Magnez (Mg) – badanie elektrolitów we krwi. Norma, hipermagnezemia i hipomagnezemia
Barbara Sitek

Magnez (Mg) – badanie elektrolitów we krwi. Norma, hipermagnezemia i hipomagnezemia

Drgająca powieka i mimowolne skurcze mięśni – to najbardziej charakterystyczne objawy niedoboru magnezu, które można zauważyć. Oznaczenie poziomu tego pierwiastka jest jednym z podstawowych badań gospodarki elektrolitowej organizmu. Równie niebezpieczny może być niski, jak i podwyższony poziom magnezu. Dlaczego hipermagnezemia i hipomagnezemia są groźne dla zdrowia, jak wygląda badanie, jak się do niego przygotować i ile kosztuje? Odpowiedzi znajdują się w tym artykule.

Magnez jest pierwiastkiem wchodzącym w skład kilkuset enzymów występujących w ludzkim organizmie. Bierze aktywny udział w przemianach węglowodanów, tłuszczy i białek oraz uczestniczy w dostarczaniu energii do wszystkich tkanek i komórek. Ze względu na tak szerokie spektrum działania nieprawidłowe stężenie magnezu we krwi odbija się na wielu procesach biochemicznych. Z niedoborem tego pierwiastka w pożywieniu wiąże się występowanie szeregu chorób, takich jak np. miażdżyca, choroba wieńcowa czy nowotwory. Objawy, które powinny skłaniać do oznaczenia poziomu magnezu w osoczu, to przede wszystkim osłabienie, drażliwość, zaburzenia rytmu serca, skurcze mięśniowe, drgawki czy zmiany tętna. Nie należy ich lekceważyć, ponieważ dalszy wzrost stężenia magnezu może prowadzić do poważnych powikłań, a przekroczenie granicy 5 mmol/l może skutkować porażeniem mięśni oddechowych i zatrzymaniem akcji serca.

Czym jest magnez?

Obok sodu, potasu i wapnia, magnez należy do najważniejszych elektrolitów występujących w ludzkim organizmie. Jest on drugim pod względem ilości kationem wewnątrzkomórkowym. Około 55–60% z całej puli magnezu zlokalizowane jest w kościach, 40% wewnątrz pozostałych komórek, a najmniej – 1% – w płynie zewnątrzkomórkowym.

Sprawdź, jakie elektrolity z magnezem znajdziesz na DOZ.pl.

Rola magnezu w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu

Magnez zlokalizowany we wnętrzu komórek jest kofaktorem (przyspiesza reakcję) ponad 300 enzymów. Biorą one udział w procesach przemiany glukozy, którą dostarczamy wraz z pożywieniem, w niezbędną do życia i prawidłowego funkcjonowania energię. Magnez obecny w płynie pozakomórkowym bierze udział w przewodnictwie nerwowym, zapewnia poprawne działanie gospodarki elektrolitowej, bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu tkanki nerwowej i mięśniowej, a także odpowiada za właściwy przebieg procesu krzepnięcia krwi. Magnez, podobnie jak wapń, jest także składnikiem budulcowym kości, wpływającym na zachowanie ich właściwiej mineralizacji. W układzie nerwowym magnez podwyższa stopień pobudliwości nerwowej, co działa uspokajająco i zwiększa wydajność pracy mózgu. Pierwiastek ten może także w pewnym stopniu chronić organizm przed nadciśnieniem i miażdżycą (bierze udział w obniżaniu poziomu cholesterolu), regulować ciśnienie tętnicze oraz łagodzić przebieg procesów zapalnych.

Na stężenie magnezu wpływa jego dzienne spożycie wraz z pokarmem, stopień jego wchłaniania w przewodzie pokarmowym oraz jaka ilość tego pierwiastka jest wydalana wraz z moczem. Tym samym można powiedzieć, że zaburzenia poziomu magnezu w osoczu wynikają najczęściej z nieprawidłowej ilości wydalania tego pierwiastka albo stopnia wchłaniania go w jelitach. Pacjenci cierpiący na zaburzenia rytmu serca lub zaburzenia nerwowo-mięśniowe, leczeni diuretykami i lekami o potencjalnym działaniu nefrotoksycznym lub żywieni pozajelitowo powinni regularnie monitorować poziom tego elektrolitu we krwi.

Powiązane produkty

Badanie poziomu magnezu we krwi. Jak się przygotować do badania?

Oznaczenie stężenia magnezu wykonywane jest w osoczu lub surowicy krwi żylnej. Do badania należy przystąpić na czczo, czyli zachowując minimum 12-godzinną przerwę w spożywaniu posiłków. Przyjmuje się również, że w dniu poprzedzającym badanie należy ograniczyć wysiłek fizyczny oraz w miarę możliwości sytuacje stresowe. Warto również pamiętać, że poziom magnezu jest ściśle powiązany ze stężeniem innych pierwiastków: wapnia i potasu. Jakiekolwiek zmiany w metabolizmie jednego z nich wpływają na metabolizm pozostałych, dlatego wartości tych pierwiastków w osoczu powinny być analizowane jednocześnie, najlepiej jako część jonogramu, czyli badania określającego stężenie całego panelu elektrolitów. Badanie poziomu magnezu może być zlecone przez lekarza pierwszego kontaktu i wówczas jest refundowane przez NFZ. Oznaczenie elektrolitu można także wykonać prywatnie, a jego koszt nie powinien przekraczać 10 zł w przypadku samego magnezu lub 30 zł w przypadku pełnego jonogramu.

Magnez – norma dla kobiety, mężczyzny i dziecka w wynikach badań

Norma stężenia magnezu w nieznaczny sposób zależy od wieku pacjenta i zazwyczaj zawiera się w następujących przedziałach:

  • <5 miesiąca życia: 1,50–2,20 mg/dl (0,6–0,9 mmol/l),
  • 5 m.ż. – 6 lat: 1,70–2,30 mg/dl (0,7–0,95 mmol/l),
  • 6-12 lat: 1,70–2,10 mg/dl (0,7–0,85 mmol/l),
  • 12-20 lat: 1,70–2,20 mg/dl (0,7–0,9 mmol/l),
  • 20-60 lat: 1,60–2,60 mg/dl (0,65–1,2 mmol/l),
  • 60-90 lat: 1,60–2,40 mg/dl (0,65–1,00 mmol/l),
  • >90 lat: 1,70–2,30 mg/dl (0,7–0,95 mmol/l).
Analizując wynik badania, warto zwrócić uwagę, czy mieści się on w proponowanym przez dane laboratorium zakresie i czy jest oznaczony symbolem wskazującym na przekroczenie wartości prawidłowych: lub H (ang. High – wysoki) oznaczającym podwyższony i lub L (ang. Low – niski) oznaczającym obniżony poziom elektrolitu we krwi.

Niedobór magnezu – przyczyny i objawy za niskiego poziomu w organizmie

Do obniżenia stężenia magnezu dochodzi najczęściej na skutek niedostatecznej ilości tego pierwiastka w diecie (zjawisko często występujące u pacjentów karmionych drogą pozajelitową), stosowania leków moczopędnych lub antybiotyków, obecności zaburzeń powodujących wzrost jego wydalania w nerkach (np. hiperaldosteronizmu, martwicy lub kłębuszkowego zapalenia nerek, alkoholizmu czy nadczynności przytarczyc), upośledzenia wchłaniania magnezu z przewodu pokarmowego (w przebiegu chorób związanych z zaburzeniami trawienia lub wchłaniania), przewlekłego zapalenia trzustki, podczas leczenia za pomocą hemodializy lub na skutek ciężkich oparzeń. Wpływ na niedobór magnezu w organizmie mogą mieć też inne czynniki, takie jak stres, ciąża lub intensywny wysiłek fizyczny. W rzadkich przypadkach hipomagnezemia może być uwarunkowana genetycznym zaburzeniem wchłaniania magnezu w jelicie lub genetycznym zaburzeniem pracy nerek.

Objawy, które mogą wskazywać na obniżony poziom magnezu to m.in. osłabienie organizmu, bóle głowy i mięśni, trudności w koncentracji i utrzymujące się obniżenie nastroju, nadciśnienie tętnicze, drgania i skurcze mięśni, zaburzenia snu i rytmu pracy serca (kołatanie serca, dodatkowe skurcze itp.).

Nadmiar magnezu – przyczyny i objawy zbyt wysokiego poziomu w organizmie

Hipermagnezemia, czyli podwyższony poziom magnezu w osoczu zdarza się stosunkowo rzadko i najczęściej jest skutkiem niewydolności nerek, odwodnienia lub chorób zapalnych układu pokarmowego. Przyczynami wzrostu stężenia magnezu mogą być również zaburzenia hormonalne: niedoczynność tarczycy, choroba Addisona, nadczynność przytarczyc, cukrzyca, a ponadto stosowanie leków (środki przeczyszczające lub preparaty bogate w magnez używane np. w leczeniu stanów przedrzucawkowych u kobiet ciężarnych). Do najczęstszych objawów mogących wskazywać na wzrost poziomu magnezu należą zawroty, nudności, bóle głowy, niewyraźna mowa, zaparcia, nietrzymanie moczu, niedociśnienie, kłopoty z oddychaniem oraz zaburzenia rytmu pracy serca. Nadmiernie wysoki poziom magnezu, przekraczający 2,5 mmol/l, może prowadzić do wzrostu częstości akcji serca, hipokalcemii (obniżenie poziomu wapnia) i zmniejszenia napięcia mięśni. Dalszy wzrost ilości magnezu może skutkować wystąpieniem stanów zagrażających życiu, takich jak porażenie mięśni oddechowych i zatrzymanie akcji serca.

Jak zadbać o prawidłowe stężenie magnezu?

W przypadku wyników wskazujących na nieprawidłowe stężenie magnezu wskazana jest konsultacja z lekarzem, np. kardiologiem i omówienie dalszych kroków postępowania. Najważniejszym celem jest wyleczenie choroby podstawowej, wpływającej na poziom elektrolitu we krwi, co prowadzi do unormowania jego poziomu. Jeżeli przyczyną obniżenia stężenia magnezu jest jego zbyt mała ilość dostarczana wraz z pokarmem, warto wprowadzić zmiany w diecie i w codziennym trybie życia. Przede wszystkim należy ograniczyć spożywanie kawy i herbaty, zastępując je wodą mineralną, sokami i koktajlami, np. z bananów, daktyli, moreli czy herbatami ziołowymi. Do menu warto wprowadzić większe ilości produktów bogatych w magnez, tj. pestki dyni, nasiona słonecznika, otręby pszenne, migdały, kakao, kaszę gryczaną, gorzką czekoladę, orzechy laskowe, ciemne pieczywo, czy rośliny strączkowe. Pod uwagę można wziąć również uzupełnienie niedoborów za pomocą suplementów diety z magnezem lub z magnezem i witaminą B6. W szczególności zaś tych o zwiększonej biodostępności, czyli zawierających chelaty magnezu. Przy prawidłowym odżywianiu suplementacja magnezu jest wskazana tylko u kobiet w okresie ciąży i laktacji, u pacjentów z chorobami nowotworowymi, przy długotrwałym stosowaniu leków diuretycznych lub wśród sportowców.

  1. R. Caquet, 250 badań laboratoryjnych, Warszawa 2007, s. 278-279.
  2. A. Szutowicz i in., Diagnostyka laboratoryjna, wyd. Gdański Uniwersytet Medyczny, Gdańsk 2009, s. 173-175.
  3. M. Iskra i in., Magnez — rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka, „Nadciśnienie tętnicze” nr 6 (17) 2013.
  4. A. Lebiedowska, Znaczenie magnezu w diecie w odniesieniu do najnowszych wytycznych żywieniowych, „Food Science” nr 2, 2019.
  5. B. Bancerz i in., Wpływ magnezu na zdrowie człowieka, „Przegląd Gastroenterologiczny” nr 7 (6) 2012.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Podwyższona prolaktyna (hiperprolaktynemia) – przyczyny i objawy

    Hiperprolaktynemia może być jednym z objawów guza przysadki (łac. prolactinoma), chorób podwzgórza, zaburzeń funkcji gruczołu tarczycowego (np. niewyrównania niedoczynności tarczycy), niewydolności nerek, ale także ciąży. Objawami, które powinny skłonić pacjenta do zbadania poziomu PRL, są zaburzenia miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę, mlekotok, uderzenia gorąca, trądzik lub zauważalnie obniżone libido. Leczenie hiperprolaktynemii polega głównie na farmakoterapii i leczeniu przyczynowym podwyższonego stężenia PRL, czyli choroby, która wywołała ten stan.

  • APTT – czas kaolinowo-kefalinowy, normy i wskazania. Kiedy należy wykonać badanie?

    APTT to jeden z parametrów krwi, którego oznaczenie jest bardzo ważne w ocenie stopnia krzepliwości krwi pacjenta, u którego planowana jest operacja chirurgiczna lub który jest leczony z powodu chorób natury zakrzepowo-zatorowej. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji mogą być choroby wątroby lub zaburzenia ilości witaminy K w organizmie. Jak wygląda badanie APTT, czy jest refundowane i jak się do niego przygotować?

  • D-dimery – wskazania, normy, podwyższone. Poziom d-dimerów a zakrzepica

    Badanie d-dimerów we krwi jest jednym z głównych parametrów wykorzystywanych w diagnostyce chorób zakrzepowych takich jak zakrzepica żył głębokich dolnych czy zatorowość płucna. Skrzepy krwi znajdujące się w naczyniach krwionośnych mogą zamknąć światło tych przewodów i doprowadzić w ten sposób do bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych. Wyróżnia się cztery podstawowe metody oznaczania stężenia d-dimerów we krwi (metoda lateksowa, immunoenzymatyczna, aglutynacji pełnej krwi i wykorzystująca przeciwciała znakowane technetem). Kiedy wykonać badanie, ile kosztuje oznaczenie stężenia d-dimerów, jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Erytropoetyna (EPO) – badanie, normy, interpretacja wyników

    Badanie erytropoetyny (EPO) jest wskazane podczas prowadzenia procesu diagnostycznego chorób krwi i nerek. Dzięki analizie poziomu erytropoetyny możliwe jest kontrolowanie odpowiedzi na wdrożone leczenie anemii, nadkrwistości i niedokrwistości. Wysoki poziom EPO jest charakterystyczny dla sportowców, którzy swoje treningi odbywają w terenach górskich, ale także, co ciekawe, dla osób palących papierosy. Badanie poziomu erytropoetyny często towarzyszy analizie morfologii krwi i hematokrytowi. Jaka jest norma EPO we krwi, czy do badania erytropoetyny należy zgłosić się na czczo i czy stosowanie EPO przez sportowców jest równoznaczne ze stosowaniem dopingu? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Lipidogram (profil lipidowy). Badanie, normy, przygotowanie

    Lipidy, czyli tłuszcze, to najważniejsze źródło energii w diecie człowieka. Jako składniki błon komórkowych i rozpuszczalniki niektórych substancji, np. witamin i hormonów, pełnią kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ludzkiego organizmu. Zaburzenia lipidowe występujące u pacjentów z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym mogą skutkować schorzeniami układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego oraz podwyższać ryzyko udaru mózgu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij