Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach
Magdalena Dębicka

Szumy uszne – przyczyny i leczenie szumów w uszach

Szum w uszach to dolegliwość, która nie zawsze oznacza poważną chorobę. Szumy uszne są powodowane przez uszkodzenia drogi słuchowej, np. w wyniku starzenia organizmu czy hałasu. Niektóre leki stosowane w dużych dawkach także mogą przyczyniać do ich powstania lub nasilenia. Jak wygląda leczenie szumów usznych? Co pomoże osobom odczuwającym szum w uszach? 

Szumy uszne to dźwięki słyszane przez pacjenta mimo braku ich obiektywnego źródła. Nie jest to choroba, a jedynie przykry objaw, który zgłasza ok. 5–10% osób. Najczęściej wynika z pogarszającego się wraz z wiekiem słuchu, ale może świadczyć także o poważnych chorobach, tj. nerwiak nerwu VIII, stwardnienie rozsiane czy udar mózgu. W każdym przypadku wskazana jest dalsza diagnostyka i leczenie w zależności od przyczyny.  

Szumy uszne – co to takiego? 

Szumy uszne to wrażenie odbierania dźwięku mimo braku obecności bodźców dźwiękowych. Odczucie może dotyczyć jednego lub obu uszu i być postrzegane jako dźwięk w głowie czy z zewnątrz. Najczęściej pacjenci zgłaszają doznanie brzęczenia, dzwonienia lub syczenia w uszach. Szumy uszne mogą mieć charakter przewlekły lub być sporadyczne. Pulsujące szumy w uszach zazwyczaj świadczą o tym, iż ich przyczyną jest jakaś choroba i należy pogłębić diagnostykę.  

Przyczyny szumów w uchu – co je powoduje? 

Szumy uszne mogą powstawać w dowolnym miejscu drogi słuchowej. Znaczna większość pacjentów doświadcza tzw. neurofizjologicznych szumów, które wynikają z uszkodzenia ślimaka lub nerwu przedsionkowo-ślimakowego, który stanowi połączenie kory słuchowej ze ślimakiem w uchu wewnętrznym. Uszkodzenia te mogą wynikać m.in. ze starzenia się organizmu, hałasu (np. po koncercie), urazów okolicy głowy i szyi (w tym kręgosłupa szyjnego) czy niektórych chorób. Szumy określane mianem somatycznych powstają w strukturach znajdujących się w pobliżu ślimaka. Są to zazwyczaj dźwięki generowane w naczyniach, jak również w strukturach mięśniowych czy szkieletowych.  

Szumy uszne mogą być powodowane lub nasilane przez niektóre leki stosowane w dużych dawkach, tj. kwas acetylosalicylowy, diuretyki pętlowe (np. furosemid), chinina czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen, ketoprofen czy diklofenak). Zaburzenia te są zazwyczaj przemijające, w odróżnieniu od uszkodzeń spowodowanych przez aminoglikozydy (grupa antybiotyków, do których należy m.in. gentamycyna, streptomycyna czy neomycyna) czy cytostatyki zawierające platynę.  

Warto również nadmienić, że wśród pacjentów doświadczających szumów usznych jest duża grupa osób cierpiących na zaburzenia nerwicowe lub depresję.  

Powiązane produkty

Czy szum w uchu może być groźny? 

Szumy uszne są przykrym objawem, który znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie i obniża jakość życia chorego. Zazwyczaj nie stanowi poważnego problemu medycznego. Interwencji wymaga ok. ⅕ pacjentów. Do objawów alarmujących należą m.in.  

  • jednostronny szum uszny – często jest to pierwszy objaw nerwiaka nerwu słuchowego, a także choroby Meniere’a
  • utrata słuchu – może wskazywać na patologię ślimaka, 
  • objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego: wskazują na choroby neurologiczne, tj. stwardnienie rozsiane, udar niedokrwienny czy neuropatie, 
  • szumy pulsujące (zsynchronizowane z rytmem serca) – mogą świadczyć o obecności malformacji tętniczo-żylnej, zwężeniu tętnicy szyjnej czy przyzwojaku, ale także mogą być niegroźnym buczeniem żylnym, 
  • przewlekły ból ucha z ewentualnym wyciekiem – może sugerować, iż przyczyną jest zapalenie ucha. 

Jak leczy się szumy w uszach? 

Podstawowa metoda leczenia szumów usznych jest znalezienie ich przyczyny, a następnie jej usunięcie. Diagnostyką szumu w uchu powinien zajmować się zespół składający się m.in. z laryngologa, audiologa, neurologa, a także psychologa. Dokładnie zebrany wywiad oraz przeprowadzenie badania fizykalnego powinno poprzedzać wykonanie testów specjalistycznych, do których zalicza się m.in. audiometrię, tympanometrię, otoemisje akustyczne czy słuchowe potencjały wywoławcze. Niebagatelną rolę odgrywają także badania obrazowe (tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny) głowy i szyi, jak również badania angiograficzne.  

Niestety, leczenie przyczynowe szumów w uszach jest możliwe jedynie w niektórych przypadkach. Dla przykładu: malformacje naczyniowe zaopatrywane są wewnątrznaczyniowo poprzez ich embolizację, a nerwiaki nerwu słuchowego kwalifikują się do zabiegu operacyjnego. Pozostałym pacjentom lekarze jednak mogą zaoferować zabiegi i techniki, które ułatwiają im życie. Należą do nich: 

  • aparaty słuchowe: zalecane osobom z niedosłuchem. Sprawiają, iż dźwięki są wyraźniejsze i głośniejsze, co powoduje, iż szumy są mniej zauważalne,
  • opieka psychologa lub psychiatry: szczególnie pomocna jest terapia poznawczo-behawioralna, podczas której pacjenci są uczeni, jak radzić sobie z szumami usznymi, jak rozproszyć uwagę czy opanować stres,
  • leczenie dźwiękiem: metoda ta opiera się na stosowaniu dźwięków, które „maskują” dzwonienie w uszach. Tutaj wykorzystywane są generatory dźwięku czy aparaty słuchowe. 

Co może pomóc na szum w uszach? 

Do najważniejszych sposobów na poradzenie sobie z szumami usznymi w warunkach domowych zalicza się modyfikację stylu życia. Warto popracować nad higieną snu, regularną aktywnością fizyczną, redukcją spożywania alkoholu.  

Ponadto zaleca się stosowanie metod, które redukują stres, w tym treningu biofeedback.  

Pacjenci często pytają o tabletki na szumy uszne. W badaniach klinicznych wykazano skuteczność stosowania m.in. alprazolamu czy karbamazepiny u wybranych pacjentów. Natomiast wśród suplementów diety można znaleźć preparaty zawierające ginko biloba, niacynę, melatoninę, cynk czy miedź, które wspierają prawidłową pracę narządu słuchu, jednakże nie zostało udowodnione, że pomagają w przypadku szumów usznych. 

  1. H.G. Boenninghaus, Otolaryngologia, PWN 1997. 
  2. H.G. Boenninghaus, Choroby ucha, nosa i gardła z chirurgią głowy i szyi, "Elsevier Urban & Partner", 2011.
  3. A.H. James i in., Wstępne różnicowanie szumu usznego, "Medycyna po Dyplomie" nr 3 2011.  
  4. E.A. Dinces, Etiology and diagnosis of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/etiology-and-diagnosis-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=1~150&usage_type=default&display_rank=1 [dostęp:] 07.05.2020. 
  5. E.A. Dinces, Treatment of tinnitus, "uptodate.com" [online], https://www.uptodate.com/contents/treatment-of-tinnitus?search=tinnitus&source=search_result&selectedTitle=2~150&usage_type=default&display_rank=2 [dostęp:] 07.05.2020. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij