna, gdyż wystarczy podanie jedynie jednej dawki. W przypadku cięższego stanu ogólnego, zakażenia niereagującego na zastosowane leczenie pierwszego rzutu, czy też w przypadku infekcji u mężczyzn, konieczne jest zastosowanie antybiotyków drugiego rzutu. Wśród nich wyróżnia się m.in. amoksycylinę, fluorochinolony, a także cefalosporyny. W przypadku wystąpienia ropomoczu u niemowląt podstawą leczenia są również antybiotyki. W przypadku tak małych dzieci najczęściej stosowane są preparaty z grupy penicylin oraz cefalosporyny. Niekiedy konieczna może być również hospitalizacja w celu leczenia dożylnego. Warto podkreślić również, że w przypadku wystąpienia bezobjawowego bakteriomoczu, a więc kiedy w posiewie moczu stwierdza się obecność bakterii, jednak pacjent nie uskarża się na żadne inne objawy, antybiotykoterapię stosuje się jedynie w przypadku kobiet ciężarnych oraz u osób przed operacjami urologicznymi. Trzeba koniecznie pamiętać o tym, że o sposobie leczenia zawsze decyduje lekarz, do którego zaleceń należy się bezwzględnie stosować.