Co to jest wkład koronowo-korzeniowy i do czego służy?

Wkłady koronowo-korzeniowe to stałe uzupełnienia protetyczne, które stosuje się do odbudowy zębów leczonych endodontycznie (kanałowo). Składają się z dwóch części: koronowej i korzeniowej. Pierwsza stanowi bazę dla przyszłej odbudowy zęba, niejako zastępuje zniszczone tkanki zęba. Druga zacementowana w kanale (kanałach) pełni funkcję retencyjną. Zastosowanie wkładów koronowo-korzeniowych ma na celu nie tylko zapewnienie retencji dla wykonywanego uzupełnienia (np. korony protetycznej), ale też zmniejszenie ryzyka złamania zęba. Badania pokazują, że o sukcesie leczenia endodontycznego decyduje zarówno właściwe oczyszczenie i wypełnienie systemu kanałów korzeniowych, jak i odpowiedni sposób odbudowy korony zęba. Okazuje się, że częstą przyczyną utraty zębów leczonych kanałowo są właśnie niepowodzenia w tym zakresie.

Wkład koronowo-korzeniowy – wskazania do zastosowania

Wkłady koronowo-korzeniowe stosuje się w przypadku znacznej utraty tkanek twardych zębów leczonych endodontycznie, czyli kanałowo. Zalecane są w sytuacjach, gdy zniszczenie korony zęba wynosi 50 proc. i więcej. Do takiego stanu doprowadza najczęściej próchnica i urazy. Dodatkowo samo leczenie endodontyczne wymaga wytworzenia dostępu do kanałów korzeniowych, co powoduje dalszą, niewielką utratę tkanek twardych. Ważnym powodem użycia wkładów koronowo-korzeniowych jest zwiększona kruchość zębów martwych. Użycie wkładu zapewnia stabilną odbudowę (zwiększa retencję wykonanego uzupełnienia) i minimalizuje ryzyko złamania zęba.

Jakie są rodzaje wkładów koronowo-korzeniowych?

Istnieje kilka rodzajów wkładów koronowo-korzeniowych. Do najczęściej używanych należą metalowe indywidualne wkłady lane oraz wkłady estetyczne np. z włókna szklanego czy ceramiki. Wkłady metalowe wykonywane są ze stopów metali szlachetnych (złoto, srebro, pallad) i nieszlachetnych (chrom, kobalt, nikiel, tytan). Cechują się dużą wytrzymałością mechaniczną, dlatego zalecane są w zębach narażonych na działanie dużych sił zgryzowych, np. w zębach bocznych czy w przypadku bruksizmu. Zęby odbudowane przy ich pomocy są bardziej odporne na złamania w stosunku do tych, w których użyto wkładów z włókna szklanego. Z drugiej strony nie zapewniają tak dobrej estetyki, jak wkłady z włókna szklanego czy ceramiki, dlatego w przednim odcinku łuku zębowego mogą nie być właściwym wyborem. Każdy ząb wymaga indywidualnej oceny i wzięcia pod uwagę wielu czynników.

Jak wygląda zakładanie wkładu koronowo-korzeniowego? Ile trwa? Ile wizyt jest potrzebnych?

Zmniejsza to ryzyko ponownego zainfekowania kanału korzeniowego, co ma miejsce w przypadku procedur wielowizytowych. Po wytworzeniu miejsca dla wkładu w prawidłowo przeleczonym kanale korzeniowym cementuje się go za pomocą specjalnych materiałów. Następnie można na nim wykonać zarówno odbudowę kompozytową (plombę), jak i protetyczną, np. koronę. Wykonanie indywidualnego wkładu metalowego wymaga 2 wizyt. Na pierwszej opracowuje się odpowiednio kanały korzeniowe, stwarzając miejsce dla wkładu, a następnie wykonuje wycisk protetyczny. Na jego podstawie technik w laboratorium przygotowuje indywidualny wkład. Po jego zacementowaniu na kolejnej wizycie ząb wymaga odbudowy za pomocą korony protetycznej.

Wkład koronowo-korzeniowy – ile wytrzymuje?

Wkłady koronowo-korzeniowe dobierane są indywidualnie w każdym przypadku. Ząb odbudowany przy ich pomocy musi wytrzymać siły żucia, a jednocześnie korzeń, w którym osadzono wkład, nie może zostać zbytnio osłabiony podczas preparacji, co mogłoby skutkować jego złamaniem. Dodatkowo należy uwzględnić aspekt estetyczny, szczególnie istotny w odcinku przednim. Planując uzupełnienie protetyczne, należy zatem wziąć pod uwagę wiele różnych czynników. Tylko wtedy szansa na długoterminową trwałość wykonanej odbudowy będzie duża.

Powikłania po aplikacji wkładu koronowo-korzeniowego

W przypadku zastosowania wkładów koronowo-korzeniowych, podobnie jak innych uzupełnień protetycznych, możliwe jest wystąpienie powikłań.

Najczęstsze komplikacje to:

• złamania korzeni,
• odcementowanie się wkładu,
• dodatkowo dla wkładów metalowych – uleganie korozji i powodowanie przebarwień (np. korzeni czy sąsiadującego z nimi dziąsła) oraz alergii, zwykle o charakterze miejscowym, rzadziej ogólnym. Sporym wyzwaniem może też być usunięcie wkładu metalowego z kanału w sytuacji, gdy konieczne jest np. powtórne leczenie endodontyczne.

Ile kosztuje wkład koronowo-korzeniowy? Cena, skierowanie i refundacja

Chcąc wykonać indywidualny wkład metalowy, należy się liczyć z kosztami od kilkuset złotych i więcej. W przypadku metali szlachetnych minimalna kwota przewyższa zwykle 1,5 tys. zł. Tańsze są wkłady z włókna szklanego, które kosztują ok. 600–800 zł za sztukę. Cena nie uwzględnia ostatecznej odbudowy zęba, więc należy do niej dodać koszt wypełnienia (plomby) czy korony protetycznej – w zależności od tego, która metoda rekonstrukcji jest zalecana w konkretnym przypadku. Niestety nie jest możliwe wykonanie ani wkładów, ani innych (poza protezami) odbudów protetycznych na NFZ. Co więcej, ubezpieczyciel gwarantuje leczenie endodontyczne wyłącznie w obrębie zębów przednich.