Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach
Magdalena Dębicka

Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach

Szum w uszach to dolegliwość, która nie zawsze oznacza poważną chorobę. Szumy uszne są powodowane przez uszkodzenia drogi słuchowej, np. w wyniku starzenia organizmu czy hałasu. Niektóre leki stosowane w dużych dawkach także mogą przyczyniać do ich powstania lub nasilenia. Jak wygląda leczenie szumów usznych? Co pomoże osobom odczuwającym szum w uszach? 

Szumy uszne to dźwięki słyszane przez pacjenta mimo braku ich obiektywnego źródła. Nie jest to choroba, a jedynie przykry objaw, który zgłasza ok. 5–10% osób. Najczęściej wynika z pogarszającego się wraz z wiekiem słuchu, ale może świadczyć także o poważnych chorobach, tj. nerwiak nerwu VIII, stwardnienie rozsiane czy udar mózgu. W każdym przypadku wskazana jest dalsza diagnostyka i leczenie w zależności od przyczyny.  

Szumy uszne – co to takiego? 

Szumy uszne to wrażenie odbierania dźwięku mimo braku obecności bodźców dźwiękowych. Odczucie może dotyczyć jednego lub obu uszu i być postrzegane jako dźwięk w głowie czy z zewnątrz. Najczęściej pacjenci zgłaszają doznanie brzęczenia, dzwonienia lub syczenia w uszach. Szumy uszne mogą mieć charakter przewlekły lub być sporadyczne. Pulsujące szumy w uszach zazwyczaj świadczą o tym, iż ich przyczyną jest jakaś choroba i należy pogłębić diagnostykę.  

Przyczyny szumów w uchu – co je powoduje? 

Szumy uszne mogą powstawać w dowolnym miejscu drogi słuchowej. Znaczna większość pacjentów doświadcza tzw. neurofizjologicznych szumów, które wynikają z uszkodzenia ślimaka lub nerwu przedsionkowo-ślimakowego, który stanowi połączenie kory słuchowej ze ślimakiem w uchu wewnętrznym. Uszkodzenia te mogą wynikać m.in. ze starzenia się organizmu, hałasu (np. po koncercie), urazów okolicy głowy i szyi (w tym kręgosłupa szyjnego) czy niektórych chorób. Szumy określane mianem somatycznych powstają w strukturach znajdujących się w pobliżu ślimaka. Są to zazwyczaj dźwięki generowane w naczyniach, jak również w strukturach mięśniowych czy szkieletowych.  

Szumy uszne mogą być powodowane lub nasilane przez niektóre leki stosowane w dużych dawkach, tj. kwas acetylosalicylowy, diuretyki pętlowe (np. furosemid), chinina czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, ketoprofen czy diklofenak). Zaburzenia te są zazwyczaj przemijające, w odróżnieniu od uszkodzeń spowodowanych przez aminoglikozydy (grupa antybiotyków, do których należy m.in. gentamycyna, streptomycyna czy neomycyna) czy cytostatyki zawierające platynę.  

Warto również nadmienić, że wśród pacjentów doświadczających szumów usznych jest duża grupa osób cierpiących na zaburzenia nerwicowe lub depresję.  

Polecane dla Ciebie

Czy szum w uchu może być groźny? 

Szumy uszne są przykrym objawem, który znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie i obniża jakość życia chorego. Zazwyczaj nie stanowi poważnego problemu medycznego. Interwencji wymaga ok. ⅕ pacjentów. Do objawów alarmujących należą m.in.  

  • jednostronny szum uszny – często jest to pierwszy objaw nerwiaka nerwu słuchowego, a także choroby Meniere’a
  • utrata słuchu – może wskazywać na patologię ślimaka, 
  • objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego: wskazują na choroby neurologiczne, tj. stwardnienie rozsiane, udar niedokrwienny czy neuropatie, 
  • szumy pulsujące (zsynchronizowane z rytmem serca) – mogą świadczyć o obecności malformacji tętniczo-żylnej, zwężeniu tętnicy szyjnej czy przyzwojaku, ale także mogą być niegroźnym buczeniem żylnym, 
  • przewlekły ból ucha z ewentualnym wyciekiem – może sugerować, iż przyczyną jest zapalenie ucha. 

Jak leczy się szumy w uszach? 

Podstawowa metoda leczenia szumów usznych jest znalezienie ich przyczyny, a następnie jej usunięcie. Diagnostyką szumu w uchu powinien zajmować się zespół składający się m.in. z laryngologa, audiologa, neurologa, a także psychologa. Dokładnie zebrany wywiad oraz przeprowadzenie badania fizykalnego powinno poprzedzać wykonanie testów specjalistycznych, do których zalicza się m.in. audiometrię, tympanometrię, otoemisje akustyczne czy słuchowe potencjały wywoławcze. Niebagatelną rolę odgrywają także badania obrazowe (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) głowy i szyi, jak również badania angiograficzne.  

Niestety, leczenie przyczynowe szumów w uszach jest możliwe jedynie w niektórych przypadkach. Dla przykładu: malformacje naczyniowe zaopatrywane są wewnątrznaczyniowo poprzez ich embolizację, a nerwiaki nerwu słuchowego kwalifikują się do zabiegu operacyjnego. Pozostałym pacjentom lekarze jednak mogą zaoferować zabiegi i techniki, które ułatwiają im życie. Należą do nich: 

  • aparaty słuchowe: zalecane osobom z niedosłuchem. Sprawiają, iż dźwięki są wyraźniejsze i głośniejsze, co powoduje, iż szumy są mniej zauważalne,
  • opieka psychologa lub psychiatry: szczególnie pomocna jest terapia poznawczo-behawioralna, podczas której pacjenci są uczeni, jak radzić sobie z szumami usznymi, jak rozproszyć uwagę czy opanować stres,
  • leczenie dźwiękiem: metoda ta opiera się na stosowaniu dźwięków, które „maskują” dzwonienie w uszach. Tutaj wykorzystywane są generatory dźwięku czy aparaty słuchowe. 

Co może pomóc na szum w uszach? 

Do najważniejszych sposobów na poradzenie sobie z szumami usznymi w warunkach domowych zalicza się modyfikację stylu życia. Warto popracować nad higieną snu, regularną aktywnością fizyczną, redukcją spożywania alkoholu.  

Ponadto zaleca się stosowanie metod, które redukują stres, w tym treningu biofeedback.  

Pacjenci często pytają o tabletki na szumy uszne. W badaniach klinicznych wykazano skuteczność stosowania m.in. alprazolamu czy karbamazepiny u wybranych pacjentów. Natomiast wśród suplementów diety można znaleźć preparaty zawierające ginko biloba, niacynę, melatoninę, cynk czy miedź, które wspierają prawidłową pracę narządu słuchu, jednakże nie zostało udowodnione, że pomagają w przypadku szumów usznych. 

  1. H.G. Boenninghaus, Otolaryngologia, PWN 1997. 
  2. H.G. Boenninghaus, Choroby ucha, nosa i gardła z chirurgią głowy i szyi, "Elsevier Urban & Partner", 2011.
  3. A.H. James i in., Wstępne różnicowanie szumu usznego, "Medycyna po Dyplomie" nr 3 2011.  
  4. E.A. Dinces, Etiology and diagnosis of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/etiology-and-diagnosis-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1 [dostęp:] 07.05.2020. 
  5. E.A. Dinces, Treatment of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2 [dostęp:] 07.05.2020. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • Zatrucie nikotynowe – objawy, leczenie przedawkowania

    Objawy zatrucia nikotyną zależne są głównie od liczby wypalonych papierosów. Uznaje się, że aby doszło do wystąpienia zatrucia nikotynowego, konieczne jest przyjęcie w krótkim czasie ok. 4-8 mg nikotyny. Podstawą oczyszczania organizmu z nikotyny jest oczywiście rzucenie palenia papierosów. Większość nikotyny dostarczanej wraz z wypalanym papierosem wydalana jest niemal natychmiastowo przez nerki.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

  • Perforacja jelita – przyczyny, objawy, leczenie

    Perforacja jelita to bardzo poważne schorzenie, które wymaga natychmiastowej interwencji lekarskiej. Nieleczone może doprowadzić do śmierci. Jak rozpoznać przedziurawione jelito i co jest jego przyczyną? Jak wygląda leczenie i czy może się objeść bez interwencji chirurga?

  • Chłoniak – objawy, leczenie, rokowania i rodzaje nowotworu układu chłonnego

    Chłoniakiem określa się nieprawidłowy rozrost tkanki limfatycznej. Jednoznaczne wyjaśnienie pochodzenia chłoniaków i przyczyn ich występowania nadal pozostaje wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Podstawą leczenia wszystkich rodzajów chłoniaków jest chemioterapia.

  • By-passy, czyli pomostowanie aortalno-wieńcowe – na czym polega ten zabieg?

    Pojęcie by-passów, używane często w środowisku medycznym, nadal nie jest do końca jasne dla reszty społeczeństwa. Pomostowanie aortalno-wieńcowe umożliwia doprowadzenie krwi do serca, co jest szczególnie istotne w przypadku m.in. zablokowania tętnic wieńcowych przez blaszki miażdżycowe.

  • Jak odchudzić dziecko? Praktyczne porady dietetyka

    Statystyki w kwestii nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży pogarszają się z roku na rok. Coraz więcej dzieci w Polsce boryka się ze zbyt wysoką masą ciała. Jako rodzice chcemy jak najlepiej dla swoich pociech, dlatego zaczynamy wyszukiwać informacje dotyczące odchudzania dzieci. Jak poradzić sobie z nadwagą lub otyłością dziecka? Jakie kroki warto podjąć w tym kierunku? I ostatnie – czy dzieci powinno się odchudzać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij