Polifagia (hiperfagia) – co to takiego? Jaki ma związek z cukrzycą?
Małgorzata Kuberska-Kędzierska

Polifagia (hiperfagia) – co to takiego? Jaki ma związek z cukrzycą?

Polifagia, inaczej nazywana hiperfagią, to niezaspokojone, „chorobliwe” uczucie głodu. Objawia się ona tym, ze chory odczuwa ciągle wzmożony apetyt pomimo spożytego posiłku. Bardzo często polifagia stanowi początkowy objaw cukrzycy, lecz nie tylko. O czym może świadczyć pojawienie się hiperfagii? W jaki sposób ją leczyć? Podpowiadamy. 

  1. Polifagia – czym jest i na czym polega? Dlaczego pojawia się przy cukrzycy?
  2. Polifagia a utrata wagi w cukrzycy
  3. Polifagia jako objaw innych chorób – o czym może świadczyć?
  4. Jak objawia się polifagia u diabetyków?
  5. Leczenie polifagii

Występowanie objawów hiperglikemii, właściwe ich rozpoznanie jest niezwykle ważne i pomocne w ustaleniu rozpoznania cukrzycy. Klasyczne objawy podwyższonego poziomu cukru to najczęściej nadmierne pragnienie, częstomocz i zmniejszenie masy ciała, a także infekcje grzybicze narządów moczowo-płciowych oraz zmęczenie. Zdarza się brak apetytu, jednak także nadmierny apetyt. Za uczucie głodu/sytości odpowiada podwzgórze. Głód wzmaga apetyt, a sytość go hamuje. Tak jest fizjologicznie. Co wtedy, gdy osoba odczuwa intensywny głód, którego nie można zaspokoić? 

Polifagia – czym jest i na czym polega? Dlaczego pojawia się przy cukrzycy?

Polifagia opisuje nadmierne, nieposkromione, niezaspokojone uczucie głodu. Jej przyczyny mogą być różne, ale jest ona dość charakterystycznym, początkowym objawem cukrzycy. Dlaczego? Insulina ma za zadanie między innymi „otworzyć drzwi” do komórki i „wpuścić” tam glukozę. Jeśli insulina nie działa (w przypadku insulinooporności, cukrzycy typu 2) lub nie ma jej (w cukrzycy typu 1 lub typu 3), to komórka „głoduje”, bowiem nie ma w niej źródła energii, czyli glukozy. Niedobór insuliny skutkuje także niedoborem leptyny – hormonu odpowiadającego za uczucie sytości. W takich sytuacjach może dojść do nadmiernego apetytu, wilczego głodu, pomimo że we krwi jest dużo glukozy i pomimo zjedzonego posiłku.  

Polifagia a utrata wagi w cukrzycy

Jeśli insuliny nie ma lub insulina nie działa, we krwi jest dużo glukozy, która nie może przedostać się do komórek i tkanek. Insulina jest hormonem anabolicznym, kiedy jej nie ma (lub nie działa z powodu insulinooporności), pacjent traci masę ciała z powodu przeważających procesów katabolicznych. Pacjent czuje się głodny, więcej je, a to tylko nasila hiperglikemię (przecukrzenie). Tkanki i komórki niemogące korzystać z glukozy zużywają tkankę tłuszczową jako materiał energetyczny. To powoduje chudnięcie, jednak częściej w cukrzycy typu 1.

U pacjentów z cukrzyca typu 2 w początkowym okresie choroby jest nadmiar insuliny (wtórny do insulinooporności), co może powodować przybieranie na wadze. W późniejszym okresie jednak dochodzi do niedoboru insuliny jak w cukrzycy typu 1. 

Powiązane produkty

Polifagia jako objaw innych chorób – o czym może świadczyć?

Polifagia jest nie tylko związana z cukrzycą, bywa także oznaką innych chorób. Co może powodować polifagię (hiperfagię)? Do przyczyn wystąpienia niezaspokojonego uczucia głodu zalicza się również: stres, depresję, bulimię, zespół napięcia przedmiesiączkowego, nadczynność tarczycy. Polifagia może być także związana z przyjmowaniem niektórych leków, np. sterydów. Patologiczne zwiększony apetyt może być także wywołany przez pasożyty (np. tasiemiec lub glista ludzka). 

Jak objawia się polifagia u diabetyków?

Polifagia nie jest zwyczajnym uczuciem głodu, ale głodu wilczego, pojawiającego się pomimo zjedzenia posiłku. Mogą mu także towarzyszyć:

  • uczucie ssania i bólu w żołądku,
  • nudności,
  • zawroty głowy,
  • zaburzenia koncentracji i drżenie mięśni, czyli objawy mogące sugerować niedocukrzenie

SUPLEMENTY DLA DIABETYKÓW

AKCESORIA DLA DIABETYKÓW

SYSTEMY CGM

Leczenie polifagii

Leczenie polifagii powinno być przyczynowe. Jeśli jej przyczynami są insulinooporność lub cukrzyca typu 2, należy zalecić monitorowanie poziomu glikemii, regularne ćwiczenia fizyczne, dietę z niskimi indeksem glikemicznym, systematyczne przyjmowanie leków i dbanie o prawidłową masę ciała. Jeśli przyczyną polifagii jest cukrzyca typu 1, należy przede wszystkim leczyć pacjenta insuliną w dawkach dostosowanych do poziomów cukru we krwi, mierzonych regularnie. Gdy przyczyna polifagii leży u podstaw zaburzeń czynności tarczycy, należy je leczyć odpowiednimi dla schorzenia lekami, aby wyeliminować zaburzenia hormonalne. W przypadku polifagii występującej przy bulimii lub depresji (tło emocjonalne) zaleca się psychoterapię, a jako jej uzupełnienie optymalną dietę oraz zmianę stylu życia (w miarę możliwości).

  1. G. Finlayson, Food addiction and obesity: unnecessary medicalization of hedonic overeating, „Nature reviews Endocrinology”, nr 13 (8) 2017.  
  2. H. J. Grill, A Role for GLP-1 in Treating Hyperphagia and Obesity, „Endocrinology”, nr 161 (8) 2020. 
  3. J. Russell, R. Grunstein,  Kleine-Levin syndrome: a case report, „The Australian and New Zealand Journal of Psychiatry”, nr 26 (1) 1992. 
  4. M. Ogasawara, M. Takeda, Psychogenic overeating, Ryoikibetsu Shokogun Shirizu”, nr 25-6 (39) 2003. 
  5. N. St-Amour, L. St-Pierre, Hyperphagic bulimia, „Perspective infirmiere”, nr 10 (5) 2013. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Nadmierny apetyt – czym jest? Jak go poskromić u dzieci i dorosłych?

    Nadmierne łaknienie zwykle związane jest z chęcią spożycia produktów dostarczających nadmiaru kalorii. Może ono wynikać nie tylko ze źle zbilansowanej diety, ale również z jednostek chorobowych czy zaburzeń odżywiania. Co robić, gdy dopada nas wzmożony apetyt? Kiedy może okazać się problemem? Jakie konsekwencje płyną z wilczego apetytu? 

  • Czy bakterie jelitowe odpowiadają za napady głodu?

    Badane myszy wykazywały znaczące różnice w wyborze pokarmów, zwłaszcza węglowodanów, co było związane z odmiennymi stężeniami aminokwasów, przede wszystkim tryptofanu. Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Pittsburghu w Stanach Zjednoczonych sugeruje, że mikrobiom jelitowy może wpływać na zachowania związane z wyborami żywieniowymi.

  • Zaburzenia łaknienia u dzieci – co robić, gdy dziecko jest niejadkiem?

    Zaburzenia łaknienia u dzieci, objawiające się obniżonym apetytem lub wybiórczością pokarmową, mogą mieć rozmaite przyczyny. Mogą być stanem fizjologicznym, niewymagającym leczenia (często dotyczy to dzieci w wieku od 1 do 5 lat), lecz mogą również być objawem choroby (np. schorzeń układu pokarmowego, oddechowego, nerwowego). Problemy z apetytem nierzadko towarzyszą dzieciom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, mogą mieć także podłoże emocjonalne. Zaburzenia łaknienia często wymagają wielospecjalistycznego podejścia – współpracy pediatry, lekarzy specjalistów, logopedy, psychologa.

  • Glikozuria – co oznacza cukier w moczu? Jak leczy się glukozurię?

    Cukier w moczu (cukromocz, glikozuria) podczas ciąży nie stanowi powodu do niepokoju pod warunkiem jego niewielkiej ilości, natomiast w innych przypadkach może świadczyć o chorobach takich jak cukrzyca, a także o zaburzonej pracy nerek. Na co jeszcze wskazuje obecność cukru w moczu? Jak przygotować się do badania na stężenie glukozy w moczu?

  • Czym zastąpić cukier? Propozycje dla osób odchudzających się i cukrzyków

    Zarówno cukrzyca, jak i prowadząca do niej otyłość są chorobami cywilizacyjnymi. Ich główną przyczyną jest niewłaściwa, wysoko przetworzona dieta o dużej zawartości białego, rafinowanego cukru. Dziś już wiadomo, że powiedzenie „cukier krzepi” nie ma nic wspólnego z rzeczywistością. Zatem czym go zastąpić, żeby jak najdłużej cieszyć się zdrowiem? 

  • Diety bogate w tłuszcze i cukier wpływają na jakość głębokiego snu

    Badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) dotyczyło wpływu diety wysokotłuszczowej/wysokocukrowej na poszczególne fazy snu. Odkryli oni, że po spożyciu niezdrowych produktów jakość głębokiego snu u uczestników eksperymentu pogorszyła się w porównaniu do sytuacji, gdy przestrzegali oni zdrowszej diety. Chociaż długość snu i jego ogólna struktura nie różniły się istotnie między dwiema dietami, niezdrowy styl odżywiania wiązał się z obniżoną jakością głębokiego snu i zmianami w jego niektórych ważnych wzorcach.

  • Dlaczego tak trudno jest „wyleczyć” kaca? Cukier, nawadnianie i sauna

    Istnieje teoria, która mówi, że pytając dziesięciu osób o to, jaki jest skuteczny sposób na kaca, otrzymamy dziesięć różnych odpowiedzi. Jedni wybiorą tłuste jedzenie, drudzy uzupełnienie płynów i glukozy, a jeszcze inni wypocenie się na siłowni czy w saunie. Czy którykolwiek z tych sposobów jednak jest skuteczny i naprawdę działa?

  • Słodziki w napojach – czy są tak samo szkodliwe dla zdrowia, jak cukier?

    Wiele osób uważa, że napoje light są zdrowszym wyborem niż te, zawierające naturalny cukier. Czy aby na pewno? Według wyników francuskiego badania NutriNet-Santé okazuje się, że popularne, sztuczne zamienniki cukru negatywnie wpływają na zdrowie układu sercowo–naczyniowego. 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl