Dzika róża – jakie właściwości ma ta roślina ozdobna? Stosowanie przy przeziębieniu, grypie i zapaleniu stawów

Dzika róża (łac. Rosa canina) jest rośliną, występującą na terenie całej Polski. Znana jest przede wszystkim z dużej zawartości witaminy C, która jest ok. 30 razy większa niż w cytrynie. Owoce zaliczane są do jednych z najlepszych źródeł kwasu L-askorbowego. Już kilka owoców dzikiej róży może w pełni pokryć dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Dodatkowo zawierają szereg innych, równie cennych składników, które warunkują jej wielokierunkowe działanie. Z tego względu dzika róża jest cenionym surowcem leczniczym i warto jej się bliżej przyjrzeć.

Dzika róża – właściwości i działanie prozdrowotne

Ze względu na zawartość witamin owoce dzikiej róży działają przede wszystkim wzmacniająco. Obecność znacznych ilości witaminy C nadaje surowcowi właściwości uodparniające, wzmacniające naczynia oraz zmniejszające ryzyko wystąpienia nowotworów. Preparaty z dziką różą stanowią „bombę witaminową” i często są spożywane w celu uzupełnienia ich niedoborów. Zwłaszcza w stanach obniżonej odporności, osłabienia, wycieńczenia, narażenia na stres oraz w okresie rekonwalescencji.

Jakie składniki aktywne są w dzikiej róży?

Owoce dzikiej róży są bogatym źródłem witamin, zwłaszcza kwasu L-askorbowego. Wykazano, że witamina C występująca naturalnie w dzikiej róży jest lepiej przyswajana oraz wykazuje większą aktywność w odniesieniu do syntetycznej postaci. Najprawdopodobniej związane jest to z obecnością w naturalnym surowcu antocyjanów, fenolokwasów, flawonoidów, karotenoidów, które stabilizują kwas L-askorbowy oraz działają z nim synergistycznie. Powoduje to lepsze wchłanianie, szybsze oraz dłuższe działanie witaminy C pochodzącej z owoców dzikiej róży. Roślina zawiera także inne związki, takie jak witamina A i E, witamina K oraz witaminy z grupy B. Surowiec dostarcza również inne antyoksydanty w postaci związków polifenolowych, takich jak: proantocyjanidyny i flawonoidy. Zawiera ważne makroelementy, jak: potas, fosfor, wapń i magnez. Owoce dzikiej róży stanowią rezerwuar kwasów fenolowych wykazujących aktywność przeciwgrzybiczą oraz przeciwwirusową.

Czy dzika róża ma działanie przeciwnowotworowe?

Jednym z czynników predysponujących powstawanie komórek nowotworowych jest stres oksydacyjny. Tym samym zakłada się, że związki działające antyoksydacyjnie będą przeciwdziałały temu procesowi. Potwierdzają to liczne badania naukowe, które dowiodły skuteczności roślinnych substancji o właściwościach przeciwutleniających we wspomaganiu terapii przeciwnowotworowej. Owoce dzikiej róży zawierają polifenole wykazujące aktywność antyproliferacyjną w stosunku do komórek nowotworowych w przypadku raka szyjki macicy, raka piersi oraz okrężnicy. Działanie surowca wspomagające terapie przeciwnowotworowe związane jest z wymiataniem wolnych rodników oraz neutralizacją efektów niekorzystnych procesów oksydacyjnych.

Dzika róża – działanie przeciwzapalne

Przełom w zastosowaniu owoców dzikiej róży spowodowało odkrycie niezwykle cennej substancji przeciwzapalnej, jaką jest galaktolipid (GOPO). Dowiedziono, że regularne stosowanie sproszkowanych owoców Rosa canina u pacjentów cierpiących na choroby kości i stawów o podłożu zapalnym powoduje znaczną poprawę ruchomości stawów oraz zmniejszenie dolegliwości bólowych związanych z chorobą. U większości osób nastąpiło złagodzenie objawów ostrego zwyrodnienia stawów. Dodatkowo obecność w surowcu witaminy C i flawonoidów potęguję (boosteruje) działanie przeciwzapalne galaktolipidu.

Dzika róża a osteoporoza i osteoartoza

Choroby zapalne kości i stawów są niezwykle trudne do wyleczenia, najczęściej towarzyszy im uciążliwy ból. Skuteczną pomoc w tych dolegliwościach mogą przynieść ekstrakty z dzikiej róży, wykazujące silne działanie przeciwzapalne. Wykazano, że zastosowanie sproszkowanego ekstraktu z tej rośliny może złagodzić ból towarzyszący osteoartrozie (choroba zwyrodnieniowa stawów). Dodatkowo substancje czynne zawarte w dzikiej róży mogą zniwelować objawy bólu i sztywnienia kolan. Również w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) stosowanie standaryzowanego i sproszkowanego ekstraktu z tej rośliny pomaga uśmierzyć ból towarzyszący chorobie. Dzika róża, dzięki dużej zawartości antyoksydantów ma znaczny potencjał w łagodzeniu objawów i zapobieganiu wystąpienia osteoporozy. Dowiedziono, że uzupełnienie diety naturalnymi źródłami przeciwutleniaczy powoduje obniżenie utraty masy kostnej, która jest wywołana stresem oksydacyjnym. Z tego powodu zaleca się stosować kobietom dojrzałym naturalne suplementy na menopauzę z dziką różą, ponieważ są one w tym okresie wyjątkowo narażone na demineralizację kości.

Dzika róża a kamica nerkowa

Preparaty z dzikiej róży znajdują zastosowanie we wspomaganiu leczenia kamicy nerkowej. Jak wskazują wyniki badań, ekstrakty z tego surowca przeciwdziałają powtórnemu tworzeniu się kamieni nerkowych. Substancje zawarte w owocach dzikiej róży wpływają na obniżenie poziomu wapnia w nerkach i wydalanym moczu oraz powodują zmniejszenie rozmiaru i ilości kamieni szczawianowych, tym samym niwelują dolegliwości bólowe występujące przy dnie moczanowej (podagra). Jednocześnie nasilają wydalanie cytrynianów bez wpływu na poziom szczawianów w moczu.

Dzika róża a układ pokarmowy. Jak wpływa na działanie wątroby, żołądka i jelit?

Dzika róża zawiera liczne przeciwutleniacze, które ograniczają skutki stresu oksydacyjnego. Z tego względu ekstrakty z rośliny wpływają korzystnie na narządy układu pokarmowego, narażone na działanie wolnych rodników. Odnotowuje się szczególnie korzystny wpływ na wątrobę, ponieważ składniki czynne występujące w Rosa canina przeciwdziałają zmianom błon komórkowych hepatocytów pod wpływem narażenia na reaktywne formy tlenu. Znajduje także zastosowanie w łagodzeniu objawów biegunek, gdyż wspomaga resorpcję zwrotną wody oraz elektrolitów z jelita grubego. Dodatkowo zaobserwowano, że dzika róża działa regenerująco na śluzówkę żołądka oraz ogranicza powstawanie wrzodów.

Kosmetyki z dziką różą. Na co działają preparaty z dziką różą?

Dzika róża ze względu na bogaty skład znalazła również wykorzystanie w przemyśle kosmetycznym. Pozyskiwany z owoców tej rośliny olej różany jest składnikiem preparatów łagodzących poparzenia i stany zapalne skóry oraz trudno gojące się rany. Wykazuje on właściwości regenerujące, zwłaszcza w przypadku łuszczącego się naskórka oraz spowalnia procesy starzenia. Natomiast z płatków i nasion uzyskuje się olejek różany, wykazujący aktywność przeciwdepresyjną, relaksującą oraz przeciwmigrenową. Stosowany zewnętrznie na skórę działa odkażająco, przeciwbakteryjnie oraz rewitalizująco. Olejek różany polecany jest zwłaszcza do skóry suchej, szarej, pozbawionej blasku. Przywraca jej zdrowy wygląd oraz opóźnia  procesy związane z upływem czasu.

Przeciwwskazania do stosowania dzikiej róży

Ze względu na obecność rugoscyny E, czyli substancji o aktywności prozakrzepowej, preparatów z dzikiej róży nie zaleca się stosować u osób:

• z chorobami zakrzepowymi,
• z miażdżycą,
• po przebytym udarze,
• po zawale,
• ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia powyższych chorób.

Który preparat z dziką różą wybrać? Herbaty, suszone owoce, nalewki, soki i proszek z dzikiej róży

Dzika róża występuje w postaci różnorodnych wyrobów farmaceutycznych. Dostępne są herbatki, susze owocowe, ekstrakty, nalewki, soki, wyciągi, sproszkowany surowiec w czystej formie oraz w postaci tabletek i kapsułek. Wspomagająco w stanach osłabienia, narażenia na stres wystarczające będą herbatki z dzikiej róży. Jednak w cięższych schorzeniach, jak stany zapalne stawów, czy wspomaganie terapii przeciwnowotworowej, warto zastosować standaryzowane produkty zawierające ekstrakty z surowca, posiadające największą koncentrację substancji aktywnych.