Grafika mózg i napis GABA
Alicja Świątek

Wpływ GABA na sen i koncentrację – jak poprawnie suplementować kwas gamma-aminomasłowy?

Organizm człowieka produkuje GABA jedynie w ograniczonej ilości, która niekiedy jest niewystarczająca. Wówczas warto wprowadzić do diety pokarmy lub suplementy diety zawierające kwas gamma-aminomasłowy. Suplementacja GABA wpływa na nastrój, sprzyja relaksacji oraz pomaga się wyciszyć. Jak właściwie stosować GABA i jakie są skutki uboczne stosowania preparatów z kwasem? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

GABA (kwas gamma-aminomasłowy, γ-aminomasłowy) to jeden z najważniejszych neuroprzekaźników hamujących czynność ośrodkowego układu nerwowego (OUN). GABA działa uspokajająco, wyciszająco, wspomaga proces zasypiania oraz powoduje rozluźnienie mięśni. Jego nieprawidłowe stężenie w organizmie może znacząco zaburzyć jego funkcjonowanie, zwłaszcza układu nerwowego. Ze względu na liczne korzystne działania GABA na stan zdrowia, wskazane jest uzupełnienie codziennej diety o pokarmy bogate w ten związek.

Co to jest GABA? Działanie

Kwas gamma-aminomasłowy (γ-aminomasłowy, GABA) należy do niebiałkowych aminokwasów. Stanowi jeden z głównych neurotransmiterów.  Największą zawartość GABA odnotowuje się w podwzgórzu oraz układzie pozapiramidowym (część mózgu, dzięki której organizm powoli przejmuje i automatyzuje czynności). Kwas gamma-aminomasłowy powstaje z udziałem pochodnej pirydoksyny (witaminy b6) z glutaminianu. W organizmie ludzkim GABA stanowi kluczowy neuroprzekaźnik hamujący OUN. W wyniku wzrostu jego stężenia następuje otwarcie kanałów jonowych w błonie neuronów oraz napływ jonów chlorkowych do komórek. Powoduje to hiperpolaryzację błony komórkowej, ograniczenie pobudliwości komórek nerwowych oraz zahamowanie przekaźnictwa impulsów pomiędzy komórkami.

Procesy metaboliczne, w których bierze udział GABA:

  • uczestniczy w kontrolowaniu wydzielania ho insuliny oraz hormonu wzrostu,
  • powoduje rozluźnienie mięśni szkieletowych,
  • jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu nerwowego,
  • wywiera działanie nasenne, uspokajające, hipotensyjne (obniżające ciśnienie), moczopędne oraz przeciwdrgawkowe,
  • wpływa korzystanie na leczenie zaburzeń snu (m.in. bezsenności), padaczki, stanów depresyjnych oraz alkoholizmu.
  • przyspiesza gojenie ran poprzez aktywację namnażania fibroblastów , pobudza wytwarzanie kolagenu i kwasu hialuronowego, zwiększa elastyczność skóry oraz ogranicza powstawanie zmarszczek.
Najnowsze doniesienia naukowe wskazują, że GABA wykazuje aktywność ochronną oraz regenerującą na komórki beta trzustki. Ta właściwość może okazać się przełomowa w leczeniu pacjentów obarczonych cukrzycą typu 1 (o podłożu autoimmunologicznym). 

GABA na sen

Kwas gamma-aminomasłowy obniża aktywność mózgu, co wspomaga złagodzenie stresu oraz ułatwia proces zasypiania. Przyjmowanie GABA pół godziny przed zaśnięciem powoduje spłycenie oddechu oraz spowolnienie akcji serca, co sprzyja łatwiejszemu zasypianiu. Przeprowadzono badanie, podczas którego grupie badanej podawano 100 mg GABA przed snem, a grupa kontrolna otrzymywała placebo. Na podstawie pomiarów aktywności mózgu (wykonano badanie elektroencefalografii, EEG) oraz przeprowadzonej ankiety stwierdzono, że przyjmowanie GABA przed snem wpływało na przyspieszenie procesu zasypiania oraz wydłużenie fazy snu głębokiego. Przyjmowanie kwasu gamma-aminomasłowego wpływało korzystnie na cały czas snu, jednak najkorzystniej na wczesne jego etapy.

Sprawdź, jakie tabletki na spokojny sen znajdziesz na DOZ.pl

Powiązane produkty

GABA na stres

Badania wykazały, że kwas gamma-aminomasłowy wspiera funkcjonowanie układu nerwowego. Pełniąc funkcję hamującego neuroprzekaźnika i umożliwia wyciszenie umysłu. Poprzez obniżenie aktywności komórek nerwowych powoduje działanie uspokajające. Suplementy zawierające GABA sprzyjają relaksacji oraz pomagają się wyciszyć.

Warto podkreślić, że całkowity mechanizm działania GABA nie jest w pełni poznany. Nie potwierdzono dotychczas, że dostarczany z zewnątrz (egzogenny) kwas gamma-aminomasłowy przenika barierę krew-mózg. Istnieją jednak doniesienia naukowe, potwierdzające, że suplementacja GABA wpływa na nastrój w wyniku pobudzania receptorów GABA-ergicznych w jelitach oraz stymulację nerwu błędnego. Ponadto udowodniono, że suplementacja GABA w dawce dobowej 50–250 mg powoduje obniżenie poziomu kortyzolu we krwi. W wyniku obniżenia poziomu „hormonu stresu” następuje uczucie relaksacji oraz ograniczenie stanu niepokoju. Zaobserwowano również, że GABA może pozytywnie działać na osoby, które mają lęk wysokości, dobrze wypływając na ich samopoczucie.

Dowiedz się więcej o tym, czym jest badanie poziomu kortyzolu i jakie są jego normy we krwi.

GABA na koncentrację

Prawidłowe funkcjonowanie układu GABA-ergicznego ogranicza nadmierne pobudzanie ośrodkowego układu nerwowego (OUN) przez łagodne bodźce. Dzięki takiej właściwości przeciwdziała rozpraszaniu uwagi oraz wpływa na poprawę koncentracji oraz zdolności poznawczych. Ponadto przypuszcza się, że niedobór GABA prowadzi do pogorszenia pamięci, koncentracji oraz obniżenia poziomu inteligencji.

Jak stosować suplementy z GABA? Z czym łączyć kwas gamma-aminomasłowy?

Organizm człowieka produkuje GABA jedynie w ograniczonej ilości, która niekiedy jest niewystarczająca. Wówczas warto wprowadzić do diety pokarmy będące źródłem kwasu gamma-aminomasłowego, jak przetwory mleczne oraz kiszonki. Produkty te zawierają bakterie kwasu mlekowego, które produkują GABA. Pomocna, niebędąca jednak substytutem  zróżnicowanej diety, może okazać się również suplementacja. W aptekach dostępne są suplementy diety zawierające kwas gamma-aminomasłowy, które często występują w połączeniu z witaminą B6, która wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.  Zalecane jest przyjmowanie preparatów z GABA ok. 30–60 minut przed zaśnięciem. Suplementów z kwasem  gamma-aminomasłowym nie należy łączyć z alkoholem. Natomiast korzystne jest jednoczesne przyjmowanie produktów zawierających chmiel lub kozłek lekarski.

Suplementacja GABA – przeciwwskazania i skutki uboczne

W dostępnych źródłach naukowych brak jest doniesień o występowaniu jakichkolwiek ciężkich działań niepożądanych po suplementacji GABA. Odnotowywano jedynie sporadycznie występujące, łagodne skutki uboczne w postaci niestrawności, zawrotów głowy i senności. Nie ma również doniesień o występowaniu interakcji pomiędzy preparatami z GABA a lekami lub innymi suplementami diety. W przypadku przyjmowania leków wpływających na układ nerwowy (jak np. przeciwdepresyjne, nasenne, przeciwpsychotyczne) przed rozpoczęciem suplementacji GABA warto skonsultować się z lekarzem. Podczas stosowania preparatów zawierających GABA nie zaleca się prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz obsługi maszyn, ponieważ może występować senność zaburzająca prawidłową ich obsługę.

GABA – cena suplementów

Suplementy diety zawierające GABA dostępne są w postaci kapsułek i tabletek. Ich cena jest dosyć zróżnicowana. Preparaty z GABA można kupić już za ok. 15 zł. Jednak koszt niektórych preparatów z GABA, jak np. postaci liposomalnych (lepiej przyswajalnych) kwasu  gamma-aminomasłowego może przekroczyć 100zł.

  1. Jung Y. i in., Safety and Efficacy of Gamma-Aminobutyric Acid from Fermented Rice Germ in Pa-tients with Insomnia Symptoms: A Randomized, Double-Blind Trial, „ncbi.nlm.nih.gov” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6031986/, [dostęp:] 07.02.2022 r.
  2. J. A. Bravo, Ingestion of Lactobacillus strain regulates emotional behavior and central GABA receptor expression in a mouse via the vagus nerve, „ncbi.nlm.nih.gov” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21876150, [dostęp:] 07.02.2022 r.
  3. E. Boonstra, Neurotransmitters as food supplements: the effects of GABA on brain and behavior, „ncbi.nlm.nih.gov” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4594160/, [dostęp:] 07.02.2022 r.
  4. N. Shyamaladevi, Evidence that nitric oxide production increases gamma-amino butyric acid permeabil-ity of blood-brain barrier, „ncbi.nlm.nih.gov” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11849830, dostęp:] 07.02.2022 r.
  5. M.E. Powers i in., Growth hormone isoform responses to GABA ingestion at rest and after exercise, „ncbi.nlm.nih.gov” [online],  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18091016, [dostęp:] 07.02.2022 r.
  6. H. Castel i in., Nitric oxide directly activates GABA(A) receptor function through a cGMP/protein kinase-independent pathway in frog pituitary melanotrophs, „ncbi.nlm.nih.gov” [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11489086, [dostęp:] 07.02.2022 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ospa wietrzna u dorosłych i dzieci – objawy ospy wietrznej, przebieg choroby, powikłania, szczepionka

    Ospa wietrzna, nazywana potocznie wiatrówką, jest wysoce zakaźną chorobą o etiologii wirusowej. Wywoływana jest przez wirusa Varicella-zoster virus (VZV), który jest identyczny z wirusem półpaśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Jak rozpoznać chorobę, ile trwa, jak ją leczyć i jakie mogą być powikłania ospy?

  • Marihuana medyczna – na czym polega leczenie konopiami?

    U schyłku okresu PRL, w 1985 roku, wprowadzono przepisy karne, które zakazały używania w Polsce marihuany. Kontrowersje wywoływał pogląd, że wykorzystanie tej substancji do celów medycznych stało się również niedostępne, a wręcz karalne. Dopiero po 32 latach (w 2017 roku) stworzono przepisy, które formalnie zezwoliły na legalne wprowadzanie marihuany do obrotu jako surowca farmaceutycznego, a także na zastosowanie jej w leczeniu i łagodzeniu objawów towarzyszących określonym chorobom. Co warto wiedzieć o marihuanie medycznej?

  • Najlepszy krem na oparzenia – alantoina? Jakie ma właściwości?

    Alantoina ze względu na silne działanie regeneracyjne, nawilżające oraz łagodzące wykorzystywana jest w licznych produktach kosmetycznych. Obecnie w przemyśle kosmetycznym stosuje się głównie alantoinę pochodzenia syntetycznego. Jest częstym składnikiem produktów do pielęgnacji skóry bardzo wrażliwej, w tym skóry niemowląt i dzieci. Występuje w balsamach, kremach do ciała oraz emulsjach do kąpieli. Preparaty z jej dodatkiem wykazują działanie regenerujące i łagodzące podrażnienia.

  • Szczepionka na grypę – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    W zależności od sezonu epidemicznego w Polsce liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę osiąga od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów. Zazwyczaj największą liczbę zachorowań odnotowuje się pomiędzy styczniem a marcem. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi.

  • Silikony w kosmetykach – czy są bezpieczne?

    Silikony to składniki zaliczające się do tych niesłusznie uznawanych za niebezpieczne. Przybliżamy fakty i obalamy mity z nimi związane. Podpowiadamy: jakie właściwości mają silikony? W których kosmetykach znajdziemy silikony? Czy są bezpieczne? Dla kogo kosmetyki z silikonami są wskazane, a kto powinien od nich stronić?

  • Kolagen w proszku – czym jest i jak stosować?

    https://www.doz.pl/czytelnia/a17707-Najmocniejszy_kolagen_do_picia__jaki_jest_najlepiej_przyswajalnyKolagen w proszku jest jedną z postaci suplementów diety zawierających hydrolizowany kolagen. Peptydy kolagenowe naturalnie występują w organizmie człowieka – w skórze, kościach, ścięgnach i tkankach łącznych. Kolagen pozyskiwany jest najczęściej ze źródeł zwierzęcych: skóry, kości, tkanek krów, świń, ryb. W procesie hydrolizy kolagen jest rozkładany do mniejszych peptydów, które są łatwiej wchłaniane i przyswajane przez organizm. Kolagen w proszku stanowi suplement diety rekomendowany zazwyczaj w celu poprawy stanu skóry, włosów, paznokci, stawów i kości.

  • Nadmiar antyoksydantów wywołuje raka?

    Nowe badanie wykazało, że przeciwutleniacze, takie jak witaminy C i E, aktywują mechanizm stymulujący wzrost nowych naczyń krwionośnych w guzach nowotworowych, pomagając im rosnąć i dawać przerzuty. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia podkreślają potencjalne ryzyko przyjmowania suplementów przeciwutleniających wtedy, gdy nie są one potrzebne.

  • Jeden zastrzyk zamiast chemioterapii – nowa metoda leczenia raka

    Pierwszymi pacjentami na świecie, którzy skorzystają z terapii onkologicznej w formie zastrzyku, będą Anglicy. Jest to alternatywa dla klasycznego wlewu wykorzystywanego w leczeniu nowotworów. Na czym polega ten rodzaj leczenia? Czy pacjenci w Polsce także będą mogli uczestniczyć w takiej terapii?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij