Jak nadwaga wpływa na proces dojrzewania płciowego u dziewczynek?

Średni wiek dojrzewania spada

Prace naukowe dowodzą, że średni wiek dojrzewania z biegiem lat spada. Sugerują też możliwy związek między wczesnym dojrzewaniem a otyłością. W 2017 roku dokonano metaanalizy, w której zbadano relacje między otyłością a czasem dojrzewania na podstawie dowodów naukowych. Okazało się, że w porównaniu z grupą z prawidłową masą ciała, w grupie otyłej liczba dziewcząt wcześniej doświadczających pierwszej miesiączki była wyższa.

Paul Kaplowitz, szef oddziału endokrynologii w Children's National Medical Center w Waszyngtonie, w wypowiedzi dla „WebMed”, zwraca uwagę, że nawet w krajach, w których otyłość dziecięca jest mniej powszechna, dojrzewanie wydaje się rozpoczynać wcześniej.

Masa ciała wpływa na poziom hormonów rozrodczych dziewczynek

W ciągu czterech lat naukowcy przebadali 90 dziewcząt w wieku od 8 do 15 lat. Dziewczęta zostały zaklasyfikowanych jako otyłe (36 osób) lub do grupy osób z prawidłową masą ciała (54 osoby). Zespół badawczy przeanalizował wiek wystąpienia pierwszej menstruacji dziewczynek. Zbadano ich całkowitą tkankę tłuszczową za pomocą skanu DXA. Naukowcy prześledzili również okres dojrzewania dziewcząt, korzystając z tabeli wzrostu Tannera. Ponadto wykonali badanie ultrasonografii piersi i macicy, a także zbadali poziom hormonów w próbkach krwi.

Natalie Shaw z National Institute of Environmental Health Sciences (NIEHS), autorka pracy informuje, że „w okresie dojrzewania dziewczęta o większej całkowitej zawartości tłuszczu w organizmie wykazywały wyższy poziom niektórych hormonów rozrodczych, w tym hormonu folikulotropowego (FSH), inhibiny B i hormonów męskich, takich jak testosteron”. Zdaniem ekspertki „długofalowe konsekwencje różnic w markerach dojrzewania zasługują na dalsze badania”.

Jak otyłość może wpływać na wczesne dojrzewanie?

Wydaje się, że leptyna odgrywa kluczową rolę w regulacji apetytu, budowy ciała i reprodukcji. Nasze komórki tłuszczowe wytwarzają leptynę. Im większa zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie, tym więcej leptyny jest produkowane. Leptyna sama w sobie nie wywołuje dojrzewania, ale istnieją dowody na to, że aby rozpocząć ten proces, dziecko musi osiągnąć wystarczającą ilość hormonu. Dziewczęta, które z powodu nadwagi mają wysoki poziom leptyny, mogą być bardziej podatne na wczesne dojrzewanie.

Otyłość u dziewcząt w okresie dojrzewania może również wiązać się wyższym prawdopodobieństwem hiperandrogenemii i wysokim ryzykiem zespołu policystycznych jajników (PCOS) oraz dużym prawdopodobieństwem raka piersi w przyszłości. Inne prace naukowe dowodzą, że wcześniejsze dojrzewanie u dziewcząt wiąże się z wyższym ryzykiem problemów psychicznych.

Dojrzewanie chłopców a nadwaga

W przypadku chłopców nie ma wystarczających danych porównawczych, aby podjąć rozstrzygającą decyzję w sprawie istnienia związku między wiekiem dojrzewania i otyłością. Potrzebne są bardziej szczegółowe badania, ale zasadniczo obserwuje się trend, że chłopcy z mający wysoki wskaźnik BMI osiągają dojrzałość płciową później niż ich rówieśnicy z prawidłową masą ciała.