Liszajec zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można zapobiec zarażeniu?
Katarzyna Gmachowska

Liszajec zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można zapobiec zarażeniu?

Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą skóry wywoływaną przez zakażenie paciorkowcami lub gronkowcami. Cechuje się wysoką zakaźnością dla otoczenia. Charakterystycznym objawem liszajca zakaźnego jest obecność pęcherzyków oraz żółtawych, miodowych strupów. Jak się go leczy? 

Liszajec zakaźny – co to za choroba? Jak często występuje i u kogo może się pojawić?  

Liszajec zakaźny (łac. impetigo) jest bakteryjną chorobą skóry o dużej zakaźności, wywołaną przez gronkowce lub paciorkowce, najczęściej Staphylococcus aureus lub Streptococcus pyogenes. Zmiany skórne w przebiegu liszajca zakaźnego najczęściej lokalizują się na twarzy, zwłaszcza w okolicy ust i nosa, na szyi oraz dłoniach. Zwykle zmiany są mnogie, rozsiane oraz mają tendencję do rozprzestrzeniania się. Niekiedy liszajec zakaźny może powstać jako powikłanie innych chorób skóry, w których dochodzi do uszkodzenia naskórka np. ospy wietrznej, wszawicy, świerzbu czy kontaktowego zapalenia skóry.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego najczęściej obserwuje się w sezonie letnim i jesiennym, w ciepłym i wilgotnym klimacie. Do zakażenia paciorkowcami lub gronkowcami dochodzi na skutek urazów skóry i przerwania bariery naskórkowej, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością.  

Liszajec zakaźny zwykle obserwowany jest u dzieci, zwłaszcza uczęszczających do żłobka, przedszkola, szkoły lub innych skupisk.  

Liszajec zakaźny a liszaj płaski 

Liszajec zakaźny często jest mylony z liszajem płaskim, ze względu na zbieżność nazewnictwa. Są to jednak dwie zupełnie różne jednostki chorobowe. Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą zakaźną, natomiast liszaj płaski (łac. lichen planus) jest przewlekłą, niezakaźną chorobą skóry i błon śluzowych. Przyczyny liszaja płaskiego nie są do końca poznane, przypuszcza się, że do jego rozwoju predysponują choroby autoimmunologiczne. Liszaj płaski częściej występuje u osób mających marskość wątroby, cukrzycę lub zapalenie wątroby. Liszajec zakaźny ma postać żółtawych miodowych strupów w przeciwieństwie do liszaja płaskiego, który objawia się obecnością swędzących, purpurowych grudek. Liszaj płaski na błonach śluzowych, zwłaszcza jamy ustnej, jest stanem przednowotworowym, który zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu. 

Rodzaje liszajca zakaźnego  

Wyróżnia się trzy typy liszajca zakaźnego: 

  • Liszajec pęcherzykowy – najczęstsza postać liszajca zakaźnego, objawia się szybko powstającymi pęcherzykami o różnej wielkości. Pęcherzyki najczęściej mają słabo napiętą powierzchnię. Po ich pęknięciu powstają żółtawe, miodowe strupy. Zazwyczaj nie obserwuje się powiększenia węzłów chłonnych.  
  • Zapalenie mieszków włosowych – nazywane także gronkowcowym liszajcem mieszków włosowych, najczęściej obejmuje owłosioną skórę zwłaszcza ramion, nóg, pleców lub twarzy.  
  • Niesztowica – obserwuje się obecność głęboko osadzonych owrzodzeń skóry oraz powiększone okoliczne węzły chłonne.  

Powiązane produkty

Liszajec zakaźny – objawy  

Do typowych objawów liszajca zakaźnego zalicza się: 

  • Liczne, drobne, powierzchowne pęcherzyki, wokół których występują zmiany rumieniowe skóry. Pęcherzyki szybko pękają samoistnie, a na ich miejscu powstają miodowożółte strupy.  
  • Czerwone drobne krostki wokół mieszków włosowych. 
  • Głęboko osadzone owrzodzenia oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych w przypadku niesztowicy. 
  • W przypadku rozległego stanu zapalnego skóry może pojawić się podwyższona temperatura ciała.  

Liszajec zakaźny – rozpoznanie i diagnostyka 

Rozpoznanie liszajca zakaźnego stawia się na podstawie obecności typowych zmian klinicznych (pęcherzyków, miodowych strupów) najczęściej w okolicy ust, nosa, szyi czy dłoni. Zazwyczaj nie jest wymagane poszerzanie diagnostyki, choć niekiedy, zwłaszcza w przypadku niepowodzenia terapii, lekarz może zalecić pobranie wymazu ze skóry celem identyfikacji patogenów, odpowiedzialnych za powstawanie zmian skórnych.  

Liszajec zakaźny – leczenie  

W leczeniu liszajca zakaźnego stosuje się antybiotyki nakładane miejscowo w postaci maści lub aerozoli, a w cięższych przypadkach, zwłaszcza u osób z rozległymi zmianami skórnymi, antybiotyki podaje się doustnie lub dożylnie. Często stosowanym miejscowo antybiotykiem jest mupirocyna. Leczenie liszajca zazwyczaj trwa kilka dni. W przypadku nieleczonego zakażenia skóry zmiany mogą utrzymywać się długo, nawet kilka tygodni.  

Podczas leczenia liszajca zakaźnego należy pamiętać o jego wysokiej zakaźności dla otoczenia. Ważne jest przestrzeganie zasad higieny osobistej, zwłaszcza unikanie korzystanie ze wspólnych przyborów toaletowych, maszynek do golenia, ręczników, gąbek itp. Należy także często myć ręce.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego zazwyczaj ustępują bez pozostawienia blizn.  

  1. D. M. Stephen, K. Smith., S. Strobel, red. A.Milanowski, Choroby wieku dziecięcego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010.  
  2. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół odstawienny (abstynencyjny) – objawy, czas trwania, leczenie

    Zespół odstawienny to reakcja organizmu na odstawienie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, narkotyki oraz leki. Objawia się różnorodnymi dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi, które mogą być intensywne i trudne do zniesienia. Jakie są najczęstsze symptomy? Jak długo trwa ten stan? Jakie metody leczenia pomagają złagodzić jego przebieg?

  • Komar tygrysi – czy jest groźny? Jak rozpoznać komara tygrysiego i jego ugryzienie?

    Komar tygrysi to jeden z najbardziej inwazyjnych gatunków komarów na świecie, którego obecność stwierdzono już na niemal wszystkich kontynentach – także w Europie. Jego ukłucia nie tylko wywołują silne reakcje skórne, ale mogą również prowadzić do przeniesienia niebezpiecznych wirusów tropikalnych. Wraz z postępującym ociepleniem klimatu oraz rozwojem globalizacji rośnie ryzyko, że komar tygrysi zadomowi się również w Polsce.

  • Neuropatia cukrzycowa – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy

    Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem diabetologicznym, z którym zmaga się znaczny odsetek osób chorych na cukrzycę. Patologia ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem nerwów obwodowych, wywołanym długotrwale utrzymującym się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Konsekwencje ignorowania wczesnych symptomów oraz niewłaściwej kontroli glikemii mogą okazać się dramatyczne – od przewlekłego bólu znacząco obniżającego jakość życia, przez owrzodzenia kończyn dolnych, aż po konieczność amputacji stopy czy zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksową analizę tego powikłania, jego mechanizmów rozwoju, objawów klinicznych oraz współczesnych możliwości terapeutycznych.

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl