Rozstępy – przyczyny powstawania i sposoby na pozbycie się rozstępów

Różowe lub czerwone prążki na skórze, wyglądem przypominające bliznę to nic innego jak rozstępy. Najczęściej pojawiają się na brzuchu, piersiach, udach, pośladkach oraz ramionach i dla wielu osób są niedoskonałością, będącą przyczyną kompleksów. Powstawanie rozstępów związane jest z brakiem nadążania rozciągania skóry za powiększającym się ciałem. Czy można się przed tym uchronić? Jak dbać o skórę, gdy pojawią się pierwsze, czerwone prążki? Jak pozbyć się rozstępów?  

Czym są rozstępy? Jak powstają?

Rozstępy są to trwałe zmiany skórne wywołane uszkodzeniami struktury włókien kolagenowych tworzących tkankę łączną skóry właściwej. Mówiąc szczegółowiej, skóra ludzka tworzona jest przez tkankę łączną, składającą się z włókien kolagenowych (ułożone prostopadle, skośnie i częściowo równolegle względem powierzchni skóry) oraz włókien elastynowych (tworzą liczne sploty, będące rusztowaniem dla włókien kolagenowych), które razem zapewniają skórze wytrzymałość mechaniczną, jędrność i elastyczność. Oprócz włókien w skórze obecne są również naczynia krwionośne, gruczoły potowe, gruczoły łojowe oraz zakończenia nerwowe. Gdy na skórę działają bardzo duże siły rozciągające, dochodzi do pęknięcia włókien kolagenowych, przez co stają się one cienkie, poprzerywane i wszystkie układają się równoległe względem powierzchni skóry.

Rozstępy pojawiają się najczęściej na brzuchu, udach, piersiach oraz pośladkach. Ich zapowiedzią jest intensywnie swędząca skóra oraz pojawienie się czerwono-fioletowych pasm na skórze. Są to świeże, niedojrzałe rozstępy, którym towarzyszy stan zapalny i to właśnie na tym etapie są one najbardziej podatne na wszelkiego rodzaju zabiegi mające na celu zmniejszenie ich widoczność. Gdy zmiany skórne zmieniają barwę z czerwono-fioletowej na białą, oznacza to przejście w drugą fazę rozwoju – zanikową (bliznowacenia). Rozstępy stają się płaskie lub lekko wklęsłe, a skóra w miejscu ich występowania pomarszczona. 

Kto jest narażony na pojawienie się rozstępów?

Problem z występowaniem rozstępów jest dość powszechny, ponieważ pojawia się u  50–90% populacji ludzkiej, bez względu na płeć czy wiek. Ich występowaniu sprzyjają liczne czynniki prowadzące do szybkiego i silnego rozciągania skóry. Mowa tu o zmianach hormonalnych, stanach fizjologicznych organizmu, uwarunkowaniach genetycznych oraz chorobach lub lekach, które bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie fibroblastów, odpowiedzialnych za produkcję białek podporowych skóry, decydujących o jej jędrności i elastyczności.  

Na występowanie rozstępów szczególnie narażone są:

• kobiety w ciąży,
• nastolatkowie w okresie dojrzewania,
• ludzie otyli,  
• kulturyści,  
• osoby z bardzo częstymi i dużymi wahaniami masy ciała,  
• osoby z predyspozycjami genetycznymi,
• osoby przewlekłe stosujące glikokortykosteroidy,
• osoby z chorobami endokrynologicznymi (nadczynność tarczycy czy choroba Cushinga).

Rozstępy – jak się ich pozbyć?

Rozstępy są nieodwracalną i trwałą zmianą skórną, której nie da się usunąć. Dostępne na rynku preparaty czy też zabiegi kosmetyczne mają na celu zmniejszyć ich widoczność i poprawić kondycję skóry. Co ważne, w walce z rozstępami liczy się czas, a dokładniej powodzenie terapii zależy od rozwoju zmian. Kiedy mamy świeże, czerwone rozstępy, zastosowanie zabiegów lub preparatów ma największą skuteczność. Dochodzi bowiem do stymulowania fibroblastów, aby wyprodukowały nowe włókna kolagenowe, zapewniające zwiększoną elastyczność oraz regenerację skóry. Co zatem stosować, aby pozbyć się widocznych rozstępów?  

Maści, olejki, kremy na rozstępy

Żeby pozbyć się rozstępów, warto sięgnąć po specjalistyczne kosmetyki: kremy, maści lub olejki na rozstępy, których aplikacja nie jest trudna, a jedyne czego wymaga to regularności. Preparaty te nie tylko zapewniają odpowiednie nawilżenie, ujędrnienie i natłuszczenie skóry, ale również zapobiegają powstawaniu nowych zmian, zwłaszcza jeśli połączy się je z masażem, który pobudzi krążenie krwi i limfy, zapewniając lepsze ukrwienie i odżywienie skóry.

Preparaty te w swoim składzie mogą zawierać:

• naturalne olejki (olej migdałowy, arganowy, sojowy lub oliwa z oliwek),
• masło shea, masło kakaowe,  
• witaminę E, witaminę C,
• kwas hialuronowy,
• alantoinę, glicerynę, D-pantenol,
• wyciągi z wąkroty azjatyckiej (skuteczność potwierdzona badaniami naukowymi), przywrotnika pospolitego, skrzypu polnego.

Zabiegi w gabinecie kosmetycznych na rozstępy  

Współczesna medycyna estetyczna zapewnia dostęp do wielu zabiegów pozwalających zmniejszyć widoczność rozstępów oraz poprawić kondycję skóry, dzięki czemu będzie ona odpowiednio nawilżona i jędrna. Dodatkowo wpływają one na zdolności regeneracyjne skóry, poprzez pobudzanie procesów odnowy, a zwłaszcza stymulowanie fibroblastów, co zapewni syntezę nowych, odpornych na rozciąganie włókien kolagenowych. Do zabiegów zwiększających zdolności regeneracyjne skóry zalicza się:

• laseroterapię frakcyjną wykorzystującą lasery ablacyjne lub nieablacyjne,
• terapię z wykorzystaniem intensywnie pulsującym źródłem światła,
• terapię wykorzystującą pulsacyjny laser barwnikowy,
• radiofrekwencję,  
• mezoterapię igłową.

Chcąc pozbyć się rozstępów, można również skorzystać z zabiegów złuszczających, wykorzystujących peelingi chemiczne (na bazie kwasu glikolowego, retinoidów lub kwasu trichlorooctowego) lub mechaniczne (mikrodermabrazja, czyli kontrolowany mikropeeling). Mają one za zadanie poprawiać elastyczność skóry oraz stymulować procesy odnowy.

Rozstępy w ciąży – jak z nimi walczyć?

Szacuje się, że około 90% kobiet w ciąży boryka się z problemem pojawiających się rozstępów. Zaczynają ujawniać się pomiędzy 6. a 7. miesiącem ciąży, czemu sprzyjają szybki przyrost masy ciała i rozciąganie skóry (zwiększający się obwód brzucha oraz rozrost piersi), a także zmiany zachodzące w gospodarce hormonalnej.  

Dla kobiety ciężarnej polecane są balsamy, kremy lub olejki na rozstępy zawierające w swoim składzie: witaminę E, olejki roślinne, wyciąg z wąkroty azjatyckiej, silikony, kwas hialuronowy czy związek NIA 114. Dodatkowo mogą być wzbogacone o substancje nawilżające i regenerujące takie jak: gliceryna, parafina czy D-pantenol.  

Oprócz stosowania preparatów na rozstępy, warto w trakcie ciąży zadbać o aktywność fizyczną, dostosowaną do swoich możliwości oraz zadbania o zbilansowaną dietę, co pozwoli na prawidłowe przybieranie na masie ciała.   

W ciąży przeciwwskazane jest stosowanie na rozstępy popularnych baniek chińskich wykorzystywanych do masażu skóry, a także szereg zabiegów: zabiegi laserowe, peeling kawitacyjny, sonoforeza i jonoforeza. Po te metody można sięgnąć dopiero po okresie ciąży i karmienia.   

Domowe sposoby na rozstępy

Uzupełnieniem terapii pozbywania się rozstępów są domowe zabiegi, podczas których oprócz kosmetyków z apteki zastosowanie znajdują liczne produkty i preparaty dostępne od ręki w każdym domu. Są to tanie i przy regularnym stosowaniu – skuteczne metody, pozwalające utrzymać skórę dobrze nawilżoną i ujędrnioną. Spośród domowych sposobów na rozstępy wyróżnia się:

• peeling z fusów po kawie z dodatkiem oliwy oraz olejków eterycznych, mający działanie złuszczające i ujędrniające, dzięki czemu skóra będzie się szybciej regenerowała, co z kolei zapewni lepsze wchłanianie kosmetyków,
• peeling na sucho, czyli szczotkowanie skóry za pomocą specjalnej szczotki z naturalnym włosiem, co zapewnia lepsze ukrwienie tkanki,
• nawilżanie i odżywianie skóry przy pomocy domowej roboty żelu aloesowego, naturalnych olejów i tłuszczy roślinnych: olej jojoba, olej arganowy, masło shea czy masło kakaowe,    
• wcieranie soku z cytryny, która zawiera duże ilości witaminy C mającej zbawienny wpływ na kondycję skóry.

Rozstępy – zapobieganie  

Rozstępom należy przede wszystkim zapobiegać, ponieważ późniejsze ich leczenie jest trudne i nie spowoduje przywrócenia skóry do jej pierwotnego stanu. Zabiegi profilaktyczne obejmują:

• kontrolowanie wagi (unikanie dużych wahań masy ciała),
• zbilansowaną dietę, bogatą w białko, witaminy (A, B₅, C, E, PP) oraz minerały (zwłaszcza krzem),
• kontrolowanie gospodarki hormonalnej,
• umiarkowaną aktywność fizyczną w celu zachowania dobrej kondycji skóry (unikanie bardzo szybkiego przyrostu tkanki mięśniowej),
• systematyczne stosowanie preparatów złuszczających, nawilżających i ujędrniających w połączeniu z masażem skóry, aby poprawić jej ukrwienie.