Dieta ketogeniczna a rak jelita grubego

Naukowcy z University of Pennsylvania School of Medicine zbadali, w jaki sposób diety niskowęglowodanowe zmniejszają tempo rozrostu guza jelita grubego w organizmach myszy. Okryli, że cząsteczka, która jest produkowana podczas stosowania diety ketogenicznej, hamuje wzrost zmian nowotworowych. Badacze sądzą, że odkrycie to przyczyni się do zmiany podejścia w sprawie leczenia i profilaktyki raka jelita grubego wśród ludzi i z tego powodu rozpoczęto badania kliniczne.

Jak wyglądało badanie nad „cząsteczką keto”?

W wynikach badań opublikowanych w czasopiśmie Nature, przedstawiono najnowsze odkrycie naukowców ze Stanów Zjednoczonych, w których potwierdzono, że myszy na diecie ketogenicznej, czyli takiej o niskiej zawartości węglowodanów i jednoczesnej wysokiej zawartości tłuszczów, mają uderzającą odporność na rozwój i wzrost guza jelita grubego. Dla kontrastu, u wszystkich zwierząt odżywianych w inny sposób, w tym tych będących na diecie niskotłuszczowej i wysokowęglowodanowej, zaobserwowano gwałtowniejszy rozwój guzów nowotworowych.

Kolejnym krokiem badań była identyfikacja mechanizmu lub cząsteczki, która odpowiada za ten stan. Udało się wytypować BHB, czyli beta-hydroksymaślan, a inaczej kwas beta-hydroksymasłowy, aceton lub kwas acetooctowy. W dietetyce czy urologii określa się go jako ciała ketonowe. Cząsteczka BHB jest obok glukozy kolejnym materiałem energetycznym dla m.in. mózgu, mięśni, serca czy nerek. Kwas BHB jest wytwarzany w wątrobie kilku przypadkach, w tym także w odpowiedzi na głód lub podczas diety niskowęglowodanowej, ale wysokotłuszczowej, czyli diety keto.

Jakie były wyniki badania nad „cząsteczką keto”?

Wyniki badań na modelu mysim, które przeprowadzili naukowcy z Pennsylvanii, pokazują, że można zapobiegać rakowi jelita grubego poprzez aktywację spowalniającego receptora powierzchniowego Hcar2. Cząsteczkę tę zlokalizowano w wyściółce jelita i może ona odgrywać istotną rolę w zapobieganiu rozrostowi komórek nowotworowych w tymże jelicie. Hcar2 stymuluje również ekspresję genu Hopx, który także odpowiada za spowolnienie procesu rozrostu tych komórek.

Co dalej z „cząsteczką keto”?

Eksperymenty z ludzkimi komórkami wyścielającymi jelita dostarczyły dowodów na to, że BHB ma taki sam wpływ na spowolnienie wzrostu tych komórek poprzez ludzkie wersje receptora Hcar2 i genu Hopx. Komórki guza jelita grubego, które nie wykazują ekspresji tych dwóch genów, nie reagowały na leczenie BHB, co sugeruje ich przydatność w terapii onkologicznej tego schorzenia. „Badania kliniczne suplementacji BHB są konieczne, zanim zostaną wydane jakiekolwiek zalecenia dotyczące jego stosowania w profilaktyce lub leczeniu raka jelita grubego” – powiedział jeden z autorów badania Christoph Thais.

Naukowcy przygotowują obecnie protokół badania klinicznego nad BHB – który jest teraz powszechnie dostępny jako suplement diety na odchudzanie – u pacjentów z rakiem jelita grubego. Kontynuują również eksperymenty nad potencjalnym działaniem przeciwnowotworowym BHB na inne organy i układy oraz sprawdzają wpływ pozostałych cząsteczek wytwarzanych w warunkach ketogenicznych.