Kiełbasy - źrodło azotynów
Arkadiusz Dąbek

Azotyny znajdujące się w żywności mogą zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2

Według wyników badań opublikowanych w czasopiśmie „PLOS Medicine” dorośli, którzy jedzą więcej pokarmów zawierających azotyny, są bardziej narażeni na rozwój cukrzycy typu 2 niż ci, którzy spożywają mniej żywności zawierającej te związki.

Azotyny a cukrzyca typu 2

Nowe badanie przeprowadzone na Sorbonne Paris Nord University we Francji, opublikowane w „PLOS Medicine”, dowodzi, że ludzie, którzy spożywają azotyny, mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Uczestnikami eksperymentu było 104 168 osób dorosłych, ich dane pochodziły z francuskiego badania kohortowego NutriNet-Santé (79,1% z nich stanowiły kobiety, średni wiek badanych wynosił 42,7). Oceniano ekspozycję na azotyny i azotany na podstawie 24-godzinnych zapisów żywieniowych, połączonych z analizą danych składu żywności. Czas obserwacji wynosił ponad 7 lat. W tym czasie stwierdzono 969 przypadków cukrzycy typu 2.

Wyniki jasno pokazują, że badani, którzy mieli większą ekspozycję na azotyny, a szczególnie na azotyn sodu (E250), mieli wyższe ryzyko cukrzycy. Jednocześnie nie zaobserwowano, aby azotany pochodzące z żywności i wody również zwiększały szanse na wystąpienie choroby. Na podstawie tego badania obserwacyjnego nie można jednak ustalić przyczyny takiego stanu. Badanie miało kilka ograniczeń i wymagane są dodatkowe analizy, aby zweryfikować wyniki. Naukowcy podkreślają również, że nie dostrzegli żadnych korzyści zdrowotnych, jakie mogłoby nieść spożywanie azotynów i azotanów.

Czym są azotyny i azotany?

Azotany i azotyny występują naturalnie w wodach powierzchniowych i gruntowych oraz w glebie, ich ilości są jednak niewielkie. Stosowane są one również jako dodatki do żywności (konserwanty), przede wszystkim w przetworach mięsnych: wędlinach, kiełbasach, pasztetach. Przedłużają trwałość produktów i hamują rozwój bakterii, głównie tzw. jadu kiełbasianego. Podczas obróbki cieplnej produktów z azotynami substancje te ulegają przemianie do szkodliwych dla zdrowia nitrozoaminów. Dzieje się to również na skutek działania soku żołądkowego posiadającego niskie pH oraz bakterii zasiedlających jelita.

Nitrozoaminy mają działanie rakotwórcze. Ponadto mogą prowadzić do uszkodzenia wątroby oraz błony śluzowej układu pokarmowego. Mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia nadciśnienia. Ponieważ wiążą się one z hemoglobiną, tworząc methemoglobinę, mogą utrudniać transport tlenu przez krew – skutkiem spożywania nadmiaru tych związków może być niedokrwistość i niedotlenienie tkanek. Uważa się też, że azotyny mogą zaburzać pracę tarczycy i obniżać wchłanianie niektórych witamin, np. witaminy A oraz witamin z grupy B. Warto podkreślić, że dzienne spożycie azotynów nie powinno przekraczać 0,1 mg/kg, natomiast azotanów – 5 mg/kg.

Powiązane produkty

Azotyny i ich działanie rakotwórcze

Rozmaite badania naukowe potwierdzają kancerogenne działanie azotynów, w szczególności azotynu sodu. Osoby spożywające dużo żywności z nim w składzie miały wyższe ryzyko rozwoju raka piersi oraz raka prostaty. Metaanalizy pokazują także, że konsumenci wędlin i przetworzonego czerwonego mięsa są bardziej narażeni na rozwój raka jelita grubego czy raka żołądka.

Nowe badania przeprowadzone przez francuskich badaczy dostarczają kolejnych dowodów w toczących się dyskusjach dotyczących potrzeby ograniczenia stosowania dodatków azotynowych w przetwórstwie mięsnym. Organizacje zajmujące się zdrowiem publicznym w różnych częściach świata zalecają obywatelom ograniczenie spożycia żywności zawierającej te kontrowersyjne dodatki, zwłaszcza E250. Paryscy naukowcy zwracają uwagę, że konieczne jest rozpoczęcie debaty na temat całkowitego zakazu stosowania tych dodatków w przemyśle spożywczym.

  1. B. Srour, E. Chazelas, N. Druesne-Pecollo i in., Dietary exposure to nitrites and nitrates in association with type 2 diabetes risk: Results from the NutriNet-Santé population-based cohort study, „PLOS Medicine” 2023 [online] https://journals.plos.org/plosmedicine/article?id=10.1371/journal.pmed.1004149 [dostęp:] 31.01.2023.
  2. E. Chazelas, F. Pierre, N. Druesne-Pecollo i in., Nitrites and nitrates from food additives and natural sources and cancer risk: results from the NutriNet-Santé cohort, „International Journal of Epidemiology” 2022, t. 51, nr 4, s. 1106–1119.
  3. P. Song, L. Wu, W. Guan, Dietary Nitrates, Nitrites, and Nitrosamines Intake and the Risk of Gastric Cancer: A Meta-Analysis, „Nutrients” 2015, nr 7(12), s. 9872-9895.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Jak rozpoznać zbliżający się zawał serca? Znaki ostrzegawcze, nietypowe objawy

    Choć najczęstszym objawem zawału jest ból w klatce piersiowej, nie jest to jedyny symptom, jaki może towarzyszyć atakowi serca. Mogą pojawić się także bóle ramienia, szczęki, pleców, brzucha, uczucie lęku, zmęczenie czy zlewne poty. Poznaj wszystkie nietypowe objawy zawału mięśnia sercowego i sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku ich wystąpienia.

  • GIF wycofuje z obrotu antybiotyk na zapalenie płuc

    Główny Inspektorat Farmaceutyczny wycofał z obrotu lek o nazwie Linezolid Polpharma. Jest to antybiotyk stosowany głównie w leczeniu szpitalnych i pozaszpitalnych zapaleń płuc oraz zakażeń skóry wywołanych przez wrażliwe bakterie Gram-dodatnie. Dlaczego GIF podjął taką decyzję?

  • Poufne dane medyczne tysięcy Polaków wyciekły do sieci z ALAB

    Ponad 50 tysięcy wyników badań medycznych Polaków trafiło do Internetu. Poufne informacje pochodzą z serwerów jednej z największych polskich sieci diagnostycznych – ALAB laboratoria.

  • Epidemia samotności trawi pokolenie Z – zaskakujące wyniki badań

    Blisko co trzeci przedstawiciel pokolenia Z (osoby urodzone po 1995 roku, a więc grupa wiekowa pomiędzy 13 a 28 rokiem życia) regularnie doświadcza samotności. Najczęściej uczucie samotności deklarują kobiety (34,5%; mężczyźni 24,4%) oraz – co może być dość zaskakujące – osoby mieszkające w dużych aglomeracjach miejskich (39,5%).

  • Dlaczego fentanyl uzależnia tak szybko? Po co łączy się go z lekiem dla zwierząt?

    O fentanylu nie mówi się już tylko jako o problemie, ale jak o pladze, która zbiera śmiertelne żniwo wśród ludzi, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Od pewnego czasu osoby z problemem uzależnienia od narkotyków łączą go z innymi silnymi lekami, w tym z preparatem stosowanym wśród zwierząt – ksylazyną – co tylko pogłębiło kryzys narkotyczny na ulicach wielu miast. Problem staje się coraz większy także w Europie i Ameryce Południowej. Jak i dlaczego substancja o takich wskazaniach trafiła na ulice wielkich aglomeracji? Czym jest plaga „zombie” i czy problem ten można rozwiązać?

  • Rekord zakażeń HIV w Polsce. Tak źle jeszcze nie było

    Jak pokazują statystyki, w 2022 roku oraz od stycznia do listopada 2023 roku odnotowano znaczący, dwukrotny wzrost zakażeń wirusem HIV w Polsce. Jest to niepokojące, ponieważ w ostatnich latach na świecie obserwuje się znaczny spadek liczby nowych infekcji. Czy mamy się czego obawiać? Jak się chronić przed zakażeniem HIV?

  • Wzrost zachorowań na COVID-19 – szpitale wprowadzają ograniczenia i maseczki

    Choć oficjalne dane tego nie pokazują (obecnie nie ma obowiązku wykonywania testów), eksperci i lekarza alarmują, że w Polsce mamy obecnie do czynienia ze znaczącym wzrostem zakażeń koronawirusem. Zjawisko to widoczne jest zwłaszcza w szpitalach, dlatego dyrektorzy wielu placówek wprowadzają ograniczenia dotyczące odwiedzin czy nakaz noszenia maseczek ochronnych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij