dłonie z wybroczynami starczymi
Olaf Bąk

Plamica starcza – przyczyny, objawy, profilaktyka

Plamica starcza, zwana też wybroczynami starczymi czy purpurą starczą, to przypadłość pojawiająca się szczególnie na skórze seniorów (szczególnie w wieku 70–90 lat). Plamica jest schorzeniem obniżającym estetykę i ogólny wygląd skóry, ale nie jest chorobą groźną. Czym jest plamica starcza? Jak się objawia?

Skóra jest największym narządem naszego ciała, który chroni nasze głębsze tkanki przed czynnikami zewnętrznymi. Oprócz tego pełni funkcję termoregulacyjną, odbierającą bodźce, wchłaniającą niektóre substancje oraz syntetyzującą witaminę D3. Skóra składa się z naskórka, skóry właściwej, tkanki podskórnej. W wyniku działania czynników zewnętrznych i wewnętrznych skóra ulega uszkodzeniu i procesowi starzenia.

Plamica starcza – czym jest? Co ją powoduje?

Działania czynników zewnętrznych i wewnętrznych różnią się klinicznie, prowadząc do przebudowy skóry, jej niewydolności i wzmożonej podatności na urazy. Proces starzenia powoduje, że skóra staje się mniej elastyczna i napięta oraz cieńsza i sztywniejsza. Wzmożona podatność skóry na uszkodzenia nazywana jest dermatoporozą. Jest ona spowodowana utratą kwasu hialuronowego, kolagenu i elastyny w przestrzeni zewnątrzkomórkowej. Utrata tych substancji odpowiada za kliniczne objawy starzenia się skóry, takie jak zwiotczenie, przebarwienia, zmarszczki czy utrata elastyczności skóry.

Plamica starcza to skaza krwotoczna naczyniowa nabyta (związana jest z narastającym starzeniem się skóry, a nie z czynnikami wrodzonymi). Charakteryzuje się śródskórnymi wybroczynami, które przybierają ciemne, purpurowe zabarwienia. Mimo że przebarwienia te wyglądają jak plamica małopłytkowa, zjawisko to nie jest związane z zaburzeniami krzepnięcia krwi. 

Plamica wiąże się ze starzeniem się naczyń oraz ich zanikiem wywołanym przyjmowanymi lekami głównie z grupy GKS, ale także lekami przeciwzakrzepowymi oraz niedoborem witaminy C. Zmiany te związane są ze złogami hemosyderyny (białko magazynujące żelazo w komórkach), która odkłada się w tkankach przez długą ekspozycję na wynaczynioną krew. Jest to obalenie dotychczasowej hipotezy, według której plamica starcza jest spowodowana długotrwałą ekspozycją na słońce (i wynikającą z tego ekspozycją na promieniowanie UVA, B i C).

Objawy plamicy starczej

Plamica starcza objawia się plamami (wybroczynami) w poziomie skóry, najczęściej na grzbietowych powierzchniach rąk, przedramionach oraz podudziach i nie wiąże się z objawami patologicznymi czy zagrażającymi zdrowiu. Plamica może mieć różne nasilenie – od pojedynczych zmian aż po liczne zlane wykwity. Początkowo przypomina purpurowe lub fioletowe siniaki, a później przybiera kolor żółty lub brązowy.

Polecane dla Ciebie

Plamica starcza – diagnostyka i leczenie

Ponieważ plamica starcza nie jest chorobą ani objawem choroby, to sama w sobie nie podlega diagnostyce. Ze względu jednak na to, że może być mylona z innymi skazami krwotocznymi, warto wykluczyć inne podobnie wyglądające schorzenia, jak np.:

  • choroby hematologiczne,
  • plamicę alergiczną,
  • plamicę małopłytkową,
  • uszkodzenia stawów i kości, które mogą wiązać się z krwawymi wybroczynami w skórze.
Sprawdź na DOZ.pl: Produkty dla Seniora

Pielęgnacja skóry z plamicą starczą – co stosować, o czym warto pamiętać?

Przede wszystkim warto zadbać o profilaktykę plamicy starczej:

  1. Zadbaj o odpowiednią ochronę przed promieniami słonecznymi. Gdy wychodzisz na zewnątrz, zawsze (nawet w porach jesienno-zimowych) stosuj kremy z filtrem (SPF 50), odświeżając kolejne warstwy co 3–4 godziny.
  2. Unikaj solariów oraz nadmiernego opalania się – uchroni Cię to także przed większością nowotworów skóry.
  3. Unikaj urazów mechanicznych skóry, otarć, siniaków.
  4. Unikaj leków, które predysponują do powstania plamicy starczej.
  5. Na przebarwienia w wyniku starzenia skóry można stosować kremy, które pomogą wyrównać koloryt naskórka.
  1. A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika 2019/20, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
  2. A. Szczeklik, E. Szczeklik, Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 1979.
  3. F. F. Ferri, red. wyd. pol. A. Steciwko, Kompendium chorób wewnętrznych, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2007.
  4. M. Pawlaczyk, M. Lelonkiewicz, A. Witkowska, Dermatoporoza chorobą skóry indukowaną procesem starzenia, „Geriatria”, nr 5 2011.
  5. S. I. Cho, J. W. Kim, G. Yeo, D. Choi, J. Seo, H. Yoon, J.H. Chung, Senile Purpura: Clinical Features and Related Factors, „Annals of Dermatology”, nr 31 (4) 2019.
  6. K. Sułek, Wybroczyny i siniaki – pierwsze kroki diagnostyczne, „Lekarz POZ”, nr 3 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Znieczulenie ogólne a miejscowe – różnice

    Jeszcze sto lat temu pacjenci byli poddawani wszystkim operacjom bez żadnego rodzaju znieczulenia i w złych warunkach sanitarnych. Nic więc dziwnego, że większość z nich nie przeżywała spotkania z chirurgiem. Na szczęście dzisiaj komfort pacjenta jest znacznie wyższy, a podczas drobnych zabiegów, jak i poważniejszych operacji można skorzystać ze znieczulenia – ogólnego i miejscowego. Czym się różnią i jak działają?

  • Egzema – przyczyny i objawy. Leczenie egzemy na dłoniach i twarzy. Które preparaty wybrać, a których unikać?

    Egzema, inaczej wyprysk lub atopowy wyprysk skóry, to niezakaźna choroba, którą nie można się zarazić od drugiej osoby poprzez kontakt bezpośredni lub korzystanie z tych samych kosmetyków czy ręczników i pościeli. Leczenie egzemy jest niezwykle uporczywe, ponieważ zazwyczaj ciężko jest wytypować czynnik wywołujący bolesne, swędzące, pękające i suche plamy na skórze dłoni i twarzy (czasem występujące na całym ciele). Leczenie egzemy z użyciem najlepszych dermokosmetyków i pod opieką najlepszego dermatologa lub alergologa może być nieskuteczne, jeśli pacjent będzie miał stały kontakt z czynnikiem drażniącym.

  • Mocznica – objawy, przyczyny, leczenie

    Mocznica to krańcowe stadium niewydolności nerek cechujące się dużymi stężeniami mocznika i kreatyniny we krwi, niewyrównaną kwasicą nieoddechową oraz powikłaniami przewlekłej choroby nerek (PChN). PChN jest bardzo częstym schorzeniem internistycznym, w którym dochodzi do stopniowego uszkodzenia nerek, a co za tym idzie – spadku ich wydolności.

  • Choroba popromienna – jak ją leczyć?

    Katastrofa w Czarnobylu uświadomiła nam, jak tragiczne w skutkach może być działanie promieniowania jonizującego. W ostatnim czasie, ze względu na trwającą wojnę na Ukrainie, temat zagrożenia promieniotwórczego powrócił. Czym zatem jest choroba popromienna? Kto jest na nią narażony i czy można się przed nią uchronić?

  • Skurczowe, czynnościowe bóle brzucha – przyczyny, objawy, leczenie

    Dolegliwości związanych z nadmiernym napięciem mięśni gładkich w obrębie narządów w jamie brzusznej, potocznie nazywanych skurczami, uciskiem czy kolką, może doświadczyć każdy z nas. I każdy może odczuwać taki ból nieco inaczej. Pewne jest, że dla poprawy komfortu i własnego zdrowia warto działać, aby sobie z nim poradzić.

  • Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

    Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.

  • Nocna napadowa hemoglobinuria – co to za choroba? Objawy, leczenie

    Nocna napadowa hemoglobinuria (NNH) zaliczana jest do rzadkich chorób. Diagnozę NNH słyszy od 1 do 2 osób na milion rocznie. Schorzenie rozwija się najczęściej między 25. a 45. rokiem życia. Niestety rokowanie nie jest korzystne, a główną przyczyną zgonów jest zakrzepica. Jakie są jej objawy? Jak wygląda leczenie?

  • Terapia dźwiękiem – na czym polega? Co leczy?

    Często mówi się o tym, że muzyka łagodzi obyczaje. Jest w tym wiele prawdy. Dźwięk od lat z powodzeniem wykorzystuje się w terapii osób dorosłych i dzieci. W Polsce terapia dźwiękiem zyskuje coraz większą popularność. Jak wpływa na organizm i psychikę? Co zrobić, aby zostać profesjonalnym terapeutą?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij