
Plamica starcza – przyczyny, objawy, profilaktyka
Plamica starcza, zwana też wybroczynami starczymi czy purpurą starczą, to przypadłość pojawiająca się szczególnie na skórze seniorów (szczególnie w wieku 70–90 lat). Plamica jest schorzeniem obniżającym estetykę i ogólny wygląd skóry, ale nie jest chorobą groźną. Czym jest plamica starcza? Jak się objawia?
Skóra jest największym narządem naszego ciała, który chroni nasze głębsze tkanki przed czynnikami zewnętrznymi. Oprócz tego pełni funkcję termoregulacyjną, odbierającą bodźce, wchłaniającą niektóre substancje oraz syntetyzującą witaminę D3. Skóra składa się z naskórka, skóry właściwej, tkanki podskórnej. W wyniku działania czynników zewnętrznych i wewnętrznych skóra ulega uszkodzeniu i procesowi starzenia.
Plamica starcza – czym jest? Co ją powoduje?
Działania czynników zewnętrznych i wewnętrznych różnią się klinicznie, prowadząc do przebudowy skóry, jej niewydolności i wzmożonej podatności na urazy. Proces starzenia powoduje, że skóra staje się mniej elastyczna i napięta oraz cieńsza i sztywniejsza. Wzmożona podatność skóry na uszkodzenia nazywana jest dermatoporozą. Jest ona spowodowana utratą kwasu hialuronowego, kolagenu i elastyny w przestrzeni zewnątrzkomórkowej. Utrata tych substancji odpowiada za kliniczne objawy starzenia się skóry, takie jak zwiotczenie, przebarwienia, zmarszczki czy utrata elastyczności skóry.
Plamica wiąże się ze starzeniem się naczyń oraz ich zanikiem wywołanym przyjmowanymi lekami głównie z grupy GKS, ale także lekami przeciwzakrzepowymi oraz niedoborem witaminy C. Zmiany te związane są ze złogami hemosyderyny (białko magazynujące żelazo w komórkach), która odkłada się w tkankach przez długą ekspozycję na wynaczynioną krew. Jest to obalenie dotychczasowej hipotezy, według której plamica starcza jest spowodowana długotrwałą ekspozycją na słońce (i wynikającą z tego ekspozycją na promieniowanie UVA, B i C).
Objawy plamicy starczej
Plamica starcza objawia się plamami (wybroczynami) w poziomie skóry, najczęściej na grzbietowych powierzchniach rąk, przedramionach oraz podudziach i nie wiąże się z objawami patologicznymi czy zagrażającymi zdrowiu. Plamica może mieć różne nasilenie – od pojedynczych zmian aż po liczne zlane wykwity. Początkowo przypomina purpurowe lub fioletowe siniaki, a później przybiera kolor żółty lub brązowy.
Plamica starcza – diagnostyka i leczenie
Ponieważ plamica starcza nie jest chorobą ani objawem choroby, to sama w sobie nie podlega diagnostyce. Ze względu jednak na to, że może być mylona z innymi skazami krwotocznymi, warto wykluczyć inne podobnie wyglądające schorzenia, jak np.:
- choroby hematologiczne,
- plamicę alergiczną,
- plamicę małopłytkową,
- uszkodzenia stawów i kości, które mogą wiązać się z krwawymi wybroczynami w skórze.
Pielęgnacja skóry z plamicą starczą – co stosować, o czym warto pamiętać?
Przede wszystkim warto zadbać o profilaktykę plamicy starczej:
- Zadbaj o odpowiednią ochronę przed promieniami słonecznymi. Gdy wychodzisz na zewnątrz, zawsze (nawet w porach jesienno-zimowych) stosuj kremy z filtrem (SPF 50), odświeżając kolejne warstwy co 3–4 godziny.
- Unikaj solariów oraz nadmiernego opalania się – uchroni Cię to także przed większością nowotworów skóry.
- Unikaj urazów mechanicznych skóry, otarć, siniaków.
- Unikaj leków, które predysponują do powstania plamicy starczej.
- Na przebarwienia w wyniku starzenia skóry można stosować kremy, które pomogą wyrównać koloryt naskórka.