Jak dbać o sztuczny uśmiech?

Proteza zębowa jest ciałem obcym, z tego powodu w początkowym okresie używania może wywoływać objawy nietolerancji (np. ból, zwiększone wydzielanie śliny, powstawanie odruchów wymiotnych). Proces adaptacji do protezy trwa od kilku dni do kilku miesięcy. Bardzo wiele zależy w tym okresie od samego pacjenta, jego nastawienia  i cierpliwości. Nie mniej ważna jest jednak znajomość zasad prawidłowego użytkowania, czyszczenia, pielęgnacji oraz przechowywania protezy poza jamą ustną.

Dlaczego protezy zębowe wymagają tak starannej higieny?

Osoby, które noszą protezę zębową, nie są, wbrew powszechnej opinii, absolutnie zwolnione z obowiązku dbania o jamę ustną. Wręcz odwrotnie – higiena powinna być wzmożona. Na powierzchni użytkowanych protez tworzy się płytka. Ma ona skład zbliżony do płytki nazębnej i składa się z matrycy (m. in. glikoproteiny śliny, martwe komórki nabłonka) oraz drobnoustrojów. Są to bakterie występujące w jamie ustnej oraz grzyby. Duża ilość drobnoustrojów jamy ustnej nie stanowi w warunkach fizjologicznej równowagi zagrożenia dla zdrowia osób stosujących protezy, dopiero nadmierne ich rozmnażanie stwarza problemy. Jak do tego dochodzi? Szczególnie sprzyjające warunki do rozwoju bakterii i grzybów powstają pod dużą płytą protezy górnej.

Resztki pokarmowe, które pozostają na protezach po jedzeniu przedostają się między protezę a dziąsła i powodują powstanie punktów ucisku a jednocześnie są doskonałą pożywką dla drobnoustrojów, które namnażają się i tworzą coraz bardziej zróżnicowane struktury. Ponadto w czasie procesów przeprowadzanych przez wspomniane drobnoustroje powstają często substancje drażniące tkanki. U osób zaniedbujących codzienną higienę protezy łatwo dochodzi więc do powstania stanów zapalnych oraz rozwoju infekcji bakteryjnych i grzybiczych w jamie ustnej. Nieprawidłowo czyszczone protezy mogą być również przyczyną nieprzyjemnego zapachu z ust.

Jak wobec tego pielęgnować protezę?

 W celu eliminacji płytki protez z potencjalnie szkodliwymi drobnoustrojami bakteryjnymi i grzybiczymi, pacjenci użytkujący protezy powinni pamiętać, że ruchome uzupełnienia protetyczne należy codziennie czyścić. Po każdym większym posiłku protezę powinno się wyjąć i usunąć z niej resztki pokarmu najlepiej za pomocą specjalnej szczoteczki do protez, posiadającej dwie główki (dzięki specjalnemu kształtowi dociera do zagłębień na powierzchni protezy, nie rysując jednocześnie jej powierzchni). Dodatkowo zaleca się czyszczenie protez za pomocą specjalnych tabletek czyszczących. Środki te mogą być oczywiście stosowane wyłącznie poza jamą ustną. Absolutnie nie można zastępować ich za pomocą detergentów, mydła czy płynu do mycia naczyń! Z tabletek czyszczących korzystamy ściśle według instrukcji producenta. Przed ponownym umieszczeniem protezy w jamie ustnej, po przeprowadzonych zabiegach higienicznych, należy dokładnie opłukać ją pod bieżącą wodą. Pamiętajmy też, aby wszelkie procesy pielęgnacyjne zawsze przebiegały w letniej (nigdy wrzącej) wodzie.

Jak przechowywać?

Zaleca się zdejmowanie protezy na noc, ponieważ całodobowe noszenie protezy sprzyja szybszemu tworzeniu się nalotów bakteryjnych na protezie. Protezy po dokładnym oczyszczeniu powinny być przechowywane w środowisku suchego powietrza, co zapobiega wzrostowi grzybów, chętnie namnażających się w środowisku wilgotnym. W aptekach możemy zakupić w tym celu specjalne, szczelne pudełeczko. Przed kolejnym wprowadzeniem protezy do jamy ustnej warto jednak zanurzyć ją w wodzie, co nieco zniweluje wrażenie „za ciasnej” protezy.

Refundowana proteza zębowa?

 Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego (D. U. Nr 140, poz. 1144, z późn. zm.) pacjent może skorzystać z refundacji protez zębowych raz na pięć lat. Przepisy rozporządzenia nie przewidują możliwości wykonania drugiej protezy, jeżeli nie upłynął okres 5 lat. Jeżeli chcemy skorzystać ze świadczeń w ramach ubezpieczenia w NFZ szukajmy gabinetów stomatologicznych w zakładach opieki zdrowotnej oraz w indywidualnych i grupowych praktykach stomatologicznych, które mają podpisaną z NFZ umowę na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Gabinety takie posiadają umieszczone na budynku, w którym się znajdują, w widocznym miejscu logo NFZ. Warto podkreślić, że w nie obowiązuje rejonizacja, można zatem wybrać dowolny gabinet spośród tych, które zawarły kontrakt z NFZ.

Ważne wizyty kontrolne

Ponieważ nie wszystkie procesy patologiczne sygnalizowane są bólem, istnieje konieczność okresowych wizyt kontrolnych. Pacjenci użytkujący protezy powinni być raz w roku poddawani badaniom kontrolnym w gabinecie stomatologicznym, w celu oceny stanu protez oraz kostnego i śluzówkowego podłoża protetycznego. Nie należy zapominać, że po pewnym okresie czasu proteza wymaga dopasowania, ponownego wykonania lub nowej podstawy ze względu na normalne zużycie.