Dieta na zimę – jak odżywiać się o tej porze roku? Jak nie przytyć zimą?
Maria Brzegowy

Dieta na zimę – jak odżywiać się o tej porze roku? Jak nie przytyć zimą?

Od zimowej diety oczekujemy, by rozgrzewała, chroniła przed infekcjami, a ponadto – nie przyczyniła się do pojawienia dodatkowych kilogramów u tych, którzy dbają o swoją sylwetkę. Jak powinniśmy się odżywiać o tej porze roku? Które składniki zwiększą naszą odporność i jak jeść, aby nie przytyć? 

 Dieta na zimę – o czym należy pamiętać? Jak nie przytyć zimą? 

Temperatura należy do najważniejszych czynników środowiskowych mogących wpłynąć na wartość naszego zapotrzebowania energetycznego. Fakt, że na ogół ludzie dostosowują swoje ubranie oraz rytm dnia do zmieniających się warunków otoczenia sprawia jednak, że nawet dodatkowy wydatek związany z termoregulacją rzadko kiedy wpływa na ostateczny, całkowity poziom zapotrzebowania. Błędne jest więc myślenie, że wraz z pojawieniem się pierwszego śniegu nasza dieta powinna dostarczać większej liczby kalorii. To raczej krótszy niż latem dzień, niższa temperatura i klimat ciepłych wieczorów pod kocem sprawiają, że mamy ochotę jeść więcej – bardziej tłusto, bardziej obficie, częściej… W połączeniu ze zmniejszoną aktywnością fizyczną taka dieta będzie stanowić prostą drogę do dodatkowych kilogramów.

Jak więc nie przytyć zimą? Specjaliści w zakresie żywienia zgodnie twierdzą: stosując standardowe zasady prawidłowego odżywiania się i stylu życia przez cały rok, budując w ten sposób zdrowe nawyki już na stałe! Wśród nich najważniejsze to: 

  • regularne spożywanie posiłków i niedopuszczanie do uczucia dużego głodu, a tym samym zapobieganie przejadaniu się np. w porze wieczornej; 
  • komponowanie posiłków z najwyższej jakości białka (chude mięso, ryby, chudy nabiał, jaja, nasiona roślin strączkowych i ich przetwory), produktów zbożowych z pełnego ziarna (zwłaszcza kasz, pieczywa razowego), „dobrych tłuszczy” dodawanych do potraw na zimno (oliwa z oliwek, olej lniany, olej rzepakowy, awokado, orzechy włoskie, laskowe i migdały) oraz dostępnych, sezonowych warzyw i owoców bądź ich przetworów (np. kiszonek, wek); 
  • dbałość o prawidłowe nawodnienie – każdego dnia powinniśmy wypijać przynajmniej 2–2,5 l czystych płynów, a ponieważ zimą preferuje się raczej ciepłe napoje, nic nie stoi na przeszkodzie, aby sięgnąć po lekkie napary z ziół, herbat, kompoty czy chudy bulion; 
  • unikanie nadmiaru słodyczy, słonych przekąsek, wysoko przetworzonych dań typu fast food, instant, alkoholu; 
  • zapewnienie codziennej dawki aktywności ruchowej; już godzinny spacer pozwoli na zmniejszenie uczucia znużenia, delikatnie pobudzi i wpłynie na podniesienie odporności naszego organizmu. 

Jakie diety warto stosować zimą? Czy warto odchudzać się w czasie zimy? 

Jak już wcześniej wspomniano, zimowe miesiące zwykle nie wymagają od nas dostarczenia dodatkowej ilości energii. Dobrym pomysłem będzie jednak zadbanie o to, aby potrzebne kalorie pojawiły się w większej niż dotychczas liczbie posiłków ciepłych. Niskie temperatury aż proszą się o ugotowanie rozgrzewającej o poranku owsianki, pobudzającej w porze lunchu zupy, sycącego gulaszu na obiad i wyciszającego na noc kremu. Taka dieta zapewni nam dobre samopoczucie i zapobiegnie podjadaniu, a co najważniejsze dostarczy cennego białka, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych oraz witamin.  

Zima nie jest w żadnym razie porą na testowanie rygorystycznych diet, które prowadząc do niedoborów pokarmowych, mogą sprzyjać np. wyższej podatności na infekcje. Nie jest też czasem na odchudzanie się – osłabiony organizm nie pozwoli na realizację codziennych obowiązków. Pomijając już kwestię szkodliwości większości diet eliminacyjnych (w tym diety Dąbrowskiej, ketogennej czy białkowej), należy pamiętać, że w dalszej perspektywie żadna drastyczna zmiana nie przyniesie korzyści naszemu zdrowiu i samopoczuciu. 

Powiązane produkty

Składniki odżywcze ważne zimą – jaka jest ich rola? 

Jak już wcześniej wspomniano, zimowa dieta powinna dostarczyć wszystkich niezbędnych składników pokarmowych. Białka, stanowiąc podstawowy element strukturalny i funkcjonalny każdej komórki obecnej w ciele człowieka, uczestniczą m.in. w regulacji licznych procesów metabolicznych. Tłuszcze pozwalają na rozpuszczenie i przyswojenie witamin takich jak A, D, E oraz K warunkują właściwą ciepłotę ciała, natomiast węglowodany – zapewniają energię do codziennego funkcjonowania. W żadnym więc wypadku nie należy ulegać modom na np. całkowite wyeliminowanie z diety chleba, makaronu i ryżu czy wybór wszystkiego, co odtłuszczone, fit oraz light. 

Składnikiem nietrawionym przez nasz organizm, ale niezwykle ważnym w codziennym menu jest również i błonnik pokarmowy, którego dostarczą nam warzywa, owoce, rośliny strączkowe i produkty zbożowe z pełnego ziarna. Jego odpowiednie spożycie pozwoli zadbać o prawidłową pracę naszych jelit (w tym zapobieganie bądź leczenie zaparć), a dzięki delikatnemu wypełnieniu żołądka –profilaktykę podjadania. Nie zapominajmy też, że od zdrowia naszych jelit uzależnia się często stan całego organizmu.

Wśród witamin nadrzędną rolę w dbaniu o odporność wymienia się witaminę C. Zanim jednak sięgniemy po gotowe suplementy, sprawdźmy, czy w naszej diecie obecne są warzywa i owoce, w tym m.in. papryka, cebula, czosnek, kapusta (świeża i kiszona), kiszone ogórki, natka pietruszki, rukola czy owoce cytrusowe.

W „sezonie infekcyjnym” istotne będzie także żelazo (wątroba, mięso, ryby, żółtka jaj, a także pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych), siarka (jaja, ryby, wołowina, mleko, kapusta, kalafior, cebula, groch), miedź (zielonolistne warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, podroby, nasiona roślin strączkowych, orzechy), cynk (mięso, nabiał, pełnoziarniste produkty zbożowe, nasiona roślin strączkowych, warzywa, owoce) oraz selen (otręby, kiełki zbożowe, pełnoziarniste produkty zbożowe, ryby morskie). Wybrane składniki pełnią też rolę antyoksydantów, tj. składników chroniących nas przed negatywnym działaniem nadmiernej ilości wolnych rodników. Nie wolno także zapominać o witaminie D – w związku z deficytem promieni słonecznych w zimie, a przez to, brakiem możliwości wystarczającej, endogennej syntezy tej witaminy, należy ją suplementować. Dawkę, na podstawie wyników stężenia 25-hydroksycholekalcyferolu, dobierze lekarz, ewentualnie farmaceuta.  

Zimową dietę świetnie uzupełnią rozgrzewające i pobudzające przyprawy, takie jak goździki, kardamon, cynamon, gałka muszkatołowa, chili, imbir, curry oraz pieprz. Warto dodawać je nie tylko do herbaty czy ciasta, ale poeksperymentować również z nieco mniej oczywistymi połączeniami np. kurczak marynowany w paście oliwnej z cynamonem i imbirem. 

Zimowe superfoods – jakie produkty warto jeść zimą? 

Część doskonałych źródeł witamin i składników mineralnych istotnych w porze zimowej wymieniono już w poprzednim akapicie. Warto jednak podkreślić rolę wybranych produktów, które określa się mianem superfoods-ów, czyli superżywność. Do produktów takich zaliczymy m.in. dobrze nam znane kiszonki (nie tylko ogórki czy kapustę, ale i marchewkę czy rzodkiew), świeżo zmielone siemię lniane, czosnek, cebulę, paprykę, brokuły czy por. Superfoods-y są wyjątkowo bogate w składniki odżywcze, stąd bezapelacyjnie powinny stanowić znaczną część naszej zimowej diety.  

Wybierz superfoods na zimę.

Żywność określana mianem superfoods wyróżnia się dużą zawartością składników odżywczych w małej masie produktu bądź też dużą koncentracją składników ogółem niezbędnych naszemu zdrowiu i dobremu samopoczuciu. 

Zdrowa dieta na zimę – jadłospis  dla wszystkich (w tym dzieci i kobiet w ciąży) 

Śniadanie – Owsianka z jabłkiem, orzechami włoskimi i cynamonem 

Płatki owsiane górskie zalej wrzącym mlekiem i odstaw. W międzyczasie obierz jabłko, pokrój w grube plastry i zblanszuj przez chwilę we wrzącej, gotującej się wodzie. Płatki dosłodź miodem, ułóż na wierzchu jabłka, posiekane orzechy, posyp cynamonem. 

Lunch – Zupa ogórkowa z kaszą jaglaną i świeżym koperkiem  

Ogórki kiszone (słoik) zetrzyj na dużych oczkach tarki, przesmaż na maśle. W międzyczasie przygotuj bulion warzywny (ok. 2 litrów). Dorzuć do niego ziemniaki (56 średniej wielkości) pokrojone w kostkę, gotuj w bulionie do miękkości. Dodaj ogórki, uzupełnij wodą kiszoną do smaku (zwykle pół słoika), zagotuj. Zupę możesz zaprawić odrobiną śmietany. Dopraw pieprzem, podawaj obficie posypaną świeżym koperkiem z dodatkiem kaszy jaglanej. 

Obiad – Pstrąg pieczony w folii z warzywami i oliwą podany z kaszą gryczaną i surówką z papryki, cebuli i szczypiorku zaprawioną jogurtem 

Przekąska – Sałatka z pomarańczy, bananów i kiwi z posiekanymi migdałami i orzechami laskowymi 

Kolacja – Potrawka z czerwonej soczewicy ze świeżą natką pietruszki i szczyptą imbiru 

W garnku z grubym dnem zeszklij posiekaną cebulę i czosnek, dorzuć pokrojoną w kostkę marchewkę i pietruszkę, przesmaż. Zalej 4 szklankami bulionu warzywnego, dodaj 1 szklankę opłukanej, czerwonej soczewicy. Dorzuć listek laurowy i 2 ziarenka ziela angielskiego. Gotuj do miękkości, ewentualnie podlewając czystym bulionem. Na końcu dodaj ½ słoiczka koncentratu pomidorowego, dopraw do smaku solą, pieprzem i odrobiną imbiru. Podawaj obficie posypane świeżą natką pietruszki z kromką chleba razowego. 

  1. M. Jarosz, Dietetyka. Żywność, żywienie w prewencji i leczeniu, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2016/2017. 
  2. K. Ekiert, M. Dochniak, Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek?, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne”, nr 5 (4) 2105. 
  3. Narodowy Fundusz Zdrowia, Kuchenne inspiracje z NFZ. Zima, „diety.nfz.gov.pl” [online] https://diety.nfz.gov.pl/diety/wp-content/uploads/2020/12/ebook-kuchenne-inspiracje-zima-nfz.pdf [dostęp:] 11.11.2021. 
  4. M. Jarosz i in., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny 2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

    Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały – m.in. w magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Czym jest układ odpornościowy i jak skutecznie go wspierać?

    Po z natury ciepłym lecie przychodzi sezon jesienny, który wystawia na ciężką próbę nie tylko nasz nastrój, ale również układ odpornościowy, który w tym czasie jest wyjątkowo obciążony. Jest to okres infekcji, często nawracających lub przewlekłych. Istnieją jednak sposoby, aby sobie skutecznie pomóc i zniwelować ryzyko uciążliwych i osłabiających przeziębień, na tle których mogą rozwinąć się dużo poważniejsze choroby, jak zapalenie płuc czy oskrzeli. Spośród czynników mających wpływ na prawidłowo funkcjonujący układ immunologiczny, niewątpliwie ogromne znaczenie ma zdrowa dieta.

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij