6 zasad diety łatwostrawnej
Maria Brzegowy

6 zasad diety łatwostrawnej

Dieta w chorobach wątroby to dieta zwykle lekkostrawna i wysokoodżywcza. Niektóre z aktualnych zaleceń mówią jednak o braku typowych ograniczeń, oczywiście o ile obecna dieta pacjenta była prowadzona zdrowo. Tymczasem, żywienie przeciętnego Polaka do lekkich nie należy. Polak lubi bowiem zjeść tłusto i do syta, wręcz na przesyt. Do tego morze alkoholu i życie w ciągłym biegu. Jak zadbać o wątrobę i co zrobić gdy już zacznie ona szwankować?

Wątroba – ludzka fabryka

Wątroba to największy i jeden z najważniejszych narządów metabolicznych człowieka, zintegrowany z procesami biochemicznymi, które wpływają na prawidłowy stan naszego odżywienia. Do wybranych funkcji tego narządu należą m.in.:

  • wytwarzanie* glukozy i jej zużywanie**
  • synteza cholesterolu
  • detoksykacja leków i trucizn – a więc funkcje ochronne i oczyszczające
  • wychwyt i magazynowanie witamin A, D, B12, B oraz folianów
  • usuwanie bakterii

I choć wątroba ma ogromne zdolności regeneracyjne, jej ciężkie uszkodzenie prowadzi do wielu zmian metabolicznych, a w konsekwencji m.in. do niedożywienia energetyczno-białkowego.

Twój styl życia ma ogromny wpływ na stan Twojej wątroby. Wyeliminuj, albo przynajmniej ogranicz do minimum używki, przede wszystkim alkohol, naucz się umiejętnie radzić sobie ze stresem.

Choroby wątroby – z czym możemy mieć do czynienia

Choroby wątroby możemy podzielić na dwa rodzaje: choroby ostre i przewlekłe. W przypadku tych pierwszych, najczęstszą ich przyczyną są zakażenia wirusowe (wirus A, B, rzadziej C). Mogą one pojawić się również w wyniku działania określonych substancji, takich jak leki (np. acetaminofen) bądź alkohol. Chorzy mogą nie wykazywać żadnych objawów, przechodzić chorobę łagodnie (np. skarżąc się na nudności, wymioty, niechęć do jedzenia), bądź rozwinąć obraz ciężkiej niewydolności wątroby.

W przypadku przewlekłych chorób dochodzi do stałego, stopniowego pogarszania się funkcji narządu. Wczesne zgłaszane objawy to m.in. uczucie zmęczenia, stany podgorączkowe, jadłowstręt, utrata masy ciała, dalej pojawiają się powikłania m.in. niedożywienie białkowo-energetyczne, wodobrzusze, hiponatremia albo żółtaczka. Etiologia samego niedożywienia w przewlekłych chorobach wątroby może mieć charakter wieloczynnikowy. Przeważnie jednak związana jest z nieprawidłowym wchłanianiem i metabolizmem pokarmów oraz zwiększoną utratą substancji odżywczych. Pacjenci skarżą się też na brak apetytu, zaburzenia smaku, uczucie wczesnej sytości.

Brak apetytu, wczesne uczucie sytości to sygnały alarmowe w przypadku rozwinięcia się choroby wątroby.

Polecane dla Ciebie

Leczenie żywieniowe – co możemy zrobić

Zawsze lepiej zapobiegać, aniżeli leczyć. Bywa jednak, że nie każdy potrafi wziąć sobie to hasło to serca i na profilaktykę jest już za późno. Co więc zrobić gdy choroba się rozwinęła?

Jeśli mówimy o pacjencie chorującym dłużej, dokładny wywiad żywieniowy powinien zostać skierowany przede wszystkim na ocenę stopnia niedożywienia, sytości poposiłkowej oraz apetytu. Dietetyk kliniczny wylicza zapotrzebowanie na energię, białko i tłuszcz u pacjenta, proponuje ewentualną suplementację dla wyrównania niedoborów (głównie kwas foliowy, cynk, magnez, wapń i witamina D3). O dalszym postępowaniu, wdrożeniu leczenia żywieniowego oraz farmakologicznego decyduje lekarz.

Dieta łatwostrawna z ograniczeniem tłuszczu – najczęściej ale czy na pewno?

Standardowe postępowanie zwykle dotyczy zastosowania u chorego diety łatwostrawnej z ograniczeniem tłuszczu, aczkolwiek każda dieta powinna zostać dobrana indywidualnie, biorąc pod uwagę inne, towarzyszące chorobie wątroby schorzenia. Na ogół pacjenci z chorobami wątroby dobrze tolerują normalną dietę. Większość z nich nie musi wcale ograniczać się w codziennym żywieniu, a nawet mogłoby by być to dla nich szkodliwe. Ograniczenie spożycia tłuszczów może być za to wskazane w przypadkach tzw. biegunki tłuszczowej u pacjentów z cholestazą. Nadmierne ograniczenie może nieść ze sobą ryzyko niewystarczającej podaży kalorii i nie zostało poparte odpowiednimi badaniami klinicznymi. Jeśli więc Twoja dieta nie należała do tej pory do typowej, tłustej diety naszych Rodaków, pełnej wiejszczyzny i tłustych, smażonych posiłków, prawdopodobnie ograniczenie Cię nie dotyczy.

6 zasad diety łatwostrawnej

Do wybranych zasad wyżej wspomnianej diety (jeśli już lekarz zaleci) należą:

  1. spożywanie czterech do nawet siedmiu niewielkich objętościowo posiłków dziennie
  2. wybieranie produktów, które nie obciążają przewodu pokarmowego i łatwo ulegają trawieniu, zawierające umiarkowaną ilość błonnika pokarmowego, niewzdymające ani ostro przyprawione (a więc raczej pieczywo jasne, biały ryż, makaron, drobne kasze, jaja z umiarem, chudy nabiał, chude mięso, chude ryby, chude zupy na wywarach warzywnych, warzywa: marchew, kalafior, buraki, dynia, surowe warzywa i owoce bez skórki, a najlepiej gotowane, przecierane)
  3. ograniczenie spożycia tłuszczu, zwłaszcza zwierzęcego – wybór olei roślinnych, ew. prawdziwego masła; oliwę, olej lniany etc. najlepiej dodawać do potraw na zimno
  4. przygotowywanie potraw metodą gotowania we wodzie, na parze, pieczenia we folii, rękawie, duszenia bez obsmażania
  5. wykluczenie z diety alkoholu
  6. ograniczenie do minimum stresu, spożywanie posiłków w spokojnej, miłej atmosferze bez pośpiechu
Nie ma diety uniwersalnej w każdym schorzeniu. Mogą być ogólne zalecenia, ale wszelkie szczegóły powinny zostać dopracowane przez specjalistów. Uwzględnia się bowiem nie tylko jedną jednostkę chorobową, ale i wszelkie jej towarzyszące, stan odżywienia organizmu pacjenta oraz dotychczasowe nawyki.

*w procesie glukoneogenezy i glikogenolizy

**w procesach syntezy glikogenu, kwasów tłuszczowych i cyklu kwasów tri karboksylowych

Piśmiennictwo:

  1. Payne A., Barker H., 2013, Dietetyka i żywienie kliniczne, Elsevier Urban & Partner sp. z o.o., Wrocław
  2. Sobotka L.,(wyd. polskie: Kłęk S., Korta T., Łyszkowska M.), 2013, Podstawy żywienia klicznego. Edycja czwarta, Scientifica, Kraków

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Roztocza kurzu domowego wywołujące alergię – jak sobie z nimi radzić?

    Objawy związane z alergią na roztocza kurzu domowego są najbardziej odczuwalne w okresie jesienno-zimowym, który dla większości alergików jest czasem wytchnienia związanym z przekwitnięciem roślin. Charakterystyczne dla alergii na roztocza jest również nasilanie się dolegliwości w trakcie zamiatania i ścierania kurzu.

  • 5 zasad grillowania bez problemów z trawieniem

    Wraz z nadejściem wyższych temperatur coraz chętniej spędzamy czas na świeżym powietrzu. Przy tej okazji często decydujemy się na przygotowanie i zjedzenie posiłku w ogrodzie, w towarzystwie zaproszonych gości. Największą popularnością cieszą się potrawy przyrządzane na grillu. Czy możemy przygotować potrawy grillowane, które będą wyglądać apetycznie, smakować gościom i jednocześnie nie będą szkodziły ich zdrowiu?

  • Co kupić mamie na Dzień Matki?

    Wielkimi krokami zbliża się Dzień Matki. To szczególne święto jest doskonałą okazją, aby podziękować mamom za ich bezwarunkową miłość i akceptację, trud wychowania, okazywane serce. Tego dnia każda mama powinna czuć się doceniona. Produkty pomagające zachować zdrowie i dbać o urodę to świetne inspiracje na wyjątkowy prezent dla najukochańszej mamy.

  • Jak obliczyć ilość promili po spożytym alkoholu?

    Alkohol rozluźnia ciało, wprowadza w błogi stan relaksu i radości. Nic dziwnego, że dla wielu osób jest to niezbędny element udanej zabawy czy spotkania ze znajomymi. Mając jednak na uwadze bezpieczeństwo swoje i innych, warto wiedzieć, jak szybko organizm metabolizuje wypity alkohol. Jazda pod wpływem alkoholu to nie tylko naruszenie prawa, ale przede wszystkim skrajna nieodpowiedzialność.

  • Piramida Maslowa – co to jest?

    Piramida Abrahama Maslowa to jedna z najpopularniejszych koncepcji odnoszących się do mechanizmu zaspokajania ludzkich potrzeb. Hierarchia potrzeb Maslowa została rozpowszechniona na całym świecie i do dziś znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach. Według amerykańskiego psychologa każdy człowiek ma pięć podstawowych potrzeb, które determinują jego codzienne funkcjonowanie. Co wchodzi w skład piramidy Maslowa?

  • Czy makowiec jest wskazany dla cukrzyków?

    Mak, a zatem również makowiec, jest nieodzownym elementem Świąt Bożego Narodzenia. Zgodnie z ludowymi wierzeniami jego spożycie podczas wieczerzy wigilijnej miało zapewnić szczęście i uchronić przed złymi siłami. W tej legendzie jest zapewne ziarnko prawdy, ponieważ aktualnie mak jest uznawany za „superfoods” z racji swoich właściwości odżywczych i prozdrowotnych.

  • Terapia tańcem (choreoterapia) – na czym polega?

    Choreoterapia, czyli terapia tańcem, stosowana jest zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych, zdrowych i chorych. Na czym polega? Jakie korzyści z niej wynikają?

  • Dzień Dziecka – pomysły na zdrowe prezenty dla dzieci

    Na Dzień Dziecka nasi milusińscy czekają przez cały rok. Nieważne, czy mają lat kilka, czy kilkanaście – każdy cieszy się z perspektywy otrzymania wymarzonego prezentu. Obdarowujący prezentowych inspiracji szukają z reguły w sklepach z zabawkami. Spójrzmy jednak na to święto z innej strony, a przekonamy się, że prezent na Dzień Dziecka z apteki może być nie tylko ciekawy, ale również przynoszący korzyści zdrowiu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij