Dieta dobra dla zdrowych zębó — co jeść, a czego unikać?

Co najbardziej szkodzi?

Pytając pacjentów, jakie produkty są najbardziej szkodliwe dla zdrowia naszych zębów większość z nich odpowiada krótko „słodycze”. Jednak tak naprawdę jest wiele pokarmów, które mogą mieć jeszcze gorszy wpływ. 

Po pierwsze, wśród nich są słodzone napoje — soki, nektary, przeciery, napoje energetyczne i gazowane. Maja one szereg wad, z których nie zdajemy sobie sprawy. Po pierwsze spożywa je się w krótkich odstępach czasu. Dla przykładu pijąc napój gazowany w ciągu dnia bierzemy zazwyczaj kilka łyków w odstępach kilkunastu-kilkudziesięciu minut. Efekt tego jest taki, że uniemożliwiamy powrót pH w jamie ustnej do prawidłowego i dostarczamy ciągłą pożywkę dla bakterii. W odróżnieniu jedząc batonika zjedlibyśmy całego od razu. 

Po drugie, produkty mączne. Prawie wszystkie produkty mączne mają w swoim składzie cukier, nawet takie, które kojarzą się ze smakiem słonym – paluszki, krakersy itd. Produkty te pozostają przez dłuższy czas na powierzchni zębów, a co gorsze z łatwością wchodzą w głębokie bruzdy (w zębach trzonowych czy przedtrzonowych) i są trudne do usunięcia stamtąd. Podczas gdy z powierzchni gładkiej zęba resztki pokarmowe usuwane są podczas normalnych ruchów języka i fizjologicznego przepływu śliny, to we wszelkich zagłębieniach pozostają aż do momentu szczotkowania zębów, czyli nawet kilka-kilkanaście godzin. 

Czy produkty z wapniem są takie ważne?

W powszechnej opinii istnieje przekonanie, że codzienne dostarczanie wapnia jest podstawą zachowania zdrowych zębów. Jest to prawdą jeżeli chodzi o maluchów, których zapotrzebowanie na związki wapnia ze względu na ciągły wzrost kośćca (w tym rozwój zębów) jest bardzo wysokie. Jednak w odniesieniu do osób dorosłych prawidłowa dostawa wapna jest bardzo istotna dla zachowania dobrej kondycji kości, ale niekoniecznie zębów. Jednakowo w przypadku wystąpienia niedoboru wapnia nie jest on pobierany z zębów. Znacznie ważniejszy wpływ wapń ma na zachowanie zdrowia przyzębia. Utrzymanie jego prawidłowego poziomu zmniejsza ryzyko rozwoju choroby przyzębia. Stąd też nabiał, migdały, ryby powinny być stałym składnikiem naszej diety. 

Czy owoce takie dobre?

Choć kiedyś w powszechnej opinii istniało przekonanie, że spożywanie owoców jest podstawą zachowania zdrowia. Od dawna znacznie większą wagę przykłada się do spożywania warzyw. Owoce oczywiście mają bardzo dużo zalet i powinny być przez nas jedzone, jednak nie w zbyt dużych ilościach.

Jednak dobre dla zębów są te, które nie są zbyt słodkie, ani zbyt kwaśne. Owoce mocno słodkie zawierają duże ilości cukrów, które sprzyjają rozwojowi próchnicy. Należą do nich między innymi winogrona czy czereśnie. Natomiast owoce kwaśne sprzyjają erozji szkliwa – powstawaniu ubytków w wyniku jego rozpuszczenia. W związku z tym liczba spożywanych cytrusów powinna nie być zbyt duża. Po spożyciu każdego z owoców najlepiej dla zębów jest przepłukać jamę ustną wodą. 

Co jest zdrowe dla zębów?

Żółty ser. Choć to zaskakujące dla wielu osób, badania wykazały, że jedzenie żółtego sera pomaga zneutralizować pH w jamie ustnej. Chroni to przed rozwojem próchnicy. 

Czerwone wino. Jest to dobra informacja dla miłośników tego trunku. Badania dowodzę, że polifenole zawarte w winogronach hamują rozwijanie się części bakterii odpowiedzialnych za choroby w jamie ustnej — Streptococcus.

Część badaczy uważa również, że substancje chroniące przed rozwojem próchnicy, utrudniające przyleganie bakterii do zębów i wzmacniające szkliwo (tanine i teobrominę) zawiera w swoim składzie ciemna, gorzka czekolada. Jest więc ona dobrym rozwiązaniem dla osób, którym trudno jest zrezygnować z jedzenia słodyczy.