COVID-19 rok później – co wiemy o koronawirusie rok po wybuchu pandemii?

Pochodzenie wirusa SARS-CoV-2. Jak rozprzestrzenia się koronawirus?

Większość naukowców jest zdania, wirus został przeniesiony od zwierząt na ludzi i że nastąpiło to w Chinach (tam zidentyfikowano pierwsze przypadki zakażenia). Jest jednak całkiem prawdopodobne, że zanim go wykryto i opisano, krążył w Stanach Zjednoczonych i niektórych częściach Europy.

Oprócz drogi powietrznej możliwa jest też infekcja poprzez bezpośredni kontakt z powierzchnią, na której znajdują się aktywne wiriony. Udowodniono, że żywotność wirusa na różnych powierzchniach użytkowych wynosi od 4h na miedzi do nawet 72h na stali nierdzewnej. Japońscy naukowcy dowiedli, że nowy koronawirus może przetrwać na ludzkiej skórze nawet 9 godzin.

Jak zapobiegać transmisji koronawirusa?

Dowiedziono, że najlepszym sposobem na zmniejszenie ryzyka zakażenia jest noszenie masek ochronnych. Same w sobie nie wystarczą, by uchronić się przed zarażeniem, ale w połączeniu z zachowaniem dystansu społecznego i właściwą higieną rąk, ograniczą rozprzestrzenianie się wirusa.

Zapobieganie transmisji wirusa wszelkimi dostępnymi sposobami ma kluczowe znaczenie dla powstrzymania pandemii. Ważna jest także świadomość problemu i dostęp do sprawdzonych informacji. Od wybuchu pandemii COVID-19 powstało wiele fałszywych wiadomości na temat COVID-19 – od teorii spiskowych twierdzących, że koronawirus jest bronią biologiczną stworzoną w chińskim laboratorium, po opinie, że wirus SARS-CoV-2 nie istnieje.

Objawy COVID-19

COVID-19, choroba wywoływana przez SARS-CoV-2, została pierwotnie zidentyfikowana, jako schorzenie układu oddechowego, jednak w miarę upływu czasu ujawniły się różne inne objawy i powikłania.

Z powodu infekcji wywołanej koronawirusem może dochodzić do poważniejszych powikłań neurologicznych, a nawet do udaru. W najcięższych przypadkach pacjenci, u których występuje silna odpowiedź immunologiczna i pustoszący organizm stan zapalny wymagają hospitalizacji i wentylacji mechanicznej wspomagającej oddychanie. SARS-CoV-2 może doprowadzać do uszkodzenia organów wewnętrznych i powodować poważne konsekwencje zdrowotne.

Ci pacjenci, którzy dochodzą do siebie po COVID-19, mogą odczuwać długotrwałe dolegliwości związane z tzw. “zespołem poscovidowym” — tzw. post-COVID-19 syndrome. Wśród czynników podwyższających ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 są zaawansowany wiek, z którym związane jest osłabienie odporności oraz współistnienie chorób przewlekłych. 

Zakłada się, że dzieci rzadziej zapadają na tę chorobę, ze względu na fakt, że posiadają mniejszą liczbę receptorów ACE2, które umożliwiają koronawirusowi zainfekowanie ludzkiego organizmu. Z reguły też mają łagodniejsze objawy, jednak odnotowuje się przypadki, gdzie następstwem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 był pediatryczny wielopokładowy zespół zapalny PIMS-TS.

Jak trwała jest nabyta odporność na koronawirusa?

Odnotowane zostały przypadki powtórnego zakażenia SARS-COV-2 – reinfekcja jest niezwykle rzadka, ale możliwa. Jak długo trwa naturalna odporność na wirusa? Naukowcy nie mogą jeszcze ostatecznie odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ, wciąż nie uzyskano jednoznacznych wyników. Jedne prace mówią o 2 miesiącach, inne o pół roku. Wyjaśnienie tej kwestii wymaga dalszych badań.

Rok pandemii w pigułce

Stanęliśmy w obliczu największego kryzysu zdrowia publicznego od stulecia. Zgłoszono ponad 100 milionów przypadków zakażeń COVID-19. SARS-CoV-2 rozprzestrzenił się na wszystkich kontynentach. Choroba COVID-19 zebrała olbrzymie żniwo – spowodowała śmierć 2 milionów ludzi.

Chiny po raz pierwszy zgłosiły przypadki tajemniczego nowego szczepu powodującego zapalenie płuc do Światowej Organizacji Zdrowia w dniu 31 grudnia 2019 r. W ciągu trzech tygodni stworzono pierwsze zestawy testowe, które udostępniono WHO.
Naukowcy szybko zbadali sekwencję genomu wirusa SARS-CoV-2. Gdy tylko wyniki były dostępne, badacze z projektu Next strain, którego celem jest wykorzystanie naukowego i publicznego potencjału danych dotyczących genomu patogenów, rozpoczęli analizę. SARS-CoV-2 jest replikowany przez polimerazę RNA, która jest podatna na błędy. W konsekwencji powstały warianty SARS-CoV-2, które zawierają różne mutacje.

Po blisko roku od zgłoszenia wirusa do WHO, zaszczepiono pierwsze osoby przeciwko COVID-19. Wyniki badań wskazują, że szczepionki przeciw COVID-19, choć powstały w rekordowym tempie, są bardziej skuteczne niż te przeciwko grypie. Nie wiemy, jednak czy wirus będzie mutował w sposób, który uczyni szczepionkę nieskuteczną. Nie można też wykluczyć, że w przyszłości nie rozwiną się nowe szczepy koronawirusa.