Glutation – czym jest? Co warto o nim wiedzieć?
Joanna Orzeł

Glutation – czym jest? Co warto o nim wiedzieć?

Rozwój nauki powoduje, że jesteśmy w stanie coraz częściej powiązać wybrane cząsteczki chemiczne z dobrym bądź złym stanem badanego organizmu lub wręcz z wybraną jednostką chorobową. Jedną z takich cząsteczek jest glutation. Co to jest? Kiedy zaleca się badać jego poziom? Czy ma właściwości prozdrowotne? Czy możemy wpłynąć na jego ilość w organizmie? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.  

Biochemia naszego organizmu jest szalenie skomplikowanym oraz fascynującym zagadnieniem. Zsynchronizowane działanie różnorodnych cząsteczek chemicznych powoduje, że nasz organizm funkcjonuje w zasadzie niezależne od naszej woli. Choć daleka droga przed nami jako ludzkością do poznania w sposób szczegółowy każdego z naturalnych (i nienaturalnych) procesów zachodzących w każdej komórce naszego ciała – to i tak wiemy już całkiem sporo.  

Glutation – czym jest i jaką rolę odgrywa w organizmie? 

Glutation jest molekułą naturalnie występującą w komórkach naszego ciała. Składa się z trzech aminokwasów (kwasu glutaminowego, cysteiny i glicyny) połączonych w postać tripeptydu – cząsteczki o chemicznej nazwie γ-glutamylo-cysteinylo-glicyna (w skrócie γ-glu-cys-gly). W swojej cząsteczce oprócz atomów węgla, wodoru i azotu zawiera atom siarki. Jego budowa chemiczna sprawia, że glutation ma niezwykle silne właściwości przeciwutleniające. Dzięki temu chroni nasz organizm przed efektami stresu oksydacyjnego (nadmiernej ilości wolnych rodników, która może być wywołana wieloma czynnikami, np. stresem, zanieczyszczeniem środowiska, promieniowaniem UV czy niezdrowym stylem życia). Taka ochrona może przyczynić się do obniżenia ryzyka zachorowania na wiele schorzeń (od chorób układu krążenia po nowotwory).   

Glutation jest syntezowany wewnątrz naszego organizmu, a głównym tego miejscem jest wątroba. Do syntezy niezbędne są aminokwasy wchodzące w jego skład (kwas glutaminowy, cysteina i glicyna). Dlatego też ważne jest by wraz z dietą dostarczać do organizmu niezbędnych do jego syntezy półproduktów. W tym celu powinniśmy spożywać produkty zawierające aminokwasy siarkowe metioninę i cysteinę. Znajdziemy je w takich produktach jak wołowina, ryby, drób, brokuły, brukselka, kalafior, jarmuż czy gorczyca.

Nie bez znaczenia dla syntezy glutationu są także poziom witaminy C oraz selenu, a także zdrowy tryb życia (regularne ćwiczenia oraz odpowiednia ilość snu). Inne czynniki mogące zwiększyć produkcję tego cennego antyoksydantu to przyjmowanie wyciągu z ostropestu oraz regularne spożywanie kurkumy. Warto do diety wprowadzić także składniki naturalnie bogate w glutation np. szpinak, awokado czy szparagi. 

Poziom glutationu – od czego zależy? Kiedy wykonać badanie? 

Glutation występuje w organizmie w dwóch formach – dominującej formie zredukowanej (około 99%), która jest aktywnym antyoksydantem, oraz w formie utlenionej (około 1%), która nie ma właściwości przeciwrodnikowych. Stosunek stężenia obu form glutationu może świadczyć o problemach zdrowotnych. W obliczu stresu oksydacyjnego występującego w organizmie ilość formy zredukowanej zmniejsza się na korzyść formy utlenionej.  

Badania poziomu glutationu rekomendowane są np. osobom cierpiącym na przewlekłe schorzenia wielonarządowe lub zespół przewlekłego zmęczenia. Bada się wówczas stężenia formy zredukowanej i formy utlenionej oraz ich wzajemny stosunek. Odstępstwa od normy (norma: wysoki poziom formy redukowanej niski poziom formy utlenionej) mogą być przyczyną wielu chorób. Dlatego też badania poziomu glutationu najczęściej wykonuje się jako jedno z panelu badań zleconych przez specjalistę.  

Powiązane produkty

Właściwości zdrowotne glutationu 

Doniesienia naukowe wskazują, że ta stosunkowo niewielka molekuła ma szereg właściwości, które mogą się przyczynić do polepszenia naszego stanu zdrowia. Obok silnych właściwości przeciwutleniających dowiedziono, że glutation redukuje zniszczenia komórkowe związane ze stłuszczeniem wątroby (zarówno niealkoholowym jak i tym wywołanym przez nadmierne spożywanie alkoholu). Co więcej, wpływa na polepszenia stanu chorych na łuszczycę, chorobę tętnic obwodowych czy tych zmagających się z insulinoopornością wywołaną podeszłym wiekiem. Ma potencjał w terapii choroby Parkinsona oraz chorób autoimmunologicznych. Może polepszyć stan zdrowia osób cierpiących na schorzenia ze spektrum autyzmu. Ze względu na silne właściwości antyoksydacyjne glutation zredukowany może zapobiegać wielu schorzeniom w tym rozwojowi nowotworów.  

Suplementacja glutationu  

Rynek suplementów diety jest niezwykle rozwinięty. Pośród wielu preparatów znajdziemy i takie, które zwierają glutation. Na rynku dostępne są formuły jedno- i wieloskładnikowe. W postaci kapsułek, tabletek, płynów, pastylek do ssania, proszków, żeli, ampułek i aerozoli.  

Niektóre suplementy diety z glutationem w nazwie posiadają tajemnicza literę „L” (L-glutation). Czy jest ono ważne i co oznacza to „L”? Odnosi się ono do izomeru związku chemicznego. Wszystkie aminokwasy (z nich zbudowany jest glutation), które przyswajane są przez nasz organizm, to aminokwasy „L”. W przyrodzie (lub laboratorium chemicznym) możemy spotkać inne izomery – izomery D. Są one jednak nieużyteczne z punktu widzenia biochemii naszego organizmu. Można zatem podsumować, że zawarcie np. w nazwie preparatu znaku „L” jest zapewnieniem o biodostępności oferowanego suplementu. Nie oznacza to jednak, że suplementy bez „L” w nazwie są jakościowo gorsze. 

Kolejnym aspektem ważnym dla konsumenta jest informacja o zawartości w suplemencie glutationu liposomalnego. Co tym razem producenci chcą nam powiedzieć? Badania wykazują, że glutation przyjmowany doustnie bardzo słabo wchłania się z naszego przewodu pokarmowego. Jest w nim najzwyczajniej trawiony przez aktywne enzymy pokarmowe. W calu ochrony peptydu przed ich działaniem biotechnolodzy zamykają go w mikrokapsułkach – liposomach. Badania wykazują, że glutation liposomalny lepiej wchłania się w organizmie niż ten przyjmowany w formie niezabezpieczonej. Warto nadmienić, że najlepszą przyswajalność odnotowuje się dla glutationu podawanego w formie kroplówki – dożylnie. Omija się wówczas układ pokarmowy, dzięki czemu stężenie tego cennego antyoksydantu w organizmie wzrasta znacząco. 

Kwestia dawkowania glutationu jest zagadnieniem indywidualnym. Na rynku znajdziemy preparaty o zawartości tripeptydu od 18 do 750 mg na dawkę. W celu ustalenia potrzeby stosowania i dawki terapeutycznej najlepiej skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Zróżnicowane są także ceny tego typu preparatów, które wahają się od kilku do kilkuset złotych za kurację. 

Komu przyda się suplementacja glutationu?  

Opisane benefity związane z wysokim poziomem glutationu w organizmie wskazywałyby na odpowiedź, że każdy z nas skorzysta na odpowiednio dobranej suplementacji. Ze względu na niską przyswajalność tej substancji aktywnej warto rozważyć alternatywną drogę zwiększenia poziomu antyoksydantu – wprowadzenie do diety produktów bogatych w składniki niezbędne do syntezy glutationu oraz zmianę stylu życia na bardziej zrównoważony.  

Suplementację glutationu proponuje się chorym cierpiącym na choroby przewlekłe, których system odpornościowy wymaga wspomagania np. nowotwory, HIV/AIDS, cukrzyca typu drugiego czy zapalenie wątroby. Należy również wspomnieć, że stężenie tego silnego antyoksydantu w naszym organizmie spada z wiekiem. Wówczas można rozważyć działania wspomagające jego syntezę (zmianę diety, stylu życia czy suplementację).   

Podstawowym przeciwwskazaniem do stosowania glutationu jest uczulenie na składnik aktywny lub jakikolwiek inny składnik wybranego preparatu. Nie ma wystarczającej wiedzy na temat wpływu suplementacji na organizm osób w ciąży oraz karmiących piersią. 

Raportowane skutki uboczne suplementacji glutationu to między innymi: bóle brzucha, gazy, problemy z oddychaniem czy reakcje alergiczne jak wysypka. 
  1. B. Bukowska, Glutation: Biosynteza, czynniki indukujące oraz stężenie w wybranych jednostkach chorobowych, Medycyna Pracy, nr 55 (6) 2004 
  2. L. Włodek Glutation: antyoksydacyjne i detoksykacyjne właściwości, biologiczna i farmakologiczna regulacja biosyntezy, 2003, [dostęp:22.06.2021] https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/150780/wlodek_glutation_antyoksydacyjne_detoksykacyjne_wlasciwosci_biologiczna_2003.pdf?sequence=1&isAllowed=y 
  3. A. Łoboda, Glutation i inne białka/enzymy cytoprotekcyjne, Biochemia stresu oksydacyjnego, Wykład, Zakład Biotechnologii Medycznej, Uniwersytet Jagielloński [dostęp 23.06.2021:] http://biotka.mol.uj.edu.pl/zbm/handouts/2016/AL/wyklad_8_2016.pdf  
  4. H. Czeczot , J. Witwicka, Charakterystyka dostępnych w Polsce suplementów diety zawierających w swoim składzie glutation (GSH), Farmacja Polska, nr 76 (4) 2020. 
  5. G. Noctor, i in., Glutathione, The Arabidopsis Book, nr 9 (e0142) 2011.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Filtry w okularach przeciwsłonecznych. Jak działają i dlaczego powinny być dobrej jakości?

    Są nieodłącznym atrybutem każdego słonecznego dnia. Najczęściej sięgamy po nie latem, jednak w ciągu całego roku powinniśmy mieć je przy sobie, aby chronić nasze oczy przed działaniem promieni słonecznych. Mowa oczywiście o okularach przeciwsłonecznych, które – oprócz pełnienia funkcji dodatku do stylizacji – stanowią barierę chroniącą jeden z naszych zmysłów: wzrok. Podobnie jak przy zakupie ubrań, butów, żywności czy kosmetyków zwracamy uwagę na ich jakość, tak i w przypadku wyboru okularów słonecznych powinniśmy dobrać takie, które będą odpowiednie do naszych potrzeb nie tylko pod względem wizualnym, ale przede wszystkim jakościowym.

  • Kwas hialuronowy – charakterystyka, właściwości i zastosowanie

    Kwas hialuronowy to jedna z najbardziej znanych makrocząsteczek na świecie. Występuje nie tylko w ustroju człowieka, ale również w innych organizmach zwierzęcych, a takie rozpowszechnienie przekłada się na jego szerokie zastosowanie w medycynie i farmacji. Z czego wynika ta popularność? Jakie właściwości ma hialuronian? Oto garść informacji na jego temat.

  • Kolagen – właściwości i zastosowanie. Jaki ma wpływ na zdrowie?

    Kolagen to główne białko budulcowe każdego organizmu zwierzęcego – w tym również ludzkiego. Pełni funkcje strukturalne praktycznie we wszystkich tkankach, stanowiąc tym samym około 1/3 ogółu białek organizmu. Przyjrzyjmy się bliżej jego budowie, funkcjom i zastosowaniu.

  • Kreatyna – właściwości, działanie, efekty. Jak ją dawkować?

    Kreatyna – jakie pełni funkcje? Czy ma potencjał, aby stać się suplementem kojarzonym nie tylko z odżywkami dla sportowców? Czym różnią się jej formy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie w poniższym artykule.

  • Niacynamid i jego właściwości – czym jest i na co pomoże?

    Niacynamid, znany również jako nikotynamid, to substancja będąca składową witaminy B3 (niacyny). Charakteryzuje się niezwykle szerokim spektrum działania. Czym dokładnie jest, jakie ma działanie i jak wykorzystać jego właściwości dla swoich korzyści zdrowotnych? O tym piszemy poniżej.

  • Kolagen na stawy dla sportowców – jak wybrać najlepszy?

    Kolagen to białko budulcowe organizmu. Odgrywa ważną rolę w kontekście zdrowia naszych stawów. Sportowcy odbywający regularne i nierzadko niezwykle intensywne treningi powinni dbać o odpowiednią suplementację wspierającą regenerację organizmu. Kolagen jest jednym ze składników, które warto włączyć do regularnego spożycia. Jak działa kolagen na stawy? Ile kolagenu przyjmować, by wzmocnić stawy? Po jakim czasie suplementacji sportowcy zauważają wymierne efekty? Odpowiadamy!

  • Peptydy – czym są i jak działają na skórę? Właściwości kosmetyków z peptydami

    Peptydy to związki organiczne często wykorzystywane w kosmetykach. Dzięki swoim właściwościom opóźniają proces starzenia się skóry, nawilżają ją i ujędrniają. Jakie są rodzaje peptydów i czym różnią się od siebie? Jakie efekty dają peptydy stosowane na twarz?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.