Liszajec zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można zapobiec zarażeniu?
Katarzyna Gmachowska

Liszajec zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można zapobiec zarażeniu?

Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą skóry wywoływaną przez zakażenie paciorkowcami lub gronkowcami. Cechuje się wysoką zakaźnością dla otoczenia. Charakterystycznym objawem liszajca zakaźnego jest obecność pęcherzyków oraz żółtawych, miodowych strupów. Jak się go leczy? 

Liszajec zakaźny – co to za choroba? Jak często występuje i u kogo może się pojawić?  

Liszajec zakaźny (łac. impetigo) jest bakteryjną chorobą skóry o dużej zakaźności, wywołaną przez gronkowce lub paciorkowce, najczęściej Staphylococcus aureus lub Streptococcus pyogenes. Zmiany skórne w przebiegu liszajca zakaźnego najczęściej lokalizują się na twarzy, zwłaszcza w okolicy ust i nosa, na szyi oraz dłoniach. Zwykle zmiany są mnogie, rozsiane oraz mają tendencję do rozprzestrzeniania się. Niekiedy liszajec zakaźny może powstać jako powikłanie innych chorób skóry, w których dochodzi do uszkodzenia naskórka np. ospy wietrznej, wszawicy, świerzbu czy kontaktowego zapalenia skóry.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego najczęściej obserwuje się w sezonie letnim i jesiennym, w ciepłym i wilgotnym klimacie. Do zakażenia paciorkowcami lub gronkowcami dochodzi na skutek urazów skóry i przerwania bariery naskórkowej, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością.  

Liszajec zakaźny zwykle obserwowany jest u dzieci, zwłaszcza uczęszczających do żłobka, przedszkola, szkoły lub innych skupisk.  

Liszajec zakaźny a liszaj płaski 

Liszajec zakaźny często jest mylony z liszajem płaskim, ze względu na zbieżność nazewnictwa. Są to jednak dwie zupełnie różne jednostki chorobowe. Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą zakaźną, natomiast liszaj płaski (łac. lichen planus) jest przewlekłą, niezakaźną chorobą skóry i błon śluzowych. Przyczyny liszaja płaskiego nie są do końca poznane, przypuszcza się, że do jego rozwoju predysponują choroby autoimmunologiczne. Liszaj płaski częściej występuje u osób mających marskość wątroby, cukrzycę lub zapalenie wątroby. Liszajec zakaźny ma postać żółtawych miodowych strupów w przeciwieństwie do liszaja płaskiego, który objawia się obecnością swędzących, purpurowych grudek. Liszaj płaski na błonach śluzowych, zwłaszcza jamy ustnej, jest stanem przednowotworowym, który zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu. 

Rodzaje liszajca zakaźnego  

Wyróżnia się trzy typy liszajca zakaźnego: 

  • Liszajec pęcherzykowy – najczęstsza postać liszajca zakaźnego, objawia się szybko powstającymi pęcherzykami o różnej wielkości. Pęcherzyki najczęściej mają słabo napiętą powierzchnię. Po ich pęknięciu powstają żółtawe, miodowe strupy. Zazwyczaj nie obserwuje się powiększenia węzłów chłonnych.  
  • Zapalenie mieszków włosowych – nazywane także gronkowcowym liszajcem mieszków włosowych, najczęściej obejmuje owłosioną skórę zwłaszcza ramion, nóg, pleców lub twarzy.  
  • Niesztowica – obserwuje się obecność głęboko osadzonych owrzodzeń skóry oraz powiększone okoliczne węzły chłonne.  

Powiązane produkty

Liszajec zakaźny – objawy  

Do typowych objawów liszajca zakaźnego zalicza się: 

  • Liczne, drobne, powierzchowne pęcherzyki, wokół których występują zmiany rumieniowe skóry. Pęcherzyki szybko pękają samoistnie, a na ich miejscu powstają miodowożółte strupy.  
  • Czerwone drobne krostki wokół mieszków włosowych. 
  • Głęboko osadzone owrzodzenia oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych w przypadku niesztowicy. 
  • W przypadku rozległego stanu zapalnego skóry może pojawić się podwyższona temperatura ciała.  

Liszajec zakaźny – rozpoznanie i diagnostyka 

Rozpoznanie liszajca zakaźnego stawia się na podstawie obecności typowych zmian klinicznych (pęcherzyków, miodowych strupów) najczęściej w okolicy ust, nosa, szyi czy dłoni. Zazwyczaj nie jest wymagane poszerzanie diagnostyki, choć niekiedy, zwłaszcza w przypadku niepowodzenia terapii, lekarz może zalecić pobranie wymazu ze skóry celem identyfikacji patogenów, odpowiedzialnych za powstawanie zmian skórnych.  

Liszajec zakaźny – leczenie  

W leczeniu liszajca zakaźnego stosuje się antybiotyki nakładane miejscowo w postaci maści lub aerozoli, a w cięższych przypadkach, zwłaszcza u osób z rozległymi zmianami skórnymi, antybiotyki podaje się doustnie lub dożylnie. Często stosowanym miejscowo antybiotykiem jest mupirocyna. Leczenie liszajca zazwyczaj trwa kilka dni. W przypadku nieleczonego zakażenia skóry zmiany mogą utrzymywać się długo, nawet kilka tygodni.  

Podczas leczenia liszajca zakaźnego należy pamiętać o jego wysokiej zakaźności dla otoczenia. Ważne jest przestrzeganie zasad higieny osobistej, zwłaszcza unikanie korzystanie ze wspólnych przyborów toaletowych, maszynek do golenia, ręczników, gąbek itp. Należy także często myć ręce.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego zazwyczaj ustępują bez pozostawienia blizn.  

  1. D. M. Stephen, K. Smith., S. Strobel, red. A.Milanowski, Choroby wieku dziecięcego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010.  
  2. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Depresja poporodowa – skąd się bierze? Jak sobie z nią radzić?

    Powitanie na świecie nowego członka rodziny wiąże się nie tylko z radością, ale i nowymi, dotąd nieznanymi obowiązkami, które mogą wywołać stres, przeciążenie oraz wiele innych negatywnych emocji. Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka od 5 do 25 proc. kobiet na całym świecie. Co to jest depresja poporodowa? Jakie są jej przyczyny i jak ją leczyć?

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij