Ból stopy – przyczyny, leczenie, ćwiczenia na ból śródstopia
Mateusz Burak

Ból stopy – przyczyny, leczenie, ćwiczenia na ból śródstopia

Ból stopy to dolegliwość, która może mieć rozmaite przyczyny. Ból stóp może pojawić się po intensywnym wysiłku fizycznym, wielogodzinnej pracy w pozycji stojącej, ale także jako objaw poważnych chorób, takich jak cukrzyca, dna moczanowa czy nerwiak Mortona. Sprawdź, jak diagnozuje się ból stóp, jak wygląda leczenie? Poznaj ćwiczenia na bolące stopy.

Ból stopy – przyczyny

Bóle stóp mogą mieć bardzo różną etiologię. Dlatego bardzo ważne jest, aby dokładnie sprecyzować charakter i topografię dolegliwości bólowych. Ból palców u nóg, ból śródstopia (w tym ból śródstopia od góry) oraz opuchlizna mogą być oznaką nerwiaka Mortona. Jest to rodzaj guza, który powstaje w obszarze nerwu podeszwowego, charakterystyczne dla niego jest odczucie przypominające nadepnięcie na kamyk podczas chodzenia, pieczenie oraz ból przy poprzecznej kompresji stopy. 

Z kolei ból stóp przy chodzeniu, zlokalizowany z boku stopy oraz spuchnięte i bolące śródstopie z dużym prawdopodobieństwem świadczą o złamaniu zmęczeniowym. Natomiast ból podeszwy i wrażenie opuchlizny – o stanie zapalnym w obrębie rozcięgna podeszwowego. Powyższe dolegliwości bólowe pod stopą zaostrzają się podczas pierwszych kroków, po dłuższym odpoczynku, np. rano po wstaniu z łóżka, a następnie po całodniowym chodzeniu. Cukrzyca i związana z nią neuropatia obwodowa również generują kłujący ból w stopie. Z kolei przewlekła niewydolność naczyń krwionośnych predysponuje do opuchlizny i wrażenia ciężkich nóg. Może także być ona powodem bólu stóp u kobiet w ciąży. 

Obrzęk kostek i śródstopia, zarówno lewej, jak i prawej stopy, może wskazywać na niewydolność serca. Towarzyszy temu zwiększona częstotliwość oddawania moczu związana z zastojem płynów. Osteoporoza, choroby o podłożu reumatycznym również inicjują ból, stan zapalny, a czasem opuchliznę śródstopia. 

Z kolei objawem dny moczanowej,  czyli ostrego zapalenia stawów spowodowanego zwiększonym stężeniem kwasu moczowego we krwi, jest najczęściej ostry ból podstawy dużego palca stopy, nasilający się zwłaszcza w nocy, ale także innych palców oraz stawów, np. stawu skokowego.

Ból stopy może pojawić się po lub w trakcie wysiłku fizycznego, np. bieganie po twardym podłożu często doprowadza do rozwoju zapalenia, które wraz z upływem czasu inicjuje uciążliwe bóle powierzchni grzbietowej i podbicia stóp. Na tego typu dolegliwości narażone są również osoby wykonujące swoją pracę w pozycji stojącej, posiadające deformacje kostne takie, jak haluksy (na ich powstawanie narażone są zwłaszcza kobiety noszące buty na wysokim obcasie), czy uprawiające sport w źle dobranym sportowym obuwiu. 

Ból stopy może mieć zatem rozmaite przyczyny, może umiejscawiać się w różnych częściach stopy  może dotyczyć tylko określonej części stopy (np. ból w stopie z boku). W przypadku ostrego bólu stopy, dolegliwości utrzymujących się przez dłuższy czas lub gdy bólowi stopy bądź stóp towarzyszą inne objawy, jak opuchlizna, należy skonsultować się z lekarzem.

Ból stopy – diagnostyka

Zróżnicowana etiologia i patomechanizm bólu stóp nakazuje rozważenie zastosowania odpowiednich metod i narzędzi diagnostycznych. Specjalista po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem może zastosować testy kliniczne potwierdzające lub wykluczające podłoże kostno–mięśniowo–stawowe chorób śródstopia.

Pomocne przy ocenie stanu struktur miękkotkankowych jest obrazowanie z wykorzystaniem ultrasonografu. Podejrzenie złamań kości śródstopia dyktuje wykonanie badana RTG lub scyntygrafii (przy złamaniach zmęczeniowych niewidocznych na zwykłym rentgenogramie). Implikacje i dwuznaczności mogą być wskazaniem do dokładniejszych badań, takich jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Morfologia oraz wskaźniki stanu zapalnego, tj. OB – odczyn Biernackiego czy CRP – białko ostrej fazy, będą istotne w sytuacji podejrzenia ogólnoustrojowego podłoża bólów śródstopia i samych stóp. 

Polecane dla Ciebie

Ból stopy – leczenie

Leczenie polega na podawaniu środków farmakologicznych o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym w formie iniekcji, maści i żelów, podaje się też preparaty doustnie. Można zastosować również kompres ciepło–zimno. W sytuacji schorzeń reumatycznych stosuje się leczenie biologiczne, wzmacniające układ odpornościowy i powodujące remisję chorób. Dobre rezultaty w przypadku zapalenia rozcięgna podeszwowego, urazów tkanek miękkich oraz przyspieszania regeneracji przynosi miejscowe ostrzykiwanie koncentratem płytek krwi, czyli popularnym osoczem bogatopłytkowym, inicjującym procesy naprawcze. Urazy typu złamania lub zwichnięcia mogą wymagać czasowego unieruchomienia w opatrunku gipsowym lub szynie.

Dowiedz się, jak powinna wyglądać dieta przy złamaniach.

Wskazaniem do interwencji chirurgicznej są bardziej skomplikowane zmiany, np. słabo reagujące na leczenie zachowawcze ostroga piętowa lub nerwiak Mortona. W przypadku wspomnianej metatarsalgii (bóli śródstopia) procedura operacyjna polega na wypreparowaniu nerwu palcowego wspólnego i resekcji, co zmniejsza dolegliwości bólowe nawet o 97%. Zabieg w przypadku istniejącej ostrogi to przecięcie fragmentu rozcięgna podeszwowego w celu zmniejszenia przeciążeń celowanych w jego strukturę. Jest to jednak interwencja obarczona ryzykiem powstania płaskostopia. 

Ból stopy – rehabilitacja

Podłoże urazowe, przeciążenia i schorzenia, takie jak metatarsalgia Mortona wymagają stosowania przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego typu stabilizatory, opaski elastyczne, ortezy i opatrunki usztywniające czy specjalistyczne wkładki do butów z pelotami. Ich zadaniem jest zapewnienie optymalnego ustawienia, odciążenia i tym samym właściwych warunków sprzyjających procesom gojenia i regeneracji.

Rehabilitacja w bólu śródstopia, bólu podbicia w stopie, objawów zapalenia czy bólu pod stopą podczas chodzenia wykorzystująca zabiegi fizykalne skoncentrowana jest na stosowaniu procedur zmniejszających dolegliwości, wykazujących działanie przeciwzapalne i przyspieszające regenerację. Bardzo dobre rezultaty w przypadku schorzeń o podłożu reumatycznym przynosi zimnolecznictwo, np.: wykorzystanie par ciekłego azotu do miejscowego schładzania danej okolicy. W tej sytuacji równie dobrze działa ekspozycja na pole magnetyczne, redukując stan zapalny stopy.

W przypadku ostróg piętowych oraz haluksów skuteczne bywa wykorzystanie fali uderzeniowej, która często już po kilku zabiegach może przynieść zadowalające efekty. Przyspieszanie gojenia złamań oraz urazów wymaga natomiast laseroterapii, krioterapii, pola magnetycznego czy elektroterapii. Bardzo istotne jest także wykonywanie procedur manualnych, tj. terapii ruchem i ćwiczeń. W bardzo wielu przypadkach pozwala to pozbyć się bólu śródstopia przy chodzeniu oraz ruszaniu palcami. 

Ból stopy – ćwiczenia

W domu można zastosować zabiegi rozluźniające mięśnie stóp. W tym celu można wykonywać delikatne uciskanie palcami stopy po środku, z boku, z przodu, pod kostką i po zewnętrznej stronie. Po wcześniejszym instruktażu fizjoterapeuty, taki codzienny, kilkuminutowy masaż pozwoli zmniejszyć napięcie mięśni stóp. Warto wykorzystać też ćwiczenia rozluźniające strukturę rozcięgna podeszwowego. W pozycji siedzącej lub stojącej należy umieścić piłeczkę golfową lub tenisową pod piętą. Następnie przez kilka minut rolować podeszwową część stopy, naciskając nią na piłkę i przesuwając od pięty do palców i z powrotem. Rozluźni to rozcięgno podeszwowe i pozwoli pozbyć się dziwnego bólu w stopie. 

Pomocne bywa także opracowanie mięśni łydki. Warto wykorzystać do tego celu tzw. foam roller – wałek z tworzywa sztucznego o odpowiedniej twardości. W pozycji siedzącej umieszcza się go pod łydką i przesuwa od okolicy pięty aż do kolana, wykorzystując nacisk własnego ciała. Kilkuminutowe rolowanie również przyczynia się do redukcji bólu kości śródstopia, poprawia elastyczność mięśni łydki oraz usprawnia krążenie w tej okolicy. Chcąc usprawnić cyrkulację płynów, zmniejszyć napięcie i zredukować uczucie bolących stóp można wykorzystać domowe, kompaktowe urządzenia do hydromasażu. Posiada ono niewielkie wymiary, przystępną cenę oraz przynosi dobre rezultaty zmęczonym stopom. 

  1. M. B. Pohl, J. Hamill, I. S. Davis, Biomechanical and anatomic factors associated with a history of plantar fasciitis in female runners, „Clinical Journal of Sport Medicine” 2009, nr 19, s. 372–376.
  2. H. B. Menz, K. P. Jordan, E. Roddy i in., Characteristics of primary care consultations for musculoskeletal foot and ankle problems in the UK, „Rheumatology (Oxford)” 2010, nr 49, s. 1391–1398.
  3. E. Yalcin, A. Keskin Akca, B. Selcuk i in., Effects of extracorporal shock wave therapy on symptomatic heel spurs: a correlation between clinical outcome and radiologic changes, „The Journal of Physical Therapy Science” 2014, nr 26, s. 1641-1647.
  4. J. Krukowska, J. Wrona, M. Sienkiewicz i in., A comparative analysis of analgesic efficacy of ultrasound and shock wave therapy in the treatment of patients with inflammation of the attachment of the plantar fascia in the course of calcaneal spurs, „Archives of Orthopaedic and Trauma Surgery” 2016, nr 136, s. 1289–96.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Rak żołądka – przyczyny, wczesne objawy, leczenie

    Podobnie jak większość nowotworów, rak żołądka rozwija się wiele lat, początkowo nie dając żadnych specyficznych objawów. Niestety, najczęściej rozpoznawany jest w stadium bardzo trudnym do wyleczenia, co w większości przypadków prowadzi do zgonu chorego. Kluczowa jest zatem szybka diagnostyka i wdrożenie skutecznej terapii. Jakie są wczesne objawy raka żołądka? Na co zwrócić uwagę?

  • Dializy – kiedy się je stosuje, jak długo, koszt, skutki uboczne

    Wprowadzenie terapii nerkozastępczej (potocznie dializ) było przełomowym osiągnięciem pozwalającym wydłużyć życie pacjentom z niewydolnością nerek. Najpowszechniej stosowana jest hemodializa, która wykorzystywana jest zarówno w przypadkach nagłego zachorowania, jak i w czasie leczenia przewlekłego.

  • HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) – przyczyny, objawy, rozpoznanie, leczenie zakażenia wirusem HPV

    HPV, czyli wirus brodawczaka ludzkiego, ma ponad 120 typów, z czego część jest wysokoonkogenna. Human papilloma virus jest odpowiedzialny m.in. za raka szyjki macicy, gardła i krtani, prącia. HPV jest także przyczyną powstawania łagodnych zmian, takich jak kurzajki czy brodawki płciowe. Do zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego najczęściej dochodzi w trakcie stosunków seksualnych oraz przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

  • Felinoterapia, czyli… leczenie kotem

    Są puszyste, ciepłe i przyjemnie mruczą. Każdy, kto jest szczęśliwym posiadaczem kota, wie, że przebywanie w jego towarzystwie jest niczym balsam dla duszy – uspokaja zszargane nerwy, poprawia samopoczucie, a nawet pozytywnie wpływa na zdrowie. Nic w tym dziwnego, ponieważ zwierzęta te od lat wykorzystywane są w terapii wielu przypadłości.

  • Rak przełyku – przyczyny, objawy i leczenie

    Rak przełyku jest złośliwym nowotworem atakującym częściej mężczyzn niż kobiety. Lekarze są zgodni, że zdecydowana większość przypadków choroby wynika z prowadzenia niezdrowego stylu życia, w tym palenia papierosów i spożywania nadmiernej ilości alkoholu. Jakie są objawy raka przełyku i jak się go leczy?

  • Czym jest diastema i jak ją leczyć?

    Diastema, popularnie określana jest jako przerwa między zębami. To nie tylko cecha szczególna, dla niektórych defekt lub dodatkowy atrybut urody, to także możliwa przyczyna zaburzeń funkcjonalnych. Przyczyny tego defektu mogą być różne. Nie zawsze wymaga leczenia. Diastema fizjologiczna obserwowana u dzieci z czasem zanika. Diastemy zamyka się przy pomocy aparatów ortodontycznych lub wykonując odbudowę estetyczną, np. przy użyciu licówek.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij