Cukrzyca LADA –  jak ją rozpoznać? Diagnostyka i leczenie cukrzycy LADA
Małgorzata Kuberska-Kędzierska

Cukrzyca LADA – jak ją rozpoznać? Diagnostyka i leczenie cukrzycy LADA

Cukrzyca LADA to cukrzyca autoimmunologiczna, która pojawia się u osób dorosłych. Różnicowanie jej z cukrzycą typu 1 i 2 jest trudne, lecz w diagnostyce cukrzycy LADA najważniejszą rolę odgrywają przeciwciała anty-GAD. Na czym dokładnie polega ten typ cukrzycy i jakie daje objawy? Jak wygląda leczenie cukrzycy LADA? 

Cukrzyca LADA – na czym polega? 

LADA (ang. Latent Autoimmune Diabetes in Adults) – to typ cukrzycy pośredni pomiędzy typem 1 a typem 2. Ujawnia się bowiem łagodnie i powoli w dorosłym wieku (między 30. a 50. rokiem życia, a nawet do 70. roku życia), zdarza się, że u osób z nadwagą lub osób otyłych, co nasuwa podejrzenie rozpoznania cukrzycy typu 2. Jednak ma podobne podłoże immunologiczne co cukrzyca typu 1, choć znacznie powolniejszy i łagodniejszy od niej przebieg.  

Można powiedzieć, że cukrzyca LADA to wolno ujawniająca się cukrzyca typu 1 lub cukrzyca 1,5 czy autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych. 

U chorych obecne są przeciwciała skierowane przeciwko antygenom wysp trzustkowych, niskie stężenie peptydu C, predyspozycja genetyczna oraz częste występowanie innych chorób autoimmunologicznych np. przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, celiakii. 

Organizm wytwarza substancje, które niszczą komórki produkujące insulinę. Przyczyna tego procesu nie jest znana. Podkreśla się role czynników genetycznych; z pewnością ważne są także infekcje oraz przewlekły stres. 

Objawy cukrzycy typu LADA 

Cukrzyca LADA ma często niezauważalny początek podobnie jak cukrzyca typu 2. Typowe jest podwyższone stężenie glukozy, powolnie, dyskretnie narastające. Zdarza się, że obserwujemy dość typowe objawy dla cukrzycy, tj. zmęczenie, nadmierną senność, pragnienie, wielomocz, spadek masy ciała, pomimo wzmożonego apetytu, zaburzenia widzenia, jednak rzadko początek choroby jest ostry, nagły, gwałtowny, z kwasicą jak w cukrzycy typu 1.     

Przebieg kliniczny cukrzycy LADA jest dość łagodny, jednak dieta i środki doustne nie dają dobrego wyrównania metabolicznego i z reguły po 6 miesiącach – najpóźniej po 3 latach – konieczne jest leczenie insuliną. 

Powiązane produkty

Diagnostyka cukrzycy LADA – jak ją rozpoznać i jakie badania należy wykonać? 

W cukrzycy typu LADA dochodzi do postępującego upośledzenia funkcji komórek beta trzustki. U wszystkich chorych obecne są przeciwciała skierowane przeciwko antygenom wysp trzustkowych: 

  • anty-GAD – przeciwciała przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego,
  • anty-ICA – przeciwciała przeciwwyspowe,
  • IAA – przeciwciała przeciwinsulinowe,
  • anty-IA2 – przeciwciała przeciw fosfatazie tyrozynowej. 

Najbardziej przydatne w diagnostyce cukrzycy LADA są przeciwciała anty-GAD

W cukrzycy LADA występuje także niskie stężenie peptydu C na czczo (będące wskaźnikiem rezerwy czynnościowej komórek beta) i obniżone po stymulacji dożylnej glukagonem. Rezerwa czynnościowa komórek beta jest w momencie rozpoznania lepsza niż w cukrzycy typu 1, ale gorsza niż w cukrzycy typu 2. 

Wykrycie przeciwciał nie tylko potwierdza rozpoznanie, ale także pozwala określić aktywność procesu autoimmunologicznego i jego zaawansowanie. Pacjenci z wysokim mianem przeciwciał częściej mają gorszy przebieg choroby oraz rozwijają się u nich powikłania nerkowe i naczyniowe. 

Leczenie cukrzycy LADA 

W cukrzycy typu LADA objawy zaburzeń gospodarki węglowodanowej w chwili rozpoznania zwykle są niewielkie lub wcale nie występują, a stężenie peptydu C, świadczące o zachowanym własnym wydzielaniu insuliny, jest wyższe niż w cukrzycy typu 1.  

W początkowym okresie cukrzycy LADA można uzyskać zadowalającą kontrolę metaboliczną za pomocą diety i doustnych leków przeciwcukrzycowych – chorzy nie wymagają insulinoterapii. Niektórzy dopuszczają stosowanie metforminy i tiazolidynedionów (leków typowych dla cukrzycy typu 2) zwłaszcza u otyłych chorych, ze względu na ich obwodowy mechanizm działania i możliwą protekcję komórki beta poprzez zmniejszenie wydzielania insuliny spowodowane wzrostem insulinowrażliwości.  

Po pewnym czasie postępowanie dietetyczne oraz doustne leki hipoglikemizujące okazują się nieskuteczne. Wtedy właśnie często zastanawiamy się nad weryfikacją rozpoznania. Stopniowo, powolne trudności z wyrównaniem glikemii są większe i włączenie insuliny staje się koniecznością. Wiąże się to z procesem niszczenia wysepek beta produkujących insulinę przez proces immunologiczny (przeciwciała). Proces ten jest wolniejszy niż w typowej cukrzycy typu 1. 

Uważa się jednak, że z uwagi na fakt, że zachowane resztkowe wydzielanie insuliny pozwala na lepszą kontrolę metaboliczną cukrzycy i zmniejsza skłonność do kwasicy ketonowej, należy zalecać terapię insuliną u pacjentów z cukrzycą typu LADA od chwili rozpoznania choroby.  

Cukrzyca LADA a cukrzyca typu 1 i typu 2 

Cukrzyca LADA jest w zasadzie tym samym co cukrzyca typu 1 – różni je wiek wystąpienia (późniejszy w cukrzycy LADA) oraz znacznie łagodniejszy i powolniejszy przebieg samej choroby. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że równolegle z procesem destrukcji następuje częściowa regeneracja komórek wysp beta trzustki. Prawdopodobnie istotny jest tu też udział genów chroniących komórki beta przed atakiem przeciwciał. 

Od cukrzycy typu 2 różni cukrzycę LADA rzadsze występowanie nadwagi lub otyłości oraz szybka nieskuteczność leków doustnych. 

Wskazówki dla pacjenta z cukrzycą LADA 

Jeśli podejrzewamy u siebie cukrzycę LADA lub zostaje ona szybko rozpoznana, a zwłaszcza tam, gdzie miano przeciwciał anty-GAD jest wysokie, rekomendowane jest stosowanie insuliny od początku choroby, niezależnie od wartości glikemii. Wcześnie rozpoczęta insulinoterapia w cukrzycy typu LADA może sprzyjać ochronie i zachowaniu funkcji komórki beta.  

Rokowanie w cukrzycy LADA jest lepsze niż w cukrzycy typie 1. 
  1. M. Szelachowska, LADA — późno ujawniająca się cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym u osób dorosłych LADA — Latent Autoimmune Diabetes in Adults, "Endokrynologia Polska"/"Polish Journal of Endocrinology",  nr 3 (58) 2013.
  2. M. Litwinowicz, A. Rogowicz, Cukrzyca typu LADA - co obecnie o niej wiadomo?, "Diabetologia Praktyczna", nr 3 2011. 
  3. E. Otto-Buczkowska, M. Marciniak-Brzezińska, Cukrzyca typu LADA - to znaczy?,  "Medycyna Rodzinna", nr 1 2013. 
  4. E. Bandurska-Stankiewicz, I. Praszkiewicz, L. Surdykowski, Latent Autoimmune Diabetes in Adults — LADA diatetes, "Diabetologia Doświadczalna i  Kliniczna" nr 6 2006.
  5. O. Jachimowicz-Duda, K. Zorena, M. Myśliwiec, Zastosowanie małych dawek insuliny długodziałającej jako skutecznej terapii w cukrzycy typu LADA — opisy przypadków, "Diabetologia Kliniczna", nr 3 (2) 2014.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij