Kiełbasy - źrodło azotynów
Arkadiusz Dąbek

Azotyny znajdujące się w żywności mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2

Według wyników badań opublikowanych w czasopiśmie „PLOS Medicine” dorośli, którzy jedzą więcej pokarmów zawierających azotyny, są bardziej narażeni na rozwój cukrzycy typu 2 niż ci, którzy spożywają mniej żywności zawierającej te związki.

Azotyny a cukrzyca typu 2

Nowe badanie przeprowadzone na Sorbonne Paris Nord University we Francji, opublikowane w „PLOS Medicine”, dowodzi, że ludzie, którzy spożywają azotyny, mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Uczestnikami eksperymentu było 104 168 osób dorosłych, ich dane pochodziły z francuskiego badania kohortowego NutriNet-Santé (79,1% z nich stanowiły kobiety, średni wiek badanych wynosił 42,7). Oceniano ekspozycję na azotyny i azotany na podstawie 24-godzinnych zapisów żywieniowych, połączonych z analizą danych składu żywności. Czas obserwacji wynosił ponad 7 lat. W tym czasie stwierdzono 969 przypadków cukrzycy typu 2.

Wyniki jasno pokazują, że badani, którzy mieli większą ekspozycję na azotyny, a szczególnie na azotyn sodu (E250), mieli wyższe ryzyko cukrzycy. Jednocześnie nie zaobserwowano, aby azotany pochodzące z żywności i wody również zwiększały szanse na wystąpienie choroby. Na podstawie tego badania obserwacyjnego nie można jednak ustalić przyczyny takiego stanu. Badanie miało kilka ograniczeń i wymagane są dodatkowe analizy, aby zweryfikować wyniki. Naukowcy podkreślają również, że nie dostrzegli żadnych korzyści zdrowotnych, jakie mogłoby nieść spożywanie azotynów i azotanów.

Czym są azotyny i azotany?

Azotany i azotyny występują naturalnie w wodach powierzchniowych i gruntowych oraz w glebie, ich ilości są jednak niewielkie. Stosowane są one również jako dodatki do żywności (konserwanty), przede wszystkim w przetworach mięsnych: wędlinach, kiełbasach, pasztetach. Przedłużają trwałość produktów i hamują rozwój bakterii, głównie tzw. jadu kiełbasianego. Podczas obróbki cieplnej produktów z azotynami substancje te ulegają przemianie do szkodliwych dla zdrowia nitrozoaminów. Dzieje się to również na skutek działania soku żołądkowego posiadającego niskie pH oraz bakterii zasiedlających jelita.

Nitrozoaminy mają działanie rakotwórcze. Ponadto mogą prowadzić do uszkodzenia wątroby oraz błony śluzowej układu pokarmowego. Mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Ponieważ wiążą się one z hemoglobiną, tworząc methemoglobinę, mogą utrudniać transport tlenu przez krew – skutkiem spożywania nadmiaru tych związków może być niedokrwistość i niedotlenienie tkanek. Uważa się też, że azotyny mogą zaburzać pracę tarczycy i obniżać wchłanianie niektórych witamin, np. witaminy A oraz witamin z grupy B. Warto podkreślić, że dzienne spożycie azotynów nie powinno przekraczać 0,1 mg/kg, natomiast azotanów – 5 mg/kg.

Polecane dla Ciebie

Azotyny i ich działanie rakotwórcze

Rozmaite badania naukowe potwierdzają kancerogenne działanie azotynów, w szczególności azotynu sodu. Osoby spożywające dużo żywności z nim w składzie miały wyższe ryzyko rozwoju raka piersi oraz raka prostaty. Metaanalizy pokazują także, że konsumenci wędlin i przetworzonego czerwonego mięsa są bardziej narażeni na rozwój raka jelita grubego czy raka żołądka.

Nowe badania przeprowadzone przez francuskich badaczy dostarczają kolejnych dowodów w toczących się dyskusjach dotyczących potrzeby ograniczenia stosowania dodatków azotynowych w przetwórstwie mięsnym. Organizacje zajmujące się zdrowiem publicznym w różnych częściach świata zalecają obywatelom ograniczenie spożycia żywności zawierającej te kontrowersyjne dodatki, zwłaszcza E250. Paryscy naukowcy zwracają uwagę, że konieczne jest rozpoczęcie debaty na temat całkowitego zakazu stosowania tych dodatków w przemyśle spożywczym.

  1. B. Srour, E. Chazelas, N. Druesne-Pecollo i in., Dietary exposure to nitrites and nitrates in association with type 2 diabetes risk: Results from the NutriNet-Santé population-based cohort study, „PLOS Medicine” 2023 [online] https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1004149 [dostęp:] 31.01.2023.
  2. E. Chazelas, F. Pierre, N. Druesne-Pecollo i in., Nitrites and nitrates from food additives and natural sources and cancer risk: results from the NutriNet-Santé cohort, „International Journal of Epidemiology” 2022, t. 51, nr 4, s. 1106–1119.
  3. P. Song, L. Wu, W. Guan, Dietary Nitrates, Nitrites, and Nitrosamines Intake and the Risk of Gastric Cancer: A Meta-Analysis, „Nutrients” 2015, nr 7(12), s. 9872-9895.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Zniekształcenia poznawcze – co to takiego? Geneza, rodzaje

    Zniekształcenia poznawcze to wyolbrzymione schematy myślowe, które fałszują rzeczywistość i sprawiają, że postrzegamy ją w sposób zdeformowany. Doświadcza ich każdy człowiek, jednak jeśli pojawiają się zbyt często lub utrzymują się przez długi czas, mogą prowadzić do występowania stanów lękowych czy zaburzeń nastroju.

  • Leczenie endometriozy zastrzykiem raz w miesiącu – co wiemy o tej metodzie?

    Endometrioza dotyka na całym świecie około 10% kobiet w wieku rozrodczym. Patogeneza tej choroby polega na tym, że tkanka podobna do endometrium lub wyściółki macicy rośnie poza macicą, powodując silny ból miesiączkowy i obfite krwawienie, a u niektórych bezpłodność. Dostępne terapie mogą pomóc złagodzić objawy, jednak obecnie nie ma lekarstwa na endometriozę. Nowe badania wykazały, że comiesięczne zastrzyki przeciwciał zmniejszają zmiany chorobowe, tkankę bliznowatą i zrosty narządów u małp z endometriozą.

  • Badania przesiewowe raka piersi – mammografia 3D lepsza niż skan 2D. Przegląd najnowszych doniesień

    W dużym badaniu obejmującym ponad milion kobiet naukowcy porównali skuteczność mammografii 2D i mammografii z tomosyntezą 3D w wykrywaniu raka piersi. Odkryli, że mammografia 3D była znacznie skuteczniejsza niż mammografia 2D. Czy standard profilaktyki raka piersi właśnie uległ zmianie?

  • Spożycie soli może mieć inny wpływ na mężczyzn i kobiety

    Nadciśnienie krwi dotyka około 1,28 miliarda dorosłych na całym świecie. Jeśli ciśnienie krwi nie jest prawidłowo kontrolowane, może zwiększać ryzyko chorób serca, mózgu i nerek. Jedną z powszechnych, ale mniej znanych przyczyn nadciśnienia tętniczego jest nadwrażliwość na sól, czyli sytuacja, w której organizm nie wydala jej nadmiaru. Ostatni przegląd badań nad tym tematem wykazał, że kobiety w każdym wieku są bardziej wrażliwe kardiologicznie na spożycie soli niż mężczyźni. Zjawisko to może mieć wpływ na kontrolę ciśnienia krwi.

  • 5 sposobów na puszące się włosy

    Puszące się włosy to zmora wielu kobiet. U części z nich odstające, trudne do ujarzmienia kosmyki są wynikiem specyficznej budowy włosa. W większości przypadków szorstkie, matowe, przesuszone włosy to jednak wynik niewłaściwej pielęgnacji i częstego stosowania prostownicy lub wykonywania zabiegów fryzjerskich, np. rozjaśniania. Podpowiadamy, jak wygładzić puszące się włosy – poznaj 5 skutecznych sposobów. 

  • ,,Zawał ucha” – co to jest? Jak się objawia?

    Terminem „zawał ucha” określa się objawy towarzyszące niedokrwieniu w obrębie naczyń krwionośnych ucha wewnętrznego. Pojawiają się wówczas nagłe, zazwyczaj jednostronne, upośledzenie słuchu, uczucie pełności w uchu, szumy, zawroty głowy.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij