Palilalia – co to, na czym polega?
Palilalia to zaburzenia językowe, które charakteryzują się mimowolnym powtarzaniem sylab, słów lub fraz. Obserwowane są one zazwyczaj w przebiegu niektórych chorób neurodegeneracyjnych lub psychiatrycznych. Jakie są objawy palilalii? Jak je rozpoznać i na czym polega leczenie?
Palilalia – objawy, na czym polega
Palilalia to tiki występujące w przebiegu niektórych chorób. Definiowane są one także jako zaburzenia językowe, których nie należy jednak mylić z zaburzeniami mowy. Pacjent cierpiący na palilalię nie przejawia bowiem trudności w tworzeniu mowy wewnętrznej. Palilalia przyjmują poprawną formę mowy.
Palilalia zaliczane są do tików głosowych (wokalizacji), które mają zmienne nasilenie ich liczby oraz rodzaju. Tego typu tiki zazwyczaj zmniejszają się m.in. w przypadku wykonywania czynności wymagającej skupienia uwagi lub koncentracji, podczas wysiłku fizycznego czy podczas snu. Tiki może natomiast nasilać stres, emocje (zarówno pozytywne, jak i negatywne), spożywanie kawy i alkoholu, zmęczenie, podekscytowanie, nowe otoczenie czy nawet spożywanie niektórych produktów spożywczych.
Palilalia, czyli powtarzanie własnych słów, sylab lub fraz, wyrażane są w mowie spontanicznej, np. podczas rozmowy czy odpowiadania na pytania. W mowie automatycznej raczej nie występują. Powtarzanie w tym przypadku jest również dość szybkie, niemniej jednak da się w pełni zrozumieć sens wypowiedzi danej osoby.
Palilalia u dorosłych są najczęściej jednym z charakterystycznych objawów zespołu Tourette’a. Zespół ten charakteryzuje się bowiem przewlekłą i jednoczesną obecnością tików głosowych oraz ruchowych. Wówczas pacjenci z zespołem Tourette’a bardzo szybko i spontanicznie powtarzają niektóre słowa, sylaby lub frazy.
Palilalia u dzieci z kolei występuje w przebiegu zaburzeń ze spektrum autyzmu. Palilaliom często towarzyszą również echolalia, czyli powtarzanie nie własnych, a zasłyszanych od innych osób słów. Badania pokazują, że największe nasilenie tików głosowych u dzieci obserwuje się między 10. a 12. rokiem życia.
Palilalia – przyczyny
Do tej pory nie zostało poznane konkretne podłoże występowania palilalii. Tego typu tiki głosowe obserwowane są jednak w przebiegu niektórych chorób neurodegeneracyjnych, genetycznych i psychiatrycznych, m.in.:
- zespół Tourette’a,
- choroba Alzheimera,
- zespół łamliwego chromosomu X,
- zespół Pradera-Williego,
- zespół Aspergera,
- zaburzenia ze spektrum autyzmu,
- padaczka,
- porażenie nadjądrowe,
- zaawansowana demencja.
Palilalia – leczenie
W leczeniu palilalii przede wszystkim kluczową rolę odgrywa odpowiednie rozpoznanie zaburzenia i zróżnicowanie go od innych podobnych zjawisk. W pierwszej kolejności palilalia powinny zostać odróżnione od jąkania. Palilalia bowiem składają się z całych słów lub fraz, a osoba mówiąca nie ma wówczas żadnych trudności z tworzeniem mowy wewnętrznej. Palilalia pozostają całkowicie zrozumiałe dla odbiorcy.
Ponadto decyzja o wdrożeniu leczenia oraz doborze odpowiedniej formy zależna będzie od nasilenia objawów. Badania pokazują wysoką skuteczność technik behawioralnych, które mają na celu zmniejszenie występowania palilalii i zastępowanie ich odpowiednimi reakcjami. Techniki behawioralne będą więc opierać się na nauce kontrolowania tików. W cięższych przypadkach, gdy tiki głosowe wyraźnie utrudniają codzienne funkcjonowanie, może również zostać wdrożone leczenie farmakologiczne. Nie istnieje jednak jeden konkretny lek na palilalia, ponieważ każda substancja może inaczej działać na daną osobę. Z tego powodu, aby leczenie przyniosło skuteczne rezultaty, konieczne jest prawidłowe dobranie leku i przyjmowanie go pod okiem specjalisty.
Trzeba dodatkowo wiedzieć, że leczenie farmakologiczne może wiązać się ze skutkami ubocznymi, m.in. bólami głowy, bezsennością czy trudnościami z koncentracją. Szczególną uwagę na zastosowanie leków należy zwrócić w przypadku dzieci, bowiem zażywanie leków może powodować zaburzenia koncentracji i uwagi, a tym samym przyczyniać się do problemów w nauce.