Cukrzyca LADA –  jak ją rozpoznać? Diagnostyka i leczenie cukrzycy LADA
Małgorzata Kuberska-Kędzierska

Cukrzyca LADA – jak ją rozpoznać? Diagnostyka i leczenie cukrzycy LADA

Cukrzyca LADA to cukrzyca autoimmunologiczna, która pojawia się u osób dorosłych. Różnicowanie jej z cukrzycą typu 1 i 2 jest trudne, lecz w diagnostyce cukrzycy LADA najważniejszą rolę odgrywają przeciwciała anty-GAD. Na czym dokładnie polega ten typ cukrzycy i jakie daje objawy? Jak wygląda leczenie cukrzycy LADA? 

Cukrzyca LADA – na czym polega? 

LADA (ang. Latent Autoimmune Diabetes in Adults) – to typ cukrzycy pośredni pomiędzy typem 1 a typem 2. Ujawnia się bowiem łagodnie i powoli w dorosłym wieku (między 30. a 50. rokiem życia, a nawet do 70. roku życia), zdarza się, że u osób z nadwagą lub osób otyłych, co nasuwa podejrzenie rozpoznania cukrzycy typu 2. Jednak ma podobne podłoże immunologiczne co cukrzyca typu 1, choć znacznie powolniejszy i łagodniejszy od niej przebieg.  

Można powiedzieć, że cukrzyca LADA to wolno ujawniająca się cukrzyca typu 1 lub cukrzyca 1,5 czy autoimmunologiczna cukrzyca dorosłych. 

U chorych obecne są przeciwciała skierowane przeciwko antygenom wysp trzustkowych, niskie stężenie peptydu C, predyspozycja genetyczna oraz częste występowanie innych chorób autoimmunologicznych np. przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, celiakii. 

Organizm wytwarza substancje, które niszczą komórki produkujące insulinę. Przyczyna tego procesu nie jest znana. Podkreśla się role czynników genetycznych; z pewnością ważne są także infekcje oraz przewlekły stres. 

Objawy cukrzycy typu LADA 

Cukrzyca LADA ma często niezauważalny początek podobnie jak cukrzyca typu 2. Typowe jest podwyższone stężenie glukozy, powolnie, dyskretnie narastające. Zdarza się, że obserwujemy dość typowe objawy dla cukrzycy, tj. zmęczenie, nadmierną senność, pragnienie, wielomocz, spadek masy ciała, pomimo wzmożonego apetytu, zaburzenia widzenia, jednak rzadko początek choroby jest ostry, nagły, gwałtowny, z kwasicą jak w cukrzycy typu 1.     

Przebieg kliniczny cukrzycy LADA jest dość łagodny, jednak dieta i środki doustne nie dają dobrego wyrównania metabolicznego i z reguły po 6 miesiącach – najpóźniej po 3 latach – konieczne jest leczenie insuliną. 

Powiązane produkty

Diagnostyka cukrzycy LADA – jak ją rozpoznać i jakie badania należy wykonać? 

W cukrzycy typu LADA dochodzi do postępującego upośledzenia funkcji komórek beta trzustki. U wszystkich chorych obecne są przeciwciała skierowane przeciwko antygenom wysp trzustkowych: 

  • anty-GAD – przeciwciała przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego,
  • anty-ICA – przeciwciała przeciwwyspowe,
  • IAA – przeciwciała przeciwinsulinowe,
  • anty-IA2 – przeciwciała przeciw fosfatazie tyrozynowej. 

Najbardziej przydatne w diagnostyce cukrzycy LADA są przeciwciała anty-GAD

W cukrzycy LADA występuje także niskie stężenie peptydu C na czczo (będące wskaźnikiem rezerwy czynnościowej komórek beta) i obniżone po stymulacji dożylnej glukagonem. Rezerwa czynnościowa komórek beta jest w momencie rozpoznania lepsza niż w cukrzycy typu 1, ale gorsza niż w cukrzycy typu 2. 

Wykrycie przeciwciał nie tylko potwierdza rozpoznanie, ale także pozwala określić aktywność procesu autoimmunologicznego i jego zaawansowanie. Pacjenci z wysokim mianem przeciwciał częściej mają gorszy przebieg choroby oraz rozwijają się u nich powikłania nerkowe i naczyniowe. 

Leczenie cukrzycy LADA 

W cukrzycy typu LADA objawy zaburzeń gospodarki węglowodanowej w chwili rozpoznania zwykle są niewielkie lub wcale nie występują, a stężenie peptydu C, świadczące o zachowanym własnym wydzielaniu insuliny, jest wyższe niż w cukrzycy typu 1.  

W początkowym okresie cukrzycy LADA można uzyskać zadowalającą kontrolę metaboliczną za pomocą diety i doustnych leków przeciwcukrzycowych – chorzy nie wymagają insulinoterapii. Niektórzy dopuszczają stosowanie metforminy i tiazolidynedionów (leków typowych dla cukrzycy typu 2) zwłaszcza u otyłych chorych, ze względu na ich obwodowy mechanizm działania i możliwą protekcję komórki beta poprzez zmniejszenie wydzielania insuliny spowodowane wzrostem insulinowrażliwości.  

Po pewnym czasie postępowanie dietetyczne oraz doustne leki hipoglikemizujące okazują się nieskuteczne. Wtedy właśnie często zastanawiamy się nad weryfikacją rozpoznania. Stopniowo, powolne trudności z wyrównaniem glikemii są większe i włączenie insuliny staje się koniecznością. Wiąże się to z procesem niszczenia wysepek beta produkujących insulinę przez proces immunologiczny (przeciwciała). Proces ten jest wolniejszy niż w typowej cukrzycy typu 1. 

Uważa się jednak, że z uwagi na fakt, że zachowane resztkowe wydzielanie insuliny pozwala na lepszą kontrolę metaboliczną cukrzycy i zmniejsza skłonność do kwasicy ketonowej, należy zalecać terapię insuliną u pacjentów z cukrzycą typu LADA od chwili rozpoznania choroby.  

Cukrzyca LADA a cukrzyca typu 1 i typu 2 

Cukrzyca LADA jest w zasadzie tym samym co cukrzyca typu 1 – różni je wiek wystąpienia (późniejszy w cukrzycy LADA) oraz znacznie łagodniejszy i powolniejszy przebieg samej choroby. Dzieje się tak prawdopodobnie dlatego, że równolegle z procesem destrukcji następuje częściowa regeneracja komórek wysp beta trzustki. Prawdopodobnie istotny jest tu też udział genów chroniących komórki beta przed atakiem przeciwciał. 

Od cukrzycy typu 2 różni cukrzycę LADA rzadsze występowanie nadwagi lub otyłości oraz szybka nieskuteczność leków doustnych. 

Wskazówki dla pacjenta z cukrzycą LADA 

Jeśli podejrzewamy u siebie cukrzycę LADA lub zostaje ona szybko rozpoznana, a zwłaszcza tam, gdzie miano przeciwciał anty-GAD jest wysokie, rekomendowane jest stosowanie insuliny od początku choroby, niezależnie od wartości glikemii. Wcześnie rozpoczęta insulinoterapia w cukrzycy typu LADA może sprzyjać ochronie i zachowaniu funkcji komórki beta.  

Rokowanie w cukrzycy LADA jest lepsze niż w cukrzycy typie 1. 
  1. M. Szelachowska, LADA — późno ujawniająca się cukrzyca o podłożu autoimmunologicznym u osób dorosłych LADA — Latent Autoimmune Diabetes in Adults, "Endokrynologia Polska"/"Polish Journal of Endocrinology",  nr 3 (58) 2013.
  2. M. Litwinowicz, A. Rogowicz, Cukrzyca typu LADA - co obecnie o niej wiadomo?, "Diabetologia Praktyczna", nr 3 2011. 
  3. E. Otto-Buczkowska, M. Marciniak-Brzezińska, Cukrzyca typu LADA - to znaczy?,  "Medycyna Rodzinna", nr 1 2013. 
  4. E. Bandurska-Stankiewicz, I. Praszkiewicz, L. Surdykowski, Latent Autoimmune Diabetes in Adults — LADA diatetes, "Diabetologia Doświadczalna i  Kliniczna" nr 6 2006.
  5. O. Jachimowicz-Duda, K. Zorena, M. Myśliwiec, Zastosowanie małych dawek insuliny długodziałającej jako skutecznej terapii w cukrzycy typu LADA — opisy przypadków, "Diabetologia Kliniczna", nr 3 (2) 2014.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ospa wietrzna u dorosłych i dzieci – objawy ospy wietrznej, przebieg choroby, powikłania, szczepionka

    Ospa wietrzna, nazywana potocznie wiatrówką, jest wysoce zakaźną chorobą o etiologii wirusowej. Wywoływana jest przez wirusa Varicella-zoster virus (VZV), który jest identyczny z wirusem półpaśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Jak rozpoznać chorobę, ile trwa, jak ją leczyć i jakie mogą być powikłania ospy?

  • Rwa kulszowa (ischialgia). Przyczyny, objawy i leczenie.

    Rwa kulszowa jest schorzeniem zaliczanym do tzw. „zespołów korzeniowych”, jej przyczyną jest podrażnienie lub uszkodzenie korzeni nerwów rdzeniowych lub nerwu korzeniowego. Głównym objawem ischialgii jest ból dolnej części pleców promieniujący od okolicy lędźwiowo–krzyżowej do pośladka, a także dalej wzdłuż kończyny dolnej, sięgając nawet do stopy. Leczenie  obejmuje łagodzenie objawów bólowych przy pomocy metod farmakologicznych oraz zabiegów fizjoterapeutycznych. 

  • Marihuana medyczna – na czym polega leczenie konopiami?

    U schyłku okresu PRL, w 1985 roku, wprowadzono przepisy karne, które zakazały używania w Polsce marihuany. Kontrowersje wywoływał pogląd, że wykorzystanie tej substancji do celów medycznych stało się również niedostępne, a wręcz karalne. Dopiero po 32 latach (w 2017 roku) stworzono przepisy, które formalnie zezwoliły na legalne wprowadzanie marihuany do obrotu jako surowca farmaceutycznego, a także na zastosowanie jej w leczeniu i łagodzeniu objawów towarzyszących określonym chorobom. Co warto wiedzieć o marihuanie medycznej?

  • Owsiki – przyczyny, objawy i leczenie owsicy u dorosłych i dzieci

    Owsica to choroba pasożytnicza, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Dotyka głównie dzieci w wieku przedszkolnym, żlobkowym i szkolnym, natomiast wśród dorosłych największe ryzyko zachorowania występuje u osób przebywających i pracujących w domach opieki lub zakładach karnych oraz opiekujących się dziećmi. Leczenie polega na przyjmowaniu leków przeciwpasożytniczych oraz przestrzeganiu zasad higieny osobistej. 

  • Silikony w kosmetykach – czy są bezpieczne?

    Silikony to składniki zaliczające się do tych niesłusznie uznawanych za niebezpieczne. Przybliżamy fakty i obalamy mity z nimi związane. Podpowiadamy: jakie właściwości mają silikony? W których kosmetykach znajdziemy silikony? Czy są bezpieczne? Dla kogo kosmetyki z silikonami są wskazane, a kto powinien od nich stronić?

  • Kolagen w proszku – czym jest i jak stosować?

    Kolagen w proszku jest jedną z postaci suplementów diety zawierających hydrolizowany kolagen. Peptydy kolagenowe naturalnie występują w organizmie człowieka – w skórze, kościach, ścięgnach i tkankach łącznych. Kolagen pozyskiwany jest najczęściej ze źródeł zwierzęcych: skóry, kości, tkanek krów, świń, ryb. W procesie hydrolizy kolagen jest rozkładany do mniejszych peptydów, które są łatwiej wchłaniane i przyswajane przez organizm. Kolagen w proszku stanowi suplement diety rekomendowany zazwyczaj w celu poprawy stanu skóry, włosów, paznokci, stawów i kości.

  • Nadmiar antyoksydantów wywołuje raka?

    Nowe badanie wykazało, że przeciwutleniacze, takie jak witaminy C i E, aktywują mechanizm stymulujący wzrost nowych naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych, pomagając im rosnąć i dawać przerzuty. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia podkreślają potencjalne ryzyko przyjmowania suplementów przeciwutleniających wtedy, gdy nie są one potrzebne.

  • Jeden zastrzyk zamiast chemioterapii – nowa metoda leczenia raka

    Pierwszymi pacjentami na świecie, którzy skorzystają z terapii onkologicznej w formie zastrzyku, będą Anglicy. Jest to alternatywa dla klasycznego wlewu wykorzystywanego w leczeniu nowotworów. Na czym polega ten rodzaj leczenia? Czy pacjenci w Polsce także będą mogli uczestniczyć w takiej terapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij