Chlorella – jakie ma właściwości? Czy warto ją stosować i jak dawkować?
Chlorella jest zieloną algą, która należy do grupy zielenic. Zawiera więcej kwasu foliowego i żelaza niż inne pokarmy roślinne. Suplementacja chlorelli może wpływać korzystnie na obniżenie czynników predysponujących do chorób sercowo-naczyniowych i metabolicznych, stanowić element uzupełniający niedobory białka, a także być stosowana podczas detoksu organizmu. Jak dawkować chlorellę, czy można ją stosować w ciąży lub podawać ją dzieciom, a także jakie mogą być skutki uboczne suplementacji tego produktu typu superfood?
Chlorella jest zieloną algą, która naturalnie występuje w wodach słodkich. Ze względu na bogactwo składników odżywczych oraz szereg cennych właściwości prozdrowotnych zaliczana jest do żywności funkcjonalnej określanej mianem „superfood”. Suplementacja chlorelli może być szczególnie pomocna przy niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza, hiperlipidemi, detoksykacji organizmu, bolesnych miesiączkach, ale także w celu uzupełnienia wartościowego białka u wegan i wegetarian.
Co to jest chlorella? Właściwości i wartości odżywcze algi
Chlorella jest zieloną, jednokomórkową algą należącą do gromady zielenic. Chlorella vulgaris, czyli chlorella zwyczajna jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem w tym rodzaju. Chlorella jest stosowana od dawna jako źródło pożywienia. Stanowi bogatą i unikalną kompozycję makro- i mikroelementów, białka i aminokwasów egzogennych (fenyloalanina, izoleucyna, leucyna, metionina, treonina, lizyna, tryptofan oraz walina), wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 (kwasy α-linolenowy i linolowy ), polisacharydów, witamin (D, B12, K) i minerałów. Chlorella zawiera więcej kwasu foliowego i żelaza niż inne pokarmy roślinne. Posiada w swym składzie również barwnik – chlorofil, który nadaje jej zieloną barwę oraz dzięki któremu przeprowadza proces fotosyntezy. Ponadto zawiera cenne dla zdrowia właściwości farmakologiczne i biologiczne. Odnotowano, że przyjmowanie chlorelli może wywołać działanie immunomodulujące, antyoksydacyjne, przeciwcukrzycowe i przeciwnadciśnieniowe, ochronne przed negatywnymi skutkami stresu oksydacyjnego oraz zmniejszać ryzyko wystąpienia nowotworów.
Jak wskazują wyniki badań, suplementacja chlorelli może wpływać korzystnie na obniżenie czynników predysponujących do chorób sercowo-naczyniowych, w tym obniżyć poziom całkowitego cholesterolu. Jej stosowanie może przyczynić się do zmniejszenia poziomu frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu), glukozy we krwi mierzonej na czczo, skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi. Dodatkowo chlorella wykazuje potencjalne działanie ochronne na komórki wątrobowe (hepatoprotekcyjne), detoksykujące oraz ogranicza niekorzystny wpływ czynników stresogennych na organizm.
Przeprowadzono 3-miesięczne badanie u pacjentów posiadających założone implanty dentystyczne od około 12 lat i/lub wypełnienia amalgamatowe od około 15 lat, u których suplementowano ekstrakt z Chlorella vulgaris. W badaniu zaobserwowano, że stosowanie chlorelli w tej grupie osób przyczyniło się do redukcji poziomu niektórych metali ciężkich (cyny, ołowiu, srebra i rtęci) oraz wzrostu aktywności enzymu przeciwutleniającego – dysmutazy nadtlenkowej.
Na co stosować chlorellę?
Stosowanie chlorelli jest wskazane w celu uzupełnienia niedoborów białka, którego alga zawiera ok. 58% swojej suchej masy. Profil aminokwasowy chlorelli jest podobny do białek w jajku kurzym czy soi. Jest źródłem niezbędnych aminokwasów egzogennych, które należy dostarczać z zewnątrz, ponieważ organizm sam ich nie produkuje. Z tego względu spożywanie chlorelli jest zalecane osobom na diecie wegańskiej i wegetariańskiej. Regularne przyjmowanie chlorelli warto wprowadzić w przypadku hipercholesterolemii, zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy lub nadciśnienia tętniczego. Ze względu na działanie detoksykujące suplementacja chlorellą wskazana jest do oczyszczania organizmu z toksyn.
Istnieją badania potwierdzające skuteczność suplementacji chlorellą we wspomaganiu leczenia niedokrwistości związanej z niedoborami żelaza oraz bólów miesiączkowych. Przypuszcza się również, że przyjmowanie chlorelli może być skuteczne w łagodzeniu objawów depresji, zapalenia wątroby typu C, niealkoholowego stłuszczenia wątroby, fibromialgii (przewlekła niezapalna choroba reumatyczna tkanek miękkich) czy zespołu metabolicznego.
Suplementy z chlorellą – skutki uboczne stosowania
Chlorella jest dobrze tolerowana przez organizm i uznawana za stosunkowo bezpieczną. FDA (Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków) uznała ją w 2014 roku jako produkt bezpieczny dla zdrowia. Należy jednak dodać, że niekiedy stosowanie chlorelli może wywołać także pewne działania niepożądane. Zdarzały się nieliczne przypadki wystąpienia skutków ubocznych, takich jak: biegunka, bóle brzucha i nudności, wysypka. Objawy te częściej obserwowano u osób z niedoczynnością tarczycy lub niewydolnością nerek.
Chlorella jest uznawana za alergen, dlatego może nasilać objawy alergii. W literaturze naukowej odnotowano przypadek chłopca, u którego po 3-miesięcznej suplementacji chlorelli w tabletkach wystąpiło ostre cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek, niedokrwistość, podwyższony poziom kreatyniny, obniżony poziom potasu, fosforu, kwasu moczowego, pojawienie się glukozy, podwyższonej liczby leukocytów oraz białka w moczu, ponadto obniżenie współczynnika przesączania kłębuszkowego (GFR). Po włączeniu leczenia glikokortykosteroidami oraz zaprzestaniu podawania chlorelli zaobserwowano poprawę funkcjonowania nerek. Warto dodać, że w danych opublikowanych przez GIS z 2018 i 2019 roku podano, że w dostępnych na rynku suplementach diety z chlorellą zdarzały się przypadki nawet 30-krotnego przekroczenia maksymalnej dopuszczalnej ilości WWA (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), które uznawane są za substancje kancerogenne. Z tego powodu kluczowe jest wybieranie produktów od zaufanych producentów, prowadzących produkcję zgodnie z zachowaniem najwyższych standardów.
Czym się różni chlorella od spiruliny?
Zarówno chlorella jak i spirulina są zaliczane do tzw. superfood, ze względu na bogactwo składników oraz szereg właściwości prozdrowotnych. Chlorella jest zieloną algą, klasyfikowaną jako roślina. Natomiast nazwą spirulina określane są produkty otrzymywane z cyjanobakterii z rodzaju Arthrospira, zazwyczaj wyglądające jako zielono-niebieska biomasa, po wysuszeniu przybierająca kolor ciemnozielony. W przeciwieństwie do chlorelli spirulina nie jest źródłem witaminy b12. Chlorella ma silniejsze właściwości detoksykacyjne, zaś spirulina odżywcze. Spirulina zawiera więcej białka, ok. 70% w suchej masie, zaś chlorella ok. 58%.
Chlorella – dawkownie
Preparaty z chlorellą występują w postaci tabletek, kapsułek, proszku lub formy płynnej – wyciąg z chlorelli. Właściwe dawkowanie, zalecone przez producenta znajduje się na opakowaniu. Zazwyczaj rekomendowane jest przyjmowanie od 3. do 5. gramów chlorelli na dobę, czyli około jednej łyżeczki formy sproszkowanej. W przypadku wyciągu z chlorelli przeważnie wskazane jest przyjmowanie około 30 ml dziennie. Celem osiągnięcia najlepszych rezultatów kuracja powinna trwać około dwóch miesięcy. Maksymalny okres suplementacji chlorelli wynosi 6 miesięcy. Chlorellę w postaci sproszkowanej można rozpuścić w przegotowanej wodzie lub soku. Ma ona specyficzny, rybny posmak, dlatego aby go zneutralizować, można ją również dodać do jogurtu, kefiru lub koktajli.
Czy suplementy z chlorellą można podawać dzieciom?
Suplementy z chlorellą nie powinny być podawane dzieciom, kobietom w ciąży oraz w okresie karmienia piersią, chyba że lekarz wskaże inaczej. Pomimo licznych właściwości prozdrowotnych mogą również wywoływać działania niepożądane. W Szwecji przeprowadzono badanie, w którym w grupie 246 dzieci suplementowano chlorellę. Wskazano w nim potencjał alergizujący składników zawartych w aldze. Zwłaszcza u osób uczulonych na pleśń może następować nasilenie objawów alergii, ponieważ występuje reaktywność krzyżowa.
Który suplement z chlorellą wybrać? Tabletki, kapsułki, proszek?
W aptekach można znaleźć preparaty z chlorellą w postaci tabletek, kapsułek, proszku. Tabletki z chlorellą otrzymywane są poprzez proces prasowania alg na zimno. W kapsułkach znajduje się zazwyczaj chlorella pochodząca z rozerwanych ścian komórkowych. Obie formy są łatwe do przyjęcia i dawkowania. Postać sproszkowana sprawdzi się u osób, które mają problem z połykaniem tabletek i kapsułek. Jednak nie każdemu może odpowiadać rybny posmak, wyczuwalny w formie sproszkowanej. Postać produktu z chlorellą nie wpływa na skuteczność suplementacji. Kluczowa jest odpowiednia dawka oraz regularne stosowanie. W przypadku form stałych, jak kapsułki i tabletki warto zwrócić uwagę na zawartość substancji w 1 dawce. Dodatkowo cennym parametrem jest standaryzacja produktu na zawartość chlorofilu, witamin oraz żelaza.