Domowe sposoby na zgagę – jak złagodzić jej objawy?

Zgaga może dawać uczucie pieczenia, bólu i napięcia w centralnej części klatki piersiowej, które zwykle występuje po posiłku. Jest częstą dolegliwością i może pojawić się u każdego, ale może być również objawem choroby refluksowej przełyku. Jakie są domowe sposoby na zgagę? Z czym można pomylić ból, który jej towarzyszy?

1. Zgaga – przyczyny. Skąd się bierze ta dolegliwość?
2. Objawy zgagi
3. Domowe sposoby na zgagę
4. Czego unikać, żeby nie mieć zgagi?

Zarówno zgaga, jak i choroba refluksowa przełyku mogą pogarszać jakość życia pacjentów i powodować dyskomfort. Najbardziej narażone na wystąpienie zgagi są kobiety ciężarne, osoby otyłe oraz palące papierosy.

Zgaga – przyczyny. Skąd się bierze ta dolegliwość?

W ostatnich latach obserwuje się wyraźne zwiększenie liczby chorych ze zgagą, utożsamianą z chorobą refluksową przełyku, która nie reaguje na farmakoterapię. Prowadzi to do wydłużenia leczenia inhibitorami pompy protonowej, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, związanych ze stosowaniem tych leków, przy jednoczesnym braku efektu kuracji.

Zgaga jest jednym z objawów choroby refluksowej przełyku (GERD) oraz refluksu przełyku i żołądka, ale może również występować okazjonalnie.

Niektóre osoby cierpią na zgagę czynnościową, która jest czynnościowym zaburzeniem żołądkowo-jelitowym. Jej objawy są podobne do klasycznej zgagi, jednak nie są związane z refluksem żołądkowo-przełykowym.

Zgaga może pojawiać się już pół godziny po posiłku. Dolegliwość ta spowodowana jest cofaniem się kwasu żołądkowego z żołądka do przełyku, co prowadzi do podrażnień błony śluzowej przełyku i uszkodzeń w obrębie tego rejonu przewodu pokarmowego.

Objawy zgagi

Zgaga zwykle objawia się pieczeniem i paleniem w środkowej części klatki piersiowej oraz wzdłuż przełyku. W jamie ustnej można czuć kwaśny, a nawet gorzki posmak.

Nasilenie symptomów może nastąpić podczas zmiany pozycji na leżącą lub przy pochylaniu się do przodu, zwłaszcza bezpośrednio po posiłku.

Jeżeli zgaga występuje często – nawet kilka razy w tygodniu – lub jej objawy trwają długo i są intensywne, wówczas może okazać się, że jest ona oznaką choroby refluksowej przełyku (GERD).

Z czym można pomylić zgagę?

Objawy zgagi mogą być myląco podobne do symptomów towarzyszących zawałowi serca i chorobie wieńcowej. W obu przypadkach mogą pojawić się dyskomfort, gniecenie, pieczenie i uczucie ciężaru za mostkiem, a także duszność i niepokój. Jak zatem odróżnić zgagę od zawału? Przy zgadze ból będzie się nasilał w pozycji leżącej lub przy pochylaniu oraz po posiłkach. Ból towarzyszący zawałowi lub chorobie wieńcowej może promieniować do lewego barku, gardła, żuchwy, szczęki i pleców. W chorobie niedokrwiennej serca (wieńcowej) ból określany jest jako dławicowy i może być wywołany wysiłkiem, zimnym powietrzem i silnym stresem.

Domowe sposoby na zgagę

Samodzielne leczenie zgagi nie powinno trwać dłużej niż 2 tygodnie. Jeśli objawy nie ustępują lub nasilają się w tym okresie, należy niezwłocznie udać się do lekarza. Często wybieranymi środkami farmaceutycznymi przez cierpiących na zgagę są leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP, np. omeprazol, pantoprazol). Terapia tą grupą farmaceutyków powinna trwać maksymalnie 4–8 tygodni. W przypadku sporadycznych epizodów zgagi pomocne może okazać się stosowanie produktów farmaceutycznych, takich jak famotydyna, alkiniany, alginiany.

Ulgę może przynieść leżenie na lewym boku podczas snu, należy jednak pamiętać, aby głowa była lekko uniesiona.

Zmiana stylu życia może złagodzić objawy oraz częstotliwość występowania zgagi. W tym celu warto zmienić nawyki żywieniowe: ograniczyć żywność przetworzoną, tłuste dania, ostre przyprawy, a smażone potrawy zastąpić gotowanymi na parze. Posiłki należy jeść w mniejszych, a częstszych porcjach, w regularnych odstępach czasu, spożywać je powoli, bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając. Po jedzeniu minimum godzinę niewskazane jest leżenie i pochylanie się. Nie należy nic jeść minimum 3 godziny przed położeniem się spać.

Warto podkreślić, że stosowanie produktów mlecznych na zgagę może przynieść wyłącznie krótkotrwałą ulgę, a finalnie jedynie zaostrzyć objawy.

Domowe sposoby na zgagę w ciąży

Wiele kobiet w okresie ciąży cierpi na zgagę. Jej objawy mogą się nasilać w wyniku stosowania niewłaściwej diety, spożywania tłustych, smażonych oraz pikantnych potraw. Ponadto ucisk rozciągniętej macicy na żołądek, zwłaszcza w II i III trymestrze ciąży, może zwiększać ryzyko wystąpienia zgagi. Często pomocne okazuje się leżenie na lewej stronie ciała, co zmniejsza nacisk na żołądek. Przed zastosowaniem jakichkolwiek leków należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Zwykle rekomendowane są tabletki do ssania lub zawiesiny zawierające węglan wapnia i węglan magnezu oraz alginiany i polisacharydy. Działają one zobojętniająco na kwaśny sok żołądkowy. Ponadto wywołują efekt osłaniający śluzówkę przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz wspomagają jej gojenie. Ulgę w zgadze mogą przynieść również napary ziołowe, np. z rumianku lub imbiru. W początkowych etapach zgagi pomocne może być także zjedzenie kilku migdałów lub wypicie mleka migdałowego, które działają zobojętniająco na kwas solny w żołądku.

Czego unikać, żeby nie mieć zgagi?

W łagodzeniu objawów oraz zmniejszeniu ryzyka wystąpienia zgagi pomocne może okazać się wprowadzenie pewnych nawyków w codziennym życiu:

• spożywanie regularnych posiłków i mniejszych porcji,
• powolne jedzenie,
• nieprzejadanie się,
• spożywanie ostatniego posiłku minimum 3 godziny przed położeniem się spać,
• wprowadzenie aktywności fizycznej,
• rzucenie palenia papierosów,
• unikanie noszenia zbyt obcisłych ubrań, zwłaszcza uciskających na brzuch,
• spanie na lewym boku z lekko uniesioną głową (unikanie kładzenia głowy na płaskiej powierzchni),
• zrezygnowanie z pozycji półleżącej lub leżącej bezpośrednio po jedzeniu,
• ograniczenie słodyczy zawierających znaczne ilości cukrów oraz tłuszczów,
• wprowadzenie zbilansowanej diety,
• zastąpienie smażonych posiłków potrawami gotowanymi na parze.