Schizofrenia — przyczyny, objawy i leczenie
Schizofrenia paranoidalna - objawy i przyczyny
Schizofrenia paranoidalna jest przewlekłą chorobą dotyczącą zaburzeń zdrowia psychicznego, którą bezwzględnie należy leczyć, w innym bowiem przypadku, pacjent na nią cierpiący może być niebezpieczny zarówno dla swojego otoczenia, jak i dla siebie samego. Schizofrenia paranoidalna jest również nazywana czasami psychozą schizofreniczną, należy ona zatem do grupy psychoz (czyli zaburzeń psychotycznych), czyli stanów, w przebiegu których chory w nieadekwatny sposób postrzega rzeczywistość, jak również w niewłaściwy sposób przeżywa i odbiera różnego rodzaju fakty.
Czy schizofrenia paranoidalna jest częstą chorobą? Kto choruje na nią częściej?
Ryzyko zachorowania na schizofrenie wynosi około 1%. Z powodu schizofrenii tak samo często cierpią zarówno kobiety jak i mężczyźni. Zwykle pierwsze objawy choroby pojawiają się u obu płci przed ukończeniem 30 roku życia, co nie oznacza, że nie mogą też zachorować ludzie starsi.
W jaki sposób rozwija się schizofrenia?
Początek schizofrenii może być ostry, jednak jej objawy mogą też u pacjent rozwijać się stopniowo. W przypadku początku nagłego objawy schizofrenii paranoidalnej mogą rozwinąć się dosłownie w przeciągu kilku dni. W takiej sytuacji rodzina pacjenta od razu zauważa, że z chorym stało się coś złego, że zachowuje się on inaczej niż zwykle i w związku z tym chory szybko trafia do lekarza i uzyskuje właściwą pomoc. Inaczej jest w sytuacji, kiedy objawy schizofrenii narastają u pacjenta stopniowo. Taka sytuacja może trwać kilka miesięcy, a czasami kilka lat. Chory stopniowo zmienia swoje zachowanie, staje się zazwyczaj zamknięty w sobie, nieufny, wycofuje się z życia społecznego, przestają go interesować wszelkie kontakty z innymi ludźmi. Pacjent często mówi i robi różne rzeczy zupełnie niepasujące do sytuacji, często zachowuje się wręcz absurdalnie. Ponieważ objawy narastają stopniowo, rodzina i najbliżsi przyjaciele początkowo mogą nie zauważyć, że z chorym dzieje się coś złego, zazwyczaj dopiero po dłuższym czasie stwierdzają, że nie jest to normalne zachowanie i że pacjent wymaga specjalistycznej pomocy.
Jakie objawy są typowe dla schizofrenii paranoidalnej?
Typowymi objawami dla schizofrenii paranoidalnej są tzw. objawy wytwórcze, inaczej nazywane objawami pozytywnymi. Zalicza się do nich przede wszystkim omamy, urojenia oraz tzw. pseudohalucynacje. Czym są omamy? Omamy to inaczej halucynacje. Są to zaburzenia, które obejmują zmysł wzroku, słuchu, dotyku i węchu. Polegają one na tym, że pacjent odczuwa bardzo realistyczne doznania zmysłowe, pomimo że w jego otoczeniu w tym czasie nie ma żadnego bodźca, który byłby w stanie tego typu odczucie wywołać. Pacjent, który cierpi z powodu omamów, krótko mówiąc widzi, słyszy i czuje różne rzeczy, które tak naprawdę nie istnieją. Pacjenci ze schizofrenią paranoidalną słyszą zatem głosy, które nakazują im robić różne rzeczy. Między innymi, pod wpływem tego typu halucynacji głosowych pacjenci mogą czasami nawet chcieć popełnić samobójstwo, bo "głos każe im tak zrobić". Chorzy mogą też słyszeć dźwięki proste, jak pukanie do drzwi czy kroki w swoim domu, jak również mogą słyszeć stukania czy szmery. Jeśli pacjent słyszy głosy, to poza tym, że mogą mu one nakazywać coś zrobić, to dodatkowo mogą też one komentować jego zachowanie, pacjent czasami może też rozmawiać z kimś, kogo tak naprawdę w jego otoczeniu nie ma. W przypadku omamów, czyli halucynacji wzrokowych, chory widzi obrazy, osoby i kształty, które po prostu nie istnieją. Czym są natomiast pseudohalucynajce? O pseudohalucynacjach można mówić wówczas, kiedy chory nie słyszy głosów z zewnątrz, słyszy natomiast głosy z wnętrza swojej głowy lub w jego odczuciu głosy te wydostają się z wnętrza jego ciała. Pacjent w takiej sytuacji bardzo często z tymi głosami wdaje się w dyskusje.
Zdecydowanie słabiej w przypadku schizofrenii paranoidalnej u pacjenta wyrażone są objawy negatywne. Objawy te przede wszystkim związane są z wycofywaniem się pacjenta z życia społecznego i relacji międzyludzkich. Pacjent może też być znieczulony na otaczający go świat, zwykle na niczym mu nie zależy. Może zdarzyć się, że nic nie będzie go cieszyć, przestanie o siebie zupełnie dbać, wszystkie czynności życia codziennego będzie wykonywał zdecydowanie wolniej niż dotychczas. Słownictwo chorego może też ulec znacznemu zubożeniu. Wypowiedzi pacjenta mogą stać sie proste, składające się z pojedynczych zdań lub wręcz nawet pojedynczych słów. U chorego ze schizofrenią występują też zazwyczaj zaburzenia koncentracji i uwagi, pacjent ma problem z zapamiętywaniem czegokolwiek, nie jest w stanie zorganizować sobie dnia, nie umie też odnaleźć się w swojej dotychczasowej pracy.
W jaki sposób stawia się rozpoznanie schizofrenii paranoidalnej?
Rozpoznanie schizofrenii paranoidalnej stawia lekarz specjalista psychiatrii w czasie długiej i dokładnej rozmowy z pacjentem, podczas której lekarz też bardzo uważanie obserwuje pacjenta i jego zachowanie w gabinecie lekarskim. Dodatkowo, lekarz psychiatra zwykle decyduje się na rozmowę z najbliższą dla pacjenta rodziną, aby dowiedzieć się od jak dawna pacjent zachowuje się inaczej, co najbardziej zaniepokoiło rodzinę oraz czy w rodzinie wcześniej nie było przypadków chorób psychicznych i jeśli były, to z jakimi jednostkami chorobowymi borykali się pacjenci. Zwykle na takiej postawie lekarz psychiatra jest w stanie postawić trafną diagnozę.
Jak leczy się schizofrenię paranoidalną?
Leczenie schizofrenii paranoidalnej polega na stosowaniu właściwie dobranej przez lekarza farmakoterapii, jednak niezbędna jest też psychoterapia oraz różnego rodzaju formy terapii grupowej. Zdarza się, że pomimo takiego postępowania, objawy choroby zaczną u pacjenta zaostrzać się tak bardzo, że chory będzie wymagał hospitalizacji i leczenia w warunkach szpitalnych. Należy pamiętać też o tym, że zwykle leczenie schizofrenii paranoidalnej trwa całe życie i pacjent, nawet jeśli nie ma objawów, powinien celem kontroli regularnie odwiedzać swojego lekarza prowadzącego.
Podziel się:
