Suplementacja witaminy D nie zmniejsza ryzyka złamań u dzieci

Z niedawno przeprowadzonego badania wynika, że suplementacja witaminy D nie zapobiega złamaniom kości u dzieci. Jego autorzy zwracają jednak uwagę, że wyniki mogłyby być inne, gdyby uczestnikom jednocześnie podawano wapń.

1. Wpływ witaminy D na kości
2. Witamina D nie zmniejsza ryzyka złamań kości u dzieci
3. Wnioski płynące z badania

Wpływ witaminy D na kości

Witamina D ma istotny wpływ na zdrowie kości, ponieważ reguluje wchłanianie wapnia i fosforu z przewodu pokarmowego. Reguluje również ekspresję genów odpowiedzialnych za produkcję białek macierzy kości, które są niezbędne do mineralizacji i utrzymania struktury kości. Wpływa także na aktywność osteoklastów (komórek powodujących resorpcję kości) i osteoblastów (komórek kościotwórczych). Ponadto odpowiada za zwiększenie aktywności czynników wzrostowych kości, np. insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1), którego zadaniem jest przede wszystkim pobudzanie wytwarzania tkanki chrzęstnej oraz wspomaganie tworzenia kolagenu.

W badaniach klinicznych przeprowadzanych na ludziach wykazano, że suplementacja witaminy D (lub suplementacja witaminy D w połączeniu z wapniem) może zwiększać gęstość mineralną kości i zmniejszać ryzyko złamań u osób starszych. Badania epidemiologiczne przeprowadzone na różnych populacjach udowodniły też korelację między niedoborem witaminy D a zwiększonym ryzykiem osteoporozy. Ponadto badania dotyczące skuteczności suplementacji witaminą D w zapobieganiu krzywicy u dzieci wykazały, że suplementacja witaminy D skutecznie zapobiega krzywicy u niemowląt i małych dzieci. Z niedawno przeprowadzonej analizy opublikowanej w czasopiśmie „Lancet Diabetes & Endocrinology” wynika natomiast, że suplementy witaminy D nie zapobiegają złamaniom kości u dzieci.

Witamina D nie zmniejsza ryzyka złamań kości u dzieci

Aby ocenić wpływ witaminy D na ryzyko złamań u dzieci, naukowcy ze Stanów Zjednoczonych zwrócili się z prośbą o współpracę do społeczności uczniów w Ułan Bator w Mongolii, gdzie niedobór witaminy D jest powszechny podobnie jak niskie spożycie wapnia. W randomizowanym, kontrolowanym badaniu wzięło udział 8851 dzieci w wieku od 6 do 13 lat, które nie zażywały wcześniej suplementów zawierających witaminę D. Przed rozpoczęciem eksperymentu 95,5% z nich miało niedobór witaminy D.

Uczestników podzielono na dwie grupy, jedna otrzymywała suplementy witaminy D w dawce 14 000 j.m. tygodniowo, a druga placebo. Okres obserwacji wynosił 3 lata (od 2 września 2015 do 20 marca 2017 roku). W tym czasie 521 uczestników zgłosiło 677 złamań. Złamania wystąpiły u 6,4% grupy przyjmującej witaminę D i 6,1% grupy placebo. Badanie gęstości mineralnej kości również nie wykazało znaczących różnic pomiędzy dziećmi, które przyjmowały witaminę, a tymi, które jej nie przyjmowały. Suplementacja witaminy D nie była zatem powiązana ze zmniejszeniem ryzyka złamań.

Wnioski płynące z badania

Autorzy badania zwracają uwagę, że duża próba oraz trzyletni czas obserwacji pozwoliły na ujawnienie się jakiegokolwiek działania witaminy D w zakresie zapobiegania występowaniu złamań kości. Częstość takich zdarzeń była wysoka i wyniosła 266 zdarzeń na 10 000 dzieci rocznie – ponad dwukrotnie więcej niż w innym badaniu obejmującym 193 540 dzieci w wieku 0–12 lat pochodzących z Norwegii (128 zdarzeń na 10 000 badanych rocznie).

Co istotne, naukowcy zbadali wpływ suplementacji witaminy D podawanej w tygodniowych odstępach bez jednoczesnej suplementacji wapnia. W związku z tym uczeni nie wykluczają możliwości, że codzienne przyjmowanie wit. D z jednoczesną suplementacją wapnia mogłoby być bardziej skuteczne w zapobieganiu złamaniom u najmłodszych. Z tego powodu niezbędne są dalsze badania.