Choroba lokomocyjna – jak pomóc dzieciom i dorosłym?
Katarzyna Gmachowska

Choroba lokomocyjna – jak pomóc dzieciom i dorosłym?

Choroba lokomocyjna (kinetoza) to przypadłość, która dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych podczas podróżowania różnymi środkami transportu. Kiedy do niej dochodzi? Jak się objawia i co robić, aby zapobiec jej nieprzyjemnym dolegliwościom? Podpowiadamy. 

Choroba lokomocyjna jest częstą dolegliwością pojawiającą się u dzieci w trakcie podróży. Zazwyczaj ustępuje samoistnie po ukończeniu 6. roku życia, choć niekiedy objawy mogą utrzymywać się do wieku dorosłego. Do charakterystycznych objawów choroby lokomocyjnej zalicza się pojawiające się w trakcie podróży zawroty głowy, nudności, wymioty, bladość skóry, szumy uszne oraz nadmierną potliwość. Objawy te wynikają z zakłóceń odczuwania ruchu przez różne zmysły, zwłaszcza wzorku, dotyku i równowagi.  

Choroba lokomocyjna – czym jest? 

Choroba lokomocyjna, nazywana także chorobą morską lub kinetozą, może wystąpić w każdym wieku, choć najczęściej dotyczy dzieci w wieku 2–12 lat. Do objawów choroby zaliczane są dolegliwości (zawroty głowy, wymioty, nudności, potliwość), które pojawiają się w trakcie przemieszczania się na skutek zaburzeń odczuwania ruchu przez różne zmysły.  

Choroba lokomocyjna zazwyczaj ujawnia się podczas jazdy samochodem, podróży statkiem (choroba morska) lub lotu samolotem. Objawy kinetozy zazwyczaj ustępują samoistnie po ukończeniu przez dziecko 6. roku życia. Zdarza się jednak, iż dolegliwości w trakcie podróżowania utrzymują się przez całe życie lub ujawniają się w wieku dorosłym.  

Przyczyny choroby lokomocyjnej 

Przyczyną wystąpienia objawów choroby lokomocyjnej jest zaburzenie odczuwania ruchu ciała przez różne zmysły (dotyku, wzroku, równowagi, słuchu). Zmysł równowagi u człowieka, tzw. błędnik, zlokalizowany jest w uchu wewnętrznym i pozwala na określanie położenia ciała oraz kierunku poruszania się, bez kontroli wzroku. W skład narządu równowagi u człowieka wchodzą więc błędnik, oczy oraz nerwy czuciowe, które przekazują sygnały z błędnika do mózgu. Odbierane przez błędnik wrażenia ruchu i położenia są weryfikowane wzrokiem, dotykiem oraz poprzez receptory czucia głębokiego, które znajdują się m.in. w mięśniach, stawach oraz skórze i pozwalają nam określić położenie poszczególnych części ciała.  

W przypadku choroby lokomocyjnej dochodzi do zakłóceń w odbieraniu bodźców przez różne zmysły (np. podczas jazdy samochodem widzimy, że poruszamy się z dużą prędkością względem otoczenia, natomiast zmysł równowagi informuje nas, iż siedzimy w fotelu). Podczas długotrwałych, monotonnych ruchów głowy w tracie podróży dochodzi do podrażnienia błędnika, który wówczas nieprawidłowo określa położenie ciała i utrzymanie równowagi. Na skutek tych zmian pojawiają się zawroty głowy, nudności i wymioty.  

Powiązane produkty

Choroba lokomocyjna (kinetoza) – objawy  

Do najczęstszych objawów choroby lokomocyjnej zalicza się: 

  • zawroty głowy, które powstają na skutek zaburzenia funkcjonowania błędnika, 
  • nudności lub wymioty, 
  • bladość skóry, wzmożona potliwość oraz ziewanie – powstają na skutek zaburzeń w układzie autonomicznym, 
  • ból głowy, 
  • szum w uszach oraz zaburzenia słuchu.  

Wyżej wymienione objawy ustępują samoistnie po zaprzestaniu przemieszczania się. Początkowo jednak mogą pojawić się trudności z wyjściem z pojazdu czy chwiejność podczas chodu. Objawy choroby lokomocyjnej zazwyczaj są przemijające i nie wymagają pilnej konsultacji lekarskiej. W przypadku jednak pojawienia się cech odwodnienia dziecka na skutek wymiotów konieczna jest wizyta u lekarza oraz nawadnianie dziecka doustnymi płynami zawierającymi elektrolity.  

Jak zapobiegać chorobie lokomocyjnej?  

Według aktualnej wiedzy medycznej nie ma 100% skutecznych preparatów ani sposobów zapobiegających wystąpieniu objawów choroby lokomocyjnej.  

Do sposobów, które mogą złagodzić objawy choroby lokomocyjnej, zalicza się: 

  • jazdę przodem w kierunku jazdy, w publicznych środkach transportu najlepiej z dala od kół, gdyż tam najmniej kołysze,  
  • podróże pociągiem, gdyż jest wówczas najmniej zmian kierunku jazdy i kołysania, 
  • włączanie klimatyzacji lub jazdę przy uchylonym oknie, 
  • unikanie czytania, grania na telefonie lub komputerze, 
  • słuchanie muzyki lub rozmowa,  
  • przyjęcie pozycji półleżącej lub leżącej,
  • robienie postojów w trakcie podróży, oddychanie świeżym powietrzem,  
  • stosowanie chłodnych okładów na czoło oraz kark,  
  • zażycie preparatów łagodzących objawy choroby lokomocyjnej dostępnych w aptece bez recepty.  

W trakcie podróży nie zaleca się długotrwałego patrzenia w jedną stronę oraz na poruszające się za szybą obiekty, Przed podróżą oraz w jej trakcie nie należy przejadać się, spożywać ciężkostrawnych produktów typu fast food, słonych przekąsek oraz pić słodkich i gazowanych napojów. Zaleca się za to zjedzenie lekkiego posiłku około godzinę przed planowaną podróżą.

Preparaty na chorobę lokomocyjną z apteki 

Do preparatów łagodzących objawy choroby lokomocyjnej zalicza się produkty zawierające substancje antyhistaminowe (m.in. prometazynę), które działają przeciwwymiotnie, uspakajająco oraz antyalergicznie. Preparaty przeciwwymiotne zawierające substancje antyhistaminowe należy przyjąć około 30 minut przez planowaną podróżą. Pomocne mogą być także preparaty zawierające imbir, który ma naturalne właściwości przeciwwymiotne i przeciwzapalne. 

Warto pamiętać, że poza leczeniem farmakologicznym oraz stosowaniem preparatów ziołowych w trakcie podróży bardzo ważne jest prawidłowe zachowanie tzn. unikanie czytania i grania na przenośnych urządzeniach, odpowiednia dieta przed oraz robienie przerw podczas trasy, koncentracja wzroku na jednym punkcie oraz sprzyjająca atmosfera, gdyż stres może nasilać objawy choroby lokomocyjnej. Alternatywą może być stosowanie opasek uciskowych (wykorzystanie akupresury) na nadgarstek. 

Aktualnie nie ma żadnych dowodów naukowych na skuteczność przyklejania plasterka na pępek w zapobieganiu objawom choroby lokomocyjnej.  
  1. Greg R. Licameli, David E. Tunkel, Otorynolaryngologia dziecięca - diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2015.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij