10 najzdrowszych dodatków do posiłków

14.05.2018

Od paru lat jesteśmy świadkami rozkwitu bardzo pozytywnej mody – mody na zdrowe jedzenie. Zawrotną karierę robią zdrowe dodatki do jedzenia. W zasięgu ręki mamy tzw. superfoods – nasiona chia, jagody goji, jagody acai, chlorellę... Co naprawdę kryją w sobie te cudowności? Podpowiadamy, jak wybierać wśród nich mądrze i z korzyścią dla zdrowia.

1. Młody jęczmień

Młody jęczmień dzięki swoim właściwościom zyskał miano żywności funkcjonalnej.

Żywność funkcjonalna to taka, która ma potwierdzony badaniami naukowymi korzystny wpływ na zdrowie ponad ten, wynikający z obecności w niej składników odżywczych.

Młody jęczmień zawiera większość aminokwasów, minerałów i witamin niezbędnych w zdrowej diecie. Jest źródłem witamin: A, B1, B2, B3, B4, B6, B7, C, E, K, minerałów, takich jak cynk, selen, potas, fosfor, wapń, jod, żelazo (pięć razy więcej niż w szpinaku!), magnez, sód i siarka. Młody jęczmień zawiera również antyoksydanty, które chronią komórki organizmu przed stresem oksydacyjnym, przeciwdziałając rozwojowi nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych . Poza tym jest wskazany dla osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą, cukrzycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów czy hipercholesterolemią. Ze względu na dużą zawartość błonnika jest cennym składnikiem w diecie odchudzającej, a jego alkalizujące właściwości korzystnie wpływają na równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Naprawdę warto dodawać go do różnych posiłków! Młody jęczmień ma dosyć zdecydowany smak, dlatego najlepiej dorzucić go na przykład do zielonego smoothie ze szpinaku, natki pietruszki, banana i świeżo wyciskanego soku z pomarańczy. Dla bardziej wrażliwych na smak świeżo skoszonej trawy w jedzeniu – młody jęczmień można kupić w postaci kapsułek.

2. Nasiona chia

Nasiona chia (szałwia hiszpańska) były znane już w starożytności i bardzo chętnie jedzone, zwłaszcza przez azteckich wojowników, którzy upatrywali w nich źródła swojej siły. Faktem jest, że te niepozorne czarne nasionka to prawdziwa zdrowotna petarda. Są źródłem głównie błonnika pokarmowego, ale obfitują też w składniki mineralne – magnez, fosfor i wapń (w 100 g aż 631 mg!), białko, flawonoidy i składniki o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym. Warto również wiedzieć, że zawierają kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 i omega-6, mają niewiele nasyconych tłuszczów i są pozbawione cholesterolu – pozytywnie wpływa to na utrzymanie prawidłowego poziomu lipidów we krwi. Chia nie zawierają glutenu, więc jeśli masz celiakię, możesz jeść je bez obaw.

Nasiona szałwii hiszpańskiej świetnie sprawdzą się jako dodatek do wielu potraw – można nimi posypać kanapkę lub ulubioną pastę, dodać do jogurtu, owsianki lub muesli, a także do różnego rodzaju smoothies i sałatek. Warto jednak pamiętać, że za duże spożycie może powodować nieprzyjemne zaparcia – odradzamy zjadanie całej miseczki puddingu z chia.

3. Siemię lniane

Cudze chwalicie, swego nie znacie... Siemię lniane to tak naprawdę nasz polski, supertani odpowiednik nasion szałwii hiszpańskiej! Siemię lniane jest bogatym źródłem białka, witamin i składników mineralnych. Podobnie jak nasiona chia zawiera dużo błonnika, a także magnezu, wapnia i fosforu, witamin z grupy B oraz bardzo cennych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

Jedzenie siemienia lnianego ma zdecydowanie prozdrowotne działanie – siemię obniża zawartość cholesterolu we krwi, może przyczyniać się do redukcji zmian miażdżycowych, a także zmniejsza stres oksydacyjny.

W 2013 roku badacze ze szpitala św. Bonifacego w Winnipeg w Kanadzie stwierdzili, że podanie siemienia lnianego pacjentom cierpiącym na choroby natury sercowo-naczyniowej jest jednym z najlepszych dietetycznych sposobów na obniżenie ciśnienia krwi. Zatem warto włączyć te niepozorne ziarenka do codziennego gotowania, tym bardziej że dzięki ich neutralnemu smakowi można dodawać ich praktycznie do wszystkiego. Ważne jednak, żeby tuż przed jedzeniem namoczyć je lub zmielić, w przeciwnym razie skorzystamy jedynie z zawartego w nich błonnika.

4. Orzechy

Orzechy są świetnym dodatkiem praktycznie do każdego posiłku. Świetnie sprawdzają się zarówno w słonych potrawach (np. jako dodatek do sałatek, ryb lub mięsa), jak i deserach. Same w sobie także mogą być bardzo zdrową przekąską.

Są bogatym źródłem zdrowych tłuszczów omega-3 i omega-6, białka, magnezu, potasu i witamin z grupy B.

Mogłoby się wydawać, że orzechy tuczą – w końcu orzechy włoskie w 100 g mają aż 645 kcal i 60 g tłuszczu! Jednak badania przeprowadzone na wydziale żywienia Uniwersytetu Harvarda w Bostonie w lipcu 2014 roku sugerują, że spożycie orzechów nie wpływa na wzrost masy ciała, a niekiedy nawet wspomaga odchudzanie. Poza tym orzechy obniżają poziom cholesterolu we krwi, zmniejszają stany zapalne oraz ryzyko nowotworów. W trosce o zdrowie warto zjadać około 30 g orzechów dziennie. Najlepszym wyborem będą migdały, orzechy włoskie lub brazylijskie. Uważać muszą jednak osoby uczulone – orzechy to popularny alergen.

5. Nasiona konopi siewnej

Nasiona konopi siewnej coraz częściej można dostać w sklepach ze zdrową żywnością. Mają lekko orzechowy smak i są wspaniałym źródłem pełnowartościowego białka, kwasów omega-3 i -6, a także magnezu (aż 640 mg w 100 g!), żelaza, wapnia, cynku i fosforu. Zawierają też bardzo dużo błonnika, dzięki czemu z powodzeniem można je stosować w diecie odchudzającej.

Nasiona konopi mają pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, mają działanie antycukrzycowe i przeciwutleniające. Można ich dodawać do kanapek, sałatek, jogurtów, muesli, a także do pieczywa własnej produkcji i innych wypieków.

6. Otręby zbożowe

Otręby to najcenniejsza odżywczo część zbożowego ziarna. Są przede wszystkim źródłem błonnika, ale także białka, witamin i mikroelementów – potasu, żelaza i wapnia. Błonnik ma niezliczone korzyści dla zdrowia – reguluje i usprawnia pracę jelit, pozytywnie wpływa na gospodarkę lipidową (cholesterol) i węglowodanową (glukoza), działa przeciwmiażdżycowo, zapobiega chorobom serca, a także stanowi pożywkę dla zamieszkujących nasze jelita dobroczynnych bakterii.

Otręby nie tracą swoich właściwości pod wpływem temperatury i mają neutralny smak, więc można ich dodawać praktycznie do wszystkiego – do ciast, sosów, placków, naleśników, a także do jogurtu z owocami.

7. Jagody goji

Od ponad 2 tysięcy lat jagody goji są elementem tradycyjnej medycyny chińskiej. Zaleca się jedzenie 5-12 g goji dziennie, więc jest to naprawdę niewielka garstka. Te małe jagódki kryją w sobie prawdziwe skarby – zawierają karotenoidy, mikroelementy – cynk, miedź, selen, żelazo, witaminy B1, B2, B6 i E, flawonoidy oraz kompleks polisacharydowy. Jagody goji mają dzięki niemu silne działanie przeciwutleniające.

Składniki zawarte w owocach goji obniżają poziom glukozy we krwi i zmniejszają insulinooporność – są dobrym składnikiem zdrowej diety cukrzyków.

Oprócz tego goji pozytywnie wpływają na gospodarkę lipidową – obniżają poziom „złego” cholesterolu LDL. Warto dorzucić ich do owocowego smoothie, jogurtu, granoli domowej roboty lub sałatki.

8. Jagody acai

Jagody acai to prawdziwy skarb lasów amazońskich. Nie bez powodu są uznawane ze jeden z najzdrowszych owoców świata – zawierają większość niezbędnych aminokwasów, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin i mikroelementów. Najbardziej cenione są jednak za swoje właściwości antyoksydacyjne. Dzięki nim jagody acai mogą spowalniać procesy starzenia, zapobiegają nowotworom i chorobom serca, wzmacniają odporność. Regulują zawartość cholesterolu i glukozy we krwi, a dzięki zawartym w nich flawonoiodom niszczą lub hamują rozwój bakterii i wirusów. W Polsce acai dostaniemy w postaci proszku lub ekstraktu – idealnego do smoothie, owocowego twarożku i naleśników.

9. Chlorella

Te niepozorne maleńkie glony mogą narobić niezłego zamieszania w świecie roślinnych diet. W 2015 roku badacze z Uniwersytetu w Wirginii odkryli, że chlorella zawiera aktywne formy witaminy B12 – to bardzo dobra wiadomość dla wegan, ponieważ dotychczas nie były znane roślinne źródła tej witaminy (spirulina, w przeciwieństwie do chlorelli, zawiera nieaktywne analogi B12, ponadto może zawierać niebezpieczne toksyny).

Chlorella jest bogatym źródłem białka, witaminy A, beta-karotenu, żelaza, cynku, a także dobroczynnego chlorofilu.

W kuchni można stosować ją jako dodatek do koktajli, sosów i kanapek. Polecamy spróbować zielonego pesto z rukoli z dodatkiem chlorelli! Pyszne i zdrowe.

10. Sałaty

Do niedawna sałaty były uznawane za element dekoracyjny na talerzu. W ostatnim czasie to się zmienia - i całe szczęście.

Okazuje się, że sałaty to najbardziej gęste odżywczo produkty! Oznacza to, że w stosunku do kaloryczności zawierają najwięcej ważnych dla zdrowia składników – błonnika, witamin, mikroelementów i antyoksydantów.

Na samym szczycie listy uplasowały się sałaty, które bez problemu można dostać w większości sklepów: jarmuż, burak liściowy, kapusta pekińska, rukiew wodna i szpinak. Zachęcamy do zwiększenia ilości zieleniny w diecie, na pewno wyjdzie nam na zdrowie!

Źródła:
https://www.drugs.com/npc/barley-grass.html
http://nutritiondata.self.com/facts/nut-and-seed-products/3061/2
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24126178
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24898229
http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2015/02/pf_2014_247-251.pdf
http://www.czytelniamedyczna.pl/4195,sklad-chemiczny-i-wlasciwosci-funkcjonalne-jagody-acai-euterpe-oleracea-mart.html

Agnieszka Szałańska

O Autorze

Studentka drugiego roku dietetyki w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości im. B. Mydłowskiej w Warszawie. Od kilku lat zainteresowana zdrowym stylem życia, a zwłaszcza prawidłowym, zrównoważonym żywieniem. Od 4 lat wegetarianka, z misją przekonania innych do zmiany sposobu bycia i jedzenia. W życiu prywatnym miłośniczka czworonogów. Szczęśliwa opiekunka dwóch psów, suczki oraz dwóch kotów.

Obserwuj

Inne publikacje autora

Alergia na gluten – fakty i mity. Czym się różni alergia pokarmowa od nietolerancji glutenu?

Przeczytane 4103 razy

5 min
Czytaj dalej
5 kosmetyków klasyków na prezent pod choinkę

Przeczytane 1373 razy

3 min
Czytaj dalej

CZYTAJ WIĘCEJ >

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi

Polecane artykuły

Dieta miażdżycowa – zasady, produkty, jadłospis, przepisy

Choroby układu krążenia, w tym m.in. miażdżyca, wciąż stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów w naszych kraju. Wśród czynników ryzyka ich rozwoju wymienia się m.in. niską aktywność fizyczną oraz niewłaściwą dietę. Jak powinno wyglądać żywienie w profilaktyce i leczeniu miażdżycy? Co jeść, a czego unikać?
Czytaj dalej
Dieta z niskim IG – dla kogo? Jak powinna wyglądać? Zasady, produkty o niskim indeksie glikemicznym, przepisy

Zalecana m.in. osobom zmagającym się z nadwagą albo cukrzycą. Wyklucza produkty wysoko przetworzone, tradycyjne desery, słodycze, a także wybrane owoce i warzywa. Dieta o niskim indeksie glikemicznym. Jakie są jej zasady? Jakie produkty posiadają niski IG?
Czytaj dalej
Słodziki – dlaczego są słodkie i jak wpływają na nasz organizm?

Słodki smak nie jest zarezerwowany tylko dla cukrów takich jak glukoza, fruktoza czy sacharoza. Istnieją setki substancji pochodzenia naturalnego i syntetycznego, które są słodkie. Wszystkie zaliczamy do substancji słodzących. Co ciekawe, słodki smak charakteryzuje nie tylko związki zaliczane do substancji organicznych (zbudowanych w większości z węgla, wodoru i tlenu). Również związki nieorganiczne, np. sole berylu i ołowiu, wywołują podobne doznania zmysłowe. Jednak należy pamiętać, że są silnie trujące i pod żadnym pozorem nie powinny być spożywane.
Czytaj dalej
Dieta w menopauzie – jak powinna wyglądać? Co jeść, a czego unikać? Jak schudnąć podczas menopauzy?

Czy dieta podczas menopauzy (klimakterium) odgrywa ważną rolę? Okazuje się, że tak. W tym okresie warto zmienić swoje dotychczasowe menu. W jadłospisie przy menopauzie powinny zagościć produkty bogate w fitohormony (fitoestrogeny), witaminy z grupy B, witaminę K, selen, magnez, wapń oraz tryptofan. Dlaczego?
Czytaj dalej
Trening siłowy – zasady i efekty ćwiczeń siłowych. Wskazówki dla osób początkujących

Trening siłowy to rodzaj treningu beztlenowego, który polega na wykonywaniu kilku ćwiczeń na wszystkie bądź określone grupy mięśniowe w kilku seriach. Jego celem są przede wszystkim ukształtowanie umięśnionej sylwetki oraz poprawa wytrzymałości i wydolności organizmu. Trening na siłę przyspiesza również metabolizm i ułatwia spalanie tkanki tłuszczowej. Ponadto ćwiczenia siłowe wspomagają pracę układu krążenia oraz zwiększają produkcję endorfin, tzw. hormonów szczęścia. Jakie istnieją metody treningowe? Która z nich jest najlepsza dla osób początkujących?
Czytaj dalej
BMI – czym jest i jak obliczyć Body Mass Index? Dlaczego obecnie uważa się, że BMI to wskaźnik daleki od doskonałości?

Dzięki wskaźnikowi BMI w prosty sposób można oszacować, czy nasza masa ciała jest prawidłowa. To doskonałe narzędzie do badań przesiewowych, jednak ma swoje ograniczenia na poziomie indywidualnym, dlatego rozważnie trzeba podejść do interpretacji wyniku. O czym trzeba pamiętać, wykorzystując wskaźnik do oceny stan zdrowia? Jakie są alternatywy dla BMI?
Czytaj dalej
Podjadanie – dlaczego nie jest takie dobre?

Podjadamy w chwili stresu, ale i w momentach, w których czujemy się dobrze. Słodycze, owoce, słodkie napoje, dodatkowa porcja głównego posiłku... Liczy się wszystko! Każdy mały cukierek, każde ciastko i każda łyżka sosu spróbowana podczas przygotowywania dania dla rodziny! Efekty? Dodatkowe kilogramy, uczucie ciężkości i coraz większe uczucie uzależnienia od tego „by wciąż coś żuć”. Jakie są przyczyny podjadania? Co można jeść bezkarnie, a na co uważać? Jak przestać podjadać?  
Czytaj dalej
Dieta w chorobie Parkinsona – na co warto zwrócić uwagę?

Podstawową formą leczenia choroby Parkinsona jest farmakoterapia. Interwencję tę wspomoże jednak dobrze zbilansowana dieta, która ponadto, zabezpieczy przed dalszymi powikłaniami choroby, w tym m.in. przed niebezpiecznym dla zdrowia, a nawet życia niedożywieniem. Dieta w chorobie Parkinsona – jaką pełni funkcję? Jaki składniki będą ważne? Jak żywieniowo poradzić sobie z zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego?
Czytaj dalej