Aplazja szpiku kostnego (obraz wygenerowany za pomocą AI)
Paulina Kłos-Wojtczak

Aplazja szpiku kostnego – objawy, przyczyny, leczenie

Aplazja szpiku kostnego, zwana również niedokrwistością aplastyczną lub anemią aplastyczną, to choroba, którą można podzielić na wrodzoną lub nabytą. Schorzenie może pojawić się nagle lub rozwijać się przez wiele miesięcy, nie dając przy tym żadnych specyficznych objawów.
  1. Aplazja szpiku kostnego – objawy. Co to jest aplazja szpiku kostnego?
  2. Aplazja szpiku kostnego – przyczyny
  3. Aplazja szpiku kostnego – objawy
  4. Aplazja szpiku kostnego – leczenie

Komórki macierzyste to wyjątkowy rodzaj jednostek, które coraz częściej wykorzystywane są w leczeniu poważnych chorób. Jest to związane z ich unikalną cechą, jaką jest zdolność różnicowania (przeobrażania się) w dowolny rodzaj komórki. Niestety zaburzenia komórek macierzystych mogą prowadzić do wielu poważnych schorzeń, w tym do stosunkowo rzadko występującej aplazji szpiku kostnego. Jak wygląda jej przebieg? Czy można ją skutecznie leczyć?

Aplazja szpiku kostnego – objawy. Co to jest aplazja szpiku kostnego?

Aplazja szpiku kostnego po raz pierwszy pojawiła się w literaturze medycznej w 1888 roku za sprawą P. Ehrlicha. Wówczas jednak nie rozumiano dokładnego przebiegu tej groźnej choroby. Uważna obserwacja pacjentów pozwoliła odkryć tajemnice schorzenia, jednak zajęło to wiele dziesięcioleci.

Co to jest aplazja szpiku kostnego? W przebiegu choroby obserwuje się zanik utkania szpikowego, co związane jest z zanikiem wszystkich komórek krwi bądź też z upośledzeniem ich funkcji. Skutkiem takich zmian jest dynamiczny rozwój leukopenii, granulocytopenii, małopłytkowości i niedokrwistości. Ubytek komórek krwi zastępowany jest tkanką łączną lub tłuszczową.

Niedokrwistość aplastyczna może pojawić się w każdym wieku, jednakże statystyki jasno pokazują, że najczęściej diagnozuje się ją w bardzo młodym wieku (między 15. a 25. rokiem życia), a także u seniorów. Co ciekawe, częściej chorują mężczyźni. Choroba jest bardzo rzadka i występuje z częstotliwością od 1 do 2 osób na milion.

Aplazja dzieli się na wrodzoną (postać pierwotna) i nabytą (postać wtórna), a także na przewlekłą i ostrą. Poważniejsze przypadki o bardzo ostrym przebiegu mogą zakończyć się śmiercią.

Aplazja szpiku kostnego – przyczyny

Na rozwój aplazji szpiku kostnego może mieć wpływ wiele czynników. W przypadku postaci wrodzonej są to czynniki genetyczne. Czasami lekarze nie są w stanie określić, co dokładnie było przyczyną rozwoju schorzenia. U jednych chorych aplazja będzie przebiegała praktycznie bezobjawowo, a u innych będzie dawała objawy, które utrudniają codzienne funkcjonowanie.

Na podstawie wyników badań naukowych udało się ustalić, że najczęstsze przyczyny rozwoju aplazji szpiku kostnego to:

  • bezpośredni kontakt ze środkami owadobójczymi i chwastobójczymi – w większości przypadków objawy anemii znikają po zaprzestaniu działania bodźca,
  • długotrwałe przyjmowanie niektórych leków, w tym preparatów na reumatoidalne zapalenie stawów, a także antybiotyków,
  • zakażenia wirusowe (np. HIV, herpes wirusy),
  • choroby o podłożu autoimmunologicznym,
  • radioterapia lub chemioterapia,
  • niektóre choroby krwi, np. zespół mielodysplastyczny,
  • zaburzenia tkanki łącznej,
  • ekspozycja na benzen.
Sprawdź ofertę witamin na DOZ.pl

Powiązane produkty

Aplazja szpiku kostnego – objawy

Objawy aplazji szpiku kostnego wynikają przede wszystkim ze spadku ilości (lub jakości) elementów morfotycznych krwi. Na ogół nasilają się one wraz z pogłębieniem deficytu komórkowego.

Objawy aplazji szpiku kostnego to:

  • duszności,
  • ogólne osłabienie organizmu,
  • bóle i zawroty głowy,
  • większa podatność na infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze,
  • posocznica,
  • ropne zmiany skórne,
  • krwawienia z błon śluzowych (lub wydłużenie procesów krzepnięcia),
  • omdlenia,
  • owrzodzenia jamy ustnej.

Aplazja szpiku kostnego – leczenie

Leczenie aplazji szpiku kostnego uzależnione jest od konkretnego przypadku, a lekarz, dobierając terapię, musi uwzględnić wiele czynników, w tym np. występowanie chorób współistniejących. Leczenie może mieć charakter wspomagający lub przyczynowy. W tym pierwszym przypadku najczęściej wykorzystuje się leki immunosupresyjne w połączeniu z innymi substancjami, np. globulinę z kortykosteroidami lub chemioterapią. Dobre rezultaty daje także podanie pacjentowi koncentratu czerwonych krwinek czy też czynników wzrostu.

Leczenie przyczynowe na ogół obejmuje wykonanie allogenicznego przeszczepu szpiku. Co ważne, dawca nie musi być osobą spokrewnioną z chorym. Taki przeszczep daje bardzo dobre rokowanie, a nawet może doprowadzić do całkowitego wyleczenia.

Niestety leczenie aplazji szpiku kostnego nie jest skuteczne u wszystkich pacjentów. Niektórzy z nich wykazują dużą oporność na działanie substancji aktywnych.

Kluczowe jest wdrożenie szybkiego postępowania u chorych z ostrymi objawami aplazji szpiku kostnego. Brak leczenia może skutkować rozwinięciem się sepsy lub innego poważnego zakażenia, a w skrajnych przypadkach możliwy jest również rozwój nowotworu.

  1. S. Maj, Polekowe powikłania hematologiczne, „Postępy Nauk Medycznych”, nr 4 2000.
  2. K. Hałaburda i A. Tomaszewska, Leczenie chorych na niedokrwistość aplastyczną, „Hematology in Clinical Practice”, nr 3 2013.
  3. K. Sułek, Niedokrwistość w przebiegu niewydolności szpiku kostnego, podyplomie.pl [online] https://podyplomie.pl/wiedza/wielka-interna/723,niedokrwistosc-w-przebiegu-niewydolnosci-szpiku-kostnego [dostęp 23.05.2022].
  4. I. Marzec i K. Pawelec, Kiedy pacjent jest oporny na leczenie – historia dziewczynki z aplazją szpiku, „Nowa Pediatria”, nr 2 2020.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Może się pojawić na bazie m.in. chorób ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo, że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto jest się zwrócić o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij