Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach
Magdalena Dębicka

Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach

Szum w uszach to dolegliwość, która nie zawsze oznacza poważną chorobę. Szumy uszne są powodowane przez uszkodzenia drogi słuchowej, np. w wyniku starzenia organizmu czy hałasu. Niektóre leki stosowane w dużych dawkach także mogą przyczyniać do ich powstania lub nasilenia. Jak wygląda leczenie szumów usznych? Co pomoże osobom odczuwającym szum w uszach? 

Szumy uszne to dźwięki słyszane przez pacjenta mimo braku ich obiektywnego źródła. Nie jest to choroba, a jedynie przykry objaw, który zgłasza ok. 5–10% osób. Najczęściej wynika z pogarszającego się wraz z wiekiem słuchu, ale może świadczyć także o poważnych chorobach, tj. nerwiak nerwu VIII, stwardnienie rozsiane czy udar mózgu. W każdym przypadku wskazana jest dalsza diagnostyka i leczenie w zależności od przyczyny.  

Szumy uszne – co to takiego? 

Szumy uszne to wrażenie odbierania dźwięku mimo braku obecności bodźców dźwiękowych. Odczucie może dotyczyć jednego lub obu uszu i być postrzegane jako dźwięk w głowie czy z zewnątrz. Najczęściej pacjenci zgłaszają doznanie brzęczenia, dzwonienia lub syczenia w uszach. Szumy uszne mogą mieć charakter przewlekły lub być sporadyczne. Pulsujące szumy w uszach zazwyczaj świadczą o tym, iż ich przyczyną jest jakaś choroba i należy pogłębić diagnostykę.  

Przyczyny szumów w uchu – co je powoduje? 

Szumy uszne mogą powstawać w dowolnym miejscu drogi słuchowej. Znaczna większość pacjentów doświadcza tzw. neurofizjologicznych szumów, które wynikają z uszkodzenia ślimaka lub nerwu przedsionkowo-ślimakowego, który stanowi połączenie kory słuchowej ze ślimakiem w uchu wewnętrznym. Uszkodzenia te mogą wynikać m.in. ze starzenia się organizmu, hałasu (np. po koncercie), urazów okolicy głowy i szyi (w tym kręgosłupa szyjnego) czy niektórych chorób. Szumy określane mianem somatycznych powstają w strukturach znajdujących się w pobliżu ślimaka. Są to zazwyczaj dźwięki generowane w naczyniach, jak również w strukturach mięśniowych czy szkieletowych.  

Szumy uszne mogą być powodowane lub nasilane przez niektóre leki stosowane w dużych dawkach, tj. kwas acetylosalicylowy, diuretyki pętlowe (np. furosemid), chinina czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, ketoprofen czy diklofenak). Zaburzenia te są zazwyczaj przemijające, w odróżnieniu od uszkodzeń spowodowanych przez aminoglikozydy (grupa antybiotyków, do których należy m.in. gentamycyna, streptomycyna czy neomycyna) czy cytostatyki zawierające platynę.  

Warto również nadmienić, że wśród pacjentów doświadczających szumów usznych jest duża grupa osób cierpiących na zaburzenia nerwicowe lub depresję.  

Powiązane produkty

Czy szum w uchu może być groźny? 

Szumy uszne są przykrym objawem, który znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie i obniża jakość życia chorego. Zazwyczaj nie stanowi poważnego problemu medycznego. Interwencji wymaga ok. ⅕ pacjentów. Do objawów alarmujących należą m.in.  

  • jednostronny szum uszny – często jest to pierwszy objaw nerwiaka nerwu słuchowego, a także choroby Meniere’a
  • utrata słuchu – może wskazywać na patologię ślimaka, 
  • objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego: wskazują na choroby neurologiczne, tj. stwardnienie rozsiane, udar niedokrwienny czy neuropatie, 
  • szumy pulsujące (zsynchronizowane z rytmem serca) – mogą świadczyć o obecności malformacji tętniczo-żylnej, zwężeniu tętnicy szyjnej czy przyzwojaku, ale także mogą być niegroźnym buczeniem żylnym, 
  • przewlekły ból ucha z ewentualnym wyciekiem – może sugerować, iż przyczyną jest zapalenie ucha. 

Jak leczy się szumy w uszach? 

Podstawowa metoda leczenia szumów usznych jest znalezienie ich przyczyny, a następnie jej usunięcie. Diagnostyką szumu w uchu powinien zajmować się zespół składający się m.in. z laryngologa, audiologa, neurologa, a także psychologa. Dokładnie zebrany wywiad oraz przeprowadzenie badania fizykalnego powinno poprzedzać wykonanie testów specjalistycznych, do których zalicza się m.in. audiometrię, tympanometrię, otoemisje akustyczne czy słuchowe potencjały wywoławcze. Niebagatelną rolę odgrywają także badania obrazowe (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) głowy i szyi, jak również badania angiograficzne.  

Niestety, leczenie przyczynowe szumów w uszach jest możliwe jedynie w niektórych przypadkach. Dla przykładu: malformacje naczyniowe zaopatrywane są wewnątrznaczyniowo poprzez ich embolizację, a nerwiaki nerwu słuchowego kwalifikują się do zabiegu operacyjnego. Pozostałym pacjentom lekarze jednak mogą zaoferować zabiegi i techniki, które ułatwiają im życie. Należą do nich: 

  • aparaty słuchowe: zalecane osobom z niedosłuchem. Sprawiają, iż dźwięki są wyraźniejsze i głośniejsze, co powoduje, iż szumy są mniej zauważalne,
  • opieka psychologa lub psychiatry: szczególnie pomocna jest terapia poznawczo-behawioralna, podczas której pacjenci są uczeni, jak radzić sobie z szumami usznymi, jak rozproszyć uwagę czy opanować stres,
  • leczenie dźwiękiem: metoda ta opiera się na stosowaniu dźwięków, które „maskują” dzwonienie w uszach. Tutaj wykorzystywane są generatory dźwięku czy aparaty słuchowe. 

Co może pomóc na szum w uszach? 

Do najważniejszych sposobów na poradzenie sobie z szumami usznymi w warunkach domowych zalicza się modyfikację stylu życia. Warto popracować nad higieną snu, regularną aktywnością fizyczną, redukcją spożywania alkoholu.  

Ponadto zaleca się stosowanie metod, które redukują stres, w tym treningu biofeedback.  

Pacjenci często pytają o tabletki na szumy uszne. W badaniach klinicznych wykazano skuteczność stosowania m.in. alprazolamu czy karbamazepiny u wybranych pacjentów. Natomiast wśród suplementów diety można znaleźć preparaty zawierające ginko biloba, niacynę, melatoninę, cynk czy miedź, które wspierają prawidłową pracę narządu słuchu, jednakże nie zostało udowodnione, że pomagają w przypadku szumów usznych. 

  1. H.G. Boenninghaus, Otolaryngologia, PWN 1997. 
  2. H.G. Boenninghaus, Choroby ucha, nosa i gardła z chirurgią głowy i szyi, "Elsevier Urban & Partner", 2011.
  3. A.H. James i in., Wstępne różnicowanie szumu usznego, "Medycyna po Dyplomie" nr 3 2011.  
  4. E.A. Dinces, Etiology and diagnosis of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/etiology-and-diagnosis-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1 [dostęp:] 07.05.2020. 
  5. E.A. Dinces, Treatment of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2 [dostęp:] 07.05.2020. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.