spuchnięte kostki pacjenta
Patryk Jasielski

Jakie są przyczyny puchnięcia twarzy i ciała? Jak pozbyć się nadmiaru wody z organizmu?

W warunkach prawidłowych nie dochodzi do stanu nadmiaru wody w organizmie, czyli przewodnienia. Puchnięcie ciała, szczególnie w obrębie twarzy lub kostek, może być spowodowane zaburzaniami hormonalnymi, złą dietą, wysoką temperaturą, a także schorzeniami natury kardiologicznej lub nefrologicznej. W tym artykule omówiono najczęstsze przyczyny zatrzymywania wody, kwestię szkodliwości tego stanu oraz sposoby na unikniecie obrzęków.

W organizmie człowieka woda stanowi około 60% masy ciała, co czyni ją głównym składnikiem ciała. Jej ilość w ustroju jest zależna od szeregu mechanizmów regulujących, niemniej za regulację jej poziomu odpowiadają głównie nerki. W warunkach prawidłowych utrzymuje się tzw. stan równowagi wody i wówczas nie jest jej ani za mało (nie ma odwodnienia) ani za dużo (stan przewodnienia). Nadmiar wody w organizmie może być wywołany przez różne przyczyny, do których zaliczono głównie złą dietę, zmiany hormonalne oraz choroby nerek i układu krążenia. Powoduje to objawy, takie jak obrzęki powiek czy te występujące wokół kostek.

Nadmiar wody w organizmie – dlaczego po alkoholu, niektórych potrawach i słodyczach jesteśmy opuchnięci?

W warunkach prawidłowych nie dochodzi do stanu nadmiaru wody w organizmie, czyli przewodnienia. Wynika to z działania regulującego nerek, które w tej sytuacji zaczynają filtrować więcej krwi i produkować dużą ilość moczu, z którym usuwany jest nadmiar wody. W pewnych sytuacjach powyższe mechanizmy zaczynają zawodzić, co prowadzi do gromadzenia się wody w ciele.

Wpływ diety na zatrzymanie wody następuje poprzez:

  • duże spożycie mocno solonych potraw (nadmiar sodu w diecie),
  • niedobór pokarmów zawierających potas,
  • stosowanie rygorystycznych i niskokalorycznych diet,
  • zbyt małe spożycie wody – pobudza to organizm do jej oszczędzania i zatrzymywania w przestrzeni poza naczyniami,
  • spożycie alkoholu – alkohol działa rozszerzająco na naczynia krwionośne, co pobudza przechodzenie płynu z krwi poza krwioobieg i powstawanie obrzęków; stymuluje wytwarzanie moczu i nasiloną utratę wody – organizm chcąc się przed tym bronić, zaczyna zatrzymywać aż za dużo wody, co również powoduje obrzęki.
  • spożywanie kawy i herbaty,
  • słodycze – zawierają dużo węglowodanów prostych, które stymulują wyrzut insuliny, a ta z kolei pobudza magazynowanie nadmiaru energii w postaci glikogenu i tłuszczu, które wiążą również wodę, co sprzyja gromadzeniu się nadmiaru wody w organizmie.

Kolejnymi przyczynami nadmiaru wody w organizmie zauważalnymi u kobiet są zmiany hormonalne związane z różnymi stanami, które związane są z cyklem miesiączkowym i ciążą:

  • nadmiar wody w organizmie przed okresem – wynika z dużych wahań poziomów hormonów płciowych (głównie estrogenów) w drugiej fazie cyklu miesięcznego,
  • nadmiar wody w organizmie podczas ciąży – związane jest to zarówno z dużymi zmianami hormonalnymi, jak i tymi, które są związane z pracą wielu narządów; ponadto przy zaawansowanej ciąży macica uciska naczynia, utrudniając przepływ krwi z nóg do serca, co sprzyja to gromadzeniu się wody i powstawaniu obrzęków.

Co jeszcze może oznaczać nadmiar wody w organizmie? Niejednokrotnie jest to pierwszy objaw poważniejszych chorób. Gromadzenie się wody może świadczyć o chorobie nerek, serca czy wątroby. Przy niewydolności nerek nie mogą one pełnić swej roli, czyli usuwać nadmiaru wody i przez to gromadzi się ona w organizmie. W chorobach serca (głównie niewydolności), układ krążenia przestaje pracować efektywnie. Dochodzi do zastoju krwi i rozszerzenia naczyń, co sprzyja przenikaniu wody do tkanek. W chorobach wątroby (głównie marskości wątroby) dochodzi do wzrostu ciśnienia w krążeniu i spadku produkcji białek, które utrzymują wodę w naczyniach, co także sprzyja przewodnieniu. Nadmiar wody w organizmie mogą również wywoływać leki, najczęściej te na nadciśnienie, hormonalne czy przeciwbólowe. W literaturze często jako powody zatrzymywania się wody w organizmie wymienia się choroby tarczycy, siedzący tryb życia i żylaki kończyn dolnych

Nadmiar wody w organizmie – objawy

W stanie nadmiaru wody w organizmie objawy są głównie wynikiem gromadzenia się płynu w przestrzeniach tkankowych. Nadmiar wody w organizmie skutkuje nagłym wzrostem masy ciała. Niekiedy można zaobserwować przytycie o 3–5 kg w przeciągu kilku dni. Pojawienie się obrzęków, najczęściej na twarzy lub wokół kostek, jest objawem, który może świadczyć o nadmiarze wody w organizmie. Mają one tzw. ciastowatą konsystencję, ponieważ przy ich ucisku pozostaje zagłębienie, które z czasem zanika. Opuchlizna powiek jest także częstym objawem zatrzymania wody w organizmie, zwłaszcza przy obrzękach pochodzenia nerkowego. W nadmiarze wody w organizmie może się powiększyć także brzuch (tzw. wodobrzusze) i dzieje się tak zwłaszcza w marskości wątroby. Woda może gromadzić się również w płucach, powodując ich obrzęk. Objawia się to dusznością i trudnościami w oddychaniu. Oprócz obrzęków i przyrostu masy ciała obserwuje się zmniejszenie tolerancji wysiłku, ogólne osłabienie, trudności w koncentracji i uczucie ciężkości. W nadmiarze wody w organizmie twarz często jest opuchnięta i wyraża zmęczenie. Obrzęki wokół kostek i palców to najprostsze sposoby na to, jak zbadać nadmiar wody w organizmie.

Powiązane produkty

Jak pozbyć się nadmiaru wody w organizmie? Skuteczne sposoby na opuchniętą twarz i ciało

Gromadzenie się wody w organizmie bywa uciążliwe, skąd może się pojawić pytanie – jak pozbyć się nadmiaru wody z organizmu? To co będzie skutecznie działało na nadmiar wody w organizmie, jest zależne od tego, co wywołało ten stan. Jeżeli jest to spowodowane przez błędy dietetyczne, to należy zmienić swoją dietę, dbając o odpowiednie nawodnienie. Zbyt mała ilość płynów pobudza organizm do gromadzenia wody na zapas. Na nadmiar wody w organizmie powinno wypijać się około 2 litry wody. Powinno się także ograniczyć spożycie alkoholu, herbaty oraz słodyczy. Jeżeli obrzęki pojawiają się po długim siedzeniu, pomocny będzie regularny wysiłek fizyczny. Po rozpoznaniu choroby, powodującej gromadzenie się wody, trzeba przyjmować zalecone leki i wykonywać badania kontrolne. Najczęściej stosuje się leki moczopędne – furosemid, torasemid. Należy podkreślić, że w szukaniu przyczyn nadmiaru wody w organizmie forum internetowe nie jest dobrym źródłem wiedzy. W przypadku braku pewności, jak rozpoznać nadmiaru wody w organizmie przyczynę, powinno się koniecznie udać do lekarza, np. pierwszego kontaktu.

Jak zapobiegać nadmiarom wody w organizmie?

W zapobieganiu nadmiarowi wody w organizmie kluczowe jest dbanie o zdrowy styl życia. W tym celu należy eliminować pokarmy powodujące obrzęki. Można wykonać test na nadmiar wody w organizmie, aby sprawdzić, czy jakiś pokarm szczególnie nam nie służy. Po spożyciu podejrzanego pokarmu, jeśli pojawią się obrzęki powiek lub wokół kostek, to znak, że takie jedzenie należy ograniczać. Do kolejnych zaleceń zaliczono ograniczenie soli w diecie, eliminacja alkoholu, kawy i herbaty, regularna aktywność fizyczna oraz picie dużej ilości wody. Ponadto, jeżeli choruje się na serce lub nerki, należy regularnie przyjmować przepisane leki i kontrolować stan swojego zdrowia u specjalisty. Jeżeli nie wiemy, jak sprawdzić nadmiar wody w organizmie, najlepiej udać się do lekarza. Powód tego może być bowiem poważny i sam zdrowy styl życia nie wystarczy.

Tabletki na nadmiar wody w organizmie – które suplementy wybrać?

Tabletki usuwające nadmiar wody z organizmu można podzielić na te dostępne bez recepty i wymagające wskazania lekarskiego. To, jakie tabletki na nadmiar wody w organizmie będą skuteczne, zależy od przyczyny. Jeżeli nie jest to wywołane stanami chorobowymi, takimi jak niewydolność nerek czy serca, a jedynie wynika ze zmian hormonalnych, wysokiej temperatury czy błędów dietetycznych, to wystarczą tabletki na nadmiar wody w organizmie, które można kupić bez recepty. Można stosować suplementy diety w postaci preparatów na nadmiar wody w organizmie. Zawierają one szereg substancji, głównie pochodzenia naturalnego, takich jak wiązówka błotna, karczochy, czarna porzeczka, lipa, chrom, pokrzywa zwyczajna, skrzyp polny, brzoza brodawkowata, opuncja figowa, liście zielonej herbaty, wapń, potas czy jagody jałowca. Dobre tabletki na nadmiar wody w organizmie mają działanie zarówno moczopędne, jak i oczyszczające organizm z toksyn. 

W przypadku poważniejszych przyczyn nadmiernego gromadzenia wody, takich jak choroby nerek czy serca, niezbędne jest przyjmowanie tabletek na nadmiar wody w organizmie na receptę. Stosuje się tutaj leki moczopędne, zawierające zazwyczaj furosemid lub torasemid. Podaje się także leki kardiologiczne – beta-blokery, antagonistów receptora angiotensyny i antagonistów aldosteronu. Mają one na celu pobudzenie działania nerek i usuwanie przez nie nadmiaru wody.

Domowe sposoby na nadmiar wody w organizmie

Domowe sposoby na nadmiar wody w organizmie są proste do wdrożenia i nie wymagają specjalistycznego sprzętu. Podstawę stanowi wprowadzenie zdrowego stylu życiu. Powinno dbać się o odpowiednie nawodnienie, które może być wzbogacone o sok z cytryny lub gotowe preparaty elektrolitowe, które można kupić w aptece. Należy starać się wypijać około 2 litrów wody na dzień. Gwarantuje to dobrą pracę nerek i zapewnia równowagę elektrolitową ustroju. Dieta na nadmiar wody w organizmie powinna uwzględniać ograniczenie spożycia soli. Należy wyeliminować słone przekąski i ograniczyć ewentualne dosalanie potraw, ponieważ sól zatrzymuje wodę w organizmie. Powinno się ograniczać słodycze, alkohol i kawę. Dieta powinna być bogata w świeże warzywa i owoce, będące źródłem błonnika, minerałów i witamin. Kolejnym na nadmiar wody w organizmie domowym sposobem jest aktywność fizyczna. Poprawia ona wydolność układu krążenia i zapobiega zastojowi krwi po długim siedzeniu w pracy. Ćwiczenia na nadmiar wody w organizmie powinny być wykonywane codziennie przez około 30 minut. Zaleca się spacerowanie, pływanie, jazdę na rowerze lub bieganie. Zioła na nadmiar wody w organizmie to kolejny domowy sposób. Mają one działanie wspomagające i pomocnicze. Nie istnieje oczywiście cudowna mikstura na nadmiar wody. Są one używane jedynie pomocniczo. Wśród preparatów roślinnych skutecznych w usuwaniu nadmiaru wody, wymienia się pokrzywę, mniszek lekarski, krwawnik, skrzyp, czystek i pietruszkę zwyczajną. Wszystkie te zioła na nadmiar wody w organizmie mogą okazać się skuteczne tylko wówczas, jeśli będą zażywane regularnie.

  1. Interna Szczeklika, pod red. Gajewski P. Kraków 2020.
  2. Trayes KP, Studdiford JS, Pickle S et al. Edema: diagnosis and management. Am Fam Physician. 2013; 88(2): 102-10.
  3. Ely JW, Osheroff JA, Chambliss ML et al. Approach to leg edema of unclear etiology. J Am Board Fam Med. 2006; 19(2): 148-60.
  4. Cho S, Atwood JE. Peripheral edema. Am J Med. 2002; 113(7): 580-6.
  5. Kimura G. [Pathogenesis of edema and its classification]. Nihon Rinsho. 2005; 63(1): 11-16.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Dieta przy hemoroidach. Co jeść, a czego nie przy żylakach odbytu?

    Choroba hemoroidalna, potocznie nazywana hemoroidami, jest najczęściej występującym schorzeniem proktologicznym u osób dorosłych. Odpowiedni styl życia, z naciskiem na zdrową dietę i aktywność fizyczną, odgrywa ważną rolę w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia hemoroidów. Jaka dieta przy hemoroidach będzie odpowiednia? Co jeść, a czego unikać przy hemoroidach?

  • Jak obciąć kotu pazury? Poradnik dla opiekunów

    W popkulturze krążą niezliczone żarty o tym, jak trudne – i nieraz okupione ranami – bywa podanie kotu tabletki czy obcięcie pazurów. Choć koty uważane są za bardzo czyste zwierzęta, które potrafią same zadbać o swoją pielęgnację, warto trochę im w niej pomóc. Ponadto umiejętnie wykonane zabiegi pielęgnacyjne, np. obcinanie kocich pazurów, są doskonałą okazją do zacieśnienia więzi między kotem a opiekunem. I wcale nie muszą oznaczać konieczności wizyty na SOR-ze w celu przyszycia odgryzionej ręki.

  • Odwodnienie psa i kota. Jak rozpoznać objawy i jak pomóc zwierzakowi?

    Podobnie jak u ludzi, odwodnienie u zwierząt jest niebezpiecznym, ale stosunkowo łatwym do zapobiegnięcia stanem. Szczególnie narażone są zwierzęta bardzo młode, przewlekle chore oraz w podeszłym wieku. Długa ekspozycja na wysoką temperaturę również może prowadzić do odwodnienia, a w konsekwencji do udaru cieplnego. Jest to stan, w którym organizm przegrzewa się do tego stopnia, że nie jest w stanie odprowadzić nadmiaru ciepła za pomocą naturalnych mechanizmów fizjologicznych i behawioralnych. Na udar cieplny najbardziej narażone są koty podczas upałów ze względu na ich zamiłowanie do wygrzewania się na słońcu oraz słabsze możliwości odprowadzania nadmiaru ciepła. Szczególną uwagę trzeba zwrócić także na psy, zwłaszcza te aktywne bez względu na pogodę.

  • Jak poprawić przyswajalność składników odżywczych w diecie?

    Przewód pokarmowy to wysoce wyspecjalizowany układ narządów, który jest odpowiedzialny za trawienie pokarmów i wchłanianie składników odżywczych. Przyswajalność składników odżywczych oznacza zdolność organizmu do wchłaniania i wykorzystywania substancji odżywczych z pożywienia. Jak poprawić wchłanianie witamin i minerałów?

  • Jak nieczyszczona klimatyzacja wpływa na nasze zdrowie?

    Klimatyzacja, zapewniająca komfort cieplny w upalne dni, stała się powszechnym rozwiązaniem w przestrzeniach mieszkalnych i biurowych oraz w środkach transportu. Coraz częściej podnoszone są jednak kwestie związane z jej wpływem na zdrowie. Jak zaniedbana klimatyzacja wpływa na zdrowie i jak często należy ją czyścić?

  • Lęk separacyjny u kota lub psa. Jak pomóc swojemu zwierzakowi?

    Lęk separacyjny stał się problemem wielu zwierząt i ich opiekunów w okresie popandemicznym. W czasie pandemii COVID-19 zwierzęta przyzwyczaiły się do stałej obecności opiekunów w domu ze względu na ich zdalną pracę czy naukę. W większości przypadków zwierzęta adoptowane lub urodzone w tym okresie nie znały innej rzeczywistości niż ta, w której opiekun ciągle był w zasięgu wzroku. Powrót do normalnego trybu życia był dla sporej części zwierząt szokiem skutkującym rozwojem lęku separacyjnego.

  • Apteczka na sytuacje kryzysowe. Co warto mieć w domu na wypadek nagłych zagrożeń?

    Żyjemy w czasach, w których codzienność bywa nieprzewidywalna, dlatego warto zawczasu przygotować domową apteczkę kryzysową – tak aby w razie potrzeby móc działać spokojnie i bez paniki. Właściwie skompletowane zapasy leków i środków medycznych to nie tylko poczucie bezpieczeństwa, ale też realna pomoc w sytuacji, gdy dostęp do apteki czy lekarza jest utrudniony.

  • Stolec kota i psa – jak wygląda prawidłowy i co powinno zaniepokoić opiekuna?

    Stolec – temat być może niezbyt przyjemny, jednak wśród opiekunów psów i kotów zdaje się nie stanowić większego tabu. Co więcej, jest to coś, czemu warto poświęcić więcej uwagi, ponieważ kał i jego wygląd może być jednym z pierwszych sygnałów, że zwierzęciu coś dolega. Przy sprzątaniu kociej kuwety lub psich odchodów dobrze jest zwrócić uwagę na konsystencję, barwę i zapach. Jeśli kał ma nietypowy kolor, pojawia się w nim krew, jest rzadki lub ma bardzo intensywny, cuchnący zapach, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl