Fizjoterapia stomatologiczna – na czym polega? Wskazania, przebieg, cena

Fizjoterapia stomatologiczna – co to jest?

Fizjoterapia stomatologiczna to zespół działań diagnostyczno-leczniczych mających na celu usunięcie dysfunkcji czaszkowo-żuchwowych. Do właściwego zastosowania takiego postępowania niezbędna jest współpraca fizjoterapeuty ze stomatologiem i/lub ortodontą. 

Dzięki właściwemu postępowaniu diagnostycznemu, a następnie terapii z wykorzystaniem różnych technik z zakresu terapii manualnej, kinezyterapii, fizykoterapii jesteśmy w stanie przywrócić równowagę oraz właściwą kondycję całego układu mięśniowo-szkieletowego. 

Fizjoterapia stomatologiczna – wskazania

Do wskazań rehabilitacji stawów skroniowo-żuchwowych należą następujące dysfunkcje:

• fibromialgia z towarzyszącymi dolegliwościami okolicy głowy i szyi,
• bruksizm,
• bóle neuropatyczne jamy ustnej i twarzoczaszki,
• dolegliwości nerwowo-naczyniowe, takie jak migrena czy napięciowe bóle głowy,
• bóle stawu skroniowo-żuchwowego,
• stany zapalne stawu skroniowo-żuchwowego,
• wady postawy ciała,
• dolegliwości bólowe odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa,
• szczękościsk,
• porażenie nerwu twarzowego,
• szumy uszne,
• przeskakiwanie żuchwy,
• stany po złamaniu szczęki, żuchwy,
• stany po ekstrakcji zębów,
• wspomagająco przy leczeniu ortodontycznym.

Istnieje wiele różnych dysfunkcji oraz stanów, w których fizjoterapia stomatologiczna może przynieść bardzo dobry rezultat. Warto nadmienić, iż jest to oddziaływanie holistyczne, czyli takie, które pozwala na niwelowanie dysfunkcji nawet w odległych obszarach ciała. 

Fizjoterapia stomatologiczna a ból stawu skroniowo-żuchwowego i przeskakiwanie żuchwy

Słyszalne trzaski i przeskakiwanie żuchwy to najczęściej objaw osłabionej koordynacji pomiędzy krążkiem stawowym a strukturą żuchwy. Według najnowszych badań blisko ¼ dolegliwości bólowych głowy jest związana z opisywanym zjawiskiem. Lekceważenie takiego stanu może doprowadzić do całkowitego zablokowania stawu skroniowo-żuchwowego i szczękościsku. 

Fizjoterapia stomatologiczna a bóle kręgosłupa szyjnego

Dolegliwości bólowe odcinka szyjnego kręgosłupa mogą być związane ze wzmożonym napięciem okolicy narządu żucia. Przewlekły szczękościsk, skrócenie długości mięśni nadgnykowych i podgnykowych również sprzyjają występowaniu takich symptomów. Dodatkowo bólowi kręgosłupa szyjnego sprzyjać będzie wysunięcie głowy w przód, czyli tzw. protrakcja. 

Fizjoterapia stomatologiczna a napięciowe bóle głowy i migreny

Napięciowe bóle głowy oraz migreny to bardzo częsty problem wśród pacjentów udających się do gabinetów lekarskich. Częstokroć ich przyczyną jest przewlekłe napięcie struktur mięśniowo-powięziowych. Wspomniane napięcie może ulegać transferowi na więzadła oraz opony mózgowe, co z kolei może doprowadzić do jeszcze bardziej złożonych dysfunkcji czaszkowo-kręgosłupowych. 

Fizjoterapia stomatologiczna a nadwrażliwość zębów i bruksizm

Bruksizm to nawykowe, nieświadome zgrzytanie zębami i zaciskanie ich. Określa się go jako problem o etiologii psychosomatycznej. Charakterystyczne są dyskomfort w trakcie palpacji mięśni żucia oraz okolicy karku. Bruksizm prowadzi m.in. do ścierania się zębów, ich znacznej nadwrażliwości, bólu żuchwy. W leczeniu stosuje się farmakoterapię, fizjoterapię stomatologiczną i szyny relaksacyjne. 

Fizjoterapia stomatologiczna a szumy uszne i nawracające infekcje ucha    

Szumy uszne to wrażenie akustyczne polegające na słyszeniu pisków i świstów. Przy etiologii związanej z dysfunkcjami czaszkowo-żuchwowymi szumy uszne występują przeważnie jako uczucie zatykania ucha, jak podczas lotu samolotem. Dodatkowo często towarzyszą im zawroty głowy oraz epizody osłabionej równowagi. Nawracające zapalenie ucha może być związane ze stanami zapalnymi w obrębie jamy ustnej, a niejednokrotnie z refluksem. Charakter takich stanów jest wtedy przewlekły.

Fizjoterapia stomatologiczna – jakie zabiegi wykorzystuje?

Fizjoterapia stomatologiczna – terapia manualna

Wśród technik manualnych oddziałujących na układ stomatognatyczny wykorzystuje się wiele metod i koncepcji powszechnie stosowanych w fizjoterapii. Przykładowo są to mobilizacje tkanek miękkich, mobilizacje uciskowe, mobilizacje sfer komórkowo-bólowych tkanki podskórnej twarzy, mobilizacje stawu, manualna repozycja krążka stawowego, masaż stomatologiczny. 

Fizjoterapia stomatologiczna – kinesiotaping 

Popularnym sposobem postępowania w dysfunkcjach stawów skroniowo-żuchwowych jest także zastosowanie aplikacji z wykorzystaniem taśm Kinesiology Taping. Najpowszechniejszym celem wykorzystania jest zmniejszanie obrzęków limfatycznych, działanie przeciwbólowe, terapia porażenia nerwu twarzowego. 

Fizjoterapia stomatologiczna – fizykoterapia

Zabiegi fizykoterapeutyczne w tym przypadku to wykorzystanie stymulacji termicznej oraz prądem elektrycznym. Jeśli chodzi o te pierwsze, to są to okłady, woreczki, kompresy czy spraye chłodzące. Niekiedy wskazane są także kompresy żelowe gorące. Zabiegi z wykorzystaniem prądu to stymulacja TENS czy stymulacja elektrogalwaniczna. Pozostałe metody fizykoterapii: to jonoforeza, ultrafonoforeza, terapia z wykorzystaniem pola magnetycznego oraz lasera. 

Fizjoprofilaktyka stomatologiczna – ćwiczenia 

Do ćwiczeń profilaktycznych o wysokiej skuteczności w zapobieganiu i leczeniu dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych można zaliczyć m.in. automobilizacje i techniki poizometrycznej relaksacji mięśni. Przykładami mogą być:

1. Rozluźnianie mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowych oraz mięśni pochyłych. Pozycja: siedzenie na krześle, głowa lekko odchylona w kierunku wyprostu, ustawiona symetrycznie. Ręce ułożone na klatce piersiowej na wysokości mostka i dociśnięte. Ruch: polega na „ściąganiu” tkanek klatki piersiowej w dół i utrzymywaniu przez 90 sekund. Mobilizację powtarzamy 2-3 razy.
2. Rozluźnienie mięśni odwodzących. Pozycja: siedzenie na krześle. Ręce ułożone pod brodą, jama ustna lekko otwarta. Głowa ustawiona w symetrii. Ruch: polega na delikatnym nacisku brodą w ręce, które ją podpierają. Nacisk należy utrzymać 10-30 sekund. Następnie rozluźniamy mięśnie na 3-4 sekundy i wykonujemy w ten sposób 2-3 powtórzenia. 
3. Rozluźnienie mięśni skroniowych. Pozycja: ręce ustawione tak, aby 4 pierwsze palce obejmowały skronie, kciuki oparte w okolicy stawu skroniowo-żuchwowego. Usta lekko otwarte. Ruch: polega na delikatnym rozciąganiu tkanek między kciukami, a pozostałymi palcami. Ćwiczenie kontynuujemy przez 5-10 minut. 
4. Rozluźnienie mięśnia żwacza. Pozycja: leżenie na plecach. 2 pierwsze palce opieramy o dolne siekacze. Ruch: Delikatnie unosząc żuchwę, oporujemy ruch palcami utrzymując napięcie izometryczne przez 10-30 sekund. Ćwiczenie powtarzamy 2-3 razy.

Kto prowadzi fizjoterapię stomatologiczną? Ile ona kosztuje?

Fizjoterapia stomatologiczna jest prowadzona przez zespół złożony z fizjoterapeuty i stomatologa, niekiedy także ortodonty. Ma to na celu jak najszersze spojrzenie na problemy pacjenta i efektywną pomoc w leczeniu stomatologicznym, ortodontycznym przy jednoczesnym korygowaniu wszelkich dysfunkcji układu mięśniowo-powięziowego. Cena pojedynczej wizyty to koszt w granicach 80-150 zł.