Mięczak zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie u dzieci i u dorosłych
Katarzyna Makos

Mięczak zakaźny – przyczyny, objawy, leczenie u dzieci i u dorosłych

Mięczak zakaźny (łac. molluscum contagiosum) to infekcja skóry wywołana przez wirusa MCV z rodziny pokswirusów. Choroba objawia się pojawianiem się licznych wykwitów – wypukłych, niewielkich guzków z charakterystycznym wgłębieniem w części środkowej. Po nakłuciu ze zmiany wydobywa się kaszowata treść. Jak dochodzi do zakażenia wirusem mięczaka zakaźnego?

Mięczak zakaźny – przyczyny. Jak dochodzi do zarażenia?

Mięczak zakaźny to choroba wirusowa, wywołująca charakterystyczne zmiany skórne. Wirus moluscum contagiosum (MCV) należy do tej samej rodziny pokswirusów, co wirus ospy prawdziwej, a spośród jego 4 podtypów najczęściej występuje podtyp 1. Dotyka głównie dzieci, młodych dorosłych i osoby z zaburzeniami odporności. Szczególnie podatne są osoby z atopowym zapaleniem skóry

MCV namnaża się w warstwie naskórkowej skóry, rzadko zajmuje błony śluzowe. Okres wylęgania wynosi od 2 tygodni do 6 miesięcy. Chory jest zakaźny przez cały czas utrzymywania się zmian.

Transmisja wirusa zachodzi poprzez bezpośredni kontakt ze skórą i kaszkowatą wydzieliną ze zmian skórnych, a także poprzez przedmioty codziennego użytku (ręczniki, ubrania, gąbki itp.). Często dochodzi do autoinokulacji – przeniesienia wirusa z innej okolicy ciała. Znane są też przypadki zakażeń w takich miejscach, jak basen czy siłownia. 

Mięczak zakaźny – objawy

Głównym objawem choroby są zmiany skórne w postaci małych, kopulastych, napiętych grudek z pępkowatym wgłębieniem pośrodku, zazwyczaj o średnicy 1-5 mm. Są twardawe, gładkie, o perłowo-białej, różowej lub cielistej barwie. Występują przede wszystkim na tułowiu, w okolicy stawów, pachwin, dołu pachowego. 

Zmiany w okolicy narządów płciowych spotykane są raczej u nastolatków oraz młodych dorosłych, ich transmisja przebiega zazwyczaj poprzez kontakt seksualny. Zajęcie okolicy powiek wiąże się z ryzykiem zapalenia spojówek i rogówki. Mogą występować pojedynczo, w skupiskach lub układać się linijne (wzdłuż linii zadrapań – tzw. pseudoobjaw Koebnera). Zmiany skórne mogą boleć, niektórzy pacjenci zgłaszają świąd. Wokół grudek może występować rumień skóry. 

Powiązane produkty

Mięczak zakaźny – rozpoznanie (różnicowanie z innymi chorobami)

Obraz kliniczny mięczaka zakaźnego jest dość typowy. W przypadku wątpliwości co do rozpoznania możliwe jest wykonanie badania mikroskopowego treści wyciśniętej ze zmiany lub wycinka skóry. W różnicowaniu zakażenia MCV należy wziąć pod uwagę: znamiona naskórkowe, prosaki, zakażenie HPV (wirus brodawczaka wywołujący kłykciny), brodawki zwykłe (potocznie kurzajki), torbiele gruczołowe (potowe i łojowe), w okolicy powiek torbiel gruczołu Meiboma, rogowacenie okołomieszkowe.

Mięczak zakaźny – leczenie

Zmiany ustępują zazwyczaj samoistnie w ciągu 6-9 miesięcy, ale w niektórych przypadkach wykwity mogą się utrzymywać znacznie dłużej (nawet do 5 lat) lub nawracać. Zmiany ustępujące samoistnie, bez leczenia, czasem mogą pozostawiać blizny.

Gorszy przebieg zakażenia mięczakiem zakaźnym związany jest z zaburzeniami odporności oraz atopowym zapaleniem skóry. Większy rozsiew zmian może występować u osób uczęszczających na basen (maceracja skóry pod wpływem wody). Świąd predysponuje do dalszego rozsiewania i nadkażania zmian. 

Wśród lekarzy nie ma jednoznacznego stanowiska, co do konieczności leczenia zakażenia MCV. Dzieje się tak, ponieważ mięczak zakaźny z jednej strony jest chorobą samoograniczającą się, o łagodnym przebiegu, a z drugiej może się łatwo szerzyć. Konieczność wdrożenia terapii zależy od obrazu klinicznego i przebiegu choroby (duża rozległość i długi czas utrzymywania się zmian, duża tendencja do rozsiewania się infekcji – np. u małych dzieci, czynniki ryzyka cięższego przebiegu), a także preferencji pacjenta (kwestie estetyczne). Jeśli w ciągu 4 miesięcy od przeleczenia nie pojawiają się żadne nowe zmiany, można chorego uznać za wyleczonego.

Leczenie mięczaka zakaźnego można podzielić na:

  • leki do stosowania miejscowego – roztwór wodorotlenku potasu (w Polsce dostępne są 5% preparaty >2. roku życia), jodyna, stężony roztwór azotanu srebra, imikwimod (>18. roku życia, immunomodulujący, lek z wyboru w przypadku mięczaka w okolicy płciowej), 0,5% roztwór podofilotoksyny, tretynoina, kwas mlekowy i salicylowy,
  • leki przeciwwirusowe doustne (cydofowir) – są czasami stosowane u osób z ciężkim niedoborem odporności (np. HIV),
  • fizykalne – krioterapia, wyłyżeczkowanie, elektrokoagulacja, laseroterapia; najczęściej stosowanym sposobem usunięcia zmian jest łyżeczkowanie, nie jest jednak zalecane u dzieci < 10. roku życia. Metody mechaniczne wiążą się z ryzykiem bólu, krwawienia i pozostawienia przebarwień i blizn (szczególnie po ręcznym wyciskaniu zmian); najmniej bolesną metodą jest laseroterapia. 

Warto wspomnieć także, że w przypadku dzieci z AZS i współwystępowaniem zakażenia MCV nie należy smarować okolic dotkniętych mięczakiem maściami steroidowymi oraz inhibitorami kalcyneuryny. W przypadku nadkażenia bakteryjnego wykwitów należy miejscowo zastosować maść z antybiotykiem.

Mięczak zakaźny – domowe sposoby. Czy są skuteczne?

Domowe sposoby do walki z mięczakiem mogą okazać się niewystarczające, a czasem mogą wywołać efekty niepożądane (odczyny alergiczne itp.). Kwas jabłkowy, dzięki niższemu pH może działać wysuszająco i złuszczająco, maść cynkowa ma działanie wysuszające i wspomaga gojenie. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ może sprzyjać nadkażeniom. 

  1. Lee R., Schwartz R. A., Pediatric molluscum contagiosum: reflections on the last challenging poxvirus infection, part 1 i 2, „Cutis, 2010, nr 86, s. 230-236.
  2. Ruszkowska L., Mięczak zakaźny u dzieci, „Pediatria po Dyplomie” 2017, nr 2. 
  3. Kisiel K., Mięczak zakaźny i brodawki wirusowe u dzieci – co może zrobić pediatra i lekarz rodzinny?, Jesień Pediatryczna 2017 – Krajowa Konferencja Szkoleniowa, Warszawa, 2017.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje?

  • Pielęgnacja skóry pacjenta onkologicznego. Jakie kosmetyki stosować przy chemioterapii i radioterapii?

    Chemioterapia, radioterapia i tak zwana terapia skojarzona (łącząca różne metody leczenia) to stosowane od lat metody leczenia nowotworów. Niestety, ich działanie nie ogranicza się jedynie do komórek nowotworowych – terapie onkologiczne wpływają również na zdrowe komórki, zwłaszcza te o wysokiej zdolności do podziału, takie jak komórki skóry, włosów i paznokci. Dlatego w trakcie leczenia onkologicznego tak ważna jest odpowiednia pielęgnacja.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.