Strefa okazji
Nowości
Krótkie daty
Leukopenia i leukocytoza
Leukocyty, czyli inaczej białe krwinki, są elementami morfotycznymi krwi. Czas ich przeżycia waha się od kilku dni (granulocyty) nawet do kilku lat (limfocyty B, które są odpowiedzialne za wytworzenie tzw. pamięci immunologicznej).
- Jaka jest podstawowa funkcja białych krwinek?
- Czy wszystkie białe krwinki są takie same?
- Jakie stany doprowadzają do leukocytozy?
- Jakie są przyczyny leukopenii, czyli obniżonego poziomu białych krwinek?
- Jak leczyć leukopenie i leukocytozę?
Jaka jest podstawowa funkcja białych krwinek?
Leukocyty są odpowiedzialne za obronę naszego organizmu przez bakteriami i wirusami. Biorą one zatem udział w procesie "zwalczania" drobnoustrojów w przebiegu infekcji, można zatem powiedzieć, że "strzegą one naszego organizmu" przed zakażeniami, ponadto odpowiedzialne są za wytwarzanie pamięci immunologicznej i biorą udział w procesach odpornościowych. W jaki sposób białe krwinki uczestniczą w procesach odporności organizmu? Przede wszystkim mogą one produkować przeciwciała (limfocyty B) - jest to tzw. odporność swoista. W odpowiedzi swoistej dużą rolę odgrywają białe krwinki o nazwie limfocyty T. Ponadto leukocyty odpowiedzialne są za proces fagocytozy, czyli pochłanianie i trawienie komórek drobnoustrojów. Dodatkowo mają one zdolność degranulacji i produkcji wolnych rodników, co także przyczynia się do niszczenia bakterii i wirusów.
Czy wszystkie białe krwinki są takie same?
Wspólną cechą wszystkich białych krwinek, czyli leukocytów, jest obecność w ich komórkach jądra komórkowego. W związku z tym mają one swój własny metabolizm i możliwość podziału komórkowego. Są też znacznie większe niż inne elementy morfotyczne krwi, jakimi są erytrocyty, czyli krwinki czerwone. Ich liczba waha się pomiędzy 4 a 10 tysięcy / mm3 krwi. Jednak wśród białych krwinek można wyróżnić kilka typów komórek, które różnią się miedzy sobą. Jak zatem można podzielić białe krwinki? Białe krwinki dzielimy na granulocyty i agranulocyty.
Granulocyty to rodzaj leukocytów, które posiadają w cytoplazmie charakterystyczne ziarnistości. Wśród nich wyróżnia się:
- Neutrofile. Ich ilość w krwi dorosłego człowieka wynosi około 50-60 %. Inaczej nazywane są granulocytami obojętnochłonnymi. Ten rodzaj białych krwinek zapewnia ochronę przed drobnoustrojami na drodze fagocytozy. Ich ilość znacznie rośnie w stanach zapalnych w organizmie.
- Eozynofile, czyli inaczej granulocyty kwasochłonne. Ich ilość w krwi dorosłego człowieka wynosi około 1-6%. Ich główną funkcją jest walka z pasożytami w organizmie, dodatkowo regulują także procesy alergiczne.
- Bazofile lub inaczej granulocyty zasadochłonne. Mają także zdolność fagocytozy drobnoustrojów, jednak ich funkcja w niszczeniu zarazków jest znacznie mniejsza niż w przypadku neutrofilii.
Innym rodzajem leukocytów są agranulocyty, które nie mają w cytoplazmie ziarnistości, wyróżnia się wśród nich:
- Limfocyty, które stanowią około 25-35% wszystkich białych krwinek w krwi u dorosłego człowieka. Dzieła się na limfocyty B i T, zaś te ostanie działa się na limfocyty Th, Tc i Ts. Limfocyty B odpowiedzialne są za produkcje przeciwciał, zaś limfocyty T niszczą wirusy oraz powodują odpowiedz immunologiczna organizmu.
- Monocyty - ich ilość w krwi dorosłego człowieka wynosi około 2-10%. Mają one zdolność fagocytozy, kiedy są dojrzałe, przekształcająca się w makrofagi, które maja jeszcze większe zdolności żerne drobnoustrojów.
Czasami, pod wpływem różnych czynników i chorób, dochodzi w organizmie do wahań ilości białych krwinek. Kiedy ich ilość rośnie, mówimy, ze doszło do leukocytozy. Kiedy natomiast ich ilość maleje, taki stan nazywa się leukopenią.
Powiązane produkty
-
kapsułki, odporność, niedobór witamin
14,99 złDo koszyka -
pastylki, obniżona odporność, podrażnienie, ból
12,99 złDo koszyka
Jakie stany doprowadzają do leukocytozy?
Czasami zdarza się, że występuje tzw. leukocytoza fizjologiczna, czyli dochodzi do podwyższenia ilości białych krwinek, jednak nie ma to związku z żadnym stanem chorobowym. Leukocytoza fizjologiczna można mieć miejsce szczególnie w przebiegu ciąży i po porodzie. Zdarza się ona także po wysiłku fizycznym. Częsta jest również po ataku padaczkowym, po wykonaniu znieczulenia czy też po podaniu adrenaliny. Jednak w większości przypadków podwyższony poziom białych krwinek ma związek z nieprawidłowym procesem, który toczy się w organizmie.
Do podwyższenia poziomu zwłaszcza neutrofilii dochodzi zatem w przebiegu ostrej infekcji (jest to wtedy na pewno infekcja bakteryjna), zazwyczaj wtedy także obecna jest gorączka. Ponadto do podwyższonego poziomu neutrofilii przyczynia się też zawał serca oraz oparzenia. Czasami można stwierdzić znacznie podwyższony poziom eozynofilii, dzieje się tak głównie w przebiegu alergii (zarówno w przypadku alergii przewlekłej, jak i ostrej reakcji alergicznej np. na leki) i astmy oraz przy zakażeniu pasożytniczym organizmu. Ponadto, niektóre choroby autoimmunologiczne cechuje wysoki poziom eozynofilii. Eozynofilia typowa jest też dla niektórych chłoniaków i ziarnicy złośliwej. Zdarza się, że dochodzi do podwyższonego poziomu limfocytów. To z kolei ma miejsce głownie w przebiegu infekcji wirusowych, ale również w przebiegu krztuśca, gruźlicy i brucelozy. Także niektóre białaczki oraz inne nowotwory charakteryzują się podwyższonym poziomem leukocytów. Do monocytozy natomiast dochodzi w przypadku różnych chorób autoimmunologicznych, ale także u pacjentów chorych na gruźlicę czy malarię.
Jakie są przyczyny leukopenii, czyli obniżonego poziomu białych krwinek?
Bardzo często do leukopenii dochodzi u pacjentów, którzy zostali poddani chemio- lub radioterapii. Ponadto, do znacznego obniżenia białych krwinek może dojść w przebiegu zespołów mielodysplastycznych, aplazji szpiku, niektórych typów białaczek czy chłoniaków. Do leukopenii może dojść również w przebiegu toczenia rumieniowatego układowego. Leukopenia charakterystyczna jest także dla zakażenia wirusem HIV, doprowadzić może do niej stosowanie niektórych leków oraz działanie na szpik kostny toksyn i innych szkodliwych substancji. Leukopenia typowa jest też dla wrodzonych niedoborów odporności. Dla leukopenii typowe są charakterystyczne objawy: przede wszystkim jest to znacznie większa skłonność do różnego rodzaju infekcji, poza tym może pojawić się osłabienie, bóle głowy oraz zmęczenie.
Jak leczyć leukopenie i leukocytozę?
Ponieważ zmiana poziomu białych krwinek ma zazwyczaj związek z inna chorobą, zawsze należy leczyć chorobę podstawowa. Pacjent powinien znajdować się pod stała opieka swojego lekarza prowadzącego, który będzie regularnie zlecał badanie morfologii krwi, po wykonaniu którego będzie wiadomo czy dane postępowanie jest skuteczne.
Pamiętaj, lekarz nie leczy samego obniżonego lub podwyższonego poziomu białych krwinek (leukocytów), tylko leczy chorobę, która doprowadziła do powstania zaburzenia w ich liczbie. Czasami jest to poważna choroba, która wymaga systematycznej kontroli i opieki lekarskiej!
