Dziewczynka zakrywająca usta. Liszajec zakaźny
Katarzyna Gmachowska

Liszajec zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak można zapobiec zarażeniu?

Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą skóry wywoływaną przez zakażenie paciorkowcami lub gronkowcami. Cechuje się wysoką zakaźnością dla otoczenia. Charakterystycznym objawem liszajca zakaźnego jest obecność pęcherzyków oraz żółtawych, miodowych strupów. Jak się go leczy? 

  1. Czym jest liszajec zakaźny?
  2. Rodzaje liszajca zakaźnego
  3. Objawy liszajca zakaźnego
  4. Liszajec zakaźny – rozpoznanie i diagnostyka
  5. Liszajec zakaźny – leczenie

Czym jest liszajec zakaźny?

Liszajec zakaźny (łac. impetigo) jest bakteryjną chorobą skóry o dużej zakaźności, wywołaną przez gronkowce lub paciorkowce, najczęściej Staphylococcus aureus lub Streptococcus pyogenes. Zmiany skórne w przebiegu liszajca zakaźnego najczęściej lokalizują się na twarzy, zwłaszcza w okolicy ust i nosa, na szyi oraz dłoniach. Zwykle zmiany są mnogie, rozsiane oraz mają tendencję do rozprzestrzeniania się. Niekiedy liszajec zakaźny może powstać jako powikłanie innych chorób skóry, w których dochodzi do uszkodzenia naskórka np. ospy wietrznej, wszawicy, świerzbu czy kontaktowego zapalenia skóry.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego najczęściej obserwuje się w sezonie letnim i jesiennym, w ciepłym i wilgotnym klimacie. Do zakażenia paciorkowcami lub gronkowcami dochodzi na skutek urazów skóry i przerwania bariery naskórkowej, zwłaszcza u osób z obniżoną odpornością.  

Liszajec zakaźny zwykle obserwowany jest u dzieci, zwłaszcza uczęszczających do żłobka, przedszkola, szkoły lub innych skupisk.  

Liszajec zakaźny a liszaj płaski

Liszajec zakaźny często jest mylony z liszajem płaskim, ze względu na zbieżność nazewnictwa. Są to jednak dwie zupełnie różne jednostki chorobowe. Liszajec zakaźny jest bakteryjną chorobą zakaźną, natomiast liszaj płaski (łac. lichen planus) jest przewlekłą, niezakaźną chorobą skóry i błon śluzowych. Przyczyny liszaja płaskiego nie są do końca poznane, przypuszcza się, że do jego rozwoju predysponują choroby autoimmunologiczne. Liszaj płaski częściej występuje u osób mających marskość wątroby, cukrzycę lub zapalenie wątroby. Liszajec zakaźny ma postać żółtawych miodowych strupów w przeciwieństwie do liszaja płaskiego, który objawia się obecnością swędzących, purpurowych grudek. Liszaj płaski na błonach śluzowych, zwłaszcza jamy ustnej, jest stanem przednowotworowym, który zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu.

Rodzaje liszajca zakaźnego

Wyróżnia się trzy typy liszajca zakaźnego: 

  • Liszajec pęcherzykowy – najczęstsza postać liszajca zakaźnego, objawia się szybko powstającymi pęcherzykami o różnej wielkości. Pęcherzyki najczęściej mają słabo napiętą powierzchnię. Po ich pęknięciu powstają żółtawe, miodowe strupy. Zazwyczaj nie obserwuje się powiększenia węzłów chłonnych.  
  • Zapalenie mieszków włosowych – nazywane także gronkowcowym liszajcem mieszków włosowych, najczęściej obejmuje owłosioną skórę zwłaszcza ramion, nóg, pleców lub twarzy.  
  • Niesztowica – obserwuje się obecność głęboko osadzonych owrzodzeń skóry oraz powiększone okoliczne węzły chłonne.  

Objawy liszajca zakaźnego

Do typowych objawów liszajca zakaźnego zalicza się: 

  • liczne, drobne, powierzchowne pęcherzyki, wokół których występują zmiany rumieniowe skóry. Pęcherzyki szybko pękają samoistnie, a na ich miejscu powstają miodowożółte strupy;
  • czerwone drobne krostki wokół mieszków włosowych;
  • głęboko osadzone owrzodzenia oraz powiększenie okolicznych węzłów chłonnych w przypadku niesztowicy; 
  • w przypadku rozległego stanu zapalnego skóry może pojawić się podwyższona temperatura ciała.
Jak wygląda liszajec zakaźny?
Jak wygląda liszajec zakaźny? 

Liszajec zakaźny – rozpoznanie i diagnostyka

Rozpoznanie liszajca zakaźnego stawia się na podstawie obecności typowych zmian klinicznych (pęcherzyków, miodowych strupów) najczęściej w okolicy ust, nosa, szyi czy dłoni. Zazwyczaj nie jest wymagane poszerzanie diagnostyki, choć niekiedy, zwłaszcza w przypadku niepowodzenia terapii, lekarz może zalecić pobranie wymazu ze skóry celem identyfikacji patogenów, odpowiedzialnych za powstawanie zmian skórnych.  

PREPARATY NA PROBLEMY SKÓRNE

PREPARATY NA ODPORNOŚĆ DLA DZIECI

WITAMINY I MINERAŁY DLA DZIECI

Liszajec zakaźny – leczenie

W leczeniu liszajca zakaźnego stosuje się antybiotyki nakładane miejscowo w postaci maści lub aerozoli, a w cięższych przypadkach, zwłaszcza u osób z rozległymi zmianami skórnymi, antybiotyki podaje się doustnie lub dożylnie. Często stosowanym miejscowo antybiotykiem jest mupirocyna. Leczenie liszajca zazwyczaj trwa kilka dni. W przypadku nieleczonego zakażenia skóry zmiany mogą utrzymywać się długo, nawet kilka tygodni.  

Podczas leczenia liszajca zakaźnego należy pamiętać o jego wysokiej zakaźności dla otoczenia. Ważne jest przestrzeganie zasad higieny osobistej, zwłaszcza unikanie korzystanie ze wspólnych przyborów toaletowych, maszynek do golenia, ręczników, gąbek itp. Należy także często myć ręce.  

Zmiany typowe dla liszajca zakaźnego zazwyczaj ustępują bez pozostawienia blizn.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl