Poimar poziomnu cukru w organizmie glukometrem
Julia Lisowska

Dermatopatia cukrzycowa – czym jest? Jakie daje objawy?

Zmiany skórne w przebiegu cukrzycy – mimo że nie należą do najpopularniejszych powikłań tej choroby – stanowią grupę objawów alarmujących, że glikemia we krwi utrzymuje się na zbyt wysokich poziomach. Jednym z przykładów manifestacji skórnych jest dermatopatia cukrzycowa, ale także rogowacenie ciemne, rumieniec cukrzycowy czy obumieranie tłuszczowate. Dermatopatia sama w sobie nie jest groźnym powikłaniem (dopóki nie dojdzie do nadkażenia bakteryjnego), ale wygląda nieestetycznie oraz jest sygnałem dla lekarza i pacjenta, że należy na przykład zintensyfikować leczenie. Szacuje się, że występuje u 30% kobiet i 60% mężczyzn (szczególnie u starszych) cierpiących z powodu cukrzycy.

  1. Jakie są objawy dermatopatii cukrzycowej?
  2. Co przyczynia się do powstania dermatopatii cukrzycowej?
  3. Leczenie dermatopatii cukrzycowej

Według ekspertów z Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego dermatopatia występuje częściej u pacjentów, u których diagnoza została postawiona późno, a cukrzyca przez długi czas nie była kontrolowana. Zmiany z reguły współistnieją z retinopatią, stopą cukrzycową, neuropatią oraz nefropatią cukrzycową i prawdopodobnie są związane z przewlekłym zapaleniem naczyń krwionośnych. Tendencję do jej rozwinięcia mają zarówno diabetycy typu 1, jak i diabetycy typu 2.

Jakie są objawy dermatopatii cukrzycowej?

W obrazie klinicznym dominują jasno- lub ciemnobrązowe plamy (o wielkości do 1 cm), niekiedy obserwuje się także wykwity plamisto-grudkowe, które są niebolesne i nieswędzące. Początkowo pojawiają się pojedynczo, lecz z upływem czasu skupiają się w większe, dobrze odgraniczone liczne ogniska i zmieniają barwę na kolor różowy bądź czerwony. Ponadto często towarzyszy im pękanie, bliznowacenie, łuszczenie i suchość skóry.

Najczęściej obserwuje się symetryczne zajęcie miejsc, gdzie występuje cienka warstwa skóry przylegająca do kości – zmiany lokalizują się głównie na łydkach, stopach, dłoniach, ale u niektórych osób pojawiają się także na podudziach i przedramionach.

Dermatopatia cukrzycowa i jej objawy bywają mylone z plamami starczymi lub przebarwieniami od słońca, dlatego taki symptom u ludzi starszych powinien skłonić lekarza do poszerzenia diagnostyki i wykluczenia stanu hiperglikemii. Warto pamiętać, że zmienione miejsca są bardziej wrażliwe na urazy i zakażenia, z czasem może pojawić się też ból, dlatego należy szczególnie o nie dbać.

Co przyczynia się do powstania dermatopatii cukrzycowej?

Przyczyny dermatopatii cukrzycowej są bardzo zbliżone do tych, które prowadzą do innych zaburzeń u cukrzyków. Podstawowym czynnikiem jest długo utrzymująca się hiperglikemia we krwi. Wysoki poziom cukru w surowicy negatywnie wpływa na komórki i tkanki organizmu, niszczy zawarty w nich kolagen (przez co są one mniej elastyczne) oraz inicjuje przewlekły miejscowy stan zapalny. Niektórzy autorzy twierdzą, że rolę w jej rozwoju odgrywa także suchość skóry wynikająca ze zmniejszonego wydzielania potu. Mechanizm powstawania dermatopatii cukrzycowej jest wieloczynnikowy i skomplikowany, dlatego też wśród przyczyn wymienia się również:

  • uszkodzenie małych naczyń krwionośnych w skórze,
  • odkładanie się w ścianach tętniczek glikoprotein,
  • zmniejszony przepływ krwi,
  • miejscowe zwyrodnienie czuciowych nerwów podskórnych,
  • uszkodzenie siatkówki oka,
  • uszkodzenie nerek,
  • problemy z pigmentacją skóry,
  • nadmierną ekspozycję na skrajne temperatury,
  • urazy termiczne tkanek.
Sprawdź produkty dla diabetyków na DOZ.pl

Powiązane produkty

Leczenie dermatopatii cukrzycowej

Dermatopatia cukrzycowa jest schorzeniem przewlekłym, dlatego jej leczenie jest długie, a jego efektywność zależy od wielu czynników. Ponadto na ogół zmiany ustępują samoistnie po kilkunastu miesiącach z delikatnym bliznowaceniem. Jednakże najważniejszym krokiem jest kontrola glikemii we krwi i zapobieganie powikłaniom cukrzycy poprzez stosowanie odpowiedniej diety, utrzymywanie właściwej wagi oraz regularne zażywanie leków lub aplikację insuliny. W przypadku już obecnych zmian charakterystycznych dla dermatopatii cukrzycowej unormowanie poziomu cukru pomoże zapobiec dalszemu rozwojowi wykwitów. Generalnie nie istnieje leczenie specyficzne dla tej przypadłości, jednakże w wyjątkowych sytuacjach (rozległe zmiany z cechami zapalenia) stosuje się miejscowo preparaty zawierające kwas fusydynowy lub słabe glikokortykosteroidy, np. betametazon czy hydrokortyzon 1%.

Bardzo ważne jest zadbanie o prawidłową higienę i nawilżenie skóry poprzez stosowanie różnego rodzaju kremów nawilżających i emolientów. Pacjenci powinni także zabezpieczać zmienione miejsce – chronić przed urazami i uszkodzeniami poprzez noszenie skarpetek, unikać obcisłych butów i nadmiernego moczenia wykwitów. W przypadku wystąpienia nadkażenia bakteryjnego zmiany należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza na wizytę, żeby oczyścił ranę i przepisał antybiotyk, jednakże takie powikłanie w dermatopatii występuje rzadko. W sytuacji pojawienia się zmian skórnych i innych powikłań spowodowanych przez cukrzycę zlecane zostają specjalistyczne badania układu naczyniowego. W celu oceny żył tętnic kończyn dolnych wykorzystuje się ultrasonografię (najczęściej z funkcją Doppler).

  1. Interna Szczekilka, pod red. P. Gajewskiego, Kraków 2019.
  2. G.M.C. de Macedo, S. Nunes, T. Barreto, Skin disorders in diabetes mellitus: an epidemiology and physiopathology review, „Diabetology & Metabolic Syndrome”, 8 (63) 2016.
  3. C. Lansang, G.E. Umpierrez, Leczenie hiperglikemii u hospitalizowanych chorych niebędących w stanie krytycznym, „Diabetologia po Dyplomie”, 6 (1) 2009.
  4. J. Maj, Zmiany skórne u chorych na cukrzycę, [online] https://podyplomie.pl/diabetologia/35132,zmiany-skorne-u-chorych-na-cukrzyce [dostęp: 23.06.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

  • Odleżyny – rodzaje i stopnie odleżyn oraz ich klasyfikacja

    Odleżyny to jedno z najpoważniejszych powikłań długotrwałego unieruchomienia, stanowiące istotne wyzwanie w opiece medycznej. Ich powstawanie związane jest z długotrwałym uciskiem na tkanki, które prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Czym są odleżyny i jak powstają? Jakie plastry należy stosować w leczeniu odleżyn?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl