Mężczyzna cierpi na liszaj twardzinowy
Natalia Bień

Liszaj twardzinowy – co to jest, przyczyny, objawy

Liszaj twardzinowy to schorzenie narządów płciowych, które dotyka przede wszystkim młode kobiety wchodzące w okres dojrzewania, jak również panie, u których rozpoczyna się menopauza. Dowiedz się, z czego wynika ta choroba, na którą zapadają również mężczyźni, oraz w jaki sposób sobie z nią radzić.

Liszaj twardzinowy to przewlekła, zapalno-dystroficzna dermatoza charakteryzująca się powstawaniem porcelanowobiałych grudek zlewających się w większe ogniska lokalizujące się w szczególności w okolicach narządów płciowych. Czy liszaj twardzinowy jest niebezpieczny? Jak wygląda i jak go leczyć ?

Co to jest liszaj twardzinowy?

Liszaj twardzinowy to przewlekła dermatoza zapalna, w wyniku której dochodzi do powstawania ognisk twardzinowo-zanikowych w szczególności w okolicach narządów płciowych. Liszaj twardzinowy u mężczyzn występuje znacznie rzadziej niż u kobiet.

To schorzenie może pojawić się w każdym wieku, jednak wyróżniamy dwa szczyty zachorowań: w wieku przedpokwitaniowym (przed okresem dojrzewania) oraz okołomenopauzalnym (między 5. a 6. dekadą życia).

Liszaj twardzinowy – przyczyny

Etiologia tej choroby nie została nadal do końca poznana. W populacji męskiej dotyczy ona zazwyczaj nieobrzezanych mężczyzn, którzy bardziej narażeni są na rozwój przewlekłego stanu zapalnego w wyniku długotrwałej ekspozycji na mocz i wilgoć. W przypadku mężczyzn obrzezanych ta jednostka chorobowa również się pojawia, ale znacznie rzadziej. Główną rolę w patogenezie liszaja twardzinowego w tej grupie pacjentów przypisuje się czynnikom spustowym (trigger factors), takim jak uraz, piercing, zabiegi urologiczne czy nieprawidłowości anatomiczne.

W populacji kobiecej czynniki zewnętrzne pełnią mniejszą rolę, a za główne przyczyny choroby uważa się tło autoimmunologiczne oraz predyspozycje genetyczne. U około 75% kobiet z liszajem twardzinowym we krwi oznaczono przeciwciała skierowane przeciwko białku macierzy zewnątrzkomórkowej typu I (ECM-1), co dodatkowo może potwierdzać autoimmunologiczne tło choroby.

Powiązane produkty

Liszaj twardzinowy – czy jest zaraźliwy?

Pacjenci często zadają sobie pytanie, czy można zarazić się liszajem twardzinowym. Odnosząc się do informacji zawartych powyżej dotyczących patogenezy tego schorzenia, z łatwością można udzielić przeczącej odpowiedzi, gdyż główną rolę w powstawaniu zmian skórnych pełnią czynniki genetyczne, środowiskowe oraz autoimmunologiczne.

Zobacz, jakie są inne męskie choroby narządów płciowych i czym się objawiają – sprawdź na DOZ.pl

Liszaj twardzinowy – objawy

Podstawowym wykwitem skórnym w liszaju twardzinowym są porcelanowobiałe grudki zlewające się w większe ogniska z towarzyszącą hiperkeratozą (nadmiernym rogowaceniem naskórka) mieszkową. Ogniska liszaja na pierwszy rzut oka mogą przypominać ogniska twardzinowe. Zmiany głównie zajmują skórę i błony śluzowe narządów płciowych, jednak mogą lokalizować się również na karku czy plecach. W przebiegu choroby na podłożu pierwotnych wykwitów dochodzi do powstawania zmian atroficznych (zanikowych).

Liszaj twardzinowy żołędzi lub napletka to najczęstsze postacie choroby wśród mężczyzn. U kobiet zaś najczęściej zajęty jest srom, krocze oraz okolica okołoodbytnicza. Warto wspomnieć o tym, że liszaj twardzinowy napletka to najczęstsza przyczyna nabytej stulejki u młodych mężczyzn. Do innych charakterystycznych objawów tej choroby możemy zaliczyć: świąd (rzadki u mężczyzn) oraz ból zajętych okolic, obecność nadżerek lub rozpadlin, zaburzenia urologiczne czy zaburzenia seksualne. Szczególnie często u pacjentów występuje dyspareunia, czyli odczuwanie bólu w czasie stosunków płciowych. W przypadku zdiagnozowania liszaja twardzinowego w okolicy pozapłciowej zawsze powinno wykonać się analizę narządów płciowych.

Do powikłań liszaja twardzinowego możemy zaliczyć:

  • u mężczyzn: bliznowacenie, włóknienie wędzidełka, zwężenie ujścia cewki moczowej, zwężenie cewki moczowej, problemy psychoseksualne,
  • u kobiet: bliznowacenie, marskość sromu, problemy psychoseksualne.

Liszaj twardzinowy – leczenie

Jak wyleczyć liszaj twardzinowy? Czy liszaj twardzinowy jest uleczalny? Jaka maść na liszaj twardzinowy? To tylko nieliczne z pytań pacjentów dotyczących leczenia tego schorzenia. Niestety liszaj twardzinowy nie jest chorobą całkowicie wyleczalną, a celem leczenia jest poprawa komfortu i jakości życia chorych, łagodzenie i zmniejszenie objawów oraz zapobieganie powstawaniu nieodwracalnych zmian anatomicznych.

W leczeniu liszaja twardzinowego najlepsze efekty przynosi stosowanie miejscowe preparatów z glikokortykosteroidami (najczęściej 0.05% propionianu klobetazolu). Stosowanie miejscowo glikokortykosteroidów wiąże się powikłaniami, takimi jak atrofia skóry czy zwiększona podatność na infekcje grzybicze, dlatego pacjenci w trakcie terapii powinni być pod stałą opieką lekarza specjalisty. Aby częściowo zapobiec powikłaniom w postaci infekcji okolic intymnych, można stosować preparaty złożone zawierające glikokortykosteroidy oraz antybiotyki. Inhibitory kalcyneuryny, takie jak pimekrolimus lub takrolimus czy miejscowe reitnoidy, mogą stanowić alternatywę dla terapii preparatami z glikokortykosteroidami. Miejscowo można stosować również terapię fotodynamiczną oraz laseroterapię.

W leczeniu ogólnym używa się acytretyny, czyli doustnego retinoidu. Należy jednak pamiętać, że pacjenci zażywający ten lek powinni być pod stałą opieką lekarza dermatologa. Jest to bowiem lek silnie teratogenny, którego nie powinno stosować się u kobiet w ciąży oraz planujących ciążę w trakcie leczenia lub do 3 lat po zakończeniu terapii.

Kto leczy liszaj twardzinowy?

Ta choroba jest głównie domeną lekarzy dermatologów, z którymi pacjenci z powyżej opisanymi objawami powinni się skonsultować w celu wdrożenia leczenia.

Czy liszaj twardzinowy to rak?

Liszaj twardzinowy nie jest nowotworem, jednak należy pamiętać, że na podłożu powstałych w trakcie choroby dysmorficznych zmian istnieje zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju nowotworu. Z tego powodu pacjenci chorujący na tę chorobę powinni regularnie (co 3–6 miesięcy) zgłaszać się na wizyty kontrolne do lekarza prowadzącego.

  1. A. Drosdzol-Cop, V. Skrzypulec-Plinta, K. Wilk, Liszaj twardzinowy sromu, www.forumginekologii.pl [online], https://www.forumginekologii.pl/artykul/liszaj-twardzinowy-sromu, [dostęp:] 04.10.2022.
  2. Corazza M., Schettini N., Zedde P., Borghi A. Vulvar Lichen Sclerosus from Pathophysiology to Therapeutic Approaches: Evidence and Prospects. Biomedicines”. 2021 Aug 3;9(8):950. doi: 10.3390/biomedicines9080950. PMID: 34440154; PMCID: PMC8394941.
  3. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. PZWL. 2016(1).
  4. B. Soiński, Liszaj twardzinowy narządów płciowych u mężczyzn – od rozpoznania do leczenia [online], https://www.termedia.pl/dermatologia/Liszaj-twardzinowy-narzadow-plciowych-u-mezczyzn-od-rozpoznania-do-leczenia-,47107.html, [dostęp:] 04.10.2022.  https://www.termedia.pl/dermatologia/Liszaj-twardzinowy-narzadow-plciowych-u-mezczyzn-od-rozpoznania-do-leczenia-,47107.html.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zawał serca – objawy, przyczyny, rozpoznanie, zapobieganie

    Zawał serca to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród Polaków. Najbardziej charakterystyczny objaw zawału serca – silny, narastający ból w klatce piersiowej, utrzymujący się dłużej niż 20 minut – jest pilnym wskazaniem do wezwania pomocy medycznej.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Szpiczak mnogi – przyczyny, objawy, leczenie

    Szpiczak mnogi należy do chorób krwi i szpiku kostnego. Chociaż nie ustalono dotychczas konkretnych przyczyn tej dolegliwości, tak bez wątpienia można powiedzieć, że do jej rozwoju przyczyniają się długotrwałe infekcje bakteryjne lub wirusowe, promieniowanie jonizujące i narażenie na szkodliwe substancje chemiczne. Jak wyglądają nowoczesne sposoby leczenia szpiczaka, jakie są rokowania i czy podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu można dokonać wstępnej diagnozy tej choroby?

  • Rak trzustki – przyczyny, objawy, diagnostyka, rokowania, leczenie

    Rak trzustki jest jednym z nowotworów, które przez długi czas nie dają żadnych dolegliwości, a pierwsze symptomy są niespecyficzne. Wśród początkowych objawów raka trzustki wymienia się m.in. ogólne osłabienie, nudności, szybkie uczucie sytości czy tłuszczowe stolce. Jak wygląda jego leczenie?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij