Wysypka u dziecka – o czym może świadczyć? Przyczyny i leczenie wykwitów skórnych u dzieci
Katarzyna Gmachowska

Wysypka u dziecka – o czym może świadczyć? Przyczyny i leczenie wykwitów skórnych u dzieci

Do najczęstszych przyczyn zmian skórnych u dzieci zaliczamy atopowe zapalenie skóry, pieluszkowe zapalenie skóry, zakażenia wirusowe, bakteryjne, grzybicze oraz choroby ogólnoustrojowe, w tym choroby zakaźne takie jak różyczka, ospa czy trzydniówka. Co robić, kiedy u dziecka zaobserwujemy wysypkę? Co na nią stosować? Podpowiadamy. 

Wysypka, nazywana także wykwitem skórnym, jest częstą dolegliwością u dzieci. Najczęściej jest ona objawem zakażenia wirusowego, alergii, niedojrzałości skóry dziecka lub chorób ogólnoustrojowych. Może przyjmować różnorodną postać: od plamek, krostek, grudek po wybroczyny, nadżerki i pęcherze. Większość wysypek u dzieci przebiega łagodnie, jednakże należy pamiętać, że mogą one być objawem chorób zagrażających życiu np. sepsy meningokokowej. 

Wysypka u dziecka – czym jest?  

Skóra człowieka zbudowana jest z trzech warstw – naskórka, skóry właściwej i tkanki podskórnej. Do przydatków skórnych zalicza się włosy, paznokcie oraz gruczoły. Należy pamiętać, że skóra pełni funkcję ochronną dla czynników fizycznych, chemicznych, urazów mechanicznych, a dzięki receptorom odbiera bodźce zewnętrzne. Chroni ona także organizm przed nadmierną utratą wody oraz bierze udział w reakcjach immunologicznych.  

Wysypką u dziecka określa się zmiany skórne, które w języku medycznym nazywane są wykwitami. W każdej z wyżej wymienionych warstw skóry może dojść do powstawania zmian skórnych, mogą one także dotyczyć wszystkich trzech warstw skórnych jednocześnie. Wykwity skórne u dzieci mogą przybierać różnorodny wygląd.

Rodzaje wysypek u dziecka – charakterystyka zmian 

Ze względu na charakter zmian skórnych u dzieci wyróżnia się wykwity plamiste (zmiana zabarwienia skóry), wykwity plamisto-grudkowe (występują grudki wyczuwalne przy dotyku) oraz pęcherzykowe (pęcherzyki wypełnione płynem). Zmiany skórne u dzieci mogą być jedynym lub wiodącym objawem choroby (atopowe zapalenie skóry, alergie kontaktowe, opryszczka) lub współwystępować z innymi objawami chorób (np. mononukleoza zakaźna, ospa, posocznica meningokokowa).  

Podczas oceny zmian skórnych u dziecka należy zwrócić uwagę na ich lokalizację, charakter wykwitów (mnogie lub pojedyncze plamki, grudki, krostki, pęcherzyki), kolor zmian, wielkość poszczególnych wykwitów, ich zmiany w czasie, kolejność pojawiania się wysypki na danych partiach ciała, obecność zmian na śluzówkach i skórze owłosionej głowy oraz kolejność i szybkość ustępowania wykwitów. Warto również zwrócić uwagę na symetryczność zmian oraz ocenić obecność strupów. Podczas diagnostyki różnicowej pomocne będą objawy towarzyszące zmianom skórnych takie jak świąd, ból, pieczenie lub przeczulica skóry. 

Do najczęstszych zmian skórnych zaliczamy: 

  • plamki – płaskie zmiany wyróżniające się odmiennym zabarwieniem danych fragmentów skóry np. w przebiegu chorób infekcyjnych (różyczka, odra), zmiany barwnikowe lub wrodzone naczyniaki,
  • grudki – zmiany uniesione ponad powierzchnię skóry, wyczuwalne dotykiem (np. w przebiegu łuszczycy czy wyprysku),
  • blaszki – uniesione zmiany, powstają w wyniku łączenia się wykwitów (np. blaszki łuszczycowe),  
  • pęcherzyki – wyniosłe zmiany wypełnione płynem np. w opryszczce, 
  • krosty – zmiany wyniosłe, zawierają najczęściej ropę, są skutkiem zakażeń bakteryjnych, 
  • nadżerki i owrzodzenia – zmiany skórne charakteryzujące się uszkodzoną powierzchnią naskórka lub skóry właściwej (np. podczas urazów, oparzeń słonecznych),
  • bąbel – przejściowa zmiana skórna powstała na skutek obrzęku skóry (np. w pokrzywce), 
  • blizna – zmiana skórna pozostająca w miejscu uszkodzenia skóry.  

Wysypki u niemowlaka 

Do najczęstszych przyczyn pojawienia się zmian skórnych u niemowlęcia zaliczamy infekcje wirusowe, atopowe zapalenie skóry, pieluszkowe zapalenie skóry oraz alergie. 

Częstym powodem pojawienia się wysypki u niemowlęcia jest także rumień nagły (potocznie nazywany trzydniówką). Jest to choroba o podłożu wirusowym, najczęściej dotyczy dzieci w wieku 6–15 miesięcy. Niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia rzadko chorują, gdyż są chronione przez przeciwciała matczyne przekazane przez łożysko. Pierwszym objawem choroby jest gorączka, która trwa 2–5 dni, bez innych objawów infekcji. Po ustąpieniu gorączki u dziecka na skórze tułowia, szyi i twarzy pojawia się drobnoplamisto-grudkowa wysypka, która stopniowo zanika w ciągu kilku dni. Wysypce mogą towarzyszyć: powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, objawy infekcji górnych dróg oddechowych lub zapalenie spojówek.  

Powiązane produkty

Wysypka u dziecka – przyczyny  

Do najczęstszych przyczyn wystąpienia zmian skórnych u dziecka zaliczamy: 

  • infekcje wirusowe (różyczka, ospa, trzydniówka, mononukleoza zakaźna),
  • atopowe zapalenie skóry,
  • potówki, 
  • alergie kontaktowe, pokarmowe,
  • pieluszkowe zapalenie skóry
  • opryszczkę, półpasiec, 
  • szkarlatynę
  • trądzik niemowlęcy, 
  • zakażenia bakteryjne.

Wysypka u dziecka – objawy alarmujące 

Zdecydowana większość zmian skórnych u dziecka przebiega łagodnie i jest wynikiem zakażeń wirusowych, alergii lub niedojrzałości skóry dziecka.  

Pilnej konsultacji lekarskiej wymaga dziecko, u którego zmiany szybko rozszerzają się lub gdy towarzyszą im objawytakie jak gorączka, dreszcze, ból lub uporczywy świąd. Bardzo niepokojącym objawem jest pojawianie się wybroczyn skórnych, które nie zanikają pod wpływem ucisku, gdyż mogą one być objawem rozwijającej się posocznicy. Do zmian wymagających pilnej wizyty u lekarza zalicza się także szybko powstające pęcherze, oddzielanie się naskórka oraz wykwity na błonach śluzowych.  

Jak postępować przy wysypce u dziecka? Co stosować na wysypkę u dziecka? 

Zmiany skórne o łagodnym przebiegu zazwyczaj leczy się miejscowo, stosując preparaty w kremach, maściach czy żelach (np. przy pieluszkowym zapaleniu skóry warto sięgnąć po maści na odparzenia m.in. z tlenkiem cynku). Należy jednak pamiętać, aby dziecko, u którego pojawiły się wykwity skórne, było skonsultowane przez lekarza, który zaleci dalsze leczenie lub poszerzenie diagnostyki.  

W przypadku nasilonych zmian skórnych zaleca się stosowanie leczenia celowanego w chorobę podstawową np. leki przeciwhistaminowe w alergiach, antybiotyki w zakażeniach bakteryjnych lub maści ze sterydem w ciężkich postaciach atopowego zapalenia skóry (podczas codziennej higieny skóry dziecka z AZS stosowanie emolientów). 

Należy także zwrócić uwagę na to, czy w ostatnim czasie nie było zmiany kosmetyków dla dziecka, środków piorących lub wprowadzenia nowych pokarmów. 

  1. B. A. Cohen, Dermatologia Pediatryczna, wydanie II, Wrocław 2006. 
  2. M. Szczepańska-Putz, Wysypki w przebiegu chorób zakaźnych, [w:] Pediatria, pod red. W. Kawalec, R. Grenda, M. Kulusa, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2013. 
  3. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2008. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół Aspergera – objawy, diagnoza u dzieci i dorosłych. Zaburzenie ze spektrum autyzmu

    Zespół Aspergera to zaburzenie neurorozwojowe nazywane potocznie łagodniejszą formą autyzmu. Zgodnie ze statystykami dotyczy nawet 4% osób na świecie, a jego objawy mogą różnić się w zależności od indywidualnego przypadku. Jak objawia się zespół Aspergera u dzieci i dorosłych? Jakiego wsparcia potrzebują osoby z tym zaburzeniem?

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Szczepionka przeciw ospie wietrznej – charakterystyka, cena, skutki uboczne szczepionki

    Szczepionka na ospę wietrzną jest zalecana w Programie Szczepień Ochronnych. Chroni przed zachorowaniem i powikłaniami po przejściu choroby. Szczepionka na polskim rynku występuje w formie jednego preparatu i można ją podawać dzieciom, które skończyły 9 miesięcy. Kilkudziesięcioletnią oporność na ospę zapewnia podanie dwóch dawek leku, w określonych odstępach czasu. Ile kosztuje szczepionka, jak się przygotować do szczepienia przeciwko ospie wietrznej i czy jest ono bezpieczne? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Sposoby na wzmocnienie odporności dziecka – szczepienia, hartowanie, suplementacja

    Wzmocnienie odporności dziecka jest często wyzwaniem dla rodziców. Muszą oni zadbać nie tylko o dietę, ale także o odpowiednią ilość snu czy dopilnowanie kalendarza szczepień. Wszystkie działania, które podejmują powinny być z pewnością okraszone zdrowym rozsądkiem. Jak go zachować i nie zaszkodzić dziecku, chcąc uodpornić je na wszelkie choroby? Czy jest to w ogóle możliwe?

  • Jak uniknąć wad zgryzu u dzieci? Dobre nawyki

    Chociaż blisko 90 procent dzieci w wieku szkolnym ma mniejsze lub większe wady zgryzu, to tylko 10–15 procent z nich boryka się z zaawansowanymi problemami w tej sferze, które wymagają leczenia. Większość pacjentów poddaje się działaniom korekcyjnym ze względu na defekt kosmetyczny, a nie z powodu dolegliwości zdrowotnych.

  • Wyprawka dla noworodka z apteki – co kupić? O czym pamiętać?

    Zbliżający się poród niesie sporo emocji dla obojga rodziców. Przygotowując się na przyjście nowego członka rodziny, warto wcześniej zaopatrzyć się w niezbędne produkty, które będą potrzebne od pierwszych dni życia dziecka. Wcześniej przygotowana lista, a następnie zakupienie wyprawki dla noworodka przed jego narodzinami ograniczy zbędny stres po narodzinach dziecka oraz doda rodzicom pewności, że są w pełni przygotowani na przyjście dziecka.

  • Grypa u dzieci i niemowląt – objawy, przebieg i leczenie

    Grypa to choroba zakaźna, występująca każdego roku, głównie w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Grypa jest ostrą infekcją dróg oddechowych. Czynnikiem etiologicznym sezonowych zachorowań są dwa typy wirusów grypy – A i B. Choć zarazić się może każdy, wyróżnia się grupy ryzyka, które są szczególnie podatne na zakażenie tym wirusem. Należą do nich m.in. niemowlęta i dzieci do 2. roku życia, co związane jest z niedojrzałością ich układu immunologicznego oraz większą skłonnością do powikłań.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.